Baldur - 14.04.1909, Blaðsíða 3
BALDUR, VI. ár, nr. 43.
Kvennrjettiiidi.
11.
( Meginatriðin úr ræðu, sem
Jakobína Sigurgeirson
flutti f Mikley 20. marz.1909. )
Það er nú búið að ræða þetta: rJctt opinberar stöður, o
Konan er of veikluð til að hafa
fasta skoðun f'opinberbm málum,
múndi’snúiast f skoðunum óg vær;
því ekki heppilegt að hún hefði
atkv'æðisrjett';
Þ.etta eru nú helstu mótbárurnar
gcgn þvf að kvennfólk fái atkvæðis-
! riF*f"í- r\('t nnitiKprar cf-ífríiii- r*cr 11Ú ei*
að skoða hvort jpær sje á rökum
býgðar eða ekki.
Sú viðbára að konan hafi bús og
barna að gæta er ekki næg ástæða
til að varna Öllu kvennfólki frá
þátt-töku f opinbcrum málum, þvf
engin kona væri alltaf svo önnum
kafin að hún hefði ekki tíma til
að greiða atkvæði, og margar
mundu geta staðið f stöðum karl-
nfanna hvað það snertir, þar sem
svo margar konur fara frá hcimil-
um sfnum t.d, í bæjunum í út-
gönguvínnú. Þáð' sýnir að kon-
málefni svo mikið, að fáu virðist
hægt við að bæta, ekki sfzt fyrir
þá sem ekki hafa nægilega kjmnt
sjer það frá upphafi, þ.e.a.s. síðan
það fyrst kom á dagskrá þjóðanna;
enda áttu þessar umræður okkar
hjer f kvöld ekki að vera til annars
en vekja fólk til umhugsunar um
þetta málefni í þvf skyni að sú um-
hugsun gæti orðið til þess að það
kæmist að rjettri niðurstöðu f þessu
efni, og að ef svo færi, þó nú sem
stendur sje Iítil Ifkindi til þess, að
kvennrjettinda málið -kæmi ein-
hvern tfma til almennra úrslita, að
þá yrði unnið að þvff rjetta stefnu.
Eins og allir vita hefir kvenn-
fólk mjög lítið að segja f opinber-
um málum. Þær hafa ekki atkvæð-
isrjctt nema þær sje landeigend-
ur, og þáaðeins í sveitarmálum, 'og
það eru ckki nema tiltölulega fáar
konur. Þær mega ekki standa í
opinberum stöðum ef sú staða
snertir nokkuð stjórn lands oglýðs.
Það má ekki k j ó s a þ æ r í því-
líka stöðu. 'Þó konunga dætur
crfi stundum rfki feðra sinna, þó
kvennmenn sje, þá er það af þvf
að erfiðalögmálinu má ekki brcyta
1 þeirri cða annari grein, og slíkt
eru ekki nema fá dæmi til þess að
gjöra.
Þannig sjcr maður þá, að kvenn-
fólki er algjörlega bægt frá að eiga
nokkurn þátt f löggjöf þess lands,
sem þær búa f. I>að er ekki nóg
með það að þeim sje bannað að
stjórna eins og karlmaðurínn fær
að gjöra, hcldur er þeim Ifka bann-
að að greiða atkvæði, svo ' þær
geta ekki stutt þá löggjöf senr
þeim -kynni að vera geðfelldust;
og frá þvf er þeirn bægt af hræðsh
unni fyrir þvf, að ef þær fengju
atkvæðisfjett mundu þær koma
konu í stjórnmálamanns s;eti.
Hverjar eru svo aflciðingarnar
af þessu rjettleysi?
Þær, að kvennfólkið verður að
lúta þeim landslögum, sem sett
eru, hvernig sem þau eru, hvert
sem þeirn Ifkar þau betur eða ver,
— verða að lúta þei'm, og láta
þannig ráöa fyrir sjer eins og óvif-
um.
Er þetta fyrirkomulag rjett?
Hefir nokkuð vcrið rjettilega fært
þvf til málsbóta, eða er hægt að
rjettlæta það?
Það hefir af rnótstöðunv'innum
kvennfrelsisins vcrið reynt að rjett-
læta það á þennan hátt:
Kvennmaðurinn hefir bús og
barna að gæta og má ekki þess-
vegnaveraað þvf að gefa sig við mótspyrnu' að takmarkinu, vcrð-
opinberum málum.
Konan hefir ekki nógan kjark,
an er ekki Sevinlega byndin við
heimilið.
Sú ástæða, að konur sje óvanar
stjórnmálum og skilji 'þau ekki er
ónýt viðbára, þvf cf svo ef, þá er
það af þvf að þeim hefir ekki ver-
ið gefið tækifæri til að kynnast
þeim, en reynslan hcfir sýnt að þær
konursem hafa fengið upplýsingar
f þvf efni, hafa reynst engu síðui
en karlmenn. Tökum til dæmis
þá kvennstjórnendur scm verið
hafa uppi. Enginn konungur
hcfir stjórnað betur ríki sínu en
Elísabet Englandsdrottning gjörði.
Hennar'stjórnarfar lyfti Englandi
upp úr eymd og volæði. Hún
rjeði að miklu leyti einsömul.
Marfa Theresa Austurrfkisdrottn-
ing, og Katrín 2. Rússadrotning
stýrðu rfkjuin sinum á ófriðartím-'
um mcð slíkri siflld og dugnaði og
kjarki að það varð til aðdáunar, og
fle'iri mætti tilnefna ef tími og
þekking leyfði, m.argár fleiri.
Þó konur þcssar hafi ,vorið gáfaðar
þá eru þær of rrtargár -tif að geta
verið undantekningar frá reglunni.
Að minnsta kosti hafa 'þær'ekki
verið svo fullkomnar, að svo mikill
hinum hörmulegu stjórnarbyltinga
tímum,-s<?m gengu yfir Frakkland,
þá sjer maður að þar stóðu þær
karlmönnum jafnfætis. Tökum til
dæmis Carlottu Lorday, Mad.
Roland og ótal fleiri, síín gengu á
móti dauða sfnum með þreki og
kjarki. Einnig má nefna konur,
sem tókú þátt f frelsisbaráttunni á
Rússlandi. Þær viija heldur láta !
Iffið en látá af sannfæringu sinni,
cins og sjá má af blöðunum. Og
mörg fleiri dæmi mætti tilfæra, ef
tfnii leyfði.
Þannig er búið að sýna með ó-
hrekjandi dæmum, að kvcnnfólk
skortir hvorki vit nje dug þegar í
nauðirnar rckur, og er því rangt
að bera þvf það á brýn. Því að segja
það að allur þessi hópur af kvenn-
fólki, sem á hefir verið minnst, og
þess utan margar fleiri. sem ekki
hafa verið nafrigreindar, sje allar
THE GIMLI
T^^JDX^TG- 0°.
GIMLI. MAN.
Selur eftirfylgjandi vörur með m i k 1 u m afslætti yfir marzmánuð,
meðan þær eridast:
ekki nógu reglubundna skynsemi
til að vera þeim vanda vaxín að
stjórna landi og lýð, og ekki nóg
þrck td að berjast fyrir skoðunum
sínum
Karlmanna peysur.
Drengja peysur.
Þykkar karlmanna skyrtur.
Stök vesti.
Drengja nærfatnaður.
Þykk blankett.
Karlmanna snjósokka
Drengja snjósokka.
Lcðurvetlinga.
Stakar buxur.
Knrlmanna nærfatnað.
Einnig birgðir af eftirfylgjandi vörum, sem að við seljum með
éfins lágu verði eins og hægt er, fyrir borgun út f hönd:
Groceries.
Patent meðul.
Eeiryíiru.
Axajsköft.
Brooms.
Trjcfitur.
Ahmvörur.
Stffskyrtur.
Overalls.
Skófatnað,
öðruvfsi cn kvennþjóð gjörist flest,
er ómögulegt. Svo mundu fleiri
rcynast, ef á reyndi.
Þá verður niðurstaðan 4 þessari
röksemdafærslu sú, að kvennfólk
sje órjetti beitt—það fær ekki að
njóta þeirra rjettinda, scm þvf bcr.
Það fær ckki að ráða eins miklu í
heiminum eins og karlmenn, en
hefir þó sýnt að það hefir verðleika
til þess.
Hverjar hafa svo ^rðið aflcið-
Og margt fleira.
GIMLI. TRADING 0°.
NOTICE.
‘ Iron Mineral Claim,
Lands District.
situate in the
mismunur væri á
kvcnnfólki af hinurrt sama gerrn-
r.nska þjóðfloljki, að það væri þá
ckki fært um að g'reiða rjett
atkvæði, þegar hinar voru færar
um að stjörna heilym þjóðum. Það
væri óhugsanlcgt.
Sú ástæða að kvennfólkið mundi
ekki hafa nógu reglubundna skyn-
scmi til að standa f stjórnmálum
hefir vcrið mcð áðurtöldum ástæð-
um hrakið; en það að þær hafi ekki
þrek til að fylgja sannfæringu sinni
1 gegn um allt, er röng ájyktun,
þvf þingscta kvennfólksins á Finn-
landi og vfðar sýnir og sannar það
gagnstæða. Barátta kvennfólksins
ingárnar, þegar kvenpífólk hefir
krafist rjettar sfns, sem hver mað-
ur.með snefil af rjettlætistilfi'mingu
sjer að þær eiga að hafa?
I einstaka tilfellunj hefir þcim
tekist, en í fleiri tilfellum hefir
þeim verið varpað með valdi, blóð-
ugum út úr fundarsölunum, þegar
þær hafa beðist þess að fá sömu
rjettindi og hver karlmaður af hvað
ómentaðri, siðlftilli og hæfilegleika-
lausri þjöð sem er, fær að hafa.
Og þetta á sjcr nú stað á tuttug-
ustu öldinni,— þeirri öid sem hefir
orðin frclsi og jat’nrjetti
fyrir mottó. • En hvað þessu veld-
ur, að þetta fyrirkomulag skuli enn
þeim og i'iðru eiga sj°f' stað> er ekki hægt að
segja, netna ef það skyldi vera
variinn, þcssi risi, sem allar þjóðir
óttast. Að mentaðasta þjóð Iieims-
ins skuli vilja láta leggja hendur á
betri hluta mannkynsms, sem rjett-
ilega hefir svo verið kallaður,
heldur en að h-ann fái rjctti sfnutn
framgengt, af ótta fyrir því að
brjóta gamlan, úrelt-n vana, það
geta allir innst hjá sjálfum sjer
dæmt um, hvortsje rjett cða ekki;
en víst er um það, að hefði aldrei
neinn vani, verið brotinn á bak
aftur, þá mundi heimurir.n standa
“White Horse
WlNNll’EG Dominion
Where located: BLACK ISLAND, LAKE WlNNIPEG-.
Take notice that I, Isaac Pitblado, intend, sixty days from the
date hereof, to apply tq the Miníng Recorder for a Certificate of Im 1
prov.ements, for the purpose of obtaining a Crown grant of the
above cláim.
And further take notice that action, nnder Section No. 46, must
bc cominenced before t,he issuanee of such Certificate of Improve
ments.
Dated this 24,,day of March 1909.
I. Pitblado.
á sama framfarastigi f dag 02 h;:
mn
t'
stóð fyrir þúsundum ára.
ii-vað sem liðna tímanum líður, oy
á Englandi f^’rir rjettindum sfnutn
erorðin heim«fræg, og enginn cfi | hyað sem y.firstandandi tfmanum
er á þvf, að hver sá, hvort heldur
karl eða kona, sem hefir þrek og
vit og þol ti! að berjast gegn sterkri
skufdár að Öðlast rjettindi sfn, þvf
þá mumi hinir sömu vcrðleikar
verða sýndir, scm sýndir voru f
baráttunni.
Þegar maðurhtur aftur í tfmann
líður, þá cr v.onandi að hjá kom-
andi kynslóðum verði frelsi, mann-
úð og sósfalismus orðið svo ríkjandi
að ' helmingur mannkynsins þurfi
ekki að vera, f sumum greinum,
rjettlaus f samanburði við hinn
hlutann.
JíLÆGIRðU, þá hlær veröldin mcð
Notice.
“Kitty D“ Iron Mineral Claim,
situate in the Winnipeg Dominion
Lands District.
Whcre located: BLAtK ISLAND,
Lakf. Winnipeg.
Take NOTICE that I, Isaac
Pitblado, intend, sixty days
from the date hereof, to apply
to the Mining Recorder for a
Certificate of Improvements, for
the purposc of obtaining a Crovvn
grant of the above claim,
And further take notice that
action, under Section No 4Ó,must
be commcnced before thc issuance
of such Certificate of Improve-
ments.
Dated this ?4.day of March 1909
I. PllbLADO.
jSTotice.
“Lisgar“ Iron Mineral Claim,
situate in the Winnipeg Dominion
Lands District.
Where located: Black Island,
Lake Winnipeg.
Take notice that I, Isaac Pit-
blado, intend, sixty days from the
date hereof, to apply to\the Mitiing
Recordcr for a Certificate of Im-
provefnents, for the purpose of ob-
taining a Crovvn grant of the above
claim.
And further take notice that ac-
tion, underSection N0.46, must be
commenced before the issuance of
such Certificate of Improvements.
Dated this 24-dayof March 1909
I. Pitblado.
Noticc. Notice.
“Heaven“ Iron Mincral Clain: “Star“ Iron Mineral Claim,
situate in the Winnipeg Dominion ! s tuate in the Winnipeg Dominion
Lands District.
Where located: Black Island
Lake' Winnipeg..
Take notice that I, John Tho-
mas Haig intend, sixty days from
the date hereof, to apply to t’ne
Mining Rccorder for a Certificate
of Improvement.s, for the purpose
of obtaining a Crown grant of the
above claioi.*
And further ta^e notice that
Lands District.
Where located: Black Island,
Lake Winnipeg.
T,ake notice that I, Isaac
Pitblado, intend sixty days
from the date hereof, to
apply to thc Mining Rccorder for
a Certificate of Improvements, for
the purpose of obtaining a Crown
grant of the above claim.
And further take notice that
02
sjer hversu mikið þrek og þol | þj.er; GRÁTIRpU, þá hlær hún að
action, undcr Section Nö. 46, I action, under Section No 46, must
must be commenced -before th J be commenced before the issuanre
. *
of such Certificate of Improve-
ments.
Dated this a^. day of March 1909
issuance of such Certificate ot
Improvements.
Dated this 24-day of March 1909
|marguk* kvcnnmaður sýndi t. d, á j þjer.
John T. Hai£
I. Pitblado.
*