Alþýðuvinurinn - 01.01.1914, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUVINURINN 3

# BINDINDISMÁL #
TVENNT ÓLÍKT.
Því er stundum lialdiö fram, aö á-
fengis-salan sé svo nauösynlegt verzl-
unar-fyrirtæki og aö svo mikiö gott
leiöi af henni í þvi tilliti, að þaö megi
meö engu mótii afnema hana. Engum,
sem athugar þetta, getur dulist, að þessu
er ekki þannig varið, og að verzlun cg
áfengis-sala er tvent ólikt. Áfengis-
salan er ekki aö neinu leyti hagur fyrir
þjóöfélagið, og þeir, sem lifa af henni,
geta naumast talizt ákjósanleg'r borgar-
ar. Hún er að eins fyrirtæki, sem lagt
er út í með það eitt fyrir augum, að
auöga þann er stjórnar því, en hefir
ekki á neinn hátt hag eöa heill meðborg-
ara sinna í huga. Biaði einu i New
York fórust nýlega orð um þetta á
þessa leið:
“Það eru tvö mikilsverð atriði, sem
gæta ber i öllum viðskiftum, og sem
hver verzlun, er siðferð slega lögmæt er
talin, verður að taka til greina.
1) Ágóði fyrir þann er selur.
2) Gagn fyrir þann er kaupir.
Hver maður, sem verzlun rekur í
smáum stil eða stórum veröur sjálfur að
hafa einhvern ágóða af henni, verður að
hafa sanngjöm laun fyrir starf sitt og
fyrirhöfn. En honum ber einnig að sjá
um það, að hann v’nni þjóðiélaginu
gagn með verzlun sinni.
Þeir, er selja álnavöru, fatnað, mat-
vöru, skó, við, járnvöru og annað þess
háttar, verða sjálfir að hafa sanngjarn-
an hag eða ágóða af sölunni. Þeirra at-
vinna er líka nuuðsynleg fyrir mannfé-
lagið. Þeir birgja það upp með vöru
eða munum, sem liagur og heill er fyrir
það að hafa.
Sá, sem leggur vinnu og tíma i það,
að bæta úr þörfum manna sem í neyð
eru stadd r, án þess að hafa nokkuð
fyrir það sjálfur, vinnur kærleiksverk.
Það liggur í augum uppi, að það er
ekki verzlim. Það er vinna án launa.
Það er góðverk.
Aftur vinna aðrir að eins til að safna
fé.
Spilafanturinn hefur fé af mönn-
um. Ilann vinnur þjóðfélag’nu ekkert
gagn með því, eða hjálpar þvi á neinn
hátt. Atvinna hans er ekki verzlun;
hún er ósæmileg auðsöfnun.
Fjárdráttarmaðurinn hefir fé af
mönnum. Þjóðfélagið hefir engan hag
af því. Það er ekki verzlun. Það em
SY'k,
Stlgamaðurinn rænir eignum manna.
Eng nn hefir gagn af þvi, en margir
tjón. Það er heldur ekki verzlun; það
er glæpur.
Áfengissalinn tekur peninga af mönn-
um—alla þá peninga, sem hann getur.
Hann safnar auð á báðar hendur. En
hanngefur ekkert i staðinn, ekkert að
minsta kosti, sem hálpar þjóðfélaginu,
eða ber það inn á brautiir auðs 0g sælu.
REIKNINGSSKIL.
Á afskektum bekk úti í listigarðinum
sat maður og las með athygli m’ða er
hann hélt á i hendinni.
“Þú hugsar mikið um það, sem skrif-
að er á þennan miða’’, sagði eg og vék
mér að honum.
“Já. — Eg hefi verið að gera upp