Ingólfur - 20.04.1911, Page 1
INGOLFUR
IX. árg.
Reykjavík, flmtudaginn 20. apríi 1911.
16. blaö.
ifH+m+WH-H+H ♦♦♦ H H K KKH H H KK-KHj
XNGÓXjFUí1 i
kemur út einu sinni í viku að minsta \
kosti; venjulega á fimtudögum. J
Árgangurinn kostar 3 kr„ erlend- 1
is 4 kr. Uppsögn skrifleg og bund- \
in við áramót, og komin til útgef- l
anda fyrir 1. október, annars ógild. i
Eigandi: h/f „Sjálfstjórn".
Ritstjóri og ábyrgðarm.: Gunn- \
ar Egilsson Vesturgötu 14 B.
(Schou’s-hús). — Heima kl. 4—5.
Afgreiðsla og innheimta í Kirkju-
strœti 12 kl. 11—12 hjá fröken
Thoru Friðriksson.
Frestun laga.
í deilnnni um frestun bannlaganna
er og hefir það jafnan verið aðalvopn
þeirra, sem ern frestuninni mótfallnir,
að frestunin sé þjóðinni oq þinginu til
vansa úr því búið «é að aamþykkja
bannlögin.
Andbanningar geta falliit á það að
sérstakar ástæður verði að vera til þe*s
að lögum aé frestað.
En þegar talað er um Iögin nm að-
flntningsbann á áfengi, höldum vér því
fram að slikar ástæðnr séu nægar.
Því hefir áður verið haldið fram í
„Ingólfi“ að aðflutning*bann»lögin téu
brot á rétti einstaklingiini, þ. e. á móti
öllum skynsamlegum löggjafarreglum.
En þegar avo er, er ekki einunRÍ* rétt-
mætt að fresta lögunum, heldur sjálf-
sagt. Frestunin er þá ekki landinu til
vansa, heldur sjalf setning laganna, Ef
lögin væru komin til framkvæmda væri
eins gjálfsagt að hefja þegar baráttu
til þe»i að þau yrðu numin úr gildi
eða endurbætt. Þetta er ekki þjóðinni
til vanaa heldur til heiðurs. Frestuu
— eða helat afnám — bannlaganna er
ekki annað frá sjónarmiði andbanninga,
en lagfæring á heimskulegu löggjafar-
verki.
En auk þessarar almennu ástæðu
andbanninga til frestunar bannlaganna,
eru aðrar áatæður til þesa að þeir geta
nú fylgst með ýmaum skynsamari bann-
mönnum og krafist freatunar um atyttri
eða Iengri tíma.
Þá er bannlögin voru samþykt var
öllum mönnum Ijóat að mikinn tekju-
miaai mundi leiða af því fyrir landið.
Einmitt fyrir þá aök voru lögin ekki
látin koma í gildi fyr en 2 árum eftir
að þau voru aett — og að fullu ekki
fyr en nærri 3 árum eftir þann tfma.
Jafnvel atuðningamenn laganna aáu að
nauðaynlegt var að fylla akarðið áður
en Jögin kæmu til framkvæmda. Því
átti stjórnin að undirbúa þetta og þing
Aðalfundur
í h|f Sjálfstjórn veröur haldinn laugardag 29,
apríl kl. 6 síöd. í Klúbbhúsinu.
Fundarefni samkv. 18. gr. laganna
og ennfremur lagabreyting.
Menn fjölmenni.
Stjórnin.
að vera háð, aem gæti sett ný akatta-
lög eftir tillögum atjórnarinnar. Þetta
var forsenda hinna hygnari bannmanna
fyrir atkvæði þeirra.
En hvernig stendur atjórnin (B.J.ráð-
herra) í atöðu sinni? Eina vel í þeasu
eina og öðru, þ. e. gerir ekkert.
Frá atjórninni kemur engin tillaga
um tekjuauka. Hún hafði ehkert gert
til undirbúnings undir þingið fremur í
þeasu efni en öðru.
Þá er foraendan brotin fyrir samþykt
bannlaganna. Því er ekki að tala um
að hr. Sigurður Stefánason hafi anúist,
þótt hann hafi á siðasta þingi verið
bannmaður, en vilji nú fresta lögunum.
Og þvi er freatunin þjóðinni ekki til vanaa
— jafnvel þótt lögin væru góð í alla
staði — heldur fráfarandi atjórn, sem
vanrækti þetta eins og annað.
Jónatan.
Frestun bannlaganna.
Álit ncfndarinnar í efri deild.
4 af 5 nefnarmönnum vilja fresta.
Nefndin sem háttv. efri deild akipaði
til að athuga mál þetta, hefir ekki get-
að orðið á eitt mál aátt; er einn nefnd-
armanna, S:gurður Hjörleifsson, frum-
varpinu alveg mótfallinn.
Tilgangur frumvarþsins er að auka
tekjur landsina á næatu árum, og veita
atjórninni svigrúm til að koma fram
með tillögur um tekjuaukning fyrirlands-
ajóðinn.
Samþykt laga þeirra, er hér ræðir
um að freata framkvæmd á, hafði í för
með sér stórkoatlegan tekjumissi fyrir
landssjóð, með því að áfengistollurinn
er ein af aðaltekjugreinum hans. Það
ber því nauðsyn til þess að vinda bráð-
an bug að því, að bæta landisjóði þenn-
an tekjumissi með nýjum tekjuaukalög-
um, og ekki síðar en á þessu þingi.
Þetta fórst nú að mestu leyti fyrir hjá
stjórninni og þar af leiðandi eru lítil
líkindi til að þingið að þesau sinni geti
fylt þetta skarð í tekjum landsins með
nýjum skattalögum.
Samkvæmt lögunum um aðflutnings-
bann á áfengi, má ekki flytja áfengi til
verzlunar til landsins eftir 1. jan. 1912,
en selja má það til 1. jun. 1915. Lög-
in koma því ekki til fullrar fram-
kvæmdar fyr en þá.
Yflrstandandi ár er síðasta árið, sem
landið getur haft tekjur af áfengistoll-
inum, en búast má við, að þær tekjur
verði nokkru meiri en i meðalári, þar
sem áfengissalar munu birgja sigmeira
en annars til þess að geta haft áíengi
á boðstólura, þar til sölubannið kemst
á. En á hinn bóginn verður þó ekki
búist við, að innflutningur þetta eina
ár verði nándar nærri eins mikill eins og
hann yrði, ef aðflutningsbanninu væri
frestað þannig, að það kæmist ekki á
fyr en jafnhliða sölubanuinu.
Frumvarpið fer nú fram á að þetta
tvent falli saman.
Þegar miðað er við áfengistollinn und-
anfarin ár, má búast við að hann nemi
alt að 200 þús. krónur á ári að meðal-
tali, eða alt að 600 þús. krónum alls
til 1915.
Samkvæmt áætlun fjárlaganefndar
neðri deildar, er áfengistollurinn fyrir
yfirstandandi ár áætláðar 300 þús. kr.,
sem eflaust er full-hátt, ætti því tekju-
aukinn, sem frestunin hefir í för með
sér, að nema 300 þús. krónum, en þó
þessi upphæð reyndist nokkru minni,
munar landssjóð hana allmiklu.
Um nauðsyn þessa tekjuauka, eins og
fjárhagshorfurnar eru nú, mun nefndin
öll að mestu leyti vera á sama máli og
meiri hluti hennar telur ekki annað ráð
væDna eða tiltækilegra en þessa freat-
un. Að vísu kom sú skoðun fram i
meiri hluta nefnarinnar að bjargast
mætti við eins eður tveggja ára frestuu
á aðflutningbauninu, eu aðrir vóru þó á
því, að heppilegast væri að halda við
ákvæði frumvarpsins.
Eins og tekið er fram hér að fram-
an, ná bannlögin eigi fullu gildi fyr
en 1915, frumvarpið gerir engabreyt-
ingu á þessu, og fyrir því verður meiri
hluti nefndarinnar að halda því fram,
að frestun þessi sé meinfangalaus fyrir
aðfiutningsbannslögin í heild sinni. En
hinsvegar knýr bráðnauðsyn tíl frestun-
arinnar, þar sem er fyrirsjáanlegur tekju-
halli á fjárlögum frá þessu þingi.
Meiri hluti nefndarinnar ræður því
hv. deild til að samþykkja frumvarpið,
leggur aðeins til að aftan við meginmál
þess sé bætt til frekari skýringar svo
hljóðandi:
viðaukatillögu:
Aftan við frumvarps-greinina bætist:
„að því er kemur til aðflutnings á áfengi
inn í landið.“
Alþingi 8. apríl 1911.
Sigurður Stefánsson Stefán Stefánsson
skrifari og framsögum.
Steingrímur Jónsson,
Með skírskotun til þess sem nefndar-
álitið tekur fram um afstöðu mína til
málsins.
Sigurður Hjörleifsson.
Ágreiningsatkvæði.
Ég tel tekjuhallann ekki aðalástæðu
til frestunar á innflutningsbanni áfeDgis,
heldur miklu fremur hitt að veita verði
löggjafarvaldinu hæfllegan frest tilþess
að skapa landasjóði tekjur í stað áfeng-
iatollaina. Það er óhjákvæmileg nauð-
syn, úr þvi að svo ilyaalega tókst til
að fráfarin stjórn foraómaði það. Af
því leiðir, að ég sé ekki þörf á lengri
fresti en um 1 ár.
Eu auk þess er ég hv. meirihluta
nefndarinnar óaamþykkur um nokkur
atriði, en verð vegna tímaakorts að
geyma þær umræðunum í deildinni.
Yíaa að öðru leyti til breytingartillagna
minna á aérstöku skjali.
Alþingi 8. apríl 1911.
Lárus H. Bjarnason.
2. umræða í efri deild alþingis
um frestun bannlagauua.
Þriðjudagicn 18. þ. m. var frestunin
til 2. umræðu í efri deild alþingi*.
Framaögumaður nefndarinnar, flutn-
ingsmaður frum/arpsins, Sigurður Stef-
ánsson tók fyrstur til máls. Hann þótt-
ist þó ekki þurfa að bæta neinu við
ræðu sína við 1. umræðu, sem skýrt er
frá í siðaata blaði Ingólfs, og nefndar-
álitið. Hann lagði á móti tillögu Lár-
usar H. Ejarnasonar — að einungia
skyldi frestað um eitt ár — og sagði
að sér væri ekki mjög ant um frum-
varpið ef sú breytÍDgartillaga yrði sam-
þykt, þvi að þá ykjust tekjur landsins
ekki mikið, en það væri aðalástæða sín
til frumvarpsins.
L. H. Bjarnason talaði næstur. Var
flutningsmanni sammála um það, að
það hafi verið pólitísk og siðferðisleg
skylda fyrverandi stjórnar að koma með
einhverjar tillögur um skatta í staðinn
fyrir áfengistollinn. Þetta lét stjórnin
undir höfuð leggjast. En þetta þarf að
gera áður en bannlögin koma til fram-
kvæmda; til þess þarf þó ekki nema
eins árs frestun. Á einu ári má gera
það, sem fyrverandi stjórn heflr van-
rækt í þessu efni.
Sig. Hjörleifsson þóttist vita fyrir for-
lög frumvarpiins í deildinni, þótt hon-
um þætti þau forlög undarleg eftir því
sem atkvæði féllu um bannmálið á síð-
asta þingi. Var L. H. B. sammála um
að stjórnin hafi vanrækt að koma með
skattalög eða undirbúa fjármál landsins;
þó kvað hann stjórnina hafa nokkrar
afsakanir. Kvað hann eingin vandkvæði
á að fylla „skarðið", en margir þing-
menn sem þættuat fylgja banninu, vildu