Frækorn - 31.05.1905, Síða 4

88
FRÆKORN
inni. Á öðrum stað í nefndri bók
(bls. 274, 275) skýrir sami miðill frá
því, að hjá sér hafi vaknað mjög mikl-
ar efasemdir viðvíkjandi andatrúarleg-
um fyrirburðum við atburð nokkurn,
sem gjörðist í Noregi. »Hvaðan koma
þeir?« »Skyldi það geta verið mögulegt,
að hinn gamli óvinur mannkynsins,
sem lengi hefir verið hræðsluefni,
reyndi að blekkja oss með því að
taka á sig gerfi vorra langþráðu vina,
til þess að draga oss niður í grunn
syndar og sviksemi?* Rannig spyr hún
og bætir við: »Petta var hræðileg
hugsun, sem sífelt nagaði mig, en eg
óttaðist að komast að sannleikanum.
Eg var ekki nógu hugrökk, til þess
að horfa framan í hann, ef svo væri.
Betri var þá óvissan, heldur en stað-
festing þessarar hræðslu.*
Retta eru eftirtektarverð orð. Án efa
ganga margir þeirra, sem orðið hafa
herfang andatrúarinnar, með sama
hræðilega óttann — já, óttann fyrir
ví, »að læra að þekkja sannleikann«!
tímaritinu] »Damvarlden« spyr mað-
ur nokkur, sem hefir verið áandatrúar-
legum fundum, hvort það sé »nokk-
ur vegur til þess að forða sér frá
félagsskap vondra anda.« Karadja
prinzessa svarar því á þá leið, »að
ósýnilegir, illir andar, sveimi, svo þús-
undum skifti, umhverfis oss — »og
veitir það svar alllítinn frið — en í
stað þess að flýja þessa illu anda,
skuli maður jafnvel umgangast • þá
til þess að »rétta þeim hjálparhönd «
í sannleika er það varúðarvert starf!
Og hinir vondu andar eiga þannig ekki
lengur einusinni að þurfa að látast
vera góðir andar til þess að fá að
hafa mök við mennina!
í sama »spurningabálki« talar »óró-
leg« kona um, að hún hafi orðið fyrir
»óþægindum eða óhappi,« sem hafi
valdið henni »mjög miídum efasemd-
um og freistingum.« »Eftir að hafa
því nær hálft ár haft samgöngur við
framliðinn vin og oft í rökkrinu feng-
ið skriflegar fregnir,« sem hún »fylli-
lega trúði að væru fráþessum vini,*
komst hún nú að þeirri niðurstöðu, |
að hér væri um stórkostleg svik að
ræða; og kemst hún þannig að orði:
♦ Eftir þenna viðburð þori eg með
engu móti að hafa samband við anda-
heiminn.«
Jafnvel andatrúarlega sinnaður mað-
ur hefir þannig fulla ástæðu til þess
að efast um, að hve miklu leyti það
er skynsamlegt að stofna sér í þá
sennilegu hættu að verða algjörlega
sVikinn af »andaheiminum«.
Bókafregn.
Ljóðmœli. Höfundur: Pálljónson. Kostn-
aðarmaður: Frb. Steinsson. Akureyri
1905.
Páll Jónsson er barnakennari á Akur-
eyri. Hann hefir víst jafnan átt við frem-
ur þröng kjör að búa og haft öðru að
sinna en ljóðagerð, en samt er ljóðasafn
þetta þannig úr garði gert, að liann hefir
mikinn sóma af því. Mér er ókunnugt
um, hvort höf. hafi tekið alt með, sem
hann hefir ort, en eitt sýna ljóðmælin
! glögt, og það er, að höf. hefir mjög
j næman smekk, og að hann hefir ákveð-
í inn tilgang með ljóðum sínum: hann
vill láta þau lífga og göfga anda lesand-
ans. Og það getur maður með sanni
sagt um þessi kvæði sem heild, hvort
sem þau eru alvarlegs efnis eða aðfind-
ingar. — Smákvæði (eða lausavísur) eru
mörg ágæt í þessari bók. En ekkert
j saurugt orð, ekkert guðlast, alt er göfuglega
hugsað og vel frá gengið. Pví hygg eg
að kvæði þessi eigi gott erindi til
íslenzkrar alþýðu, og vil eg mæla hið
bezta með þeim.
Kvæðið »Þolinmæðin þrautir vinnur
allar« í þessu tbl. »Frækorna« er úr bók
hr. P J. Er það sýnishorn af þýðingar-
list höf. Mér virðist það kvæði eins gott
] á íslenzku eins og það er á frum-málinu.
D. Ö.
------