Breiðablik - 01.08.1913, Síða 7
BREIÐABLIK
39
til þess að láta hana koma heim við sinn
eigin vilja.i) Eitt guðspjallið segir okk-
ur að musterishreinsunin hafi farið fram
snemma á starfstíma Jesú, en sum að hún
hafi skeð við lok starfstímans. Hvað
hafa menn svo gjört? Auðvitað gjört úr
viðburðinuni tvær musterishreinsanir.
Matteus segir frá því að Jesús hafi
læknað tvo blinda mtnn þegar hann fór
út úr Jeríkó, en Lúkas segir að hann hafi
læknað einn þegar hann nálgaðist bæ-
inn.2) Sömu orðin eru viðhöfð í bæði
skiftin, og auðséð á öllu að það er sama
frásagan, ofurlítið frábreytt. Og svo
hafa menn gjört úr þessu tvær frásögur,
svo að mennirnir verða alls þrír. í stað
þess að finna út úr guðspjöllunum heild-
arfrásögn, svo fullkomna og sanna, sem
unt er, leggja menn alt saman. Og að
því eru menn þangað til öll frásögnin er
orðin röng og óábyggileg.
En þessi kenning útilokar einnig rétt-
an skilning á ritningunni á annan hátt,
og full not hennar. Ef við lesum ritning-
una óháðir, finnum við í henni aðdáanlega
fegurð, og getum út úr henni lesið mann-
legar tilfinningar og ástríður. Við sjáum
í sumum sálmunum þá dýpstu auðmýkt
og guðstraust. Við kennum til er við
lesum sálmana frá herleiðingunni. Og
við getum líka skilið hefndarsálmana út
frá hugsunarhættinum. Við hrífumst
með af hreinleik ástarinnar, sem lýsir sér
í Ljóðaljóðunum, og við getum eins og
horft á Pál postula, þegar hann eftir
dagsins erfiði tekur að rita söfnuðunum,
glímandi við erfiðustu viðfangsefni
mannsandans og verjandi sig og sína
gegn allskonar árásum. En alt þetta
eyðileggur bókstafsinnblásturinn. Auð-
1) Nú um nokkra mánuði hefir Sameiningiu ver-
ið að flytja opið bréf til Arna Sveinssonar frá
síra Guttormi Guttormssyni. Þeir sem kynnu
að nenna að lesa þá langtoku, geta þar séð
gott dæmi upp á þetta.
2) Matt. 21,29 nn; Lúk. 18,35nn.
mýktin verður að uppgerð, ástin að kulda,
hefndarhugurinn óskiljanlegur, og glím-
an við viðfangsefnin tilgerðarleg, ef við
ekki megum hugsa okkur mannlegar
hugsanir og tilfinnningar standa á bak
við það.
£>á er einnig þessi skoðun bráð-hættu-
leg fyrir trúarlíf mannanna. Það er hættu-
legt að vísa mönnum á ritninguna og
segja þeim, að hér sé alt, hvert orð,
skrifað upp á guðs ábyrgð. Og það
hefði gjört meiri skaða en það hefir gjört
— guð má vita hve mikinn — ef ekki
hefði dómgreind biblíulesendanna sjálfra
gripið í taumana, og gert mun,þrátt fyrir
alt og allar kenningar. Hvers vegna leita
menn sér fremur uppbyggingar í Jóhann-
esar guðspjalli en í Esterarbók? Hvers
vegna eru blöðin, þar sem sálmarnir eru
prentaðir, oft og tíðum orðin lúin og
óhrein, en Kronikubækurnar hvítar og
hreinar, af því að aldrei hefir verið í þær
litið? Það er af því að menn dæma, geta
ekki annað. Það er af því að sá maður,
sem heldur blýfast við bókstafsinnblást-
urinn,finnur samt og dæmir í huga sér,að
hann eigi að fyrirgefa af hjarta, þrátt
fyrir alla hefndarsálma. En kenningin
er jafn skaðleg fyrir því.
Og loks hefir þessi kenning ekki rekið
svo fáa alveg burt frá kristindóminum.
Það er satt, sem sagt hefir verið, að sá
sem lætur kristindóminn standa og falla
með því, að biblían sé óskeikul bókstaf-
lega, hann er óvinur kristindómsins. Því
þegar menn svo neyðast til að kasta kenn-
ingu þeirri, þá kasta þeir oft kristindóm-
inum um leið. Þannig var það með Renan
Hann var uppalinn við bókstafsinnnblást-
urs-kenninguna, og þegar hann svo sann-
færðist um einstakar villur í biblíunni, þá
kastaði hann henni allri og kristindómin-
um með. Rob. Ingersoll er hér líka á-
takanlegt dæmi. 011 hans röksemda-
færsla hvílir á bókstafsinnblæstrinum.
LJt frá þeirri kenningu er Ómögulegt að
svara honum. En ef við setjum fram