Landvörn - 03.01.1903, Side 1

Landvörn - 03.01.1903, Side 1
TJtkomudögum og tölublaðafjölda verður hagað eins og hentast þyk- ir, eptir þvi, hvernig umræður verða um stjórnarskrármálið. Yerð hvers einstaks tölublaðs 15 aurar. Askrifendur borgi við árslok næstu, 10 aura fyrirhvert útkomið tölublað ; þó ekki meira en 3 krón- ur alls. Áskrift bindur til ársloka. I. árg. Reykjavik, laugardaginn 3. janúar 1903. 1. blað. cJúfofiZrfiw þjódaiini\ao, i. $il stríðs, til stríðs! min þjóð, mín þjóð! Nú þarf að nota vopnin góð með herta, hvassa egg; nú þarf að hita hjartablóð með helgri, frelsi vígðri glóð og þora’ að segja; „í þennan vegg jeg þunga steininn legg!u Þeir þykjast elska, œttland sitt, en, Island, skal þá frelsi þitt í dróma knúð og keyrt? — Þeir segjast gjöra, gjöra vel, en, — grýta frelsi vort í hel! Og friðarklceði um voðavjel er vel með knútum reyrt. Þeim knúturn vinnur eldur á og eggin hvöss og gljá og Uá, — já, viljans voldugt sverð, í Uóði Sigfús-sona hert, úr segulstáli hjartans gert, með sögurjett skal bjart og bert oss búa sigur-ferð! Að hrcekja ekki’ í eigin spor, en áfram sœkja, herða þor og aldrei krjúpa’ á knje, — það gefur trú, sem bifar björg, það brýtur gamla vanans hörg, og hrcesnin flýr og heimskcm örg en heilög standa vje! II. pet'r segja þig þ reytta, minþjóð, mínþjóð, að þögul þú sitjir með dauðoj-blóð, — það treysla þeir einmitt á. En, — ó, að þú stceðir sem standberg mín þjóð, og streymdi i ceðum þjer rennandi blóð, sem fossíns í Öxará! Og jeg veit að lifir i gígnum glóð, sem glóandi, brennandi sendir flóð á völlinn, er varir minnst! jeg veit þú átt ólgandú eldheitt blóð og óðinn, sem knýr úr björgum liljóð, — ef viltu það, sigurinn vinnst. Nú, hlœið að þvi, að jeg hef minn skjölcl, fyrst hvorki á jeg metorð nje auð nje völd. Jeghirði’ ekki um hefð nje „stand!“ En að kaupa sér frið við frelsi síns lands, eru fjörráð við drengskap hvers einasta manns, sem elskar sitt œttarland. Jeg trúi’ ekki, þjóð mín, að þreytt þú sjert, en þessir, sem leiða þig hafa gert á framsókn og frelsi vors lands, þeir eru svo þreyttir því sjálfir þeir sjá, að sigurkranz munu þeir aldrei fá nje blessun frá brjósti neins manns. Þeir sjálfir, sem bregðast þjer, selja þig beint, í sigurför ganga’, en, — þora’ aðeins leynt, á leiði þíns mesta manns, —• þeir krýna, þeir tigna Jón Sigurðsson, vorn sóma og skærustu frelsisins von, en — mölva svo merkistöng hans! Sjá, varðblysin loga, — í vitana’ er kynt og voldug skat sóknin og aldrei linnt uns fáninn er heiður og hreinn! Því segi hver yðar: „Mín ættjörð, meðþjer að eilífu hugrakkur merkið jeg ber, þótt standi jeg uppi einn!“ III. Jjjjaki Ijós yfir lieiði’ óg hlíð in heilaga frelsis-stjarna: Skíni rósin svo skœr og blíð á skautinu vorra barna! Hvað er vegur, völd og hnoss: vinnum fyrir þau og oss! Frelsið lands vors lifi! ShSih. §u3vnundMon. Stefna vor.* Tildrög til þess að rit það, er hér kemur fram, er stofnað nú og á þann hátt, sem les- endur þess sjá, eru þau, að nokkrum mönnum hér í Reykjavík hefir þótt skylda sín að láta koma fram opinber andmæli gegn hneykslisað- gerðum síðasta alþingis í stjórnarskrármálinu og gegn þeim opinberu samtökum, er orðið hafa meðal blaðamanna og annara leiðtoga þjóð- arinnar um það, að kæfa og bæla niður frjáls- ar, rökstuddar umræður um þetta málefni, sem þeir þó alllir vilja viðurkenna jafnframt, að varði þjóðina mest allra mála. Utgefendum ritsins þykir það fullljóst, að samtök leiðtoganna i þessa átt eru ekki svo mjög sprottinn af umhyggjusemi fyrir því, að þjóðin láti ekki tíma sinn eyðast milli þinga í óþarfar umræður um málefni, sem þegar sé nú ráðið til lykta, heldur er hin sanna orsök sam- takanna sú, að leiðtogarnir vita að hneykslisað- gerðir þeirra í stjórnarmálinu geta ekki staðist skynsamlega rannsókn hugsandi manna í landinu. Og því vilja þeir, sem rit þetta gefa út ekki þola að leiðtogunum haldist uppi að stinga þjóðinni svefnþorn — og líta þeir svo á sem það sé litlu vægara brot inóti velferð þjóð- ar sinnar, að standa þegjandi hjá og láta hneyksl- ið óátalið, heldur en hitt að taka beinlínis þátt í hneykslinu. Leiðtogarnir óttast, að fortíð þeirra sjálfra og eigin margítrekuðu yfirlýsingar um sjálfstæðu- kröfu Islendinga verði dregnar fram í birtu dagsins. Þeir óttast, að almenning muni hrylla við þvi, hve meinlega þeir hafi afneitað sjálfum sér með hneykslinu og að þjóðin muni ekki geta trúað því, að allir bezlu menn landsins, að leiðtogunum sjálfum meðtöldum, allir foringjar íslendinga að fornu og nýju, sem þjóðlegir hafa kallast, hafi verið blindir draumóramenn, þekk- ingarlausir og „ópraktiskir“ meinlokumeun, en að pólitisku aumingjarnir, er féllu danska ráð- herranum til fóta 1902, hafi einir haft augu til að sjá og vit til að skilja, hvað landinu ríður mest á. Því hefir verið hreyft opinberlega áður og það er reyndar launungarmál, sem er á allra vitund, að leiðtogarnir eru knúðir fram á þessa braut, fjöldamargii’, af brennandi þrá eftir því, að ná sjálfir persónulega í völd yfir þjóð sinni, ná í áhrif yfir hinum æðsta stjórnanda, ná í bitlinga og mola af borðum hinna hæstu herra, er þjóðin verður að borga. og seilast í ýmsa hagsmuni, sem þeir vita ekki önnur ráð til að geta öðlast. Og fyrir þetta á að troða fótum eldgömul réttindi íslands, merkja það sömu forlögum á komandi tímum, sem allar sérréttindalausar lýðlendur Dana hafa oiðið að líða. En af því að allir geta ekki étið sama molann, þá er lífs nauðsynlegt fyrir leiðtogana að ala á viðurstyggilegu persónuhatri, bríxlum og úlfúð sín á meðal, jafnframt því sem þeir tönnlast á samhljóða samþykki sínu um hneyksl- ið, — því annars verða hvorugir í meiri hluta og það er meiri hlutinn, sem býst við að fá mest af molunum. Að horfa og hlýða þegjandi á þessar að- farir leiðtoganna, þó sýnilegt sé, hvert þeir stefna með velferð landsins og þó vitanlegt sé af hverjum hvötum þeir vinna, það er ófyrir- gefanleg, ranglát viðurkenning þess, að þessir leiðtogar sé sannarlega samboðnir íslenzku þjóð- inni. Utg. hafa þann tilgang aðallega, að efla fylgi þjóðarinnar með ályktun þeirri, er meiri Muti af borgurum og kjósendum á fundi i Reykjavík gerðu um þingtímann í sumar er leið, í þá átt, að skora á þingið að taka burt lögfestingarákvœðið úr stjórnarfrumvarpinu. Þjóðin hlýtur að sjá, að ekkert nýtt stjórn- artildur er kaupandi því verði, að lögbanna oss um alla ókomna tíma að nota Island fyrir Islendinga. Blöð og rit hafa að vísu að undanförnu verið barmafull af hinum skað- vænlegasta þvættingi um ])að, hvar skórinn kreppti í raun réttri að oss nú. Menn hafa hrópað sig hása um það eitt, að „stjórnin“ „stjórnin“ í landinu væri óhafandi, en hafa jafnframt, sumir af brekkvísi, en samir af ein- feldni, reynt að blinda almenning fyrir því, hvern þátt löggjafarvaldið sjálft, algerlega að greint frá umboðslega valdinu, hefir átt í afturför, framfaraleysi eða gönuhlaupum þjóð- arinnar síðan 1874. Málaskúmarnir hafa vitað, að þjóðin fann, að henni var illa stjórnað og því hafa þeir líka vitað, að það mundi berg- mála hjá þjóðinni, ef stjórnin væri úthrópuð og atyrt vægðarlaust. En þeir beindu öldu óánægjunnar yfir umboðsvaldið eitt, sem alls ekki verðskuldaði nema örlítið brot af öllu hrópinu og níðinu, í samanburði við þann á- fellisdóm, sem löggjafarvaldið verðskuldaði með réttu fyrir það, hve stefnulaust, blint og óþjóðlegt það var. Sumir málaskúmarnir gerðu þessa sjón- hverfing fyrir þjóðinni viljandi, í því skyni, sem þegar er sagt, að mölva sína eigin köku og leiða menn til þeirrar villu, að lífsnauðsyn væri að fá „aðra stjórn“, — „aðra stjórn“, hvað sem það kostaði. Aðrir hrópuðu með þeim af einfeldni, eu árangurinn varð sá, sem

x

Landvörn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Landvörn
https://timarit.is/publication/195

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.