Frækorn - 03.10.1902, Blaðsíða 6
126
FRÆKORN.
Týndi faðirinn
xx.
»Að hjálpa fátæklingum er að ala upp
iðjuleysingja,« segi eg.
»Nei«, svarar hann, »ekki þegar eg
hjálpa þeim með minni eigin vinnu.
Letinginn framleiðir letingja; og betl-
ara-bófinn elur sig eins og maðkur í átu.
Smælingjarnir mæna upp til þeirra, sem
hærra eru settir, þangað til hugsun þeirra
verður eingöngu: eg vil líka lifa góðu
lífi með lítilli fyrirhöfn; en sá sem vinm
ur, kennir öðrum starfsemi.«
»En vinna þín hrekkur naumlega til
þess að hjálpa sjálfum þér«, svara eg.
Hann brosir,
»Þú veizt ekki, hve lítið maður kemst
af með. Nú veit það enginn, eftir að
menn fóru að lífa af peningum En það
er hjegómagirnin — frekar en fæðan —
sem eykur útgjöldin«.
Eg minnist á mannfélagsskipunina,
sem útheimtir, að hver hugsi um sjálfan
sig, og elliár sín og afkomendur. En
hann svarar:
»Þessi allsherjar-óeining hins svonefnda
manntélags kemur mér svo lítið við.
Eg gef keisaranum það, sem honum ber,
og sé undir því komið að fórnfæra, jafn-
vel lífi og limum, þá er Kristur þar fyrsta
og fullkomnasta fyrirmyndin ; en hið sanna
samfélag byggist á samvinnu og friði,
en ekki á óeiningu. Og sá sem ætlar
sér að bæta mannfélagið, hann byrji á
sjálfum sér.«
Og ennfremur segir hann mér, að rétta
aðferðin til að búa í haginn fyrir elliár
sín, sé sú, að hjálpa öðrum; því komi
sá dagur, að maður verði sjálfur þurf-
andi, þá lofi maður náunganum að rétta
sér hjálparhönd, »og það er eina sanna
gleðin, sem maður getur veitt honum«.
Eg get ekki stilt mig um að brosa,
og segi: Þú tilheyrir ekki þinni sam-
tíð.«
»Nei, guði sé lof!« — er svar hans.
XXI.
A nóttunni sannfærist eg um það, að
lífið er sólar-afl, sólar-eldur. Því þegar
sólin er horfin, slokkna eg.
Og fái eg ekki að slokkna í svefni, þá
Ngg eg með hitasótt og sé ofsjónir.
Það er dauðinn sem ræður og maran
sem ríður.^ Og^ hel-skuggar leggjast um
hálfbrostin augun.
Gráir langleitir hugar-óburðir gægjast
fram úr gættunum. I skotunum, þar
sem skugga ber á, setja ömurlegar end-
urminningar, glápandi grænum glirnum,
Og náttlampinn berst við myrkrið,
eins og þekkingin við hindurvitni og
heimsku.
— — Synd? — Nei, Eg syndgaði
ekki. Eg lifði eftir lögmáli lífsins. Lög-
máli guðs, sem er, að hvað upp-eti
annað.
Eða er það ekki svo? Er það ekki
ætlunarverk allra hluta að vera hver ann-
ars næring og að uppleysast hver í öðr-
um, og er það ekki lífið sjálft, þetta
breiða, beljandi straumflóð með síbreyti-
legri lögun, — þetta blikandi litbrigða-
haf og öll þessi endalausa mergð, — sí
og æ hins sanna — er nefnist heimur?
Pví svo segja vísindin: I þessu er
Iffið innifalið, að ein skepnan eti aðra
og verði síðan sjálf upp-etin. Hver og
einn elur sig, svo hann verði sem feit-
ust og ljúffengust bráð síns yfirmanns.
Eg át einnig meðan eg gat, og var^sVo
sjálfur etinn; og á sínum tíma verða
rnínar síðustu leyfar etnar af ormum; því
að lokum eru það undirlægjurnar sem
upp svelgja okkur.
Eg hlýði lögmáli h'fsins; eg beygi mig
fyrir því; og að síðustu hverf eg í til-
verunnar alvíðu vömb, til þess að melt-
ast þar og uppleysast, en verð svo aft-
ur hrifinn með á nýja hringferð með
blóðstraumplífsins. Og hversvegna skelf-
ist eg þá?
Þessi blóðstraumur er hið eilífa lífið.
BÚASTRIÐIÐ hefur kostað Bretland
um 4,625,000,000 kr. Þetta fé er svo
mikið, að ef því t. d. hefði verið skift
niður á alla menn á Islandi, mundi hver
maður hafa fengið hér um bil 60,000,000
(sextíu milliónir) króna.