Baldur - 26.01.1907, Blaðsíða 3

BALDUR, 26. jantíar 1907.
3
BRJEF.
'líerra E. Ólafason, ritstj. Baldurs.
Með þessum lfnum vil jeg færa
þjer og útgefendum Baldurs mfnar
innilegustu nýárslukkuóskir, því
síðan í sumar að jeg kom inn á
skrifstofuna, að tilhlutun Mr. Jón-
asar Stefánssonar á Gimli, til að
gjiirast kaupandi blaðsins, hefir
mjerlíkaðæ betur og betur, stefna
þess og hreinskilni, og' á meðan
það heldur tjeðum rithætti, víldi
jeg ekki vera án þess, jafnvel þó
það væri enn hærra f verfli.
Lfklega væri það ckki úr vegi
rjett við áramót þessara íijúgandi
framfaratfma, að draga athygli
manna aðeinu atriði af öilumþeim
mörgu, sem gætu komið almenn-
ingi með tfmanum til ómetanlegs
gagns. Bæbi yngri og eldri kann-
ast við það, að við erum fámenn
og fátæk þjóð, efnalega reiknað,
þó við stöndum eflaust ekki á baki
stórþjóðunum að vitsmunum. Og
þar vjcr þvkjumst eins skýrir og
aðrar framsýnar þjóðir,vil jeg að við
látum það öðruhvoru í Ijósi. Þess
vegna vil jeg að við íslendingar
leggjum til okkar skerf f að leiða
athygli bænda að þvf, hvort ekki
mundi vera hægt eða gjöriegt að
I
fá Canadastjórnina til að gefa að
minnsta kosti landnemum og byrj-
endurn lcyfi, til að kaupa óhjá-
kvæmileg jarðyrkjuverkfæri hvar
helzt sem þeir gætu fengið þau ó-
dýrust, án þess að þurfa að borga
þenna gífurlega toik
Einrnitt innan okkar eigin rfkis-
takmarka höfura vjð alis ekkr efni
á að kaupa jarðyrkjuverkfærin.sök-
um þess voðaverðs sem á þau er
sett; cn nokkrar mflur fyrir sunn-
an okkur, hjá nágrannaþjóðinni,
vitum vjeraf verkfærum mcð skap-
lcgu verði.ef ekki kæmi þá tii toll-
urinn, sem jafnaðariega nemur frá
25% til 3 5%-
Er annars þessi hái verndartoll-
ur þjóðinni til hagsmuna? Fyrir
mitt leyti sýnist mjer hann standa
kanadisku þjóðinni sterklega fyrir
þrifum og framför. Iívað veidur
þessu fyrirkomulagi ? Er stjórnin
hlynntari kanadi°ku auðfjelogunum
og vcrkstæðaeigendunurji en bænd
ununv? Og getum við ekki ráðiö
neina bót á þessu þjóðarmeini ?
Máskc ekki. Við getum þó reynt
eitthvað. Allir sem eru komnir
til lögaldurs og geta tckið rjett á
landi.vita að þeir eiga i jett á ‘Frcc
Permit' fyrir svo og svo rnörgum
lengdarfetum f ‘logg‘ cða borðvið.
Mundi nú ekki stjórnin vilja gjöra
enn bctur fyrir landnema, ef þess
væri farið á leit við hana, og gefa
þeim ‘Free Permit1 af annari teg-
und, þar hún fyllilega veit hvers
við þiirfnumst, leyfi til að kaupa
okkur verkfæri ódýrari en nú gjör-
ist. Það leyfi eða Permit sem jeg
á hjer við að Canadajtjórriin gefi
hverjum landnema, ætti að
mínu áliti að vera þannig, að hann
mætti óhindraður karrpa sjer öll
jarðyrkju og búnaðaráhöid, eitt af
hvorri tegur.d, eftir þörfum, á sitt
cigið land, hvar sem hann gæti
fengið þau ódýrust, og landnerninn
legði eið út á aðj hann skyld' og
vildi kaupa verkfærin einungis ti!
að brúka þau sjálfur, en ekki til að j
seija þau, alveg eins og tekið er!
fram í viðarleyfinu. Og því ætti
ckki að mega taka tollinn alveg af
verkfærum, eins og búið er að taka
hann af ‘bindaratvinna' og lækka
hann á sláttuvjelum ofan í 17%.
Getum við ekki rætt þetta mál,
fyrst í íslenzkn biöðunum og svo í
þeim ensku. Getum við ekki búið
út fjölmenna bænarskrá, cða, get-
um við ekki haldið okkur f hóp og
haldið þvf fram f sambandi við
kosningar, og fengið svo þetta gjört
að lögum ? Jeg óska og vona að
menn, sem eru mjer langtum fram-
ar að viti óg þekkingu, vildu taka
þessa viðieitni mína til greina og
skrifa f blöðin skoðanir sfnar á
máiefninu, þvf ef við bændurfengj-
um þvf til leiðar komið að tollur-
inn yrði af numinn á vissri verk-
færatulu tii iivers Iandnema eða
byrjanda, myndi það fiýta stórum
fyrir að gjöra bændur efnalega
sjálfstæða. Þvf þegar við berum
prfsana saman, þá eru verkfærin
nær þvf helmingi ódýrri sunnan
Kanada- og Bandaríkja-línunnar,
en þau eru hjer innanlands.
Til dæmis fær maður hji heild-
söluhúsunum suður f Minneapolis
sláttuvjel á $32 ; heyhrffu á $16 ;
°S plóga frá $8 tii $16; beztu
vagna sem eru búnir til með öllu
tiiheyrandi fyrir $47, en hjer kost-
ar sama tegund af vögnum $87,
nærri tvöfalt verð ; — rjómaskil-
vindur, sem ganga af handafli, frá
$20 og upp í $55, — hjer mundi
verðið verða $85 eða $ioo. Möl-
unarkvarnir og vindmylnur fást og
með lágu ’verði móti því sem hjer
gjörist.' Stofnavjelar og heypírcss-
ur eru næstum ^3 ódýrari en hjer.
Kæru lesendur Baldurs, ckki
megið þið samt innbyrla ykkur það,
að þetta sjeu ófuilkomin verkfæri,
eða sem barnagull, heldur megið
þið ganga út frá þvf, að þctta eru
vcrkfæri sem full ábyrgð fylgir,
og standa f flestu tilliti framar en
hin, sem vjer tnegum borg?i tvö-
földu verði. Eitrnig megum við
ganga að þvf sem vísu, að hvorki
vetkstæðin nje heildsöluhúsJn sje
að tapa á þvf að selja svona vjelar.
Nei, þau hafa góðar rentur af sfn-
um peningum, hvað þá þeir scm
scija okkur hálfu dýrara.
Jeg er sjálfsagt cinn tneð minnstu
bændum í iandi þessu, en þó, ef
jeg mætti kaupa öil þau jarðyrkju-
verkfæri, sem jeg þarfnast, fyrir
sunnan ‘lfnu‘, án þess að þurfa að
borga toil, mundi verðmunurinn
hjer og þar verða frá $400 til $800,
á því scm jeg viidi kaupa, og er
það mikið að taka það af einum
litlum, fátækum bónda, og gæða
rneð því stóru og ríku fjelögin.
Benedikt Benjamínsson.
Ardal P. O.
Ánnað hljóð í
strokknum.
Blaðið Frec Press flutti nýlcga
dálitla ritstjórnargrein, sem á skilið
að athugast. Hún er á parti blað
úr gjrörðabók Mr. Roblins, og sam-
anburður á orðum hans fyr og nú,
og hljóðar þannig:
Hinn 6. marz 1901. Þegar
samningurinn við Canadian North-
ern-fjelagið kom tyrir þingið f ann-J
að sinn, sagði Mr. Roblin :
‘Á stefnuskrá vorri er þjóðeign ;
járnbrauta, — að svo miklu leyti
sem hægt er að koma þvf við,
og að svo miklu leyti sem það er
haganlegt*.
‘I lagafrumvarpinu sem fyrir
þinginu liggur, er oss gefinn allur
sá verulegur hagnaður sem þjóð-
eign getur veitt ......‘
‘Vjer höfum komizt hjá allri
hættunni sem þjóðeign hefir f fðr
með sjer, og náð öllu sern í raun-
inni er hagkvæmt og eftirsóknar-
vert‘.
Fyrir fáum dögum gaf Mr. Rob-
lin aftur skýringu á þessu máli, og
sýndi hverju fyikið hefði EKKI náð
og hverju Can. Norchern-fjelagið
hefði náð.
Fylkið hefir ekki náð neinu valdi
til að gjöra reglugjörðir um með-
ferð á brautum fjelagsins. Þetta
viðurkenndi Mr. Roblin f svari j
sínu til Mr. Mickle : ‘Vjer getum j
ekki haft umráð yfir járnbraut„ sem '
hefir fengið löggildingu sfna hjá
Dominionstjórninni“.
Og samt höfum vjer allan þann
hagnað sem þjóðeign getur veitt,.
eftir orðum Mr. Roblins 6. marz
1901.
En hvaða rjet.tipiái h.efir Can.
Northern-fjel. fengið ?
Fyrir hverja mflu af braut, sem
fjelagið byggir í Manitoba hjer
eftir, verður fylkið að ábyrgjast
skuldabrjef upp á $10,000, en um-
ráð yfir brautum hefir fylkið engin.
Þetta er það sem er meint með
að komast hjá allri hættunni, sem
þjóðeign hefir f för með sjer, ogná
öllu sem er hagkvæmt og eftir-
sóknarvert!
Það er vfst ljóst nft, að Mr.
Roblin hefir verið að tala fyrir
hönd Can. Northern-fjel. en ckki
fylkisins.
Haustvísur.
Stormar rýja blöð af björk.
Blessuð skýin grána.
Kólguglýju klæðist mörk'
Knýr fram nýja gljána.
Hvað eitt á sjer stund og stað—
Storðin hjúpast snjánum.
Húmar brátt, þvf haustar að,
hrynja blöð af trjánum.
AÐ ENDUÐUM SLÆTTí.
Jörðin nakin eftir er
undir klaka böndin.
Krúnurakað höfum vjer
heyja akurlöndin.
VALDIMAR DAViDSSON.
Svo telst til að f Amerfku sjc
brúkuð 12 pund af kaffi á rnann ár-
lega. í Skandinavisku löndunum
er eytt meiru af kaffi, en á Fng-
landi er naumast eytt einu pundi
á mann ; þar cr te í fyrirrúmi.
! ELDSÁBYRGÐ og PENINGALÁN. |
* Þeir sem þurfa að setja hús og aðrar eignif f eldsábyrgð, eða 5
« fápeningalán út á fasteignir, geta snúið sjer til mín. S
• EINAR ÓLAFSS.ON, |
J Skrifstofu ,,Ba!durs,“ GlMLl, MAN. |
ÓVIÐJAFNANLEG KJÖRKAUP
Á BÓKUM
framlengd um nokkrar vikur.
30 til 60 prósent afsláttur!
Lesið eftirfyigjandi verðskrá :
Uncle Tom’s Cabin, eftir H. B. Stowe roc.
Hidden Hand, eftir M.rs. E.. D. E N. Southworth ioc.
Self-Ma.de, ,, tvær bækur 150.
ííow Christianity Bcgan, eftir WiUiam Burney íoc.
Advancement of Science, eftir Prof. John Tyndall 150.
Christianity and Materiaiism, eftir B. F. Undenvood 1,50.
Common Sense, cftir Thornas Paine- - 150.
Age of Reason, c.ftir Thomas Paine 150»
Aposties of Christ, eftir Austin Holyoake <U5C-
The Atonement, eftir Ch. Bradlaugh 05C.
Rlasphemy and the Bible, eftir C. B. Keynoids- 050.
Career of Reiigious Syste-m, eftir C. B. Waitc 05C.
Christian Deity, eftir C'h. Watts., 050»
Christian Mysteries ©5C-
Christian Scheme of Redemption eftir Ch. Watts. ©5c.
C.hristianity-— eftir D. M. Bennett c5cv
Daniel in the Lions’ Den, eftir D. M. Bennett ®5C-
Giordano Bruno, æfisaga hans, kenningar og plsl&rysgtjsigdiauði 050.
I^vst Link in Evolution, e.ftir Ernst Haeckel Q5_c
Libcrty and Morality, eftir M. D. Conw.ay 05C.
Passage of the Red Sea, eftir S. E. Todd 050..
Prophets and Prophesies, eftir John E. Rcmsburg 050..
Science and the Bibie. Antagonistx, eftir Ch. Watts- Q.5c-
Science of the Bible 05c-
Supc.rstition Displayed, eftir William Pitt ©5c,
Twelve Apostles,eítir Ch. Bradlaugh 650,
What did Jesus Teach? eftir C'n. Bradlaugh Q5c,
Why don’t Cod kill the Devil ? eftir M. Babcock idc,
AUar þessar ofantöldu bækur ®2.0l>
Jeg borga póstgjöld til hvaða staðar sem er, í GMiada-eðA
Bandaríkjunum.
PÁLL JQNSSON,
65,5 Toronto St., WINNIPEG, MAN.
HVŒiIIRX
BŒKUR1
HEIMSPEKISLECS,
VÍSINDALEGS,
STJÓRNFRCEÐISLEGS.
OG TRÚARBRAGÐALEGS
EFNIS.
WHAT IS RELIGION ? Síð-
asta ræða Ingersolls. Verð iCc. j
DESI.GM ARGUMENT FAL-
ACIES.eftir E. D.Macdonald 250.
WISÐOM OF LIFE, eftir Arth-
ur Schopcnhauer. - Verð 250.
RITVERK Charles Bradlaughs,
með. myn.d, æfis'igu, og sögu ufi»
:baráttu hans f enska. þinginu.
Vc.rö : í skxautbandi - - $1.10
t kápu - 500.
F'ORCE. AND M.ATTER : or
Princ.iples of the Naturai Order
of the UniversCj with a System of
Morality based the.ron, eftir Prof.
Ludvvig Ruchncr, Með mynd.
V erð : í bandi - - $110
MEN, WOMEN, AXD GODS,
eftir Helen H. Gardencr. Með
formáia cftir Col, R. G. Ingersoll, f
og rnynd höfunna-rins. Þessi bók ;
er hin langsnjallasta sem þessi!
fræga kona hefir ritað.
Verð : f bandi $í. 10, f k&pu íoc. í
PH1LOSOPHYofSPIRITUAL-;
ISM,
eftir Frederic R. Marvin. I bandi.
Verð: joc.
PULPIT, PEW.and CRADLE,
eftir Heien H. Gardener. í kápu.
Vcrð: ioc.
God and My Neighb«ur,
eftir Robert Blatchford á Eng-
landi, sem er höfundur aö,,Merrie
England, “ ,,Britain for British,“
o.fl. Bókin er 200 bls. á stærS%i
prentuð með skfru letri á góðan
pappfr. Bókin er fréy;n*Xrsk araod
vel rltuð, eins öll ritverk Robert
Blatchfords. Verð:íbandi $1.00
f kápu 50C.
ADAM’S DIARY, eftir Mark
Twain $1.00,
EVE’S D.IARY.:, eftir Mark.
Twain $i.ooi
EXAMINATION OF THE
PROPHECIES—Paine 150,
Is thc God of Israe! the True GodiP
eftir Israel W. Groh. 15C..
Ritverk Voitasres:
VOLTAUvE’S Rf.VM'ANCES.
Ný útgáfa f bandi $1.50,
Micromegas. í kápu 250,
Man of P'orty Crowns 2 5c,
Pocket Theology 250..
Letters on the Christian Religion,.
með myndum af M.de Voltaire,.
Francois Rabelais, john Locke,.
Peter Bayle, Jean Mesjier og
Benedict Spinoza. 259,
Philosoþhy of History 25C;
Ignfcrant Phila&opher, mcð mynd-
um af René Descartes og BcnC'.
dict Spinoza, 2.50,.
Chinese Catecism 2,50..
Sentið p.antanii* yðar tjl
PÁ.LS, JÓNSSONAR,.
65 - Toronto-St.
WINNIi'EG, w M,AN,
/
/