Frækorn - 15.08.1910, Side 8

104
F R Æ K O R N
Hún kvaðst liafa ferðast um Banda-
ríkin af enda og á og hafði hún á
því ferðalagi haft ágætt tækifæri til
að veita því eftirtekt, hvernig bann-
lögin reyndust. í bæjum vínríkj-
anna hefði alsstaðar verið órói og
óregla á götum og hávaði mikill;
brugðið fyrir fjölda af druknum
mönnum, því víða væru veitinga-
krárnar; bæri þau þess sýnilegan
vott, næstum hvert sem litið væri,
að þau væru vínsöiuríki. En þeg-
ar komið væri til bannríkjanna, þá
styngi alveg í stúf; þar væri ró og
kyrð, engin fyllilæti og óregla á
götum bæjanr.a og alt gengi þó
með áköfum hraða án nokkurrar
minstu hindrunar; þar bæri lífið
þess ljósan vott, að áfengið væri
ekki með í spilinu. Hún sagði, að
um 80 stærri og minni bæir hefðu
viðtekið algert áfengisbann og væru
þeir mestu og stórfeldustu fram-
farabæir Bandaríkjanna.
Hún kvaðst ekki neita því, að
lögin væru brotin lítilsháttar; en
ekkert væri það í samanburði við
það, sem mótstöðumenn þeirra halda
fram. T. d. hefði í borg nokkurri
í einu bannríkinu fallið grunur á;
að í húsi einu væri leynisala höfð
um hönd. Hefðu lögregluþjónar
þegar tekið húsið undir rannsókn
og rifið upp bæði gólf og veggi,
til þess að ganga úr skugga um,
hvort þar væri nokkuð athugavert,
en urðu einskis varir. Að lokum
veittu þeir eftirtekt aldraðri konu,
sem sat á fremur fyrirferðarmiklum
hægindastól og fóru nú að gefa
henni nákvæmari gætur. Þeir spurðu
hana, hvort þeir ættu ekki að
hjálpa henni til að standa upp af
stólnum, en hún kærði sig ekki
um það. Samt létu þeir nú gömlu
konuna standa upp, og þá kom
það í Ijós, að áfengisbirgðirnar
voru geymdar innan í stólnum.
Þetta syndi berlega, kvað frúin, hvað
erfitt væri að brjóta lögin, og hve
vel þeirra væri gætt af hálfu lög-
reglunnar.
Þannig er ástatt í Bandaríkjun-
um, að samgöngurnar eru sameig-
inlegt mál allra ríkjanna og þess
vegna er Ieyfilegt að flytja áfengi í
gegnum bannríkin, og sagði frúin,
að járnbrautarfélöginn héldu því
fram, að þau hefðu rétt til að
flytja áfengi á heimili manna, þótt
í bannríki sé, gegn pöntun þeirra.
En um þetta atriði voru menn ekki
sammála og lægi það undir úr-
skurði, hvort slíkt væri leyfilegt og
vinna bindindismenn að því af
kappi, að fá það bannað með lög-
um. En þrátt fyrir þessa ann-
marka, hefðu bannlögin komið að
stórkostlega miklu gagni og ótnet-
anlegu og þeim ykist fylgi ár frá
ári.
Fyrir 40 árum síðan hóf einn
mikilsmetinn maður baráttu um að
fá útrýmt áfengisveitingumísambandi
við herinn og hermannahælin, þar
sem uppgjafahermenn eiga heima.
15 slík hæli eru nú á ýmsum stöð-
um í ríkunum. Og síðan hún fór
að heiman, hafi hún frétt, að felt
hafi verið að nema lögin úr gildi.
það hafi sem sé fjórum sinnum
verið farið fram á það af hálfu
áfengisframleiðanda að fá þau úr
gildi numin, en altaf verið felt með
yfirgnæfandi meiri hluta. Hún
sagði frá því, að þegar þessi lög
hefðu fyrst náð samþykki, þá hefði
það eiginlega verið tilviljun. Einn
af mótstöðumönnum þeirra í sam-
bandsþinginu hafði slegið því fram
í ræðu, að nær hefði verið að banna
allar áfenglsveitingar í þinghöllinni
sjálfri. (Bjóst auðvitað við, að það
mundi þingmenn aldrei samþykkja).
Flutningsmaður notaði sér auðvitað
tækifærið og skrifaði á sama augna-
bliki tillögu um að allar áfengis-
veitingar skyldu bannaðar í þing-
höllinni og var það samþykt með
miklum meiri liluta og mótstöðu-
maður hans var auðvitað neyddur
til að greiða atkvæði með því.
Orsökin til þess mikla og stöð-
ugt vaxandi fylgis við bannhreyf-
inguna í Bandaríkjunum hvað frúin
vera, að síðustu 15 árin hafi verið
stunduð vísindaleg áfengisfræðsla
í öllum barna- og alþýðuskólum
ríkjanna. í fyrstu hafði gengið
erfiðlega að koma því í framkæmd,
en er eitt ríkið heföi samþykt lög
um það og farið að framfylgja
þeim, þá hefðu önnur brátt fetað í
fótspor þess og þann veg væri nú
lögleidd slík kensla í öllum ríkjum
sambandsins.
(Þetta er nú árangurinn afáfeng-
isfræðslunni þar. Andbanningarnir
hérna halda því líka fram, að það
eigi að fræða menn um áfengi, en
hafa auðvitað ekki athugað þetta).
Svo talaði frúin nokkuð um áhrif
áfengis og kom með dæmi þar að
lútandi.
Að Iokum sýndi hún stóra, Iit-
prentaða auglýsingu um skaðsemi
áfengis og viðvörun til almennings
við áfengisnautn og sagði, að þessar
auglýsingar væri undirritaðar af
ýmsum málsmetandi mönnum og
væri þær svo límdar upp á gatna-
mótum, til þess að vekja menn
alment til umhugsunar umþámiklu
bættu, sem áfengisbrúkunin hefir í
för með sér.
Aheyrendurnir guldu frúnni þakkir
með lófaklappi.
David Östlund ritstjóri túlkaði.
Templar.
Forskriv selv
Deres Klædevarer
direkte fra Fabrik. Stor Bespa-
relse. Enhver kan faa tilsendt
portofrit mod Efterkrav4 M ir.
130 Cim. bredí sort, blaa,
brun, grön og graa ægtefarvet
finulds Klæde til en ele-
gant, soiid Kjole eller Spadser-
dragt for kun 10 Kr. (2.50
pr. Mtr). Eller 3V4 Mtr. 135
Cim. bredi sort, mörkeblaa
og graanistret moderne Siof
til en solid og smuk Herre-
klædning for kun 14 Kr. og
50 Ore. Er varerne ikke efter
Onske tages de tilbage.
AARHUS KLÆDEVÆVERI,
Aarhus, Danmark.
Samkomur.
Sunnudag kl. 6,30 síðd. í Sílóam. Inn-
gangur frá Bergstaðastræti.
David Östlund.