Baldur - 19.10.1903, Side 2

2
BALDUR, 19. OKT. 1903.
BALDUR
ergefinn út&GIMLI, MANITOBA.
Kemur út einu sinni í viku.
Kostar $1 um árið.
Borgist fyrirfram.
Útgefendur :
Nokkrir Ný-Íslendingar.
Ráðsmaður: G. ThoRSTEINSSON.
Prentari: JóHANNES VlGFÚSSON.
Utanáskrift til blaðsins :
BALDUR,
Gimli, Man.
Veið á smáam auglýsingum er 25 eents
fyrir þumlung dálkslengdar. Afs'áttur er
gefinn á strerri auglýsingum, sem birtast í
blaðinu yfir lengri tíma. V.ðvíkjandi
skíkum afslætti, og öðrum fjármálum blaðs
ins, eru menn bcðnir að snúa sjer að ráðs-
manninum.
mánudaginn, 19. okt. 1903.
Ólga.
„ Allt skal frjáist, allt skal jafnt,
rjettan skerf sinn og skamt
á hvert skaparans barn,
allt frá vöggu að gröf“.
(Framh.).
í einu fslenzku ævintýri er getið
um þrjá biðla, scm allir vildu fá
sömu kóngsdótturina. Faðir henn-
ar hafði ekkert út á neinn þeirra
al setja, og svaraði þeim þvf, að
sá, sem sýndi sig mestan mann
með þvf, að afla sjer hins frægasta
dýrgrips innan ákveðins tfma, hann
•skyldi fá stúlkuna. Biðlarnir lögðu
allir af stað saman cins og beztu
brœður og mæltu sjer mót á á-
kveðnum stað á tilteknum tfma.
Fegar þeir fundust þar aftur, hafði
einn mcðferðis sjónpípu, scm alla
hluti mátti sjá f gegnum, hvar í
heimi sem var. Annar hafði töfra-
klæði, sem flutti mann á svipstundu
hvert á land, sem maður óskaði.
Þriðji hafði læknismcðal, scm var
allra meina bót. Þegar þeir fóru
að skoða hver annars gripi, varð
þeim meira en lítið bilt við, því að
í pfpunni sáu þeir, að kóngsdóttir-
in lá svo fárveik í rúmi sfnu, að
viðbúið var að hún mundi deyja á
hverri stundu. Þeir stigu þvf allir
tafarlaust á klæðið og hjcldu heim
f kóngsrfkið. Þár kom kraftur
meðalsins í góðar þarfir, og innan
stundar var kóngsdóttirin heil
heilsu. En faðir hennar var ekki
enn þá neinu nær í þvf, að geta
gefið rjettan úrskurð um það, hver
þeirra væri vcrðugastur fyrir að fá
hana.
Svóna er þvf nú einnig varið al-
staðar í mannfjelaginu. Menn
þurfa að geta sjeð þarfirnar og svo
þurfa þeir að hafa tækifæri og á-
höld til þcss að uppfyllaþær. Einn
aðhefst þetta og annar hitt, svo
enginn getur án annars verið, en
enginn einn getur þakkað sjer ein-
um líf mannfjelagsheildarinnar.
Hversu margir eru það ekki, sem
eiga sinn þátt í framleiðslu eins
einasta brauðbita, sem maður scð-
ur hungur sitt með ? Einn varð
að plregja akurinn svo kornið gæti
sprottið. Til þess þurfti hann
hesta, aktygi og plóg. Hann cða
aðrir urðu fyrst að ala upp hestana
og til þess þurfti hey, sem aðrir
hcstar höfðu dregið, og þannig koll
af kolli aftur í tfmann. Aktygin,
eru úr leðri, svo einhvcr hafði
þurft að ala upp skepnuna, scm
það skinn fjckkst af, og sútarinn
hafði garfað það, og söðlasmiður-
inn gjört úr því aktygin. í plógn-
um var járn og trje. Að þvf höfðu
bæði námamenn og skógarhöggs-
I menn unnið í fyrstu. Svo tóku
flutningsmenn við þvf, og ótölulega
margir höfðu áður orðið að taka
þátt í að búa til flutningsfæri þeirra.
Sfðast tóku smiðirnir við þvf, og
svo flutningsmenn aftur, áður en
plógurinn kom til bóndans. Þcgar j
búið er að. plœgja, þarf að sá og
vakta og rœkta og uppskera og j
þreskja. Til alls þessa þarf marg- 1
vísleg áhöld, og hvert barnið getur
leikið sjer að þvf, að rekja hinar
ýmsu keðjur, sem út af því spinn-
ast. Svo þarf poka undir kornið,
og í þá þarf hamp cða hör cða
baðmull eða ull, og þctta þarf að
kemba og spinna og vefa og sauma
og til þess þarf fjölda mörg áhöld.
Nú þarf að mala kornið og oft og
í tfðum flytja það langar leiðir bæði
j á sjó og landi, og við það eru þús- j
undir manna riðnar, beinlfnis og.
J óbeinlínis. Þegar húsmóðirin hefir
j fengið mjölið, þá þarf hún vatn, ogj
j undir það þarf ílát; þar næst salt,
og stundum sykur og margt ann-
að kryddmcti, og upptök þeirra
hluta má rekja land úr landi, í það
óendanlega. Svo þarf hún borð
og kefli og stó og eldsneyti, og að
endingu þarf hún hnff og smjör
! áður en hún cr komin að þvf tak-
marki, að rjetta barninu sfnu þessa
cinu brauðsncið, sem á að styrkja
j krafta þess og viðhalda lífinu.
Það væri vandasamt að segja um
það, hver af öllum þcssum starfs-
mannafjölda á mikilvægastan þátt
f lífi barnsins, því að þótt barnsins
þakklátscmi komi eðlilcga fram við
móðurina, þá ber þess að gæta að
hún er upp á alla hina komin til
þcss að geta veitt barni sfnú þessa
næringu, og var sjálf alin upp á
sama hátt og eins allir hennar ætt-
feður og allar kynslóðir hver fram
af annari. Barnið er þcss vegna,
fyrir þau tækifæri, sem móðurást-
inni veittust til þess, að geta upp-
fyilt þarfir þess, komið f skuld við
mikinn hluta mannkynsins, í skuld
við frjósemi moldarinnar, í skuld
við auðævi fjallanna, í skuld við
flotkraft hafsins, í skuld við veðr-
áttu loftsins. Það cr komið f
reikning bæði hjá guði og mönn-
um, og það hlýtur að bera ábyrgð
á þvf, að verja lffi sfnu og kröftum
svo, að það fari ekki skuldugt í
gröfina, þvf það er hin auðvirðileg-
asta endalykt, sem fyrir nokkurn
mann getur komið. Þeir sem sjáif-
viljuglega verða fyrir þvf hlutskifti,
eru annaðhvort erkiletingjar eða
glœpamenn. Þcir cru svikarar
bæði gagnvart guði og mönnum.
í þessari takmarkalausu mann-
lífsólgu er það einkum tvennt, sem
einstaklingar almennt sækjast eftir.
Þaðer AUÐUR og HEIÐUR.
Auðurinn er oft mcðalsvegur að
heiðri, en ekki ævinlega, og allra
sízt sönnum hciðri, því hann er
kominn undir innra manndóms-
gildi, en ekki undir ytri kringum-
stæðum. Hciður er sömuleiðis
meðalsvegur að auði, og ýmsir þeir,
sem ckki hafa svo mikið mann-
dómsgildi til að bera, að þeir eigi
sannan heiður skilið, leggja iðulega
sinn ytri, óverðskuldaða lofstír í
f s'Jlurnar fyrir auðinn.
Uppreistarandi vcrkamanna-
stjettarinnar kemur ávallt fram f
þessu sambandi. Verkamannin-
um sárnar, að sjá engar skorður
reistar við hinu beljandi fossfalli
auðsins f einstakra manna hendur,
°g það oft hendur þeirra, sem eru
erkiletingjar og tilfinningarlausir
yfirgangsseggir Svo þegar ofan
á það bœtist viðurkenningarleysi
gagnvart iðjumanninum, en veizlu-
höld og lofgjörðarsöngvar gagnvart
þeim, sem mest hafa getað svælt
undir sig af annara sveita, þá
snýst gremja þeirra upp í heift og
trylling, sem erfitt er að álasa þeim
fyrir, en sem skaðlegur ofbeidis-
verknaður getur hlotist af á hverri
stundu, svo lengi sem rangsleitnin
fær að ráða í niðurjöfnun auðsins,
og hlutföllum heiðursins.
(Framh.)
FOB TWENTY YEARS IN THE LEAD
Automatic takc-up; self-setting needle; sel£
threading shuttle; antomatic bobbin winder;
quick-tcnsion release; all-steel nickeled attach-
ments. Patkntkd Uall-bkaring Stand.
• UPCRIOR TO ALL OTHERS
Handsomest, easiest running. most nolseless,
most durabie........Ask your dealer lor tho
EIdred8:e'‘B,,* and donot buy any machine un-
Ui you have seen the Eldrcdge “B.” Com-
•'are its quality and price, and ascertain ita
Tf interested send for book about Eldrldge
"B.” We will mail it promptly.
Wholesale Distributors:
Merrick, Anderson & Co., Winnipeg.
í kvöldsamsæti nokkru var við-
stödd kona, sem grobbaði svo mik-
ið af ferðalögnm sfnum erlendis, að
öllum var farið að sárleiðast.
„Þjer hafið ifklega ferðast upp
eftir Rfn ?“ spurði húsmóðirin.
,,Já, auðvitað, og mörgum öðrum
fjöllum lfka“, svaraði hin.
Hugsaðu ckki mcð annara hugs-
unum. Brúkaðu þfnar cigin, annars
ryðga þær.