Fréttir - 31.10.1918, Blaðsíða 4
4
FBETTIR
Kirsch
liðsmaðnr í erlendn liðsveitiuni
í her Frakka.
Glæfraför frá Kamernn til skotgrafaima
{lýzbn, ófriðarárid 1914—15.
Eftir
Hans Paasche.
(Frh.)
Eg leit oft út um skotaugun. Þar var
skógur í nánd, er nefndist »7e bois de Zoa-
aves«, Svafa-skógurinn.
Klukkan 10 hófu Þjóðverjar stórskotahríð.
Skotfáeratöskur vorar voru sóttar. Helm-
ingur liðsmannanna stóð ávalt á verði. Við
urðum að hafa skotfæratöskurnar við hend-
ina. Aldrei máttum við taka af okkur skóna.
Urðum við að liggja þarna í tvo daga sam-
fleytt. Við Pinter vékum aldrei hvor frá öðr-
um.
Þótt kalt væri veður, var nógur hiti í gröf-
unum, sakir þess hve margt var þar manna.
Þriðju nóttina sóttu oss bifreiðar. Fluttu
þær okkur þangað sem orrustan var áköfust.
Var þar safnað saman liði úr öllum áttum.
Við vorum nú að eins verkfæri í höndum
foringjanna. Dauðinn hjó skörð á víð og dreif
í fylkingu okkar. Okkur tók brátt að finnast
fátt um það, þótt menn féllu úr fylkingu
vorri. Þýzku skotgrafirnar voru að eins 45
stikur frá okkur. Var hér barist með hand-
sprengjum.
Frakkar bjuggust til atlögu. Dynkir og
dunur bárust að eyrum okkar frá stórskota-
liðinu að baki okkar. Ætlaði gauragangur sá
að æra okkur.
Sprengikúlurnar dundu á þýzku skotgröf-
unum. Járndrífan tætti í sundur jörðina og
huldi alt svælu og reyk..
-Stórskotaliðið hætti að skjóta þegar tók að
birta. Sóttu nú fram stórskotaliðssveilir, er
fluttar höfðu verið til þessa staðar um nótt-
ina. Okkur stóð engin hætta að svo komnu
af skothríð f’jóðverja. Franska liðið skýldi
okkur.
Charles Qarvice: Marteinn málari.
322
að færa hann nær konu þeirri, sem hann
unni hugástum. Tom Gregson, Charlotta
Sheldon og Della Barbarossa — var það ekki
einmitt hennar vegna sem hann hafði horfið
aftur til Greymere — til þess að forðast hana
og þann félagsskap, sem hún átti mest mök
við ?
Og nú lá framtíðin fram undan honum
með Rósamundu við hlið hans það sem eftir
var ævinnar. Hann gerðist óþolinmóður þeg-
ar hann fór að hugsa til hennar, og fanst
hver stundin löng — þangað til hann fengi
að sjá hana aftur.
Það var orðið kvöldsett þegar hraðlestin
kom til Greymere, og hafði Marteinn hraðan
á að komast til herragarðsins. Þar var alt
lokað og læst, eins og hann átti von á, en
hann gat þó náð í ráðskonuna eftir nokkra
fyrirhöfn.
»AIt vinnufólkið að koma aftur!« sagði
hún steinhissa, og ætlaði aldrei að geta skilið
í því, að húsbóndi hennar væri loksins koni-
inn aftur.
»Já, og það í snatri«, sagði hann skjót-
lega. »Yður er bezt að komast á stað sem
allra-fyrst« — og með það var hann horfinn
án þess að hún gæti svarað nokkru orði.
Hálfri stundu síðar var Marteinn kominn
til Fielding’s-búgarðsins.
»Dungal!« hrópaði Sir Ralph upp yfir sig
Við tókum að hugsa um það, hve hræði-
legt verk lá uú fyrir hendi þessum mönnum.
Nú skyldi þeir taka að grafa skotgrafir, þar
sem alt var þakið rústum og mannabúkum.
Okkur til mikillar undrunar sáum við að
vítið fram undan okkur vörðu lifandi menn.
Vélbyssurnar hömuðust og brak og brestir,
hvellir og hvæs kvað við í eyrum okkar.
Særðir menn og fjöldi annara, er lagt höfðu
niður vopn, hörfuðu undan. Fram undan
okkur gat að lita hörmulega sjón. Alstaðar
lágu mannabúkar dauðir, eða hálfdauðir, og
vein og kveinstafir bárust að eyrum okkar.
Hefðum við nú allir verið handteknir, ef
þjóðverjar hefðu hafið sókn. Þótt okkur
Pinter fýsti þess, þá óttuðumst við það, að
landar okkar mundu eigi trúa okkur, og svo
mundi verða litið á, sem værum við föður-
landssvikarar. Við lifðum í þeirri von, að
okkur mundi takast að flýja, því að það var
okkur ljúfara en hitt, að vera teknir til
fanga.
Síðari hluta dagsins var hætt að berjast.
Eymdar- og kvala-óp hinna særðu bárust
okkur að eyrum, og gengu okkur að hjarta,
Okkur var enginn matur borinn. Urðum
við því að gera okkur að góðu tvíbökur og
niðursoðið kjöt, er við höfðum í töskum
okkar. þann veg urðum við að hýrast fjóra
daga. Var stöðugt barist og ýmsum veitti
betur. Við gátum eigi vikið fet úr gröfum
okkar, þvf að skotið var á þær í sífellu.
Loks þraut okkur vistir. Var þá maður einn
sendur af stað. Hann var skotinn, Annar fór
á braut. Kom hann með matföng. þyrptust
nú menn utan að honum. Dundi þá alt í
einu sprengikúla í hópinn. Eg datt ofan á
vélbyssu mína. Kinnina á einum félaga mín-
um hafði ein flísin tætt í sundur. Tungan
lafði út á milli tannanna. Hann ætlaði í átt-
ina til mín og blóð han*s spýttist í andlit
mér. Sumir lágu og tyttu sér á bolni grafar-
innar. Við hlið mér lá Pólverji einn stein-
dauður. Var allur kviðurinn á honum tættur
í sundur og innýflin héngu út. Eg var eigi
særður. Pinter hafði hlotið skeinu á upp-
handlegg vinstri handar.
323
þegar hann heilsaði honum. »Guði sé lof að
þér eruð loksins fyominn!«
»Rósamunda hefur verið mjög lasin — og
er lasin enn«, sagði Guy Fielding þegar hann
sá hvað þetta kom ílatt upp á Martein.
»Henni varð svo mikið um þessa gleðifregn«.
»Rósamunda veik!« sagði Marteinn, og
gerði undir eins ráð fyrir því versta, minn-
ugur þess hve gæfa þessa heims er hverful.
»Ekki þarftu að láta það skelfa þig, dreng-
ur minn!« sagði Sir Ralph þýðlega. »Hún er
nú í afturbata«.
»Hvenær — hvenær haldið þér að mér sé
óhætt að koma til hennar?« spurði hann.
»Ekki undir eins, Marteinn«, svaraði gamli
maðurinn. »Hún er afar-máttfarin, skal eg
segja þér, og gæti ný geðshræring haft ill
ábrif á hana«.
»Gæti eg ekki fengið að sjá hana — sof-
andi?« spurði Marteinn skyndilega, og leit
þeim bænaraugum til Sir Ralph’s, er hann
fékk ekki staðist.
Og þannig varð það þá úr, að Marteini
var leyft að ganga inn til hennar skömmu
síðar, þegar hjúkrunarkonan kom og sagði
að sjúklingur sinn væri fallinn í væran svefn.
»Rósamunda!« hvíslaði hann og horfði á
hið fagra andlit konu sinnar.
Hún hreyfði sig ofurlítið þegar hann nefndi
nafn hennar, og eiskulegt bros færðist yfir
Fimtu nóttina skyldum við halda brott.
Okkur hafði drjúgum fækkað. Sakir mann-
fallsins í liði okkar skyldum við nú hljóta
hvíld. Við höfðum ekkert tekið þátt i orr-
ustunni. Einstaklingarnir geta eigi annað gert
en beðið með þolinmæði í slíkum sprengi-
kúlna-hildarleik.
Flóttinn til þýzku skotgrafanna.
Við höfðum komist í hann krappann. Var
það hið mesta lán, að við Pinter skyldum
eigi hljóta bana í hildarleiknum. Meira en
helmingur liðssveitar okkar var dauður, og
þeir sem eftir voru, voru all-illa til reika.
Okkur kom varla dúr á auga, þrátt fyrir
svefnleysið að undanförnu. Það var sem heil-
ar okkar væru þornaðir upp. Okkur leið
hörmulega. Eina fróunin var það, að við
vorum komnir úr allri hættu.
Að þrem dögum liðnum var okkur sagt að
búast til ferðar. Skyldum við halda til
Prunoy. — Pinter sagði við mig, að nú yrð-
um við að flj7ja sem allra fyrst. Hafði hann
heyrt á það drepið, að við ættum ekki að
taka þátt í bardögum í bráðina. Tékkarnir
brugðust glaðir við þessa fregn, og allir þeir
sem leiðir voru orðnir á ófriðinum. En okk-
ur brá illa í brún. Taugar okkar styrkfust
brált og sár vinar míns greri innan skamms.
Við vorum nú látnir fara í nýgrafnar skot-
grafir. Var vistin þar eigi all-ill. Grafirnar
voru í nánd við bóndabæ. Að húsabaki var
eldhús okkar. Var okkur færður maturinn.
Á öðrum degi fengum við engan mat.
Sprengikúla hafði hitt mann þann, er færa
skyldi okkur matinn. Stundum hittu kúlurn-
ar eldhúsið. Fengum við þó matinn oftast á
réttum tíma, og stundum bikar af víni.
Við urðum að vinna af mesta kappi. Oft
bar það við, að þýzka stórskotaliðið gerði að
engu iðju okkar.
Frh.
324
andlitið. Hún opnaði varirnar, en hann laut
ofur-hægt niður að henni, til þess að hlusta
eftir, hvort hún segði nokkuð, jafnvel þótt
það væri upp úr svefninum.
»Marteinn!« beyrði hann hana hvísla.
»Marteinn! Eg—treysti—altaf —«
Marteinn skýrði Sir Ralph greinilega frá
ástæðunum fyrir því, að hann hvarf frá
herragarðinum kvöldið sem danzleikurinn
stóð, og mælti baróninn góðlátlega þegar
hann hafði heyrt alla málavöxtu:
»Líf yðar hefur verið næsta viðburðaríkt
alt að þessu, herra Dungal, og skulum við
nú vona að það verði rólegra og hamingju-
samara hér eftir«.
Hið sama lét Tom Gregson í ljósi þegar
fundum þeirra Marteins bar saman.
»Eg get aldrei þakkað yður eins og vera
ber, Gregson«, sagði Marteinn alvarlega um
leið og þeir Tom og hann settust á tal í
bókastofu Sir Ralph’s. »Þér hafið reynzt eins
og gull í eldi, eins og sannur heiðursmaður
allan þennan reynzlutíma, og mér er það
heiður og sómi að mega kalla yður vio
minn«.
Það kom hálfgert fát á Tom við þetta hól.
en samt þótti honum vænt um það uodir
niðri. Ekki lét hann þess getið, hvaða kost-
um hann hefði orðið að ganga að gagnvart