Ingólfur - 09.09.1906, Page 1

INGÖLFUR.
IV. ÁR.
Reybjavík, Sumiudagiim 9. sept. 1900.
39. blað.
rsrti fást Hln ágætu
ofnli.ol
1
neimflutt til manna á kr. 3,30 pr. sls.p.
Einnig fæst ágæt
steinolía
á 21 Kr. fatíö neimflutt.
ISTjX er tækifæri til að birgja sig til vetrarins.
íslenzk allsherjarsýning 1907.
Frá því ísland bygðist hefir aldrei —
svo menn viti, verið haldin nokkur ís-
lenzk sýning, þar sem öllum íslendingnm
— jafnt konum sem körlnm, hafi gefist
kostur á að taka sameiginlegan þátt í
stofnun þannig lagaðrar sýningar, erjafnt
væri allskonar búnaðar- og sjávarútvegs-
sýning, sem iðnaðar, lista og íþróttasýn-
ing o. s. frv.
Auðvitað hefir sýning sú, er haldin var
af Iðnaðarmannafélaginu í Reykjavík árið
1884 komist einna lengst í þessa átt, þó
að henni, ýmsra óhjákvæmilegra atvika
vegna, væri í mörgu óbótavant, sem yfir-
leitt stafaði frá misskilningi fólks á ætl-
unarverki og á hinu sanna verksviði sýn-
inga yfir höfuð að tala. Allajafna var
það nær því undantekningarlaus skoðun
manna, að það sem sýna ætti af smíðis-
gripum yrði að fela í sér frábært hugvit
og um fram alt að vera einhverskonar
vélauppfinning, auk þess að bera vitni um
feikilegan hagleik, fagurt handbragð og
fegurðartilfinningu mikla, o. s. frv., og
kváðu — satt að segja — í byrjuninni,
ekki allfáir iðnaðarmenn og ýmsir fleiri,
er þó seinna tóku þátt í nefndri sýningu,
sig — af þeim ástæðum, því sem næst
óhæfa til að efna til að styðja að henni
að nokkrum mun. Sýning þessi fékk —
þó frumsmíði væri, að því leyti opinbera
viðurkenningu, að hinn þáverandi lands-
höfðingi Bergur Thorberg veitti sýningar-
nefndinni af hinu opinbera umráðafé hans
300 kr., er bæði var varið til verðlauna-
peninga úr silfri og bronce og jafnframt
til prentunar á heiðurs- og viðurkenning-
arskjölum, o. s. frv. Mig minnir — þó
nú sé æði langt um liðið, að silfurverð-
launapeningarnir væru að tölu um: 30 og
úr bronce um 50; hver tala heiðursskjal-
anna var, man ég ógerla, enda varðar það
hér ekki miklu, en sýnir að eins, að
sýningarhluttakendurnir hafa þó ekki
verið svo sárfáir, þar sem að minnsta kosti
má gera ráð fyrir að naumlega helfingur
(o: af: hálfur) allra sýningarmunanna hafi
hlotið nokkur verðlaun. Síðan þessi
sýning gekk um garð, hafa allmargar
sveita- og héraðssýningar — víðsvegar
um land — verið haldnar; þó hafa þær
að því er mér er kunnugt, að mestu leyti
lotið að allskonar búnaðar eða búpenings-
sýningum en að líkindum ræður að innan-
héraðsiðnaður hafi ekki allsjaldan slæðst
með og jafnvel hlotið verðlaun jafnhliða
búpeningi og búnaðarvinnu o. s. frv.
Pessar sýningatilraunir íslendinga og
sá árangur, sem orðið hefir af þeim, —
jafnframt því, sem menn smátt og smátt
hafa fengið æfingu í sjá hvað er sýning-
arbært og sýningarfært, — hafa þannig
bent mönnum á, að íslenzk allsherjarsýn-
ing er á engan háttókleift fyrirtæki fyr-
ir Islendinga eins og þeir eru nú á veg
komnir í mörgum greinum. —
Hin svonefnda „íslenzka hjálendusýn-
ing“ — af gárungunum nefnd „Skrœl-
ing)asyningu, er haldin var í fyrra í
Kaupmannahöfn að tilhlutun hinnar dönsku
sjóliðsforingjafrúar Emmu Oad og ýmsra
fleiri, mætti að maklegleikum æðiharðri
mótspyrnu frá hálfu flestra sannra íslend-
inga, bæði utanlands og innan — og er
á engan hátt þess verð, að hennar séhér
minst sem upphvatningar eða fyrirmynd-
ar 1 þessu máli. Því miður var aðaltil-
gangur hinnar dönsku frúar ekki mann-
gæzkan tóm með sýningu þessari, í garð
íslendinga, og sjálfsagt er, að hún hefir
óútreiknað og óafvitandi farið á hreinu
hundavaði að íslendingum með því að
meta þá, vilja þeirra og þeirra obeygjan-
lega þrek, þegar á þarf að halda, að vett-
ugi (i alle Henseender at undervurdere
dem). Má vera að frúin skilji nú, hvað
leitt hefir af fruntaskap hennar. Hún
getur máske nú getið sér til af hverjum
rótum skilnaðarhreyfingin hjá íslendingum
er runnin, og hvaða afleiðingar gátu þar
af orðið fyrir Danmörku. Hinir stjórn-
kænu landar hennar hafa án efa séð, að
hverju verða vildi. Einnig mætti geta
sér þess til, að frúin í tómstundum sínum
gæti getið upphafsins á gátunni um al-
þingismannaheimboðið til Danmerkur.
Eins og er tekið fram hér að ofan, að
íslendingar yfirleitt, bæði karl og kona
séu nú það langt á veg komnir, að þeir
séu færir um að inna af hendi smíðar og
handavinnu, er þeir á engan hátt þurfi að
bera kinnroða fyrir hvar sem stendur og
hvar sem kemur, þá virðist einmitt nú á
þessum sjálfstjórnartímamótum þeirravera
hið allra bezta tækifæri og tilefni fyrir
þá að efna þegar í stað til nefndrar sýn-
ingar, þannig að hún geti orðið haldin á
komanda sumri, sem bæði er alþingisár og
verður að líkindum eitt hið allra viðburða-
mesta sumar, er íslendingar nokkru sinni
hafa lifað. íslendingar verða mjög vel að
gæta þess, að fulltrúar þjóðarinnar voru
boðnir af sjálfum Danakonungi sem gest-
ir hans og sjálfrar hinnar dönsku þjóðar;
þeim var veitt sú sæmd og sýnd sú virð-
ing og velvild sem eiginlega er hægt að
hugsa sér að nokkur geti veitt öðrum;
þvi skyldum vér þá ekki af fremsta megni
gjalda í sömu mynt?
Siðferðisleg kurteisi krefst þess, að vér
íslendingar eða þjóðfulltrúar vorir bjóði
aftur á móti, og það hafa þeir þegar gert
og boðið er þegið. En upp á hvað höf-
um vér eiginlega að bjóða, annað en þol-
anlegan mat? Vér höfum enn engin söfn
svo teljandi sé; vér höfum engin mann-
virki, sem vert þyki að skoða; vérhöfmn
engan æfðan söngflokk, engan hornablást-
ur (Hornmusik), engan skemtigarð, — með
fám orðum sagt: vér verðum að flýja á
fjöll upp með gesti vora, því það er nátt-
úran ein, sem getur skemt þeim hér hjá
oss, en hvorki vér sjálfir eða það sem
vér höfum afrekað.
Framh.
Páll Þorkelsson.
Sigfús söngskáld Einarsson og frú
hans Yalborg dvelja hér í bænum vetr-
arlangt. Ætla þau að kenna á hljóðfæri
(harmoinum og fortepiano) og söng. Hafa
þau þegar fengið nokkra nemendur, en
sjálfsagt fjölgar þeim mikið, er fólk fjölg-
ar hér í bænum með haustinu og menn
setjast inn til náms. Það er og þarfa-
verk, er þau taka sér fyrir hendur, því
að eigi er lífsgleðin of mikil þótt menn
læri nokkrar þær listir, er fegra mega
og auðga ævina hér i Reykjavík.
Riða vill og Ingólfur þeim mönnum
að leita til Sigfúsar, sem þurfa að láta
stilla hljóðfæri sín.
Þau hjón búa við Hverfisgötu I húsi
þeirra G-arðars Gislasonar og félaga hans.