Fréttir - 27.10.1915, Qupperneq 3

27. okt.]
FRETTIR
107
JOOOOOOOOCOOOOOOg
FRÉTTIR
koma út á hádegi hvern dag.
Ritstjóri: Einar Gunnarsson.
Hittist daglega heima (Laufásv.
17) kl. 3-4. Sími 528.
Afgreiðslan er í Aðalstræti 8
uppi, gegnt »Reykjavíkurkaffi«,
opin kl. 11—3 og 4—6. Sími 529.
Auglýsingar má afhenda
í afgreiðsluna eða í prentsm.
Gutenberg, Simi 471. Einnig er
tekið við smáauglýsingum (gegn
borgun) virka daga:
í tóbaksbúð R. Leví’s. til kl. 11
síðd. og verzl. Kaupangi til kl.
8 síðdegis.
§
•OOOOOOOOOOIOOOOOOOOOOOOO
Ný vefnaðarvöruverslun
var opnuð í Bárubúð
laugardaginn þann 23. þ. m.
Á hoðstólum er:
Silki í svuntur og slifsi, svört og mislit, margar tegundir. — Kjóiatau. — Hvít léreft. — Dúkar
áteiknaðir. — Borðdúbar. — Handklæðadreglar. — Tvisttau. — Lastingur. — Ermafóður. — Stubba-
sirs. — Herðasjöl. — Sokkar. - Karlmannafataefni (ágæt) og margt fleira.
Komið, skoðið, reyiniÖ.
Yöruniar góðar.
Verðið lág;t.
„NAPOLF.ON“ heitir besti vindillinn
fæst í LIVERPOOL. Reynið hann.
EVIassagelseknir
Guöm. Pétursson.
Heima kl. 6—8 e. m. Sími 394.
Garðastræti 4 (uppi).
Massage - Rafmagn - Böð - Sjúkraleikfimi.
Ein á ferð í Kína.
(Frh.)
IV.
hs, borgaöi nú ökusveinum; þeir
höfðu flutt mig tvö hundruð og áttatíu
mdur fyrir sextfu dali mest yfií fjöll og
fimindi og reynst ærlegir, kostgæfnir
°K góðir viðureignar; fyrir fimm dala
°fanálag hneigðu þeir sig til jarðar; eg
yeit að sú auknþóknun komst í þeirra
hendur, því ag eg hafði þá varúð við,
að gefa þeim hana sjálf, og þegar eg
horfði á eftir þeini ofan strætið, hét eg
hátíðlega með sjálfri mér, að aldrei
skyidi eg ferðast um fjöllin framar og
aldrei nokkurn tfma gefa mig á hið
miskunarlausa vald Peking kerru.
Hjá trúboðum.
Bækistöð þeirra var áður gistihús,
bygt í ferhyrning, og þannig gert, að
ekki voru gangar milli herbergjanna,
heldur voru útidyr á hverju, allir glugg-
ar vissu inn að húsagarði, en enginn
að götunni, nema á því sem mér var
fengið, þar var gluggi út að götunni,
svo hátt uppi, að ekki gat eg séð út
um nann.
Húsmóðirin tók innilega vel á móti
mér, eins og eg hef vikið á; hún hafði
verið ein sfns liðs, þar til fyrir nokkr-
um vikum, að vinnukcna kom til henn-
ar, frá Norðurálfunni, þýsk að kyni.
Fyrir utan húsráðanda, mann hinnar
hugþekku konu, er tók svo vel á móti
mér, hafði þar heimili sitt annar Norð-
urálfumaður, er þar hafði hafst við um
mörg ár, gifst þar og alið upp börn
sín og sent þau til síns heimalands að
mentast. Hann kunni mér inarg t að
segja af landinu og þess íbúum, og
spurði eg hann margra hluta.
Það sem á þessari góðu konu liggur
er énganveginn létt. Æfi hennar er
einmanaleg, því að bústaður hvftra
manna er hvergi nærri, tvær röskar
dagleiðir eru til þeirra sem næstir búa
og yfir fjöll að fara. Hér verða þessi
hjón að dvelja sjö ár, meðal framandi
fólks, er leitar til þeirra, hvénær sem
liggur á, og fyrirlíta þau samt, og til
þess að leggja sem allra fæstar hindr-
anir fyrir það, að innlenda fólkið lað-
ist að kenningu þeirri, er þau flytja,
semja þau sig sem allra mest þau geta
að siðum þess. Mjög sjaldan fer þessi
kona út af heimilinu með manni sín-
um. Það mundi verða tekið til þess,
því að karlmenn og kvenfólk sjást aldrei
á gangi saman í Kína. Ef hún gengur
sér til hressingar eða í erindi út úr
húsinu, verður hún að hafa annan
kvenmann í.för með sér og hafa kápu
eða mussu yfir sér, því að Kínverjar
hneyxlast á því, ef búningurinn sýnir
vaxtarlagið. Hún má hvorki líta til
hægri né vinstri og verður að láta eins
og hún taki ekki eftir neinu, sem fram
fer í kringum hana, því að svo gera
vel siðaðar konur í Kína. Hún semur
sig í stóru og smáu eftir landssiðum
og má taka til dæmis, að hvenær sem
einhver kemur að hitta manninn henn-
ar, ef sá er ekki í öreiga flokki, þá
verður hún að standa upp og fara út,
þegar hann kemur inn, og má ekki láta
sjá sig, meðan gesturinn stendur við.
Hinir fátæku og vesælu Kínverjar
eru þakklátir fyrir þá góðvild og hjálp,
sem þessar vænu manneskjur láta þeim
í té; þær sögðu mér blátt áfram, að
þær yrðu að bæta úr þeirra líkamlegu
þörfum, til þess að ná til sálna þeirra.
Þeir komu í hópum, langar leiðir að,
til þess að fá rneðul við veikindum
sem fátækt og sóðaskap eru samfara,
og hverjum kvilla, sem fyrir kann að
koma; kvefi og hósta, llfhimnu- og
lungnabólgu og innvortis veikindum.
(Frh.)
jKíilii aga og ófriíar í Serbíu.
Tveir blaðamenn voru sendir til Serbíu,
af tímaritinu Metropolitan í New York, að
lýsa ástandinu i því landi, og skal hér birt
ágrip af frásögn þeirra.
Inn á taugaveikinnar land.
Við mökuðum okkur hátt og lágt með
kamfóruolíu, bárum steinoliu í hárið, fylt-
um vasana með möleitri (mothballs), stökt-
um naphtalíni yfir alt sem við höfðum
meðferðis og fórum í járnbrautarlest svo
löðrandi í formaline, að okkur sveið í augu
°g lungu, eins og undan óslektu kalki.
Ameríkuborgarar frá skrifstofu Standard
Oil Félagsins i Salonika, komu labbandi of-
an að lestinni, til að kveðja okkur.
»Illa er þetta farið«, sagði einn. »0g þið
svona ungir. Á að senda líkin heim, eða
eigum við að láta grafa ykkur þarna uppi
í landi?«
Þetta var undirbúningurinn undir feiðina
inn á Serbíu, taugaveikinnar aðalból, þeirr-
71
ar sem drepur helming þeirra sem hana
taka, og enginn veit hvaða gerill veldur.
Flestir læknar trúa því, að hún dreifist
með mannalús, en um það var breskur
fyrirliði, er með okkur var í lestinni, í
nokkrum vafa.
»Eg er búinn að vera þar upp írá í þrjá
mánuðk, mælti hann, »og er hættur fyrir
löngu við allar varúðarreglur, nema að baða
mig á hverjum degi. Um lúsina er það að
segja, að eg tek mér alt af kvöld öðru
hvoru til að týna af mér varginn«. Hann
hnussaði við naptalini ykkar. »Peim líkar
öllum við lúsina, skal eg segja ykkur. Það
sanna um taugaveikina (typhus) er það,
að enginn veit nokkurn skapaðan hlut um
hana, fiema að sjötti partur þjóðarinnar í
Serbiu er dauður úr henni . . . «.
Drepsóttin var nú í rénun, vegna þess að
vorrigningar voru hættar og hitinn byrjað-
ur, og mesta heiftin úr sóttinni. Nú láu að
eins tvö hundruð þúsund á sóttarsæng í
Serbíu, og að eins um eitt þúsund dóu á
dag — fyrir utan þá sem börðust við drep
í holdinu, sem taugaveikinni fylgdi. Á þorr-
anum var verra við að eiga; þá veltust
dauðvona sjúklingar með óráði í leðjunni
á borgagötum, því að ekki var nægilegt
rúm í spítulunum.
Hjúkrunarkvenna- og læknasveitir frá út-
72
löndum, Ameríku, Bretlandi, Rússlandi og
Hollandi og öðrum löndum, höfðu beðið
mikinn hnekki af veikinni, sumt dáið, sumt
veikst og orðið hræðilega eftir sig. Um 50
prestar, er stunduðu að gefa dauðvona
fólki sakramentið, urðu veikinni að bráð.
Af 400 læknum er hinn serbneski her bjTj-
aði striðið með, voru að eins tvö hundruð
eftir. Og ekki var taugaveikin ein um hit-
una. Bólan, skarlatsótt, barnaveiki og enn
fleiri sóttir geysuðu meðfram öllum þjóð-
vegum og jafnvel í afskektum bygðum.
Kólera fór að sýna sig líka og mátti búast
við að hún mundi magnast er sumarhitinn
gengi yfir hið eydda land, þar sem nálykt-
ina lagði af líkunum er grunt voru grafin
á vígvöllum, en árnar voru saurgaðar af
mannabúkum og hrossahræjum.
Hinn breski fyrirliði var úr læknadeild
hers síns, sendur lil að berjast við kóler-
una. Hann var í öllum herklæðum með
stóreílissverð við hlið, er jafnan var fyrir
honum og flæktist milli fóta hans.
»Ekki veit eg hvað cg á að gera við þenn-
an ólukka«, mælti hann og þeytti því út í
horn. »Við berum ekki sverð framar í
enska hernum, en hér má eg til, annars
mundu Serber ekki trúa því, að eg væri i
fyrirliða stétt«.
Meðan við skriðum hægt og bítandi upp