Alþýðublaðið - 24.12.1961, Blaðsíða 3

att ' ý:; 1 S. . m 11 i \ l;-fí i i
1 -.V11

Næst fréttunum tel ég alls
konar fræðslu. Hún er af ýmsu
tajgi, en mundi í fyrstu verða
að verulegu leyti erindi með
sýningum. Hugsið ykkur tvo
eða þrjá jarðfræðinga, ný-
komna frá Öskju, með kv-k-
myndabút og sýnishorn af
hrauni, teikningar, kort og
ljósmyndir af gígunum og
gosinu. Hugsið ykkur erinda-
flokk útvarpsins um fuglalífið
í landinu. Væri ekk; gott að
hafa uppstoppaða fugla til að
útskýra, síðan myndir eða jafn
vel kvikmyndir með erindun-
um? Hugsið ykkur erindi um
fjarlægð iönd og þjóðir. Fyr.r-
lesari hefði skuggamvnd r og
jafnvel kvikmyndir til skýrjng
ar. Hvernig verður að sjá hand
ritin í sjónvarp; eitt og eitt, og
fá lærða menn til að ræða um
þau? Þannig mætti lengi telja.
Samtalsþættir njóta sín
mjög vel í sjónvarpi, og er ó-
líkt að sjá þá, sem rífast eða
ræða saman heldur en að
heyra aðeins til þeirra. Það
mætti hafa samtalsþætti um
bækur, og hafa slíkir þættir
igefizt vel erlendis.
Við þetta bætist sá hafsjór
af fræðslukvikmyndum, sem
til er. Má klippa þær til eftir
v lja og þörfum okkar, og fá
góða menn tii að tala með þeim.
Danska sjónvarpið sýndi ný-
lega stórfróðlega kvikmynd af
því hvernig ungi verður til
inni í eggi og vex, unz hann
brýzt út úr því. Þann g takast
sjónvarpið og vísúrdin í hend-
ur og opna nýja heima fyrir
alþýðu manna.
Þýðing sjónvarpsins fyrir
stjórnmál hefur þegar verið
sönnuð erlendis. Hverg; hefur
þetta gengið lengra en í
Bandaríkjunum, en Norður-
löndin nota sjónvarpið mikið
í kosn ngum. Þá eru ekki flutt
ar langar ræður heil kvöld
(þótt það se hægt, ef menn
vilja) heldur flutt styttra mál,
og fólk fær að sjá forustu-
menn sína um leið. Stjórn-
málamenn þurfa ekk; að hræð-
ast sjónvarpið, jafnvel ekki
þótt þeir séu rangeygir, rauð-
hærðir eða freknóttir. Reynsl-
an sýnir, að það er ekki snoppu
fríðleikinn, sem mestu ræður
um. hvernig fólk; lýst á sjón-
varpsmenn, heldur persónan
sjálf, nákvæmlega eins og í
daglegum kynnum.
Tónlistm nýtur sín ekki sér-
lega vel í sjónvarpi, svo að
hún er þar ekki ve gamikið
atriði. Þó eru til mjög góðar
kvikmyndir af óperum, sem
hægt er að sýna. Sjálfsagt er að
sjónvarpa einleikurum og ein
staka hljómsveitarverkum,
svo og kynn ngu einstakra
hljóðfæra. Mundi ,það allt
verða til að kynna og vekja
áhuga fólks á að sækja hljóm-
.leika, en ekki draga frá þeim.
Einstaka tónlistarskýrendur
hafa orðið mjög vinsælir í sjón
varpi, til dæmis Leonard Bern-
stein.
Spurningaþættir njóta sín
mjög vel í sjónvarpi, svo og
ýmis konar le kir, til dæmis
„20 spurningar“ (Tii sjós eða
lands og allt það) og fleira
slíkt. Getur verið af því góð
skemmtun, ef þættirn'r evu
ekk; falsaðir eins og þeir voru
með verðlaunaspurningar í
Bandaríkjunum. Það ætti að
vera alger óþarfi. Hins vegar
er illt að eiga v ð gamanþætti.
MYNDIRNAR þrjár eru valdar 11 að sýna dagskrár-
liði í sjónvarpi, sem eru fróðlegir, en ekki mjög kostnað-
arsamir. Til vinstri, er fyrirlesari um dýrafræð að sýna
áhorfendum atriði viðkomandj erind'nu. Svona mætti
einnig kenna fiskaðgerð og bæta meðferð útflutningsvör-
unnar. Að ofan sést yfir sjónvarpssai. Til hægrj eru Afr-
íkumenn í heimsókn, og er nokkur munur á fréttagildi
þess að sjá þá eða heyra aðeins þýðingu á orðum þeirra í
útvarpi. Til vinstri á myndinni eru sjónvarpsvélin og í
miðið móttökutæki. Til hægri er dæmi um annan fyrir-
lestur úr náttúrufræði.

Það er svo erfitt að fá þá sára-
fáu menn í landinu, sem geta
skr fað góða kýmn; til að gera
það fyrir útvarp eða sjónvarp,
af því að efnið er búið og dautt,
eftir að það hefur verlð notað
einu sinni. Hins vegar geta
leikarar notað satna efnið á
50—100 skemmtunum á ferða-
lögum um landið og haft upp
úr því mikið fé.
íþróttir eru veigamikið sjón
varpsefni og fóru upp í 20%
af tíma danska sjónvarpsins
síðasta olympíuárið. — Ekki
verður hægt að sjónvarpa
kappleikjum alveg strax hér á
landi, því til þess þarf nokkuð
af sérstökum tækjum. Hins
vegar kemur að því, og mun
þá rísa upp deila milij íþrótta-
hreyfingarinnar og sjónvarps-
ins. íþróttamenn munu segja,
að sjónvarpið dragi úr aðsókn,
Og neita sjónvarpinu nema fyr
r ofsalegar upphæðir. Allt
hefur þetta gerzt í öðrum lönd
um og skapað mikla erfiðleika,
en verið leyst um siðir. Það
verður með tímanum hægt að
taka leiki á sjónvarps-segul-
bönd (sem eru að vísu mjög
dýr tæki), og útvarpa þeim eft
;r á. Svo mun koma til skjal-
anna m*;kið af erlendum í-
þróttaviðburðum, tii dæmis
næstu olympíuleikar, sem von
andi verður sjónvarpað á ís-
landi eins og um allan he m.
Það fer ekki á milli mála, að
margar íþróttir eru eitthvert
bezta sjónvarpsefni, sem til er
og h in hollasta og bezta d.ægra
dvöl að hvíla sig við að horfa
á slíkt kvöld og kvöld eftir
vinnudag.
Barnatímar taka yfirleitt 7
—12% af sjónvarpstíma, og
þarf ekki að orðlengja um þýð
ingu þeirra, eða þá mögule ka,
sem þar eru fyirr hendi. Sem
dæm; má nefna, að með brúðu
leikhúsum er hægt að gera
marga hluti mjög góða fyr r
börnin í sjónvarpi á viðráðan-
legum kostnaði.
Ýmislegt fleira kemur 11
greina, trúarleg erindi klrkju-
manna eða sérstakar kristileg-
ar stundir í sjónvarpssal, bein
kennsla fyrir atvinnuveg na,
til dæmis í flökun og pökkun
fiskjar, söltun á síld, meðferð
bíla og dráttarvéla meðferð
gúmbáta og öryggistækja,
kennsla í matreiðslu, bakstri
og saum fyrir konur, o. fl. o. fl.
Hér hefur aðeins verið rætt
um það, sem getur orð.ð hið al-
menna sjónvarpsefni á íslandi.
Hver þjóð mótar sitt efni eftir
eigin aðstæðum, og það kemur
Framhald á 15. síðu.
Myndirnar:
Alþýðublaðið
24. des. 1961 3