Gjallarhorn - 02.05.1905, Page 1

Út Kefandi Jón Stefánsson.
'III. 14. .Á Akureyri, 2. mai 1905
Asgrimur Johnsen.
Fæddur 15. júlí 1877.
Dáinn 30. marz 1905.
(Rveðja frá ættingum og vinum.)
t>ú skammsýni ma&nr ei skynjar
lians ráð.
sem sköþin frá öndver&u setur
off sviftir.jiiff ef tiWillöllii íbráð,
þvi öllu,er dýrast þú metur,
umi lífsvns og daubans Lögþing er
háb
og' liðiiin. hihn síÖasti vetur.
Pví finnst þér sártv. þegar syrfir
ab Skjótt
og sorgirnar beimreið þér gera,
er heltökin breyta þeiin bjarma í
nótt.
sem blessun þíns lífs skildi vera;
þá krýpur þúgrátinn með kúgaðan
þrótt. —
Sá krossinu er þyngstur að bera,
* *
*
Á hádegi lífsins til grafar þú
gekst
sem góður og hugprúður drengur:
þú vissir það sjálfur að frestur
ei fékst
að fullnægja dóniinum lengur,—
er útvörður dauðans óg þú höfðu
þekst
þá þagnaði hinn síðasti strengur.
Yér skiijum ei vinur, hví skjótt
þér var kift
og skyldmenniu slegiu með sár-
um. —•
Yér finnnm að björkin er brum-
inu svift
og heygjum vor höfuð í tarum.
því gleðin um sæti viðsorghefur
skift
og söknuð á komandi árum.
Pú áttir svo glaðværa’ og ástríka
lu ud,
að einhuga samtíðar dómi,
að vini og kunningja fýsti’ á
þirm fuhd
en frændum og æ'tt varstu sómi, —
A sjúkrastofunni’ að síðustu stund
þú skemtir með deyjandi rómi.
Og því finust nú ættiugjum
ömurlegt snautt
en yndið og gleðin á förum,
fyrst brostið er augað og bros.
þitt, er dautt;
þeir biðja meö titrandi vörum.—
En sárast hún grætur, við sæti
þitt autt,
er signir þig látinn á börum.
Vór þökkum þér svipula sarn-
voru tíð.
fnn skifti til batnaðar miða,
því þreyttum ogsjúkilm er svefn-'
værðin blíð
í skauti hins eilífa friðar;
en vér bíðum ef til*vill Örstutta
Íiríð
aður en sól fer lil viðar.
«■*v**j n.Tjmcwaoitit ug,- «*
Feröabref
frá Noregi.
Viö komum hingað á 10. degi
frá því við farum á stað að heiman,
og fengum mótvind alla leið frá
Eyjafirði, og hann all havðann, svo
Mjölni miðaði stundum lítið. Fyrir
Langanesið hafði hann t. d, 1 mílu
í vökunni, og vorum við 36 tíma frá
Húsavík á Seyðisfjörö. Var það eiiina
hægast farið á leiðinni hingað, þó
seint gengi aftur frá Færeyjum og til
Noregs.
Við vorum 8 landar sem farþegar
hingað, og vorum við búnir að fá
meir en nóg þegar hirigað kom, allir
meira og minna sjöveikir, og jafnvel
þeir sern álitu sig vera sjógarpa
rnikla, og margoft áður fariö á milli
landa. Skipið var tómt fyrir utan 40
tons af sjó fyrir barlest, valt því á
ýmsum endúm, alt sem lauslegt var
í káetunni fór á stað í lottköstum.
Áttu menn nóg með aö halda sór í
rúmunum svo þeir ekki færu með.
Hefði vistin urn liorð, orðiö heldur
dauf, hefði ekki skipstjóri Pindresen
verið eins kátur og fjörugur eins og
hann var, ög það mest þegar verst
var. Jóliann Vigfússon gerði og sitt
til að hafa upplifgandi áhrif á
fólkið, var hann stundum einn á fót.
um af farpegum, bar það oft við að
þeir Endresen og hann tóku lag
saman. þó ekki væri það æfinlega
eftir sem réttustum nótum, það þótti
gott samt, og var meðtekið með
þakklœti.
Annars ætti Endresen skilið að
hafa betra skip að færa, en Mjölnir
er, að minsta kosti hraðskreiðara,
þar sem hann er svo oft búinn að
fara hér á milli, og reynst jafnan
duglegur og farsæli.
Hér í Stavangri fórum við 4 farþ.
í land, sem urðum hér eftir.
Fyrstu hiénn er komu «m
borð í skipið, voru tollþjónar' og' fréttá-
smalar blaöamanna. Var iffið á okkur
að græða. Vörur veru engar og
fréttir fáar„ en það lítið það var,
týndu þeir upip og létu prenta sam-
dægurs. Hér koma út daglega 3 bl.
í stóru broti, verða ritstjórurnir því
að hafa úti ullar ldær að fá eittbvað
í þau, hvað sem tautar.
Héðan mætti margt segja um bœ-
inn ogbœjarlífið, en því miður er eg
ekki orðinn svo kunnugúr, að eg sé
fær um það, að lýsa því nema á
yfirborðinu, og varla það, eftiraðeins
3—4 daga dvöl.
En það má strax sjá það, að hér
er alt á ferð og tiugi og eitthvert
annað snið á öllu en hóimá. Skipin
eru allan dagiun að korna og fara,
og flytja vörur og fólk úr ölium átt-
um, og liéðan aitur sömuleiðis. Fólk
streymir eftir götunum, og gengur
hratt.
Bœrinu stendur á 2 hæðum og
2 ddeldum þar á milli. eru þvi ílestar
göturnar í mismunandi halla, og
sumstaðar svo bratt að ekki er hægt
að keyra með vagna eftir þeim, marg-
ar eru þær með gamla laginu, bæði
mjóar og ekki nema með iítilíjörleg-
um gangstéttum til hliðanna, _það er
í eldri hluta bœjarins. — En aftur í
nýrri hlutanum eru þœr breiðar með
hellulögðum gangstigum með fram
húsunum. Niður við höfnina evu
flestar stórbyggingar bæjarins : Bunka-
liúsið, pósthúsið o. fi. og 2 stærstu
og íínustu liótel bæjarins, hvert við
hliðina á öðru. þ>ar eru hótel og
önnur veitingahús noerri því hvert
hjá öðru, nær 20 að tölu á ekki
stœrra svæði en því sem byggingar
á Oddeyri ná yfir. Verksrniðjur eru
hér í bænum og grendinni af mörgu
tagi, og margar sem reka sötnu iðn.
"Svo sem niðursuðu á inatvælum, af
þeim eru ekki fœrri en 13 og sér-
staklega er ein ákaiiega stór, tiiheyra
henni margar byggingar, eru fluttar
þaðan vörur víða um heim.
Fyrir rúmum 20 árum var íbúa-
tala bæjarins um 23,000. og unnu
þá við verksmiðjur um 500 manns;
en nú er íbúatalan orðin rúm 35,000
0g vinna við verksmiðjur 5000. J>etta
hefir bænum fleygt áfram á þessu
tímabili.
Fjölda margir skipaeigendur og
útgerðarmenn eiga hér heima, og
margir. sem senda skip sín upp til
íslands til síldar og fiskiveiða. Sið-
astliðið sumar voru send upp 100,
en í sumar komandi er sagt þau
verði um 150 skip als, bæði í'rá
Stavangri, Haugasundi o. fl. bœjum.
En fjöldi manns sem 'iefur atvinnu
af því, og kemur það því «an paa
Sílaa» ijyernigþví fólki líður, og vill
atiinn hepnast misjafnlega, og tapa
sumlr stundum á því stórfé, og fara
á höfuðið.
I vetur hefir síldaraíiiun brugðist
tilfinuanlega svo atvinna er þar af
leiðandi lítil fyrir þá menn sem
stunda síldaryeiði. Fiskafli liefir
svo sem enginn verið og alveg afla-
laust við Lófóten, svo þar er neyð
mikil, eru menn þaðan ráðnir upp
til Islands í sumar, um 200 til
Austfjarða og 50 eru þegar komnir
upp til Reykjavíknr. Nýr fiskur er
hér sem stendur mjög dýr, sá eg að
á sölutorginu voru keyptir 2 fiskar,
sem náðu varia máli, á 75 aura st,,
mundi það þykja ökaupandi
heima annað eins. Hér stígur fiskur
og fellut' éftir þvi hvort mikið eða
lítið er til af honum. Síld sá eg
selda fyrir 4 aura st., og var hún
lieldur mögur. Síldin stendur annars
lág't á markaðinum, því sem stendur
er ekki hægt að flytja hana til Rúss-
lands vegna ófriðarins. Svo vill enginn
eigá rússneska penihga, af því alt er
þar að fara á höfuðið.
Merkilegasta byggingin hér í bæn-
um er dómkirkján, og fékk eg að
skoða hana úti og inni. Hún er æfa-
gömul, sumir sögðu hana vera um
1100 ára, en aptur aðfir að hún
hefði vervð byggð á dögum Sverris
konungs. Hún er því byggð í mjög
fornum stýl, 2 kapéllur eru byggðar
út úr henni, sín hverju uiegin við
kórinn, eru upp af þeim turnar tiþp-
mjóir eða. eins og sykurtoppar i iag-
inu og lítil prýði að. I kápeííbnum
eru geysi stórar altaristöflur, með því
mesta bitdhöggvaraverki sem eg liefi
nokkum tínia séð, eru þær frá því
um Í600. í sama stíl er prédik-
unarstóllinn alt smíðað af mikilli
list. Kirkjan er hyggð nærri eiu-
göiigu úr steini, ög veggir bénhar og