Alþýðublaðið - 23.10.1960, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 23.10.1960, Blaðsíða 7
dægurflugur ÍSLENZK dægurlög, — sannarlega hefur margt verið rætt og ritað um þau. Þau hafa mikið verið gagnrýnd, einkum þó íslenzkir dægur- lagatextar — og öft að ó- sekju. Það er ekki ýkjamikill skáldskapur að láta sár ríma á móti tár, þú á móti nú og grein á móti ein. Islenzkir dægurlagatextar eru alls ekki djúpur skáldskapur, — en það er furðumargt, sem glevmist, þegar þeir eru fordæmdir. Ensku og kanadísku dægur- lagatextarnir, sem mest eru brúkaðir til spari- af dægur- lagasöngvurum, jafnt opin- þerum sem óopinberum, standa íslenzku dægurlaga- textunum sízt framar. Þeir, sem skilja þá, hafa aðeins einhvern veginn þá hugmynd, að vitleysan sé viðunanlegri á útlenzku, -—- og þeir, sem ekki skilja upp né niður í því sem þeir eru að syngja, hirða lítt um meininguna í Ijóðinu. Það er áreiðanlega mun betra að syngja um fossa og kossa, greinar og einveruj Jóa °g jeppa eins og ameríska matbari og „sætar“ drauma- prinsessur í kátiljákum. Dægurlög eru lög, — sem aðeins eru til gamans stutta stund — eitt dægur, — dæg- urflugur. Því fer bezt á því, að ljóðin séu einnig dægur- flugur, — eitthvað, sem fólkið skilur, eitthvað um ástina og hversdagsleikann. — Það hef- ur ekki þótt svo vel til tak- ast, þegar ljóð Einars Ben. og annarra stórskálda hafa verið tekin til daglegrar notkunar. En sannarlega mætti margt betur fara. — Dægurlaga- söngurinn mætti vera betri og umfram allt íslenzkari. — Hvers vegna þurfa íslending- ar að apa eftir amerískum mjálmurum? Slíkt fer ekki vel á íslandi, — slíkt fer þaðan af síður vel við íslenzka tungu. Sænsk dægurlög eru sungin með sérstökum hreim, frönsk dægurlög með öðrum, austurlenzk með enn öðrum. Svo mætti lengi telja. Hvert land hefur sinn sérstaka hreim, sín séreinkenni. Én íslendingar reyna ekki að hafa neitt slíkt. Þeir apa að- eins eftir einhverjum óvönd- uðum mjálmurum, sem vaxn- ir eru upp við allt aðrar að- stæður og syngja fyrir allt annað fólk. Frakkar gera t. d. mikið af því að gera gömul lög að dæg- urlögum. Gamlar vísur eru grafnar upp og lögin pússuð til, svo að þau fái á sig ný- tízkulegri blæ. Spánverjar syngja Flamin- góa, syngja um dauðann og ástina, einvígi og aðra sæt- sára atburði, sém töfra áheyr endur með dularfullri forn- eskju f nýjum stíl. Svíar syngja langar vísur- um manninn, sem veit ekki, hvernig hann á að fara að því að biðja elskunnar sinnar og hinn, sem fer í burtu og bið- ur elskuna sína að bíða sín. Norðmenn syngja í nafni sjómannsins á hafinu, sem þráir unnustu sína, sem bíður hans heima. Og Ameríkanar eiga sín bómullarekru-ljóð og lög. Dægurlögin eru að nokkru leyti þjóðleg, snerta einhvern streng í brjósti alþýðunnar, sem þau eru gerð fyrir. Á íslandi er ekkert slíkt reynt. Víst eigum við nógan efnivið. Við eigum íslenzkár og íslenzkulegar vísur. Ríðum og ríðum os: rekum yfir sandinn .... gæti sannarlega orðið prýðilegt dægurlag. Og til að byrja með, ætti Framhald á 14. síSu. Ný elektronsmásjá hefur nýlega verið tek-- iní notkun við S't. Thomas sjúkrahúsið í London og er hin fyrsta af ákveðinni nýrri gerð. Smíði hennar kostaði um 12t þús. sterlingspund og á að notast til rarrn- sókna á gigtarsjúkdorn um. Smásjáin stækkar 150 þús. sinnum. Þarni ig er hægt að stækka vef, sem er aðeins einn þúsundasti úr cm. upp- í fimmtán cm þvermál í DAG er vetri heilsað. Fyrsti vetrardagur var aldrei hátíð- isdagur með íslendingum eins og sumardagurinn fyrsti var tif skamms tíma. íslendingar hafa aldrei' séð ástæðu til að fagna vetri og látið nægja að heilsa hækkandi sól um jólin, og fer þá saman í kristnum sið fæðingarhátíð frelsarans og hin forna, rammheiðna sólar- hátíð. Þannig tengjast siöir og ævi hverrar nýrrar kynslóðar er hlaðin ómeðvituðum minj- um allrar reynslu þjóðflokks- ins. Nú á seinni árum hefur ver ið tekinn upp sá sióur að fagr.a vetri með einhverjum hætti og Háskóli íslands er þá opinber- lega settur, ríkisútivarpið breyt ir dagskrá sinni og upp er tek- in „vetrardagskrá“, leng.r; og viðameiri en „sumardagskrá- in“. Annars er að bera í bakka fullan lækinn að gagnrýna út- varpið, til þess verða nógu margir og til skamms tíma hafa sum blöð borgarinanr haft fasta menn tip að skrifa lof og last um dagskrá hverr- ar viku. Þessi' furðulega „gagn rýni“ virðist helzt hafa þjón- að þeim fcilgangi að gefa á- Sigga Vigga kveðnum mönnum tækifæri til þess að sýna alþóð hve- sniðugir þeir séu, að ek.ki sé ' talað um hversut næsiiu daga. eða vikur. Slík;.1> væri jþó þjónusta við lesendur, þar sem útvarpsgagnrýni blati anna er ekki annað en útrás fyrir geðvonzku. Það er mikú) mein, að enginn skuli sjá' sér íært að hefja að nýju útgáfu- Útvarpstíðinda. Útvarpið er það stór liður í lífi fólksins, bæði ti'l sjávar og sveita, a'ð- varla er vansalaust að al- menningur skuli ekki geta. með talsverðum fyrirvara fengið að kynnast) því efr.i, er flytja á. Kynningarþættir út- varjsins sjábts eru á óheppi- legum tíma og ná af ýmsumt og vandað kynningarrit ástæðum ekki sama tilgangí í dagskrá útvarpsins eru oft og tíðum flutt vönduð og stór- þeir hafi þroskað met?- sér næman smekk. Aftur á móti hefur ekkert dagblað- haft hugkvæmni til þess að taka upp kynningarþátt á þvf- efni, sem flytja á í útvarpið- fróðleg erindi um margvísleg efni. Fjölmargir mundi*- fagna því, að fá þessi erindi á prenti skömmu eftir að þai> eru flutt og væru Útvarpstíð— indi vettvangur fyrir sllkt. ■ Alþýðúblaðið — 23. okt. 1960 Þjóðlegar

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.