Lögberg-Heimskringla - 09.03.1961, Side 6
6
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 9. MARZ 1961
GUÐRÚN FRA LUNDI:
Römm er
sú taug
Framhald skáldsögunnar
Þar sem brimaldan
brotnar
Svo var kaffiborðið dúkað
og fjölskyldan settist við það,
ánægjuleg á svip. Maríanna
talaði um það af hrifningu
yfir kaffibollanum, hvað þetta
væri gaman, að þau skyldu
öll vera hér saman komin og
geta búið í sama húsinu. Hver
gat vitað hvað lengi. Þá slapp
óþarfa spurning út úr Mál-
fríði litlu, sem máði burtu
sælubrosið af vörum móður
hennar: „Hvernig líður aum-
ingja afa? Hefir þú ekki far-
ið að heimsækja hann,
mamma, eða frétt eitthvað af
honum?“
„Maríanna lét sem hún
heyrði ekki til hennar, en þeg-
ar Málfríður endurtók spurn-
ingarnar, varð hún að svara.
„Þú veiz nú sjálfsagt betur
en ég, hvernig afi þinn hefir
það. Nýbúin að kveðja hann.“
En svona undanbrögð dugðu
ekki við Málfríði litlu.
„Ég var ekki að tala um afa
í Látravík. Honum líður ágæt-
lega. Heldur var ég að tala
um aumingja gamla afa, sem
var á loftinu hjá nöfnu frænku
og Sigtryggi, og Snæbjörn fór
með í bílnum,“ sagði hún.
„Þú hefir nú kannske tekið
vaðalinn eftir strákunum í
Látravík,“ sagði móðir henn-
ar og blóðroðnaði af gremju.
„Reyndu nú bara að leggja
þann vana niður, þegar þú ert
komin hingað.“ Svo leit hún
til Tómasar sonar síns eins og
í hjálparbón.
„Jú, honum líður vel, Mál-
fríður mín,“ sagði hann með
fyrirmannlegum svip.
„Hefirðu farið að finna
hann?“ spurði hún.
Því var ekki svarað. Hallur
glotti kaldhæðnislega.
„Sjálfsagt kemur nú ein
skuldakrafan úr þeirri átt,“
sagði hann.
Maríanna var alveg ráða-
laus. Það leit út fyrir að
Halli væri kunnugt hvert at-
vik, sem komið hafði fyrir hjá
henni, þó að hann væri fyrir
norðan. Það hlaut að vera
stelpuanginn, sem hafði rugl-
að þessu.
„Það dettur víst engum í
hug að anza þeirri kröfu,“
sagði lögvísi sonurinn. „Fyrst
þessi maður kom og tók hann,
án þess að hann væri beðinn
um það, næstum heimtaði
hann af þeim systrunum, er
bezt að hann hugsi um karl-
angann. Hann hafði ekkert
leyfi til þess að fara með
hann.“
„Þær hefðu sjálfsagt fús-
lega veitt honum það leyfi,
systurnar, fyrst hvorug þeirra
gat eða vildi hafa hann hjá
sér,“ sagði Hallur. „En eng-
um dettur þó í hug að vanda-
laus maðurinn kalli ekki eftir
meðgjöf."
„En þú veizt það nú líklega,
að við fengum heldur lítið af
Fagraneseignunum," s a g ð i
Maríanna. „Þess vegna getur
enginn ætlazt til þess af okk-
ur, að við gefum með honum.
Það var Sigtryggur, sem sól-
undaði þeim reytum öllum, og
þess vegna fannst gamla
manninum skylda þeirra að
sjá um hann. Og það hlýtur
þú að sjá að ekki var nema
réttmætt."
„Það þarf víst ekki að ætl-
ast til mikils af svoleiðis
mönnum, sem alltaf spila sig á
hauSinn. Ég býst við að hann
gefi með honum meðan hann
hefir eitthvert fé handa milli,
en það er nú ekki oft, sem
hann hefir það,“ sagði Hallur.
„En svo við snúum nú tal-
inu að Snæbirni hennar Veigu
í Skúrnum, get ég vel hugsað
mér, að ýmsir þeir, sem
þekkja til, finnst gamli mað-
urinn eiga það að honum, þó
að hann gefi honum að borða
svo sem í eitt ár. Svo marga
magafyllina fékk hann á
Fagranesi forðum. Mér þykir
ekki líklegt, að gamli maður-
inn eigi mjög langt líf fyrir
höndum,“ sagði Maríanna.
„Mér sýndist Snæbjörn
vinna fyrir því, sem hann fékk
í sig; það var ekki svo mikið.
Hann var alltaf á sífelldum
þönum og sendiferðum fyrir
ykkur milli þess, sem hann
bar inn kol og eldivið til
ykkar. Ég man, að hann krafs-
aði kolin með berum höndun-
um upp úr snjónum, þessi
vesalingur. Ekki svo mikið að
hann ætti vettlinga, anginn
litli. Ég kenndi oft í brjósti um
hann, þó að ég hafi víst aldrei
verið álitinn mjög viðkvæmur
í lund,“ sagði Hallur.
En hvað kom honum karl-
inn eiginlega við?“ spurði
Tómas. „Hvað átti þetta að
þýða, að koma á bíl gagngert
til þess að sækja hann og segja
að karlinn hafi beðið sig um
það. Þeir hafa víst ekki sést í
mörg ár.
„Ójú. Hann kom og talaði
við hann eitt kvöldið,“ sagði
Málfríður. •
„Þá hefir Lovísa annaðhvort
skrifað honum fyrir pabba,
eða komið skilaboðum eins og
MÍlfríði grunaði,“ sagði Marí-
anna.
„Það var ég, sem skrifaði
fyrir hann,“ sagði Málfríður
litla.
„Þú?“ spurði Maríanna. „Nú
gengur þú aldeilis fram af
mér?“ dæsti hún.
„Það hefir verið fallegt bréf,
gæti ég trúað,“ sagði Tómas.
„Hann hefir þó getað lesið
það,“ sagði Málfríður kafrjóð
í vöngum.
„Skrifaðir þú líka utan á
það?“ spurði Dadda.
„Já, en ég reyndi að vanda
mig,“ sagði Málfríður.
„Hún lætur sér áreiðanlega
ekki allt fyrir brjósti brenna,
þessi stúlka,“ sagði faðir henn-
ar og brosti ánægjulega. „Hún
sýnir það ótvírætt, að hún er
í ætt við Jóhann gamla í
Látravík.“
„Hún var alltaf inni hjá
gamla manninum til að lesa
fyrir hann,“ sagði Maríanna.
„Það var fallega gert, Mál-
fríður mín,“ sagði Stella. „Ef
þú hefðir ekki skrifað fyrir
hann, hefði hann sennilega
verið skilinn eftir einn á loft-
inu, þegar frúin var flutt á
spítalann.“
„En sú tilgáta," sagði Marí-
anna stórmóðguð. „Heldur þú
að ég hefði látið slíkt viðgang-
ast, að skilja hann einan eftir
í húsinu?“
„Hvað skyldir þú hafa getað
gert við hann,“ sagði Dadda.
„Ekkert rúm var fyrir hann
í þessu húsi.“
„Ég ætla að skreppa ein-
hvern tíma suður eftir til þess
að vita, hvernig honum líður,“
sagði Málfríður litla. „Vilt þú
ekki koma með sér, pabbi?“
„Það væri ekki svo vitlaust
að sjá gamlar stöðvar aftur
og heilsa upp á karlinn.“
„Vitanleag verður hið opin-
bera að gefa með karlinum
eins og öllum, sem eru öryrkj-
ar,“ sagði hinn lærði og lög-
vísi Tómas.
„Ojæja, heldur er nú farið
að lækka risið á Fagranes-
bóndanum,“ sagði Hallur með
sama kveljandi háðsglottinu
og áður. „Anzi held ég mér
þætti vesælt að láta hann Jó-
hann gamla í Látravík fara á
sveitina,“ bætti hann svo við.
„Hann á víst nóg til að gefa
rneð sér, sá karl,“ sagði Tómas.
„Já, hann á það. Og það er
eingöngu því að þakka, að
hann hefir kunnað að fara með
eigurnar sínar, sem hann hef-
ir safnað með einstökum
dugnaði, allt fram á gamals
ár. Ekki fékk hann auðinn
með konunni eins og Jósep á
Fagranesi,“ sagði Hallur mis-
kunnarlaust.
Fjölskyldan var' langt frá
því að vera jafn glaðleg á svip,
þegar staðið var up frá kaffi-
borðinu, eins og þegar sezt
var að því. Allt var það fram-
hleypni Málfríðar litlu og
kaldhæðni Halls að kenna.
sem hafði gerzt norður í
Látravík.
Einn laugardag var svo
ákveðið að fara suður með
sjónum til að finna afa gamla
á Framnesi. Málfríður var
alltaf að sífelldu nauði og
nöldri um að fara þangað,
móður hennar til mikillar
gremju.
„Ætlar ekki mamma þín að
slást með í förina?“ spurði
Hallur í kveljandi kaldhæðn-
istón, sem var orðinn svo
hversdagslegur að ólíklegt
var, að hann gæti lagt hann
til hliðar nokkra stund. „Hana
hlýtur þó að langa til að sjá
föður sinn, þó að það sé auð-
vitað ólíkt styttra síðan hún
sá hann en ég,“ bætti hann
við.
Maríanna var fljót til svars.
„Þú þarft áreiðanlega ekki
að eyða peningum í fargjald
handa mér,“ sagði hún stutt-
lega.
„Ekki það. Þú ætlar að fara
að spara. Ekki veitir af,“ sagði
hann. „Þeir skrölta ekki í öll-
um vösum peningarnir, þegar
enga vinnu er að fá dag eftir
dag. Það er betra að fara að
spara, þótt seint sé — heldur
en aldrei."
„Ég er ekki búin að gleyma
ósvífninni í Snæbirni í vor,
þegar hann kom til þess að
sækja gamla manninn. Það
var engu líkara en hann ætti
hálfan heiminn, og við syst-
urnar værum vinnukindur
hjá honum. Ég býst ekki við
að systir mín sé búin að ná
sér enn til heilsunnar eftir þá
heimsókn,“ sagði Maríanna.
„Já, sei, sei. Skárri hefir
það verið aðgangurinn utan
um karlbjálfann,“ sagði Hall'
ur. „En þú biður þó að heilsa
honum, býst ég við.“
„Víst bið ég að heilsa hon-
um, aumingja stráinu. Það
vita víst engir eða kæra sig
um að vita það, hversu sárt
mig tekur til hans, þar sem
ég get ekkert fyrir hann gert.
Það er Tómas sá eini, sem
skilur mig,“ sagði hún með
andþrengslum.
„Láttu þá Tómas hjálpa þér
til að taka karlangann, ef þté
langar svo mikið til þess eins
og þú lætur í ljós. Hann hefm
herbergi þarna uppi á loftinm
sem hann gerir ekkert með’
Hann getur líklega lánað þer
það handa afa sínum. Þá er
sú gáta ráðin. Þá getur þu
hlynnt að honum sjálf,“ sagð*
Hallur og glotti.
„Tómas ætlar að leigja her-
bergið, ef hann fær einhvern
í það,“ flýtti hún sér að segja;
„Heldur þú að mér hafi ekk|
dottið það í hug, að það þyrí^
að borga leigu eftir það. Anm
að þekkist víst ekki hér í þesS'
um indæla höfuðstað," sagði
Hallur.
„Það yrði víst ekkert mje^
þægilegt fyrir mig að hugsa
um hann þar, í öðrum enda
hússins,“ sagði Maríanna-
„Hann kærir sig ekkert um
það að búa uppi á lofti. Og sv®
þykist ég hafa þó nokkuð ae
snúast í mínum vanalegu
verkum, þó að ég bæti ekk1
gamalmenni við mig.“
í MARGVfSLEGU
ÞJÓNUSTUSTARFI SÍNU
GAMALL KUNNINGI
SUNNAN FRA SJÓNUM
Dagarnir liðu, einn af öðr-
um. Og aldrei þessu vant bar
hin glaðlynda kona, Maríanna,
iagg og kviða fyrir komandi
dögum. Maður hennar fékk
vinnu einn og einn dag í senn
og gekk svo kannske nokkra
daga atvinnulaus. Þá voru
skapsmunirnir ekki sem bezt-
ir. Kaldlyndi og önugleiki
bitnaði þá á konu hans og
syni, ef hann varð á vegi hans.
Hann kenndi þeim um það,
að hann hafði verið rifinn upp
með rótum úr bernskustöðv-
um sínum. Við dætur sínar
var hann mun betri, einkan-
lega Málfríði litlu. Hún gat
strokið geðvonzkuhrukkurnar
af enni hans á svipstundu með
því að setjast hjá honum og
tala við hann um eitthvað,
Leitar Rauði Krossinn
til yðar
Mannúðarstarfsemi Rauða Krossins er
komin undir örlæti yðar. Dollarar yðar
greiða fyrir og halda uppi hinni nauð-
synlegu þjónustu Rauða Krossins í yðar
umhverfi.
Hafið í huga hina margvíslegu þjónustu,
er Rauði Krossinn lætur yður og nágranna
yðar í té, og ákveðið svo fjárframlag yðar
eftir því sem efnahagur yðar leyfir. Ríf-
legt tillag frá yður mun verða mikill
styrkur fyrir margra.
Rauði Krossinn
þarfnast
aðstoðar yðar