Alþýðublaðið - 14.11.1962, Page 7

Grétar Fells:
LJÓÐVÆNGIR
Ljóð og stökur.
NÝLEGA er komið út dálítið
kvæðakver eftir Grétar Fells, sem
hefur inni að halda nokkur ljóð og
Stökur. Þó að bókin sé lítil. get
ég ekki stillt mig um að minnast á
hana, því að hún á það fyililega
skilið. Grétar er ljúft og elsku-
legt skáld, og ljóð hans eru þrung-
in hugsun og vizku, en eldri neitt
setningar, eins og oft vill verða
hjá nýtízkum skáldum, sem hafa
ekki mikla andagift eða innsæí af-
lögum og verða- þá oft og einatt
annað hvort flöt eða lítt skiljan-
leg. Kvæði Grétars bera vitni um
göfga sál, sem vill bæta og fegra
lífið og veita manninum innsýn í
seðri hugarheima en þá, sem þeir
lifa og hrærast í daglega. Hann er
hagorður í bezta lagi og fram-
6etningin öll skáldleg og smekk-
leg. Þó að ljóð þessi iáti ekki
mikið yfir sér, þá er í þeim meiri
skáldskapur, en menn myndi
gruna að órannsökuðu máli. og vil
ég gefa þeim mín beztu meðmæli
við alla þá, sem unna fögrum kvæð
um og hnyttnum stökum.
Jakob Jóh. Smári.
BRÉFASKÓLI SÍS hefur nú!
bætt tveim námsgreinum við þær
grreinir, sem áður hafa verið
kenndar í skólanum. Er hér ann-
ars vegar um að ræða fræðslu-
I námskeið um áfengismál, hins
vegar bréfaskóli í skák. Fræðslu-
námskeiðið um áfengismál á án
efa eftir að vekja athygli og verð-
ur því gerð nokkur grein fyrir
því hér, en uppiýsingarnar eru
fengnar á blaðamannafundi, sem
skólastjóri Samvinnuskólans, sr. |
Guðmundur Sveinsson hélt í gær
ásamt með kennurum á fræðslu-
námskeiði bréfaskólans og bind-
indisfrömuðum.
Fræðslunámskeiðið eru fimm
bréf um áfengismál. Fyrstu þrjú
bréfin eru rituð af Baldri John-
sen, lækni, en tvö hin síðustu af
sr. Eiríki Eiríkssyni, þjóðgarðs-
verði á Þingvöllum. Læknirinn
ritar sérstaklega um hina fræði-
legu hlið málsins, en presturinn
meir um hina félagslegu hlið.
Þetta fræðslunámskeið er ætlað
öllum þeim, sem áhuga hafa á að
kynna sér þessi mál, en ætla má,
að þrír flokkar fólks hefðu sér-saman ríkjandi í skapgerð drykkju
Það er kúnst
að kalda tönn-
unum hreánum.
Tll þcss aö losa munninn við
fæðuleifar og halda honum
lireinum milli máltíða, svo þeim
sýrumyndandi bakteríum sem í
munninum eru fækki sem mest
og hafi engar mjöl- og sykurrík
ar fæðuleifar til þess að mynda
sýrur úr, er uppleyst geti gler-
ung tannanna og hindra þann
ig tannskemmdir.
Til þess að hreinsa og styrkja
tannholdið.
Til þess að líta hreinlega og
snyrtilega út og verða þannig
aðlaðandi í umgcngni við fólk.
Strax eftir hverja máltíð, svo
ekki náist að myndast neinar
tannskemmandi sýrur úr fæðu
leifunum áður en þær eru
hreinsaðar í burtu. Sérstaka
áherzlu ber að leggja á það, að
farið sé ávallt með mjög hrein
ar tennur í rúmið á kvöldin og
að ekki sé nærzt á neinu eftir
að tannburstun er lokið fyrr en
að morgni.
Bezt er að leita ráða hjá tann
lækni sínum um það, hvernig
maðiu- eigi að bursta tennurnar
en almennt er mjög góð regla
að Ieggja hár burstans þannig að
endar háranna liggi á tannhold
stakan áhuga og sérstakt 'gagn af
að kynna sér bréfin. í fyrsta lagi
þeir, sem vilja drekka í hófi, í
öðru lagi þeir, sem vilja hætta að
drekka og í þriðja lagi aðstand-
endur drykkjumanna.
Læknirinn rekur í stuttu máli
undirstöðuatriði þau, sem geta
leitt til ofdrykkju, einkenni of-
drykkjunnar, hvemig bregðast
skuli gegn henni bæði fyrir þann,
sem sjálfur er henni ofurseldur
og cins hinn, sem verður að um-
gangast hana.
Bréf prestsins hafa enn ekki ver
ið birt.
Spurningar eru í lok hvers bréfs,
sem væntanlegum nemendum er
ætlað að svara. Þessar spurningar
gefa einna gleggsta hugmynd um
innihald bréfanna og hve marg-
víslegar upplýsingar er þar að
finna. Svohljóðandi spurningar
eru í lok þriðja bréfs:
1. Er hægt að segja, að tiltekn-
ar manngerðir séu fyrirfram mark
aðar ofdrykkjunni?
2. Hvaða eiginleikar verða smám
Sú kúnst er
rakin hér meS
því áb segja
hvernig á að . ,.
inn ofan á tannhálsana og snúi
í sömu átt og rótarrendur tann-
anna. Síðan er tönnin burstuð
á þann hátt að með léttri beygju
um úlnliðinn er burstinn dreg-
inn að bitfleti tannarinnar.
Mynd 1. Burstinn er lagður á
tannholdið þannig, að hárin
snúi upp og séu flöt með tann-
holdinu.
Mynd 2. Burstað síðan með
því að beygja úlnliðinn svo hár
in strjúkist niður tannholdið
og hliðarflöt tannanna.
Mynd 3. Lokið er algjörlega
að snúa burstanum, svo hárin
snúa niður.
Þetta þarf að endurtaka oft
og jafnframt að færa burstann
til í munninum svo að hann
hreinsi allar tennurnar jafnt.
Neðri góms tennur eru hreins
aðar á samsvarandi hátt, mynd
4, 5, 6, Hárin snúa nú niður og
eru lögð flöt með tannholdinu
og síðan strokið upp á við burst
anum snúið í strokunni svo hár
in snúi upp er yfirferöinni er
lokið. Innfletir tannanna eru
burstaðir á samsvarandi hátt og
að lokum skal bursta tyggingar
fleti tannanna.
manna?
3. Hvaða breyting á tækifæri&»
drykkju bendir eindregið til yfir-
vofandi ofdrykkju?
4. Hverjir eru taldir fyrstn
fjórir áfangar á leiðinni út í of-
drykkjuna?
5. Hvers konar uppeldi eða
heimilisástæður eru líklegar til sfj
gera unglinga að drykkjumönn.-
um?
6. Getur ofdrykkja stafað af sér
stökum arfgengum eiginleikum, cg
er þá nokkur möguleiki til aff
komast undan slíkum örlögum eða
álögum?
7. Er hægt að kenna ofdrykkju-
mönnum hófdrykkju?
8. Hvaða skilyrði verða of-
drykkjumenn að uppfylia til þes»
að lækning sé hugsanleg?
9. Á hvern hátt geta félagssam-
tök helzt stutt drykkjumejm f
afturhvarfsviðleitni þeirra?
10. Hvaða ráðstafanir haldið
þér, að helzt mættu koma að haldi
til að draga úr eða útrýma of-
drykkjunni og því mikia böli, sem
henni fylgir?
Við þessu öllu er einhver svör
að finna í hinum fræðandi bréf-
um.
Enda þótt skák virðist með ölTu
óskyld áfengi, þá benti Sveir.n.
Kristinsson skákmeistari þó blaða
mönnum á það, að skákin gæti
hjálpað mönnum til að leiða hug-
ann frá áfenginu. Hingað til hafa
eingöngu verið til sænsk kennslu-
bréf í skák, en nú hefur Sveinn
Kristinsson þýtt þessi bréf og
sett upp ýmis konar skákdæmli
sem að haldi mega koma við skák
nánu Fyrsta skákbréfið hefst á
því, að nemandanum er sýndur-
manngangurinn og má af því sjá,
að miðað er við algjöra þyrjend-
ur í fyrsta þréfi. Sveinn sagði á
blaðamannafundinum í gær, aff
mönnum hefði tekizt að æfa sig
upp í meistaraflokk aðeins mcð
slíku bréfaskóianámi.
.3
Varnir NATO
vibunandi
★ LONDON: MacmiUan forsæt-
isráðherra sagð'i á mánudagskvöld'
að' sú ákvörðun Breta að hef ja a®
nýju tilraunir með kjarnorkuvopn,
en frá því var skýrt í Neðri mál-
stofunni fyrr urn daginn, væri
niikið áfall fyrir hann persónu-
lcga en nauðsynleg ráðstöfunk
eigi að síður. Varðandi Ktibnt
kvaðst hann sannfærður um að
aðgerðaleysi hefði haft enn meirl
liættu í för með sér en hættur
þær er stafað hefðu af aðgerðum
Bandaríkjanna. Nauðsynlíegt værL
að koma á alþjóðlegu eftirliti meíF
tilraunabanni og afvopnun. Kúbu-
málið og stríð Indlands og Kína
sýndi hve frjálsu þjóðirnar værw
liáðar hverri annarri.
(
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 14. nóv. 1962 7