Ingólfur - 08.11.1911, Blaðsíða 3

INGÖLFUR
179
því sem fyr er Mgt, og virðiit því ó-
þarfi að fara frekar út í þá sálma.
Ég hef nú rakið hinar ýinsu greinar
þrœlalaganna með öllum hinum stór-
hneykslanlegu, heimskulegu og svívirði-
legu þrælaákvæðum þeirra. Og þó er
þess vert að geta, að lögin eru miklu
skárri í þeirri mynd, er þau nú ligg.ja
fyrir aamþykt af alþingi, heldur en á
horfðist, þegar frumvarpið kom fyrst
inn á þingið frá hendi höfuð-bannpaur-
anna. Og þess skal jafnframt getið, að
þær breytingar til bóta, sem fram varð
komið, stöfuðu svo að segja allar frá,
andstæðingum laganna. Bf þrælalaga-
höfundarnir hefðu sjálfir fengið að ráða,
hefði í lögunum verið enn þá miklu
fleiri og hneykslanlegri ákvæði enn nú
er, þótt ótrúlegt megi virðast og ósenni-
legt, að hægt hefði verið við það að
auka.
Hér skulu nefnd nokkur dæmi af
handahófi: Samkvæmt hinu upphafiega
frumvarpi þeirra bannhöfðingjanna, mátti
gera upptækt ekki einungis það áfengi
sem óleyfilega var flutt inn í landið eða
am landið, heldur einnjg þau flutn•
ingstæki, sem til þess voru notuð. Ef
maður tók sér far með póstvagninum
til Hafnarfjarðar, og uppvist varð um
hann, að hann hefði meðferðis eina
flösku af brennivíni þá mátti gera upp-
tæka ekki einungis flöskuna lieldur
jafnvel líka vagninn og hestinn, ogþað
þótt eigandinn hefði enga hugmynd um,
að áfengið væri fiutt á vagninum. Um
þetta ákvæði farast dr. Jóni Þorkels-
syni svo orð á þingi: „Mér er spurn:
Gangi maður með „pytlu" í hendinni
á þá að höggva hendina af eða á að
gera manninn sjálfan upptækan og selja
hann til ágóða fyrir landssjóð? Eða
hafi maður pela í buxuavasanum á þá
að gera buxurnar upptækar?11 — Það
er von að hann spyrji!
í 4. gr- hins upphaflega frumvarps
segir svo, að víni því sem óselt sé þeg-
ar lögin gangi í gildi, skuli helt niður.
Þetta er líkast því sem óvita krakkar
væru hér að fjalla um löggjafarmál, og
mun þetta ákvæði hafa verið sett með
það fyrir augum, að útrýma bæri áfeng-
ingu með öllu úr heiminum! Og hvergi
er þes« getið, að eigendur þessa áfeng-
is fengi þaðj endurgoldið á nokkurn
hátt. —
hér er um átrúnað að ræða, eins og
bannmenn segja, þá játa þeir opinber-
lega að þeir eru að ráðast á trúarbragða-
frelsi í landinu og vilja hefta það með
lögum.
Þegar bannmönnum verður þungt um
vörnina, játa þeir stundum sumir þeirra
að hér sé að vísu brotinn réttur, en að
þetta brot sé svo lítið, að engu tali taki.
Eins og allir geti ekki lifað góðu lífi í
landinu, þó að þeir fái ekki að drekka
virkileg vín, segja þeir. Hvað sé
meiri óþarfi en víndrykkjan? Það er nú
ofurskiljanlegt að bindindismenn freist-
ast til að líla svona á málið. Þvi þeir
hafa sjálfir afsalað sér sínum rétti og
missa einkis í þó bannlögin komist á.
Hagurinn er allur þeirra megin, þvi
þeim veitist sú ánægja að aðrir fá ekki
að njóta þess sem þeim er bannað, og
þeir verða ekki daglega mintir á það,
hvers þeir verða að missa. En hví á
að troða undir fotum smekk allra þeirra
manna, sem ekki þurfa að vera i bind-
indi* Hvar á að nema staðar, ef á að
banna með lögum alt það sem meiri
hlutinn telur óþarft. Hvað er óþarfara
en silkikjólar ? Væri ekki nær að verja
þvi fé sem í þá gengur til einhvers
þarfara? £f þeir, sem efni hafa á að
kjallarannm á IngólfshYoli
fœst
£Z > 30 tegundir Whisky <
xO 20 tegundir Cognac o ~5
O -o 12 tegundir Portvín CPQ.
c: =o 12 tegundir Sherry CD.
> Fjölmwgar tegundir af Kampavíni, Likðrum, fínustu co
C/3 £= borðvínum, Bauko, Ákavíti. crq
O Allskonar öl áfengt og óáfengt. O' Ot
bfl Limonade, Sítrón og Sódavatn, og margt fleira. co
02 > Th. Thorsteinsson. d "O
Enn fremnr aegir svo í einni grein
þess frnmvarps, að með brot gegn lög-
um þessum skuli farið aem almenn saka-
niál 1 Hér sést best, hvað vakað hefir
fyrir þessum herrum, sem sömdn þræla-
lögin: Það er sú skoðun, aða sú
staðhæfing, að neysla áfengis, hversu
lítið sem er, sé glæpur! Á þeasari
hýsterisku villikenningu eru þrælalögin
bygð, og eftir henni eru öll ákvæði
þeirra mótuð, og er þvi ekki furða þótt
oft lendi í ógöngum og vitleysu. Og
þessari villukenningu ætla nokkrir móð-
ursjúkir bann ofstækismenn að þröngva
upp á allar heilhrygðar sálir í landinu
og leggja hin þyngstu sektarákvæði við,
ef menn vilja ekki fallast á þessa svörtu
ofstækistrú þeirra.
Ekki er furða þótt allar mentaðar
þjóðir heimains glápi á okkur eins og
eitthvert viðundur; en bannmennirnir
eru hreyknir af því, og halda að veg-
ur vor vaxi af þvi! 0, sancta simpli-
citas!
A lþingiskosningar.
í Dalasýslu er kosinn:
Bjarni Jónsson frá Vogi með rúml.
130 atkv. Guðm. G. Bárðarson hlaut
um 70 atkv. Fregnirnar um atkvæða-
töluna eru þó ekki áreiðanlegar.
í Suður-Þingeyjarsýslu er kosinn:
Pétur Jónsson á Gautlöndum með
327 atkv. Sigurður Jónsson á Arnarvatni
hlaut 126 atkv.
í Yestur-Skaftafelssýslu er kosinn:
Sigurður Eggerz sýslum. með 131
atkv. Gisli Sveinsson lögmaður hlaut
57 atkv.
Snæfellsnessýslu er kosinn:
Halldór Steinsson læknir með 243
atkv. Hallur bóndi á Gríihóli hlaut
144 atkv.
í Strandasýslu er kosinn:
Ouðjón Quðlaugsson kaupfélagsstjóri
með 100 atkv. Ari Jónsson hlaut 96
atkv.
í Húnavatnssýslu eru kosnir:
Þórarinn Jónsson á Hjaltabakka með
264 atkv. og Tryggvi Bjarnason í Kot-
hvammi með 245 atkv. Séra Hálfdán
Guðjónsen hlaut 175 atkv. og Björn
Sigfússon hlaut 163 atkv.
í SkagaQarðarsýslu eru kosDÍr:
ólafur Briem umboðsmaður með 249
atkv. og Jósef Björnsson skólastj. með
231 atkv. — Rögnvaldur bóndi í Rétt-
arholti hlaut 182 atkv., séra Árni á
Sauðárkróki hlaut 137 atkv. og Einar
bóndi á Brimneii hlaut 23 atkv.
i
í Norður-Þingeyjarsýslu er kosinn
Benedikt Sveinsson fyrv. ritstjóri, með
91 atkv. — Steingr. Jónsion lýslum.
hlaut 90 atkv.
í Eyjafjarðarsýslu eru koanir:
Stefán Stefánsson á Fagraskógi, með
432 atkv. og Hannes Hafstein banka-
stjóri með 395 atkv. Kristján Benja-
mínsion á Tjöm hlaut 111 atkv. og
Jóhannes Þorkelsson á Fjalli hlaut 108
atkv.
í Suður-Múlasýslu eru kosnir:
Jón Jónsson frá Múla með 329 atkv.
og Jón Ólafsson fyrv. rititj. með 299
atkv. Sveinn bóndi í Firði hlaut 236
atkv., próf. Magnús Blöndal hlaut 193
atkv. og Ari bóndi á Þverhamri hlaut
36 atkv.
1 Norður-Múlasýslu eru kosnir:
Jóliannes Jóhannesson sýslurn. með
209 atkv. og séra Einar Jónsson með
202 atkv. Séra Björn Þorláksson hlaut
136 atkv. og Jón bóndi á Hvanná hlaut
169 atkv.
Athygli karlmanna
viljum vér vekja á þvi að vér lendum
hverjum, iem óskar þen 31/* m. af 135
sm. breiðn ivörtu,’ dökkbláu eða gráu
nýtýsku ullarefni r falleg og aterk föt
fyrir einar 14. kr. 50 aura. — Efnið
■endum vér farfrítt gegn eftirkröfu, og
tökum það aftur ef það er ekki að
óskum.
Thybo Molles Klædefabrik,
Köbenhavn.
Frá Gróttu til Gvendarbrunna.
Froat hefir verið alla undanfarna viku
og kaldranalegt veður. Venjulega
stormar.
Símslit hafa verið óvenjulega mikil
undanfarna viku. Aldrei fult samband
og oft ekki lengra en upp á Akranes.
Nú mun líminn vera kominn í lag víð-
ast hvar.
Látin er Kara dóttir Kl. Jónssonar
landritara eftir Iangvinna vanheilsn, og
vsr hún grafin í gær.
„Islands Falku fer til útlanda i nótt.
kaupa silkikjóla handa konum sínum
og dætrum, fá a8 gera það, þá freista
þeir með dæmi sínu fátækari manna og
það leiðir ef til vill til að þeir komast í
skuldir, verða gjaldþrota, fara á hrepp-
inn. Bönnum aðflutning silkis í landið!
Hafi löggjafarvaldið rétt til að ráða því
hvað menn eta og drekka, þá hefir það
ekki síður rétt til að hlutast til um það
hverju menn klæðast. Og þó það sé
brot á skýlausum rétti einstaklingsins,
þá er það svo lítið!
En þetta skýlausa brot á persónufrelsi
manna er framið i nafni kærleikans.
hað á að vera nauðsynlegt til að út-
rýma áfengisbölinu úr landinu og fyrir-
hyggja það um ókominn aldur. Það
sé fjarri mér að neita þvi, að í þessu
landi eins og annarsstaðar sé til áfeng-
isböl. Hér eru eflaust til menn sem
drekka sjálfum sér til skaða og skamm-
ar, og gera sig jafnframt meira eða
minna óhæfa til að gegna þeim skyld-
um er á þeim hvila. En þessir menn
eru tiltölulega fáir og eg neita því að
hér sé um þjóðarböl að ræða. Okkar
þjóð er eflaust eins hófsöm þjóð um á-
fengi og nokkur önnur Norðurálfuþjóð,
og landshagsskýrslurnar virðast sýna,
að áfengisnautnin hafi stöðugt farið mink-
andi, og hröðustum fetum síðustu árin.
Þetta er eflaust að þakka að mestu
leyti hinni öflugu bindindisstarfsemi sið-
asta aldarfjórðungs, seni og því að þjóðin
er að mannast og skilur æ betur skað-
legar afleiðingar óhófsins. Það er þvi
næsta undarlegt, að einmitt þegar þjóð-
in gengur hröðustum fetum sjálfviljug i
hófsemdaráttina, að einmitt þá skuli
dembt á hana nauðungarlögum, sem
segja henni skýrt og skorinort, að hún
kunni sér ekki magamál. Að einmitt
þegar hún sýnir það í verkinu, að hún
kann að nota það persónulegt frelsi sem
hingað til hefir verið talið heilagt, þá
skuli þetta frelsi tekið af henni með
lögum. Og þetta á að gera eingöngu
af tifiiti til þein-a manna sem ekki kunna
sér hóf, manna sem með breytni sinni
ganga úr tölu siðaðra manna.
Það er ekki nóg, að þeir sem að
þessum mönnum standa fórni þægind-
um sínum þeirra vegna, og að frjáls
líknarstarfsemi geri fyrir þá alt sem unt
er. Öll þjóðin á að snúast um þá og
fórna mannréttindum þeirra vegna. Eng-
in fórn er of dýr fyrir þessi óskabörn,
sem ekki hlýða fyrstu skyldu hvers
manns, að kunna sér hóf, að láta skyn-
semina stjórna sér.
Mér finst þetta öfgar. Eg neita þvi,
að þessir menn eigi að vera óskabörn
þjóðarinnar. Eg neita því, að nokkur
þjóð eigi að setja mðnnum lífernisregl-
ur sem eingöngu eru sniðnar eftir þörf-
um þeirra sem eru andlega haltir og
vanaðir. Eg neita því að menn eigi
að hengja bakarann fyrir smiðinn.
Mundi ekki hitt vera nær, að skerða
frelsi þeirra manna, sem með breytni
sinni hafa sýnt að þeir misbeita því.
Denibum innflutningsbanni á þá menn
sem þurfa þess með, af því þeir drekka
frá sér vitið. Lögbjóðum persónulegt
innflutningsbann, með þeim hætti, að
bannað sé að flytja vín inn í þann
skrokk, sem verður vitlaus af því og
hættulegur öðrum mönnum. Mér er
sagt að til sé eitthvað þessu líkt í Am-
eríku. Þar sé, þegar sérstök skilyrði
eru fyrir hendi, bannað að veita sér-
stökum mönnum áfengi. Þeir eru settir
á svarta töflu. Ef mönnum þykir það
ófrjálslegt að taka frelsið af þeim sem
í verkinu hafa sýnt að þeir kunna ekki
með það að fara, hvernig á þá að rétt-
læta að taka það af þeim sem kunna
með það að fara. Hvernig á að rétt-
læta það, að setja heila þjóð á svörtu