Baldur - 18.03.1907, Blaðsíða 3
BALDUR, 18. marz 1907.
3
HJÖRTUR BJÖRNSSON.
Æskan farin fyrir li!ngu,
flogin út í vfðan bláinn.
Hættur vorri hvers-dags-göngu.
Hann var lengi, að kalla, dáinn,
Fjötraður að foldar barmi,
fylgsni íuktu innibyrgður ;
brjóstið fullt af hryggð og harmi.
Hvort cr ’ann af nokkrum syrgður?
Ljóst er engum um þær þrautir
er hann lcið, en vel þær bar hann.
Fram á sfnar sfðstu brautir,
sannur drengur þvf að var hann,
Ungur leið hann órjcttlæti,
eða hvað ? —- Svo virðist mönnum. —*
Ýmsir lifa f eftirlæti,
aðra bölið slær f hrönnum.
og er þetta meðal annars haft eftir j
'nonum : ‘Það er þrennt sem þið
verðið að þekkja, of þið eigið að
geta talizt með upplýstu fólki; það
er, breytiþróunarkcnningin, hærri
krftik á Bibifunni, og sósfaUsm,
Þið getið verið mótfallin sósfalist-
iskum skoðunum, eða með þeim,
—. þið uin það, —* en sósfalista-
kenningarnar eru komnar á meðal
okkar, og það minnsta som menn
geta gjört, er að gjöra sjer groin
fyrir þeim, Flestir lærdóinsmcnn
eru Sósfalistar — og flest skyn-
samt fólk f öllum áttum hallast f
sömu átt, Þið tróið þcssu máske
ekki, en cf þið viljið hafa dálftið j
fyrir að athuga það, gætu þið feng- |
ið sannanir fyrir þvf. Þeir sem !
aldrei lesa bækur verða ekki Só-
síalistar.
Enginn fjötur andann kreppt:,
alfrjáls var hann, hreinu og mikilþ
flugdjarfur að frarna keppti,
— fornum kreddum skæður lykifl.
Þannig, sjaldgæf andans efni,
eru smáð að fjöldans dómi.
Vænta má að heimur hefni
hvflfks verks í góðu tómi.
Hjörtur! mjcr er sem jeg sjái
sigur þinn, að lokum fenginn,
Skiftir cngu að jeg spái
um, hvað verður. — Þú ert gonginm
Máske vciztu að jeg orða
um þig, þctta litla kvæði;
legg jeg það sem ljereftsborða
lfk þitt á. Og sofðu’ í næði.
JóN JóNATANSSON.
Hjörtiir Björnsson
dó hinn 25. janúar sfðasth, nærri
26 ára að aldri, á sjúkrahælinu f
Portage la Prairie, scm reist hefir
verið handa þeim, sem ólæknandi
eru. Vegna þess að blaðið hefir
ekki fyr en nð haftvissu um aldur
hans og fa:ðingarstað. hefir dregizt
fram að þessu að gcta um hann.
Hjörtur var fæddur r, febrúar
1881, að Hvappi í Þistilfirði, og
fiuttist vestur um haf með foreldr-
um sínum, Birni Jónssyni og Gnð
nýju Ólafsdóttur, þá er hann var f
æsku. ForeWrar hatis settust að
í Víðirnesbyggð f Nýja íslandi,
°g hjá þeim var hann þangað til
f\'rir nokkrum árum, að hann setti
stg niðurhjer á Gimlivið skósmfði,
eftir að hafa nutnið þá iðn að
nokkru f Winnipeg, Starfi þessi
þreytti hann samt, og fyrir nærri
hálfu öðru ári síðan seldi hann á-
höld sfn, og sinnti eftir það ýms-
um ljettaverkum í prentsmiðjn
Gimli-prer tfjelagsins, þangað til f
sfðastliðnum desember, að hann
afrjeð að láta fiytja sig til sjúkra-
hælisins f Portage la Prairle.
Æfisaga Hjartar heitins er ein
hin raunalegasta sem verið getur.
Það er æfisaga manns með sjúkan
og ólæknandi If'kama, cn heilbrigða
sál, sem sjer og skynjar að hún er
á áralausum bát, en getur ekki að
gjört. Líkaminn var visinn en
sálin óvenjulega vel fleyg. Öll
líffæri líkamans voru lömuð, ncma
höfuðið ; það bar hann furðu-hátt
— hærra en allir mcðalmenn með
óskerta Ifkamsburði. Þaðvarcins
og öfugstreymi forlaganna hefði
gjör-t það þvf betur- úr garði, þ\ f
minna sem honum hafði lagst til
að öðru leyti, svo að samræmis-
leysið milli hugsana hans (>g frain-
kvæmda yrði þvf berara og þvf
tilfinnanlegra. Yfir rústir sjá'ifs
sfns hafði hann jafnan horít frá
þvf á æskuskeiði, án þess að hafa
nokkra von um bata. Hann tat-
aði fátt um það, en honum blæddi
og blæddi inn ; það vissu vinir
hans, þó enginn spyrði frjetta.
ÖIlu Qfti.rtoktaverðari ungmennis
en Hjartar heitins, getur sjaldan;
ög hinir mörgu kunningjar hans,
sem oft fiykktust f kring um rúm-
ið scm hann lá f meiri hluta sfðast-
liðins árs, farlama á lfkamanum en
frár ( huga, sakna hans meira en
margra, sem heimurinn hcfir haft
meira af að segja,
Lífsskoðanir hans voru andvígar
öllum kreddum, þær gátu ekki
fest rætur f svo einlægri og cin-
beittri sál:
“Jeg vit ekki sjá ykk-
u- fyr en jeg er alheill“, sagði
hann við nokkra kunningja sína
um leið og hann var fluttur burtu
frá GLmli. — Nú er hann alheill.
E. Ó,
Ægilegt.
m
Prof. Zebuliun frá Chieago flutti
nýlega ræðu fyrir moðlimum
kvennaskólafjelagsins í Mihvaukec,
Appeal to Reason,
Pólitisk <1\T'.
«/
Eftir UNNARSTEIN í Fjallk.
¥
II. HJICRAR.
Fá dýr eiga sjer fleiri óvini en
hjer-arnir, Menn, hundar, ú’far,
gaupur, merðir, refir, kettir, ernir,
haukar, uglur, hrafnar ofsækja þá
á allar lundir. Og samt lifa þeir. 1
Og ætt þeirra verður langlíf í land-!
inu, Ekki er það afiinu að þakka. !
Hjerar eru smávaxni; og afilitlir,
Ekki vfgtönnum nje öðrum voprn
um. Þeir hafa hvorugt. Ekki
samtökum nje fjelagsskap. Slfkt
er óþekkt með þeim. Ekki fast-
heldni við rjettindi sfn nje skarp-.
legum lögskýringum. Þeir hugsa
ekki um neitt þess háttar, Ekki
slungnum erindrekum meða.l ann-
ara dýraþjóða, Þeir ciga enga.
Ekki vináttu við konunga eður
; keisara, Hjerar korná aldrci ó-
steiktir í veizlur þeirra, Ekki
verzlun nje iðnaði. Hjerar vir.na
. hvorki n je spinna, og verzlunar-
vöru eiga þeir cnga nema skinn
sfn og kjöt, en m’cga hvorugt
rnissa. Hjerar eru nagdýr, og
lifa á jurtafæðu, káli, rófum, viðar-
berki og ö.ðru snarli. Þegar hart
er f ári verða þcir oft að bíta lít-
inn ko.st. Og þ.ó eru þeir pójitisk
dýr og mættu vel verða fyrirmynd
vor og annara smáþjóða. Þvf sókn
og vörn eru óþekktat- hugmyndir
f pölitik þeirra, cn þ.cir skifta lit-
urn með árstfðum og þ.e.ir ku.nna
að flýja. Lönguin. eyrutn, hjcra
hjarta og fráum fótuin ciga þeir líf
sitt að launa. Eyruri eru afar-
löng og næm fyrir hverju pdlitisku
þruski, hjartað er viðkvæmt, svo
að frægt C", og frálcikurinn frábær
; í undanhaldi.
Stingum nú hendinni í eiginn
barm, Skyldum vjer ekki geta
lært af hjerunum ? Hvað er það
sem nú ætlar að koma ringulreið
á samninga stjórnar vorrar við
Dani ? Það er fyrst og fremst of-
stutt eyru. Vjer þurfum að heyra
hvert andartak Dana. Vjer þurf-
urn að heyra hvert pólitiskt fóta-
tak Albjarts og Sir Jens forsætis-
Sjá 4. s.
ELDSÁByiiOiÐ oa; PENINGALAN.
Þeir sem þurfa að setja hús og aðrar eignir f elfisábyrgð, eða
fápqningalán út á fasteignir, geta snídð sjer til mfn,
EINAR ÓLAESSON,
Skrifstofu ,,Bald.urs,“ GIMLE MAN.
ÓVIÐJAFNANLEG KJÖRKAUP
Á BÓKUM
framlengd um nokkrar vikur.
30 til 60 prosent afslátturl
Lesið eftirfylgjandi verðskrá :
Ue.cle Tom’s Cahin, eftir H, B. Stovye ioc.
Ilidden Hand, eftir Mrs, E. D. E. N. S'outhworth ioc.
Self-Made, ,, tvær bækur 150.
How Christianity Began, eftir William Burney ioq.
Advancement of Science, eftir Prof. John Tyndall I Je,
Christianity and Materialism, cftir B. F. þlnderwood
Common S,ense, eftir Thomas Pa'iny 15.Q,
Age of Re.ason, tvftir Tho,mas Paine- f S-C,
Aposties af Christ, eftir Austm HoíyoaW O.Sc,
The Atoncmcnt, cftir Ch. Bradlaugh- 05c-
Blasphemy and the Bible, eftir C. B, Reynolda Q.scv
Career of Rcligious. System, eftir C. B, Wáitc Q5C'
Christian Deity, eftir- Ch, Wat.ta Q5C*
Christian My.stcric.s Q5c•
C'hristian Schem.e of Rcdemption eftir Ch. Watts, Q5,c.
Chr-istianity—eftir D. M. Bennctt c 5d>.
Daniel in the L.ions’ Den, eftir D. M. Bennett Q5cv
Giordano Bruno, æfisaga h-ans, kenningar og písla.tv«^isf|9iiði 05C,,
Last Link in Evolution, eftir Ernst Haeckel Q5c,
Liberty and Morality, eftir M. D. Conway Q5c,
Passagc of the Red Sea, eftir S. E, Todd 050,
Prophets. and Prophesies, eftir John E. Rcmsburg 050,
Science and thc Bible Antagonistic, eftir Ch. Watts 050,
Sc-ienc.e of the Bible 05c,
Supe.rstition, Displ.ayed,, eftir Wiljiam Pitt Q5c>
Twelve Apostles, eftir Ch. Bra.dlaugh <a,5C)
What djd Jesus Tcac;h ? eftir Ch. Bradlaugh Qð<Ss.
Why don’t God kill the. Devil ? effir M. Babcock iocx
Allar þessar Qfautöldu bækur
Jeg borga póstgjöld til hvaða staðar sem er, f Canada eða.
Ba.ndarlkjunuui. .
PÁLL JÓNSSON,
655 Toro.nto Sjt.,. WINNIPEG, MAN.
ÆdZHSISX
HEÍMSI’EKISLEGS,
VÍSINDALEGS,
STJÓRNFRŒÐISLEGS,
QG T RÚARBR.AGi\\ LEGS.
EFNIS,
WHAT IS RELIGION. ? Sfð-
God aiid My Neigfelour
eftir Robert Blatchford á Eng-
landi, sem er höfundur að ..Merrie
E.ngland,“ ,,Britain for British,
o. fl. Bókin er 200 bls. á stærð^
prentuð með skfru letri á góðai>
p, appfr. Bókin er frar^fi^skarafiid
vel rituð, eins öll ritverk Robert
Rlatchfords. Verð:fbandi $1.00
( kápu 5°c«.
| asta ræða Ingersolls. Vcrð. ioc,)
: ÐESIGN ARGUMENT FAL-j
! ACIES.eftir E. D.Macdpnald. 250. j
[ WISDOM OF LIFE, cftir Arth- |
I ur S.chopénhauer. - Verð 250. !
j RITVERK Charles Bradlaughs, I
I mcð inynd, æfisögu, og sögu un.
! baráttu hans f enska þinginu.
Verð : f skrautbandi - - $1.-10 1
( kápu - 5oc. 1
ÍFORCE AND MATTER: or!
! Principles. of the Natural Order |
j'.of the Universe, with a System ofj
| Morahty bajsed the.ron, eftir Prof. i
i Ludwi? tínchncr Mcð mynd.
1 \
• Verð : f ba.ndi - - $i ioj
j MEN, WOMEN. AND GODS,
eftir Helen H, G.ardener. ?.J.eð
formála cftir C.ol. R. G, Ingersolkj
Qg mynd höfunnarins. Þessi bók j’
er hin laagsnjallasta SQm þ.ess.s
fræga kona hefir ritað.
j Verð: í bandi $1.10, f kápu 500.
i PHILOSOPH YofSPIRITUAL-1
ADAM’S DIARY, eftii; MáfR
Tvvain $,L, °ð>
EVE’S DJ.ARY, eftir,, MajR.
Twain $i,qo.,
EXA.MINA'riON, OF. THpp
FROPIiECIES—Painc 15c,
ils the God,of Isra.el the Truc God?-
cftir Israel W. Groh. itSc.-.
Ritverk Voltaires:
VOLTAIKE’S ROMANC.ES.
Ný útgáfa f bandi $i-5(?,
Micromegas. I kápu 2 5j:v
Man of Forty Crowns, 2 5e.
Pocket Theology 2 50,
Letters,on the Christiaji RgUgjon,^
með, myndum af M.de. V.olt,a.ite...
Francois Rabelais, jofin Lqeke,
Peter Bayle, Jean Meslie.r og
Benedict Spinoza. 250.
Philpsophy of History 259,-
I.gnorant Philosopher, með .mynd-
um af René Descarfes og Benc-
d.ct Spin.oza 25C.
C.hincse Ca.tecism. 25C,
ISM,
cftir Frederic R.Marvin. í bandi. !
Verð:....................50C.:
PULITT, PEW.and CRADLE,
eftir Helen II. Gardener. I kápu,
Verð: iqc.
Syntið pantanir-yðar. ti’-
PÁLS JÚXSRONAIA
655. Toronto St.
WLNNIPEG, -M;A\