Baldur - 05.01.1910, Blaðsíða 1

STEFNA:
Að efla hreinskilni og eyða
hræsni í hyaða máli, sem fyrir
tcerrtur, án tillits til sjerstakra
flokka.
BALDUE
§
r ■ timiUiUimm i'mi'inn'MtiiMtni tftiXXf f.U TA* ttf!! t t'f Tt 1 ,T hv
i I
I AÐFERÐ: |
i Að tala opinskátt og vöflu- í|
j| laust, eins og hæfir því fólki, j|
jg sem er »f norrœnu bergi ffi
É brotið. ÍÍ
I I
VII. ÁR.
GIMLI, MANITOBA, 5. JAN. 1910.
Nr. 18.
ANDVÖKUR
Stephans G. Stephansonar
fást nú orðið keyptar hjer á Gimli,
eins og fyr var um getið hjcr í
blaðinu. Kosta$3-5o.
Hr, B. B. Olson hefir á hendi
útsölu þeirra.
Reynið sem fyrst að kaupa þau
Ijóðmæli, svo það verði ekki í úti-
deyfu.
“BILL 50”
Innan f þessu blaði eru nokkur
dæmi færð til þess, hvað almenn
samtök eru nú vfða að fá góðan
byr, til mótspyrnu gegn gi'óða-
fyrirtækjum prfvatmanna eða prf-
vatfjeiaga.
Frá íslandi berast frjettir um
nýtt samvinnufjelag til að stunda
fiskiveiðar. Frásagan um það,
sem hjer er prentuð á öðrum stað í
blaðinu, sýnir hvað vel það er
sniðið eftir hinum alkunnu sam-
vinnufjelðgum í öðrum löndum.
— Maður freistast til að skjóta
þvf inn á milli Ifnanna, að það sje
svoria hjer um bil minnkun að þvf
fyir íslendinga hjer við Winni-
Pcgvatn, að iáta þá nú verða á
undan sjer heima, með að koma
svona fjelagsskap á fót. Mögu-
Ieikinn fyrir slíkum samvinnufje-
lagsskap er þó óvfða f veröldinni
lagður eins atiðveidlega upp í
hendur manna eins og einmitt
hjer. En á meðan menn skilja
ekki bctur sinn vitjunartfma,
heldur en kom í Ijds á fiskimanna-
fundinum hjerna sfðastliðið vor,
þá er ekki von á miklu góðu.—
Og nú kemur nýtt tilefni til
þess fyrir Canada-búa, að fara að
gefa gaum að samvinnufjelags-
skapnum, og f hvaða efnum hann
mætti bezt'koma fjelitlum almenn-
ingi að notum. Frumvarp, sem
lagt var um daginn fyrir sam-
bandsþingið, — Bill 5°- — er um
samvinnu (Co-operation), Svo i
I
langt hefir þessi auðsðfnunaraðferð
a'drei fyr kornist hjer f landi. En
þtð er Ifka eins og það korri a'llt
í einu, þcgar það kemur: Scott,
liberal-leiðtogi f Saskatchewan
fvrst, og Roblin, cons.'rvatfv-leið-
togi i Manitoba, tveimur dögurn
síðar, báðir með boðskap um þjóð-
eign á körnhlöðum; og sambands-
þirigið f Ottawa um sömu mundir
með þetta nýja frumvarp um kaup-
fjelög eða önnur þesskyns samtök.
“Með því að það er æskilegt,”
stendur í inngangsorðum þessa
nýja Iagafrumvarps, “að efla auð-
sæld og sparsemi með samvinnu-
fjelögum (Co-operative Societies),
og til þess að iöggjöf viðvfkjandi
löggildingu og stjórnun þesskonar
fjelaga geta orðið eins f öllu Can-
adaveldi;— þessvegna mælir Hans
Idátign svo fyrir, sem hjer fer á
eftir, með ráðum og samþykki efri
og neðri deildar hins canadiska
þings. ”
Á eftir þessum inngangsorðum,
— sem byrja þannig á hinni ó-
væntu viðurkenningu um það,
hvað það sje œskilegt að efla
svona fjeiög, — kemur svo laga-
bálkurinn sjálfur. Það, sem í hon-
um er fólgið, er full viðurkenning
þessara atþýðlegu tilrauna til að
veita auðkýfinga-samtökunum þá
mótspyrnu, sem þau hafa f öilum
löndum ævinlega talið sína skæð-
ustu keppinauta í verzlunarmál-
um, á svipaðan hátt eins og verk-
smiðjurnar hafa talið verkamanna-
fjelögin sfna skæðustu óvini f iðn-
aðarmálum.
Verði þetta frumvarp að lögum
er stórum mun óhættara á eftir
fyrir efnalítla menn, að slá sjer
saman í kaupfjelg eða samvinnu-
fjelög, heldur en áður hefir verið
hjer f landi.
Breytingarnar f þessa áttina eru
að fara ótrúlega hratt yfir löndín.
* ■»
Fiskiveiðaf jelagið
“Stapínn.“
CHRISTMAS STAMP CAMPAIGN
Þó það sje gott hvað gengur,
þá er það samt illt og broslegt, að
sjá pólitísku flokkana taka þessi
stóru stökk undir sig, þegar allt
f einu á að hremma vinsældir
bændalýðsins eða verkamannarma.
Bræðralagið, sern fylkjastjórna-
formennirnir gengu f, þegar brjef-
ið sæla var soðið f fyrra, entist
aldrei út árið. Þeir virðast hafa
verið nokkuð jafnundirförulir hver
við annan, Scottstjórnin flýtti sjer
Þann 1. nóv. síöastJ. var hjer
myndað hlutafjelag til þess að
reka fiskiveiðar með þilskipum
og kallast “Stapinn”. Hlutafjelag
þetta er stofnað mcð það fyrir
augum, að fiskimennirnir geti
tekið hlutdeild í þvf, og að
útvegurinn geti órðið sem mest í
höndum fslenskra m-’nna og um
leið tryggur.
Hiuturinn er á 100 kr. og er
ckki hafður hærri, svo að sem
flestir fiskimenn geti tekið þátt í
fyrirtækinu.
Tvö skip eru nú þegar keypt,
sem ganga eiga til fiskiveiða.
Lög fjelagsins eru f 20 greinum.
Aftan við lögin er reglugjörð um
rekstur fjelagsins f 5 greinum. í
fyrstu grein reglugjörðarinnar er
talað mn ráðningu 2 skipstjóra
og háseta, og er f niðurlagi grein-
arinnai- komist svo að orði: “Há-
’-etar skulu ráðiiii fyr:r hluta af
afla ' og skal afti þeirra ávalt
borgaður með'sama verði ogaflinn
af skipinu er seldur fyrir í heild
sinni”.
í 2. gr. reglugjörðarinnar er
skipstjóra gjðrt að skyldu að láta
af hendi viðtökuskýrteini fyrir
þvf, sem honum er fengið f hendur
tilheyrandi skipi, svo og veiðar-
færi og annað útgjörð skipsins, við-
komandi, og verður har.n að svara
fyrir það, sem fer hjá honum til
spillis fyrir hirðuleysi og vangá.
í 3. gr. er talað um útgjörð
skipa, og er þar svo hljóðandi
ákvæði: “Stjórnin felur einum af
meðstjórnendum sfnum að gjöra
innkaup á vörum til útgjörðarinnar,
bæði veiðarfærum og vistum, og
THE 1909 BATTLE AGAINST THE DREAD
WHITE PLAGUE.
Available Beds in the Muskoka Free Hospital for
Consumptives Incrcased Three-Fold as a Result of
Last Year’s Sale of Chrisímas Stamps. The Number
Can Be Doubled This Year If Everyone VVill Help.
STIMULATED by
the success of a
yearago theNational
Sanitarium Associa-
tion havc made lai g-o
preparations for the
sale of the Christnms
Stamp of 1009-10, is-
sued on behaif of the
Musfcoka Free Hos-
pital for Consump-
tivés.
Nearly $3,000.00 was nettod from
'ast year's sale, making it possible for
I he trustees to increase tlie available
bcds for needy patients from an aver-
ige ot' íifty-five a year ago to one
hundred and forty, llie accommodation
to-day.
The trustees aro liopeful that they
■ 'íiy h ing the accommodatiou up to
■KK) be is as the outcomo of this year’s
iloof this little one cent messenger
iiopo aud liealing.
The Cht istmas Stamp, as a meansof
itiug tlio dread wnito plague, hail
; origin in Denmark in 1904, tho sale
orri wliich has fluanced a hospital for
r iMiptives in that eountry. The
, a was taken up by the Bed Cross
•eicty of the United States in 1907,
l iuterost has growu each year,
\ year ago a Christmas stamp of
uivial (!'sigu was pub iu cireulatáon
- tba Muskoka Pree Ilospital for
i'isurnntives with thcsuccessalready
dicated in this article.
Tho price )f the iudivldual stamp is
iy one cout, but what wonderful
ícs can be accomplished by so tiny
1 instrument. There is no leasoti
hy everyone wlto writes a letter,
’dresses a postcard, mails a news-
:>p<u' or parcel from this day out
houkl not uso one of theso stamiis.
The educational valvie of the stamp
ppearing on every piece of mail nn.vt-
t"V would he enonnous. One can
hardly fignre up the materinl results.
It would mean a routing of the enemy
Tuberculosis that would bring hope
and joy and gladness to thousands of
homes and communities in all parts of
Oanada.
The ctamp of 1909 is more beautiful
than that of a year a,go. The design
is as shown in this article, butprintcd
inred and gteen, and is of same sizo
as the regular government postage
stapip.
Tliis Christmns stamp will not carry
any kind of mail, hut auy kindof matl
will catry it—and carry too the liappy
Soason's Greetings from sender to t e-
ceiver. The stamps will be done up in
envelopes of ten, twenty-five, fifty and
nne hundred for ordinary sellinp, and
Iarge users will bo supplied iu quan-
tities. The price for ten or for oue
thousand is a cent each.
The banks, departznental storcs,
drug stores, book and stationerv
stores and many other stores vvill seil
thein. Wnmen's clubs, church organi-
zations, bible classes and Sunday
schools, public schools, and ntony
other organizations and individuals
wiil help this year as last year.
There would seem to lie no reason
why cveryhody everywhere may not
help in forming an nrmy of willing
workers to sell thnse stamps all over
the Dominion. The Muskoka Froo
líospital for Consumptives is in tho
fullcst sense a national institution
caring for patients from every pro-
vittce in Canada.
Tho first issuo of the stamp for tbis
vear is 0110 million, and these will bo
put into circubition immediately, bttt
thero can hardly be any reason why
the issuo shonld not ho increased
many' times over bcfore Christmas.
Tho direction of the sale of Christ-
mas Stamps is in the bands of Mr. J.
S. Robertson, Sec.-Treasttrer. Nationnl
Sanitarium Association, 817 King
Street, West, Toronto, who will give
promi't reply to any enquiries regard-
ing the stamp.
setn rnest hún mátti, að tilkynna j s.kal enginn aukakostnaður A þau
sínum kjósendum tilslökunarsemi I innkaup lagður, nerna sem
sfna. og Roblinstjórnin varð að-1 nauðsynlegur er, svo sem farm-
eins 2 dugum sfðbærari með sömu
tilkynningu til sinna kjósenda.
Báðir ætluðu að verða fyrstir.
Gott! Sama er hvaðan gott kem-
ur. Bezt frá báðum!
1 gjald, ábyrgðargjald, venjuleg
umboðslaun og pakkhúsleiga, auk
annara nauðsynlegra útgjalda.
Þessar vörur afhendast skipstjóra
gcgn kvittun.
Mcð þessum fjelagsskap virðist
vera stigið stórt spor f áttina ti!
þess, að gjöra þilskipaútveginn
fslenskan og fiskimönnum auðvelt
að verða hluthafar. Fyrir fisk -
mcnn er atriði það, sem áður var
gf-.
svo þýðingarrnikið, þvf það
eiga skip, eða hluta f skipi, að
geta gengið inn f fjelagið með skip
sitt, þar scm þeir oft verða að-
njótandi hinna ódýru vörukaupa,
sem fjelagið býður, f stað þers,
sem þeir oft verða að hlýta þyngri
kjörnm hja kaupmönnunum.
Samkvæmt lögum fjelagsins tná
hlutafjclag’ð fara upp f 100,000
kr.
í stjórn fjelagsins eru Pjetur J.
Thorsteinsson kaupm., Matth. |
Breytinc;.
V o
Úti’ er frost og inni er Ifka svali,
f orðum vinar finnst mjer liggja
kali,
allt er kalt og örðug lffsins ganga,
eldheit tftr nú brenna mfna vanga.
| Mig svimar, og mjer sortnar fyrir
augum,
Bindmdismenn
syngja nú og gleðja sig í Ontario-
fyiki yhr sigursældum sfnum. Al-
menn atkvæðagreiðsla hefir farið
þar fram f mörgum sveitum, og;tekið fram og stendur í 1.
eínum 200 hótelum hefir verið
sópað f burtu f þeirri hrfð. Fulln-
aðar frjettir ekki ennþá komnar,
en breytingin eigi að síður mjðg
stórfelld.
Útlit fyrir að Bakkusi verði ranglátt.
hvergi vært í því fylki innan f&rral í Öðru lagt er það og þýðingar
ára. míkið atriði fyrir bændur, scm
Þóðarson og Þorsteinn Þorsteins- j
son; til vara f stjórninni er Einar
Arnórsson lagaskól.istjóri og cr
hann lögfræðislegur ráðanautur,
sem og hefir hlutabrjef til söiu.
—Eftir LöGRJETTU.
s&l mfn frýs, mjer dvfnar fjör f
Móðirin (til dóttur sinnar, sem
var nýlega útskrifuð af háskóla):
“Olla, farðu fram f eldhús og
hræsnin drap með h^rðum slcggju-
dómi
hið hinnsta blað úr mfnu votiar-
blómi.
SjöFN.
Ein únza af verulegri hjálpsemi
gáðu að hvort vatnið sýður f katl- [cr ávalt rne'ra virði en tonn af
inum.”
mun hafa átt sjer stað, og það ekki QIla (fór fram og kom inn aftur)
ósjaldan, að fiskimenn hafa fengiðj „Jeg fók ketilinn af eldinum af
minna fyrir hlut sinn af skipi en j þv( það rauk úr honum Vatnið
útgjörðarmaður, sem þó má telja j getur hæglega svjðnað ef það er of
lengi yfir cldi, mamma,"
hluttekningarrfkum crðum.
Vel gáfaðir menn og konur með
góðri dómgreind, eru oftast nær
þeir síðustu til að fella dóm ý.fir
! öðrum.