Dagsbrún - 18.09.1915, Blaðsíða 3
DAGSBRÚN
43
*
éCJ. CimsRipafélag <3slanós.
Stjórn h.f. Eimskipafélags íslands hefir ákveðið að stofna til nýrrar hlutafjársöfnunar í þeim tilgangi að félagið geti svo
fljótt, sem kringumstæður lejda, útvegað sér vöruílutningaskip, er sé um 1500 smálestir að stærð. Heíir félagsstjórnin því sam-
þykt að auka hlutafjeð um alt að 300 þús. kr., er skiftist i hluti samkvæmt félagslögunum (25 kr., 50 kr., 100 kr., 500 kr.,
1000 kr. og 10,000 kr.). Ástæðan til þessa er aðallega sú, að siðan félagið tók til starfa, hefir það hvergi nærri getað fullnægt
öskum manna um vöruflutninga og haft beint og óbeint tjón af þvi á ýmsan hátt. Ennfremur hafa félagsstjórninni borist áskor-
9nir víðsvegar af landinu um það að hefjast nú þegar handa í þá átt, að útvega félaginu vöruflutningaskip og sú reynsla, sem
þegar er orðin um rekstur félagsins, þó stutt sé, og kringumstæðurnar sérstaklega óhagstæðar vegna Norðurálfuófriðarins, bendir
ótvirætt í þá átt að nauðsynlegt og gróðavænlegt sé fyrir félagið að eignast slíkt vöruflutningaskip sem hér er um að ræða, enda
hefir sú hugmynd frá öndverðu vakað fyrir stjórn félagsins.
Samkvæmt 4. gr. félagslaganna nær hlutaútboð þetta eingöngu til manna búsettra á íslandi, enda væntir félagsstjórnin
þess fastlega, að fyrir áramótin verði nægilegt hlutafé fengið innanlands. Eftir 1. Janúar 1916 geta menn, búsettir i öðrum lönd-
»m, einnig skrifað sig fyrir hlutum samkvæmt hlutaútboði þessu.
Ætlast er til að hlutaféð verði borgað við áskrift, en með þvi að svo mikil óvissa er um það, vegna ófriðarins, hvenær
Oiögulegt verður að útvega skip fyrir hæfilegt verð, þá verður aukningarhlutafénu haldið sérstöku fyrst um sinn og verða
öiönnum greiddir af því venjulegir sparisjóðsvextir, frá þvi að féð er innborgað til skrifstofu félagsins í Reykjavík og þar til
byggingarsamningur um skipið verður undirritaður, en frá því að lokið er smiði skipsins fá hinir nýju hluthafar hlutdeild í
ársarði félagsins samkvæmt félagslögunum.
Félagsstjórnin hefir nú eins og þegar fyrst voru boðnir út hlutir í félaginu, snúið sér til málsmetandi manna i öllum
þygðarlögum landsins, með tilmælum um að gangast fyrir hlutasöfnuninni og telur sig mega treysta þvi, að þeir menn verða
við þeim tilmælum. Skorar félagsstjórnin á landsmenn að styðja með riflegum hlutakaupum að þvi að þessi nauðsynlega og
eðlilega aukning á starfskröftum félagsins geti komist í framkvæmd.
Reykjavik, 4. september 1915.
éíveinn cfijörnsson. (Blqfur %3oRnson. tJCallóór Hbanielsson. clón <Sunnarsson.
@Í£. c&riégoirsson. Cggert Qíaessen. éíarðar <Síslason.
gerla kunnugt um, hvað bréfdúfur
kosta, nema hvað hann veit, að
þær eru ekki svo dýrar, að ókleyft
sé að kaupa þær.
Skinfaxi, 8. tölublaðið er komið út.
í'yrsta greinin heitir „Samgöngur“ og
®r verð að henni sé vel gaumur gefin.
■®laðið alt vel ritað að vanda.
Bærinn útYegi kol.
Svo sem símfrétt sagði frá í síð-
asta blaði, hefir verkmannafjelagið
á Akureyri pantað sér kolafarm,
°g kosta kolin komin á bryggju 40
smálestin (kaupm. þar selja kol
ahnent á 55 kr.). Væru pöntuð
k«l á sama hátt hér, mundu þau
ekki þurfa að vera dýrari en þetta,
kví þó uppskipunin sé erviðari hér
611 þar, þá þyrfti það ekki að muna
hiiklu á verðinu.
Félögunum hér er ekki svo vel
fVlkt, að þau geti hæglega pantað
k°l, en bærinn getur það. Bærinn
|®ða réttara sagt þeir sem ráða hér
1 bæjarstjórn) létu undir höfuð
'eggjast að sjá bænum fyrir ódýru
^dsneyti, með því að láta taka
mó. En úr þessu má bæta
a°kkuð með því að bærinn pant-
kol frá Englandi og seldi hér
fyrh innkaupsverð (að viðbættum
kostnaði). Áhættan fyrir bæinn að
8era þetta er engin; hins vegar
g®ti marga munað um það að fá
^olaskippundið fyrir 6 kr. 40 aura.
^að er ekki til neins að bara að
skarnma bæjarstjórnina, en láta
hana ekkert vita hvað við viljum.
Þess vegna væri bezt að sem flest
verkmannafélög hér í bænum skor-
uðu á bæjarstjórnina að kaupa kol.
Bærinn þarf að útvega kol!
Fisksala bæjarins.
Bærinn hefir nú gert samning
við togara um kaup á fiski, sem
bærinn svo selur aftur í smásölu
bæjarmönnum. Hefir þetta mælst
mjög vel fyrir (blaðinu er þó ókunn-
ugt um hvort fisksölumönnunum
likar það). í fyrsta lagi af,því, að
hér eftir mun hægt að fá nógan
fisk í soðið, í öðru lagi af því, að
þetta tiltæki stjórnar bæjarins hefir
haft þau áhrif, að fiskur nú er
kominn niður í skaplegt verð (smá-
ýsa 6 aufá pundið, hefir áður verið
seld á 8 til 12 aura).
En nú þarf bærinn sjálfur að
eignast togara, og hefir blaðinu
verið bent á, að hann þyrfti ekki
að vera nema lítill (þar eð ekki
mundi nauðsynlegt, að hann gæti
togað á djúpu vatni) og mundi því
ekki þurfa að kosta nema svona
70 þús. kr. Bærinn mundi því ekki,
skv. því, sem áður hefir verið skýrt
frá hér í blaðinu, þurfa að hafa
handbærar nema einar 35 þús. kr.,
þar eð bankarnir eru vanir að lána
stanzlaust helminginn af því fé,
sem þarf til þess að kaupa togara
fyrir, leggi kaupendurnir fram hinn
helminginn.
Bendir á hvað?
Þegar bærinn tók að sér að út-
vega fisk handa bæjarmönnum, féll
fiskur á fám dögum niður í skap-
legt verð.
Hvað bendir þetta á ?
Það bendir á, að sanngjarnara
verð myndi komast á mjólkina, ef
bærinn kæmi á mjólkursölu, og að
húsaleigan mundi lækka ef bærinn
færi að byggja.
Það fæst aldrei neitt gert fyrir
alþýðuna, nema að hún heimti það.
Þið verðið því að heimta það, að
þeir, sem ráða hér i bæ, sýni eins
mikia rögg af sér við mjólkur-
málið og /iúswœðis-málið, eins og
við fisksölumálið.
Hækkar mjóik í verði?
Það hefir borist til eyrna rit-
stjórans að í ráði væri að hækka
verðið á mjólk hér í Rvík. Fregnin
er ótrúleg, en reynist hún sönn
— og hvort sem er — þarf eitt-
hvað að gera til þess að koma
skaplegu verði á mjólkina, svo og
til þess að sjá um, að hægt sé að
fá nóga mjólk. Ef til vill þarf að
halda fundi um málið. Mun ineira
um þetta í næsta blaði.
Ef þér líbar blaðið,
þá verður þú að gerast áskrif-
andi, og borga fyrsta hálfa ár-
ganginn fyrirfram með 1 kr. 25
aurum.
Eimskip.
Sameinaða gufuskipafélagið hefir
verið lofað mjög fyrir það, að það
hefir á . þessum stríðstímum látið
byggja stórt, fagurt og vandað
fiutnings- og farþegaskip og bætt
því svo ofan á alla velvildina til
okkar að kalla skipið „ísland". En
margir gleyma að þetta er sama
félagið, sem hér um árið sendi
Alpingi íslendinga líklegast það
ósvífnasta símskeyti, sem nokkurn
tíma hefir verið sent löggefandi
þingi. Það var ekki af velvild, að
Sameinaða bygði „ísland"; það var
af því að það neyddist til þess
vegna samkepninnar, sem stafaði
af „Eimskipafélagi íslands".
Svo sem sjá má á öðrum stað
hér í blaðinu, býður „Eimskipafé-
lag íslands" nú út hluti fyrir 300
þús. kr. Að mæla með því að
menn taki 5 og 10 krónuruppúr
handraðanum, eða annarstaðar, þar
sem þeir nú liggja arðlausir og
leggja þá í arðberandi fyrirtæki
með því að kaupa 25 eða 50 kr.
hlut í Eimskipafélaginu, virðist
óþarft. Því það er bara sjálfsagt
að gera það.
Þeií kaupmenn, og
aðrir auglýsendur, sem kæra sig
um viðskifti við alþýðuna, auglýsi
í „Dagsbrún". Verðið er hið sama
þar og annarstaðar. Auglýsingum
má koma í Bókabúðina á Lauga-
veg 22, eða til ritstjórans.