Lögberg-Heimskringla - 11.04.1980, Blaðsíða 4
4
Lögberg-Heimskringla, föstudagur 11 apríl, 1980
ilöghfrg- ijróttakragk
Published every Friday by
LOGBERG-HEIMSKRINGLA PUBLISHING Co. Ltd.
1400 Union Tower Building, 191 Lombard Avenue,
Winnipeg, Manitoba R3B 0X1 —- Telephone 943-9945
EDITOR:
ASSISTANT EDITOR:
PRESIDENT:
SECRETARY:
TREASURER:
Typesetting, Proof reading and printing Gardar Printing Limited
Subscription $15.00 per year PAYABLE IN ADVANCE
— Second class mailing registration number 1667 —
Haraldur Bessason
Margrét Björgvinsdóttir
T.K. Arnason
Emily Benjaminson
Gordon A. Gislason
AÐ KALLA TIL ARFS
Vesturíslenskar bókmenntir stóðu með miklum blóma
um síðustu aldamót og fram undir þessa öld miðja. Á
þeim árum komu út kvæðasöfn Stephans G. Stephans-
sonar, ljóð Káins og Guttorms, sögur Jóhanns Magnús-
ar Bjarnasonar, svo að eitthvað sé nefnt. Allir rituðu
þessir höfundar að meira eða minna leyti um sína
heimahaga hér vestan hafsins. Til að mynda eru land-
nemasögur Jóhanns Magnúsar Bjarnasonar með sterku
sagnfræðilegu ívafi. Um áratugabil nutu þær mikilla
vinsælda meðal íslenskra unglinga. Man ég glöggt eft-
ir Eiríki Hanssyni. Sú bók var ein sú fyrsta sem ég las
einn og óstuddur, og lestur hennar var upphaf kynna
minna af Vesturheimi. Að vísu var ég þá of ungur til
að gera mér grein fyrir landfræðilegri legu Vestur-
heims, en vissi þó óljóst að hann væri annaðhvort vest-
an Vatnsskarðs eða þá austan Öxnadalsheiðar. Engu
að síður átti dálæti mitt á Eiríki Hanssyni rætur sín-
ar að rekja til þess að höfundur hafði tekið sér fyrir
hendur að lýsa bæði fólki og umhverfi sem hann sjálf-
ur gjörþekkti. Djúp samúð með fólki og viðleitni þess
var ríkasti þátturinn í persónusköpun hans og léði það
viðhorf verkunum í heild svo notalegt yfirbragð að þau
hlutu að verða hverjum lesenda minnisstæð.
Ein af fyrstu vísunum sem ég lærði var eftir Káin.
Hana kenndi mér Hjörtur Hjaltalín frá Mountain í
Islandsferð sinni sumarið 1936. Vísan var hnyttin lýs-
ing á ævintýralegu atviki sem skáldið hafði lifað og
reynt á heimaslóðum sínum í Norður Dakóta. Ekkert
vissi ég um hvaðan úr heimi Hjörtur Hjaltalín hefði
komið eða hver Káinn væri. Hins vegar veitti vísan
góða mér varanlegt samband við eina af þeim byggð-
um sem ég síðar átti eftir að kynnast allnáið.
Vesturíslensk skáld og rithöfundar voru á vissan
hátt annálaritarar. Þótt þeir festu ekki beinharðar stað
reyndir á blað, er í verkum þeirra að finna lífsreynslu
samtíðarinnar.
Mikill meirihluti þeirra manna sem skrifuðu bæk-
ur á íslensku hér á vesturslóð var í heiminn borinn
heima á Islandi. Ætt, uppruni og tunga sniðu þessu
fólki stakk sem aðstæðnanna vegna gat ekki varðveist
sem óbreytanlegt erfðafé í Vesturheimi. Því fer samt
fjarri að hin íslensku verk brautryðjendanna hafi horf-
ið lesendum hér vestra sporlaust. Fleiri hafa kallað
hér til arfs á enskri tungu en tölu verði á komið. K. D.
Valgardson er einn úr þeim hópi. Þótt rætur verka
hans standi djúpt í jörð í Nýja íslandi, er veröldin
þeirra vettvangur. H.B.
Styðjið
Þjóðræ'knisfélagið
og
deildir þess
Susan Hodgson nýtur frelsisins og þeysir um á íslenskum gæ ðingi
ISLENSKIR HESTAR TÖLTA FRÁ TORONTO TIL ALBERTA
Fyrir allnokkru var þess get
ið í Lögbergi-Heimskringlu
að tveir tugir íslenskra hesta
hefðu verið fluttir til Ontar-
io. Þær Susan Hodgson og
Robyn Hood, í samvinnu við
eiginmann hinnar síðar-
nefndu Phil, önnuðust þenn-
an innflutning. Aðalbækistöð
hestafólksins er á búgarði í
Colgan, Ontario.
Snemma síðastliðið sumar
voru hestarnir fluttir til Al-
berta og léku þar listir sínar
á Calgary Stampede-
Islenskir hestar eru þegar
orðnir það vinsælir í Kanada
að nú er í ráði að flytja inn
til Ontario drjúgstóran hóp
til viðbótar.
Af blöðum má ráða að
fólki hér vestra þyki mikið
til koma ganggæða íslenska
hestsins. — Torontoblöðum
verður tíðrætt um töltið og
nefna það einfaldlega tolt, en
skýra það sem íslenskt orð
fyrir running walk. Töltið er
höfuðsérkenni íslenska hests
ins. Óstaðfestar fregnir frá
Texas herma þó að í þvi ríki
sé hrossakyn sem hafi þenn-
an gang, og sé hann nefndur
flying walk. Ef rétt reynist
um þá nafngift, lýsir hún all-
vel því fyrirbærí sem um er
að ræða.
Á Islandi er það Samband
íslenskra Samvinnufélaga ~
sem annast hefur alla fyrir-
greiðslu um útvegun gæðing-
anna.
AN ICELANDIC CLUB REACHES THE
EUROPEAN CUP F8NAL IN TEAM-HANDBALL
To our North-American
readers, team-handball may
not rate high in popularity
but in Europe it certainly
does. In fact, most of the
European countries con-
sider it second to soccer. In
Iceland, team-handball
certainly replaces soccer
during the winter months
and every week thousands
of spectators go to the
different arenas to watch
their team play. Iceland has
always produced strong
tearns, whether national or
not, and foreign teams from
Scandinavia, eastern and
western Europe have time
and again suffered defeat in
“Laugardalsholl”, in Reyk-
javik. Although the national
team is rated as among the
eight best in the World, its
achievements at in-
ternational level will not
match the recent success of
“VALUR” Reykjavik. For the
last ten years Valur has
been among the strongest
teams in Iceland and
qualified íov the European
competitions almost every
year. This year’s games
have proved Valur as one of
the strongest clubs in
Europe. Having defeated
Brentwood of England in the
second round, they went on
to eliminate Drott, the
Swedish champions, finally
to get by Athletico Madrid of
Spain, to reach the final
against Grosswaldstadt of
West-Germany which will
be played sometime in April.
It must be mentioned that
the Icelandic players are all
amateurs, who work 8-10
hours daily and then go for
practice at night, whereas
most other European teams
are all professional.
Icelandic players have
played professionally in, for
example, Sweden, West-
Germany, Spain and
Denmark, but none of
Valur’s players receives a
krona for his efforts.
Logberg-Heimskringla will
publish the result of their
European Cup Final as soon
as it’s available.
J.Th.