Baldur


Baldur - 18.07.1906, Blaðsíða 1

Baldur - 18.07.1906, Blaðsíða 1
Flugnahurðir og gluggar Bráðum koma flugurnar og þá verða flugnahurðir og gluggarað vera komin fyrir. Við höfum hurðir á $1.00 og gluggana á 250. ANDERSÖN & THOMAS, Hardware & Sporting Goods. • 538 MainSt., cor.James St.,WPG. STEFNA: Að efla hreinskilni og AÐFERÐ: Að tala opinskátt og eyða hræsni í hvaða máli, sem fyrir vöflulaust, eins og hæfir því fólki kemur, án tillits til sjerstakra flokka. sem er af norrœnu bergi brotið. ♦©♦•♦•♦r | Yeður | f fyrir fsskapa. Við höfum úr f É miirgu að vc'.ja—á $7.00 og upp * S með smáafborgunum ef menn vilja Komið og skoðið. | ANDERSON & THOMAS J538 Main St. .cor.James. St., WPGJ^ « ' • -w IV. ÁR. Til kaupanda Baldurs. Það er nö senn kominn út helm- ingurinn af yfirstandandi árgangi Baldurs, en aðeins rúmur sjötti hluti kaupandanna hefir borgað þessa árs áskriftargjald. Af Jjessu getur mönnum skilizt, að örðugt sje fyrir blaðið að standa f skilum með það sem því ber að borga. Baldur hefir ekki stjórnarstyrk til að lifa af.eins og flestum hlýtur að skiljast, því hann er vinsældalítill hjá flokksforingjunum; enda er honum lítt lagið að beygja knje fyrir þeirra hásæti. Það er fyrir Baldri lfkt og Göngu-Hrólfi. Hrólfur var beðinn að beygja sig eftir gömlum vanda, og kyssa á tána á Karli heimska, Frakkakon- ungi, og fá upp úr þeirri athöfn Normandi að leni, og Matthildi konungs dóttur fyrir konu, en þá kvaðst hann hafa beinserk, og ekki geta beygt sig hvað sem venj- unni liði. Baldur hefir líða bein- serk, og getur þvf ekki kysst á tána á ,,Karli heimska,“ þó venj- an segi svo fyrir; enda hefir hann jafnan ætlað sjer, að leita f aðrar áttir eftir framfærslufje. Ef blaðið fengi það sem það á útistandandi hjá kaupendum sfn- um, þá væri það býsna vel sett, og ef það gæti bætt nokkru að ráði við þá kaupandatölu sem það hefir, sem vonandi er, geta fjár- mál þess komizt i það horf, að það þurfi ekki að vera tillölulega fáum mönnum til byrði. Það er lfklega eins mikið af gá- leysi eins og nokkru öðru, að fleiri hafa ekki borgað en búnir eru, þvf sumir eru sjálfsagt svo settir, að þeir gcta það, þó ýmsir eigi örðugt með það nema á vissum tfmum ársins. Lfka vcldur því sjálfsagt sá vani, sem hefir orðið býsna algengur við íslenzku blöð- in, sá nefnilega, að menn borgi ekki almennt fyr en í árslokin; en það á Baldur bágt með að stand- ast, og væri þvf vel til fallið, að þeir sem geta, vildu nú sendá blaðinu sein fyrst áskriftargjöld sfn. Þvf betur sem menn standa f skilum, og þvf betri sem efnahag- ur blaðsins er, þvf meira er hægt að vanda til blaðsins, eins og hver maður skilur. Þegar starfsmenn blaðanna þurfa að fara að si.ina mörgum vcrkum, af þvf ckki erfje til að hafa nægan mannafia, þá er hætt við, að eitthvert verkið fari í ólestri.og dragi úr gildi bhðsins, GIMLI, MANITOBA, 18. JÚLÍ, iqoö. en þesskonar atvik mega helzt ekki koma fyrir þegar annað er hægt; það er ekki of kröftug blaða- mennskan íslenzka þó þvf sje tjaldað sem til er. Vjer höfum reynt að tjalda eftir beztu föngum hjer við Baldur, og að mörgu leyti getum vjer verið ánægðir yfir þvf hvernig þvf hefir verið tekið. Innan skamms von- um vjer að geta sagt að vjer sje- um að öllu leyti ánægðir með það. Það hafa komið úr öllum áttum uppörfunarorð og heillaóskír til blaðsins, og ýmsir hafa sýnt áhuga sinn fyrir velferð þess með því, að senda því áskriftargjöld og út- vega nýja kaupendur. Baldur er nú auðvitað hreint ekki óaðfinnanlegt blað frekar en öntiur blöð, en þær viðtökur, sem hann hefir fengið hjá þorra sinna kaupenda,sanna eitt þýðingarmik- ið atriði viðvfkjandi ískndingum f þessu landi—þær sanna það, að þcir eru vaxnir upp úr þvf,aðgeta notast við aðra eins blaðamennsku eins og Winnipcgblnðin fslenzku hafa lácið í tje. Það er heldur engin furða þó svo sje komið, þeg- ar blöðin leggja það fyrir sig, að ræða jafnan þjóðarinnar mál meö tilliti til hagsmuna pólitfskra flokka, en ganga ætíð fram hjá því,að ræða þau með tilliti til hags- muna þjóðarinnar,þegar hagsmun- ir þjóðarinnar koma í bága við hagsmuni flokkanna,sem þau hafa helgað starfa sinn. Og þegar það bætist svo ofan á, að Ijelega er oft og einatt haldið á sjálfum flokksmálum, þá er ekki von, að þessi blöð uppfylli að nokkru ráði þær kröfur sem óháðir skynjandi menn gjöra. Þau hafa lagt sig niður við þann starfa, sem ekki getur samrýmst þvf, að vaka yfir velferð neins þjóðfjelags, af þvf velferð þjóðfjelagsins ge^ur ekki samrýmst velferð pólitfsku flokk- anna, eins og þeir hafa hagað sjer og eru að haga sjer. Þó þau vildu vera þjóðfjelaglnu gagnleg, þá eiga þau sjerlega bágt með það, á mcðan þau standa undir flokka- merkjum. Þau eru þar lfkt sett og hugsandi klerkur f prjedikun- arstól orþódoxrar kyrkju; hann langar máskje til að tala af viti, en hann má það ekki, og það er ckki ætlast tll þess, af þeim fem stólinn e:ga. ,,You cannot fool all the people all the time,“ sagði Abraham Lincoln, og sannast það að líkind- um hjá íslendingum eins og vfðar. Allir Isiendingar láta ekki gabba sig alla tíð. Þeir eru allt af að -sýna það betur og betur, að þeir hafa vit á við hvern annan þjóð- flokk sem er, til að athuga mannfjelagsmeinin og mannfjelags- j hagræðin; og þeir eru augsýnilega I nokkuð almennt farnir áð finna til þess, hve oft Winnipegblöðin ís- lcnzku gefa þcim undan og ofan í af, eftir þvf sem bezt á við fyrir flokkana þeirra, í stað þess að gefa þeim verulega hjálp við sfnar mannfjelagsathuganir. Það var einmitt þetta sem nokkrir menn fundu til, og kom þeim til að stofna Baldur, fyrir hálfu fjórða ári; og það hafa svo margir fundið til hins sama, að það eru nú um eitt hundrað manns sem eiga blaðið, og hafa lagt þvf fje með þvf að kaupa hluti f út- gáfufjelaginu, fyrir utan aðra sem hafa styrkt það með þvf að gjörast kaupendur þess. Hluthafarnir hafa lagt mikið á sig, til að koma upp húsi og kaupa áhöld, og oft hefir sann- ast að segja verið þröngt f búi, þó fram úr hafi rætzt. En þeir eru allt af að sjá þess merki betur og betur, að þeir hafa verið að leggja sitt til í þvf, að uppfylla eyðu þá, sem f hefir verið fslenzka blaðaheiminum hjer vestra, og hefir þvf ekki verið til einskis barizt. Sjálfur hefi jeg allan vilja á, að segja það f blaðinu, sem uppfyilt getur tilgang útgefendanna f þvf, að veita óháðum skoðunum af sem flestu tagi inn til lesanda blaðsitis. Undirgefnin er mjer- kviil. Jeg vil ekki þurfa að horfa íraman f þjóð sem ekki þorir að horfa fram- an f hvern sem er. En það er að- eins einn vegur til að komast í það ástand að maður þori að horfa hiklaust framan f hvern sem er, og hann er sá, að eignast sjálfstæða, þroskaða og þreianikla hugsum, og þangað vil jeg sjá haldið. Skilyrðið fyrir þvf að vera fullhugi f tnannlffsstríðinu, án þess að vera fífldjarfur, er það, að maður viti fótum sfnum forráð, og lifi ekki í tómum fmyndunum um það, hver manns borgarlegi rjettur sje, og eigi að vera. Einstaka kaupandi hefir firrzt Baldur fyrir það, að l ann taki of djúpt f árina, sjerstaklega hvað t.rúmál snertir; og margir eru þcir óefað utan kaupanda hans sem þykir á sama veg. En Baldur getur ekki dregið inn scglin, á meðan hann er að reyna að ræða mannfjelagsmál, því það erómögu- legt, að fara ýtarlcga út í þau, án þess að snerta trúarbrögðin, vegna j þess að sú siðfrœði, sem ræður f | pólitfskuin málutn oft ogeinatt,erj af trúarbragðaleguin róturri runnin. I ,,Guð er eá sem gjörir fátækan og| rfkan“ o.s. frv.—Þctta er óverj- andi lýgi, í langílestum tilfellum að minnsta kosti (sjá greinina inn-1 an f blaðinu), þó það sje brúkað sem afsökun fyrir pólitískri og dagfarslegri óhæfu,og ránskap, og sje þar af leiðandi siðfrœðisleg undirstaða fyrir þá sem þurfa á henni að halda, þó Ijót sje. Það er meðal annars af svona ástæð- um, að maður kemst ekki hjá því að snerta við trúarbrögunum. Sumir eru svo fákænir, að þeir halda, að siðfræði snerti að eins sjerstakar athafnir manna, en komi pólitfk og ýmsu öðru ekki við; og það er von að margirhugsi svo, þvf þeir hafa dæmin upp á það fyrir augunum hvað eftir ann- að, frá mönnum, sem margir álíta að rneigi hafa sem fyrirmynd í þeim sökum. En fyrirmyndin er röng, og hún verður röng eins lengi og menn brúka aðrar eins trúarbragðasetningar 1 eins og að framan er greind fyrirt auðfræðislega siðfræðisundirstöðu. Menn eru nú þegar búnir að sjá af blaðinu hvers þeir mega vænta frá mjer, og sje einhverj- um það óbærileg kvöl hvernig það talar um þessi ágreiningsmál allra tíma— pólitfk og trúmál—þá vil jeg ráðleggja honum, að losa sig við Baldur sem fyrst, þvf það er ekki tilgangurinn að gjöra nokkrum manni illt, en stefnuntii getur hann ekki breytt, ef hann á ekki að sökkva í sama fenið og hin blöðin íslenzku. Á hinn bóginn vildi jeg biðja þá, sem unna Baldri góðs gengis, og álfta að hann hafi erindi að flytja, að leggja honum lið,með þvf að útvega honum nýja kaupendur. Ef hver góðviljaður kaupandi vildi gjöra tilraun í þá átt í sftiu nágrenni, þá ætti kaup- andatalan bráðlega að verða nægi- leg til að flcyta blaðinu áfram örðuglcikalaust, þvf í rauninni er það ekki svo mikið sem til þess þarf, ef allir borga reiðilega. Það komu fjórir nýir kaupendur f sfð- ustu viku, og fjórum sinnum fimmtfu og tveir cru 208. Vjcr skulum ekki láta það verða minna yfir árið ElNAR ÓLAFSSON. Sósfalistar f Colorado hafa út nefnt William Haywood til rfkis- stjóra þar, og er búizt við harðri j kosningahríð þegar til kosninga kemur í haust. Mr. Haywood sit- ur f fangelsi f Idaho, ásamt Moýer og Pettibone, eins og lcs- endum Baldurs hefir áður verið skýrt frá.en allt um það hefir hann tekið útnefningunni. Sósíalistarnir | vestra hafa grætt stórlega á þeim hranaskap sem brúkaður hefir ver- ið við þessafanga, oger því örð- Ugt ag gizka á hvernig lcikar kunna að fara. Nr. 24. ÁGRIP AF HEIMILISRJETT- ARREGLUGJÖRÐ FYRIR CANADA-NORÐVESTUR- LANDIÐ. J>ær jsectionir1 f Manitoba, Sas- katchevvan og Alberta, sem númeraðar eru með jöfnum tölum, og tilheyra Dominion stjórninni (að undanskildum 8 og 26 og öðru landi.sem er sett til sfðu),eru á boð- stólum sem heimillsrjettarlönd handa hverjum (karliteða konu), scm hefir fjölskyldu fyrir að sjá, og handa hverjum karlmanni, sem hefir fjölskyldu fyrir að sjá, og handahverjumkarlmannisemeryfir 18 ára að aldri; 160 ekrur eða % úr ’section' er á boðstólum fyrir hvem um sig. Menn verða sjálfir að skrifa sig fyrir þvf laridi, sem þeir vilja fá, f landstökustofu stjómarinnar, í þvf hjeraði sem landið er f. Sá sem sækir um heimilisrjett- arland getur uppfylgt ábýlis- skylduna á þrennan hátt: 1. Með því að búa f 6 mánuði á landinu á hverju ári í þrjú ár, og gjöra umbcetur á þvf. 2. Með þvf að lialda til njá föður (eða móður, ef faðirinn er dauður), scm býr á Iandi skammt frá heimilisrjettarlandi umsækjand- ans. 3. Með þvf að búa á landi, sem umsækjandinn á sjálfur f nánd við heimilisrjettarlandið sem hann er að sækja um. Sex mánaða skriflegan fyrirvara þurfa menn að gefa Commissioner of Dfminion lands f Ottawa um að þeir vilji fá eignarbrjef fyrir heimilisrjettarlandi. >v. w. CORV, Deputy of the Minister of the Interior, THE ‘ÐEVIL If the Devií shoutd die, would God make another? Fyrirlestur EFTIR Col. Robert G. Ingersoll. Verð 2Sc. Fæst hjá Páli Jónssyni, Gimli, Man. $50 fundarlaun I Sumarið 1902 tapaðist dökkrauð hryssa, scm er nú 6 ára gömul. Hún er á parti af Clyde-kyni, og er brennimerkt á hœgra huppi mcð J.T. Mcð henni týndist og bleikur foli, sem nú cr 5 ára; bæði hrossin cru hvft í frainan. Fundar- launin verða borguð þeim sem finna hrossin og færir þau undir- rituðum. JoilN Tavlor, Headingley, - Man. | ,,Sælir eru þeir sern hungra, iþvfþeirmunu saddir verða“. En hvenær ? Þegar þcir hafa losast við magann. Er það ekki heldur um seinan ?

x

Baldur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Baldur
https://timarit.is/publication/165

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.