Lögrétta - 28.04.1920, Blaðsíða 2

LÖGRJETTA kemur út á hverjum mið-
vikudegi, og auk þess aukablöð við og við,
V erð io kr. árg. á Islandi, erlendis 12 kr.
5C au. Gjalddagi I. júlí.
Ef þú vilt fá vald yfir sjúkdómi, þá
mátt þú aldrei kannast viS þaö, að
hann geti fengit) vald yfir þjer.
Mundu þaS, aö það ert þú, sem ræð-
ur yfir og stjórnar þínum eiginn
líkama. Þú getur haft stjórn á hreyf-
ingum hans og tilfinningum, og ef
þú notar þessa hugsun sem undir-
stöðu, þá getur þú fengið líkama
þinn til aíS hlýSnast vilja þínum, og
jafnvel að útiloka sjúkdóma. ViS
höfum oft heyrt talaS um ímyndun-
arveikt fólk. Ef nú ímyndun ein get-
nr gert menn veika, því skyldi þá
ekki mega nota þessa ímyndun til
aS lækna sig með. Framvegis munu
læknar nota meira andleg m'eðul, vi'ð
andlegum sjúkdóm, en hingað til
hefur gert verið.
Jeg ætla aS koma hjer meS smá-
sögu eina, sem sýnir hvað kraftmikl-
ar hugsanir er hægt að senda öðr-
um, þó í fjarlægS sje. En jeg vil taka
það fram, aS saga þessi er alls ekki
í samræmi viS stefnuskrá nýhyggju-
manna. Ságan er svona: Þýskur
bóndi hættir aS geta sofiS á nótt-
unni, og þaS verSa svo mikil brögS
aS því, aS bóndinn lætur sækja til
sín lækni. Bóndinn sagSi lækninum
frá því, aS altaf þegar hann ætlaSi
aS fara aS sofa á kvöldin, heyrSi
hann svo mikinn hávaSa og gaura-
gang, sem líkast væri því, aS bariS
væri á steSja. Læknirinn spurSi
bóndann, hvort hann ætti nokkurn
óvin. Ekki ljet bóndinn mikiS yfir
því, en ef þaS væri, þá væri þaS helst
járnsmiSur einn, er byggi í þorpi
nokkru skamt þar frá. Læknirinn
fer til smiSsins, og spyr hann, hvort
hann beiti göldrum viS bóndann.
SmiSurinn segist ekki vita, hvort þaS
geti galdur kallast, en hann kannaS-
ist viS þaS, aS hann hefSi reynt aS
gera honum ónæSi, því hann ætti hjá
hjá honum peninga sem hann vildi
ekki borga sjer. Læknirinn spurSi
smiSinn hvernig hann færi aS þessu.
Ilann sagSist fara út i smiSju á
hverju kvöldi um þaS leyti, sem hann
byggist viS, aS bóndinn væri aS
sofna, taka hamar sinn 0g lemja
steSjann og ímynda sjer fastlega, aS
hljóSiS bærist til bóndans og gerSi
honum ónæSi svo hann gæti ekki
rsofnaS. Læknirinn ljet bónda borga
smiSnum þaS sem hann skuldaSi hon-
um, og eftir þaS bar ekki neitt á
neinu. — Eina íslenska sögu, sam-
kynja þessari, hef jeg nýlegt heyrt,
en ekki vil jeg koma meS hana hjer.
Þessi tegund er kölluS „black magic“
eSa svarti galdur. En enginn skyldi
byrja á þvi, aS æfa og þroska meS
sjer nýja krafta, meS því augnamiSi,
aS geta því betur náS sjer niSri á ná-
t.nganum. Og ekki heldur aS eins i
eígingjörnum tilgangi, því þaS getur
ónýtt krafta hans í þjónustu dýr-
mætra starfa. ÞaS á hjer viS gömul
og góS setning: „Ef þú leitar þjer
fræSslu aS eins i eigingjörnum til-
gangi, þá missir þú báSa heimana; en
cf þú leitar þjer fræSslu aS eins í
þeim tilgangi, aS auSga anda þinn,
vinnur þú báSa heimana."
ÞaS sáir hver í sjálfs sín akur, og
uppskeran fer eftir því, hvaS sæSiS
hefur veriS af góSu bergi brotiS. Þeg-
ar vjer gefum sjálfum oss innhrif,
verSa þau aS vera sprottin af heil-
brigSum, hreinum og göfugum hvöt-
um, ef þau eiga aS verða oss til bless-
unar. Ef viS eigum viS ill öfl aS
stríSa, þá er miklu auSveldara aS yf-
irstíga þau meS góSúm kröftum held-
ur en illum. ÞaS á hjer ekki viS mál-
tækiS: „MeS illu skal ilt út drífa.“
Jeg ætla aS koma hjer meS smásögu
eina, sem jeg las nýlega í tímariti ný-
hyggjumanna.
Af gömlum manni einum iAmeríku,
er heima átti í smáþorpi því, er Maine
heitir, fóru þær sögur, aS hann
gerSi kraftaverkalækningar. Saga
þessi barst til eyrna glæpafjelaga
nokkurra, sem hjeldu hóp saman. Vit-
anlega trúSu þeir því alls ekki, aS
hann gæti gert kraftaverkalækning-
ar, og hjeldu þaS eintómar blekking-
ar. En þeir ímynduSu sjer, aS hann
hlyti aS eiga til ógrynni af pening-
um, sem hann hefSi dregiS saman
meS þessum blekkingum, og þaS væri
ómaksins vert, aS ræna hann þeim.
Þeir lögSu á staS til hans meS þess-
um tilgangi. En svo er ekki aS orS-
lengja söguna. Gamli maSurinn haf'S;
svo mikla trú og traust á góSvild allra
manna, aS hann gat ekki trúaS öSru
en því, aS menn þessir þyrftu pen-
inga sinna meS til þess aS framkvæma
eitthvert góSverk meS í heiminum,
og ljet þá því leika á sig eftir vild-
þeirra. En svo fóru leikar, aS allir
gJæpamenn þessir læknuSust ger-
samlega af glæpafýsn sinni fyrir á-
liiif gamla mannsins.
Svona getur kærleikurinn veriS
máttugur; svona getur hrein góSvild
orSiS þyngri á metunum en ómannúS
og grimd. Ein kærleikshugsun getur
eySilegt margar haturshugsanir.
Hver sá sem getur fengiS fult vald
yíir sjálfum sjer, og sameinaS alt
j aS besta, sem býr í eSli hans, hann
getur yfirunniS skaSlegan óvin, þó
hann sýnist honum miklu voldugri;
hann getur unniS Heraklesar þrautir.
ÞaS eru svo margir sem ganga meS
lokuSum huga í gegnum alt lífiS.
Þeir opna aldrei hugann fyrir því, er
snertir hiS innra sálarlíf þeirra, eSa
skygnast eftir þeim huldu fjársjóS-
um, sem þeir eiga þar inni fyrir. Þeir
eru eins og skelin sem flýtur á yfir-
borSi hafsins og berst fyrir vindum
.)g föllum, en veit ekkert um hin
tniklu auSæfi sem dyljast niSri t
cijúpinu. Á yfirborSi hafsins sjáum
vjer aldrei þaS sem í raun og veru
ter fram í hinu miklu djúpi þess,
hvorki hina duldu strauma eSa þau
auSæfi er þar dyljast.
Merkur rithöfundur hefur sagt:
„ViS erum eins og konungur, sem í-
myndaSi sjer aS hann væri betlari
og bæSi sjer ölmusu úti fyrir sínum
eigin hallardyrum."
ÞaS er leiSinlegt aS hafa alla æfi
sína veriS betlari viS sínar eigin dyr.
Og þaS er raunalegt, aS fara svo burt
úr þessum heimi, aS hafa aldreí fund-
ið dýrmætustu fjársjóðiná Sem maSur
átti inni í sínum eigin híbýlum. Hver
er þá árangurinn af því, aS hafa ver-
iS til og lifaS? ÞaS eru sannindi, sem
íortíSarmaSur einn hefur sagt: „MaS-
urinn byrjar aS lifa, þegar hann
byrjar aS hugsa“, því þangaS til er
hann aS eins sem dýr.
ViS erum allir konungar í voru
cigin ríki, og eigum yfir stóru og
voldugu ríki aS ráSa. En viS vitum
ekki hvaS víStækt þetta ríki vort er,
eSa um landamerki þess. Og fæstir
eru búnir aS læra aS stjórna þessu
ríki eSa færa sjer í nyt þess ótak-
mörkuSu möguleika. Um þetta ríki
vort liggja bæSi myrkar og bjartar
brautir, sem vrð getum valiS um. Og
viS eigum líka til krossgötur og get-
um dregið til vor farsæl dularöfl.
ViS látum ekki fara fyrir oss eins og
jóni Flotgogg, viS reynumst stöSug
þar til dagur ljómar og birtan um-
kringir oss. Ef viS þráum og gerum
oss móttækileg, getum viS komist i
ný og farsæl sambönd og orSiS börn
i lamingjunnar.
ASalfundur búnaSarsambandsins
\ar haldinn dagana .19. og 26. april.
FormaSur skýrSi frá hag fjelagsins
og störfum þess næstliSiS ár. Eign i
sjóSi kr. 897,25 og RæktunarsjóSur
sambandsins er aS upphæS kr. 483,32,
viS hann er árlega lagSur einn tíundi
'aluti af tekjum sambandsins. — HiS
helsta sem tekiS var fyrir á fundin-
<im var þetta:
Rætt um fóSurtilraunir og samþykt
aS skora á RúnaSarfjelag íslands aS
l:oma á fóSrunartilraunum á mjólk-
urkúm og sauSfje á svæSi sambands-
ins, svo fljótt sem BúnaSarfjelagiS
fær því viS komiS. Rætt var einnig
um aS sambandiS safnaSi skýrslum
irá bændum ufn fóSurtegundir þær,
er þeir hefSu notaS undanfarin ár,
á hvern hátt þeir hefSu gefiS kraft-
fóSriS og hvernig þaS hefSi reynst.
1 öldu menn þetta nauSsynlegan und-
anfara fóSurtilraunanna. — Samþykt
var aS veita 600 kr. á þessu ári til
að örva bændur aS koma á hjá sjer
vatnsveitingum. Mætti koma á nýj-
um vatnsveitingum víSa í Kjósar-
svslu. — HeitiS 700 kr. til verklegr-
ar jarSyrkju og verklegs jarSyrkju-
náms. — Samþykt var aS verja 300
kr. til aS styrkja búnaSarfjelög á
sambandssvæSinu til verkfærakaupa.
— Rætt var um aS komiS skyldi á
sýningum á garSávöxtum og fóSur-
rófum i haust á sambandssvæSinu og
’neitiS alt aS 400 kr. til verSlauna, en
áskiliS aS á sýningunum væri garS-
yrkjustjórinn eSa ráSunautur Bún-
r.Sarfjelagsins til leiSbeininga.
Úr stjórninni skyldi ganga Vigfús
GuSmundsson en hann baSst undan
endurkosningu, og var í hans staS
kosinn Jón H. Þorbergsson; hinir
tveir í stjórninni eru Magnús Þor-
láksson og Einar Helgason. Endur-
skoSunarmaSur Björn Bjarnarson.
Óvenjulega fjörugar umræSur á
fundunum.
Herra ritstjóri!
ViljiS þjer gera svo vel aS ljá
cftirfarandi línum rúm í blaSi ySar?
í 7. tölublaSi Lögrjettu, 25. febrúar
þ. á„ skrifar Stefán skáld frá Hvíta-
dal um „Spretti“ Jakobs Thoraren-
sens. Segir hann þar svo, aS pappír,
prentun og annar ytri búningur bók-
arinnar sje góSur nema titilblaSiS;
þaS sje „óþolandi sökum hörpumynd-
arinnar meS puntstráunum“, og síS-
an bætir hann viS: „Hjer hafa komiS
út árlega margar bækur um ólík efni,
en nákvæmlega eins aS ytra útliti.
Þess vegna er nauSsyn skáldum og
rithöfundum aS afla sjer nokkurrar
j.'ekkingar á prentun, leturgerS og
miklu fleiru, er lýtur aS útgáfu bóka,
svo aS þeir þurfi ekki aS varpa öllu
slíku á prentarann; hann er sjaldan
iær um slíkt.“
MeS því aS mjer er þetta mál
skylt og því viSkvæmt, þá skal jeg
leyfa mjer aS gera viS þaS nokkurar
athugasemdir, enda ekki vanþörf á
þvi heldur.
Fyrst er þá þaS, aS ókunnugir
munu halda vegna þess, sem á eftir
íer, aS „prentaranum“ sje um aS
.kenna, aS titilblaSiS sje „óþolandi“;
hann hafi klínt hörpunni þar, af
smekkleysi og vankunnáttu. En mjer
er kunnugt um þaS, aS svo er ekki,
heldur er hún sett þar aS tilmælum
höfundar sjálfs, enda er þaS afgæS-
ingsháttur einn, aS ekki fari vel á
henni þar; hitt er annaS mál, aS á
kápunni er henni ofaukiS, eSa þó
öllu heldur orSinu „kvæSi“, en á því
á „prentarinn“ ekki sök heldur; þar
vildi hann fella hana burtu. Raunar
má vera, aS Stefán hafi mismælt sig
og hafi meint kápuna; um þaS skal
jeg ekki segja, en jeg vona þó, aS
svo sje, til þess að prentlistar-kunn-
áttan komist af, þegar grasafræSi-
kunnáttan strandar á „puntstráun-
um“, og fegurSarfræSi hans kemst í
hann krappann innan um „totem“
skáldanna og steytir á orSinu ,,brúka“
i bóndamannlegustu merkingu þess
Hjer fer of illa fyrir slíkum manni
sem Stefán er.
En því miSur fer sýnu ver fyrir
honum meS ástæSuna fyrir því, hvers
vegna skáldum og höfundum sje
nauSsyn aS afla sjer „nokkurrar
þekkingar á prentun“, því aS hún
getur bókstaflega ekki átt sjer staS.
lijer á landi eru sjálfsagt til upp und-
ir fimmtíu meginmálsleturgerSir og
af flestum þrjár til fjórar stærSir,
svo aS auSvelt er aS búa til aS minsta
kosti 150 bækur gersamlega ólíkar
aS ytra útliti, og þegar viS þetta bæt-
ist, aS af ólíku efni bókanna hlýtur
án alls annars aS leiSa margvíslega
Þlbreytni í ytra útliti þeirra, þá hætt-
ir Stefán aS vera öfundsverSur af
J'essum mörgu bókum „nákvæmlega
eins“, sem hann hefur komist yfir,
því aS þær eru líklega ekki „um ólík
eini“, heldur allar úr sama upplag-
mu. En hins er og vert aS geta hjer,
aS um margar bækur er nauSsynlegt,
a'ð þær sjeu sem allra líkastar aS sem
flestu leyti, svo sem ritsöfn, og um
cnn aSrar er jafnvel höfundum þeirra
sama, hvernig ytrá útlit þeirra er;
þeir vita, aS þær verSa ekki lesnar
oftar en annaShvort einu sinni eSa
aldrei.
Nei. Eina rjettmæta ástæSan fyrir
því, aS höfundum sje nauSsyn aS afla
sjer þekkingar á prentun og þaS
meira en „nokkurrar“, er sú, aS þá
fyrst er von um, aS þeim geti skilist,
r.S eina ráSiS til þess,.aS bækur þeirra
geti orSiS fallegar aS ytri gerS, sje
j'aS aS varpa öllu slíku á „prentar-
ann“; hann sje þeim ávalt færari um
slíkt, og þaS jafnvel, þótt þeir kynnu
alla starffræSi (technik) prentara
utan bókar, — því færari sem hann
hefSi ávalt kunnáttu vinnunnar fram
yfir þá, auk kunnugleikans í prent-
smiSjunni og greinarkunnáttunnar á
leturgerSunum og notagildi þeirra.
jeg er þess vegna á sama máli og
Stefán um, aS höfundunúsje nauSsyn
á þekkingu á prentun bóka og blaSa
og fleiru, en af gagnólíkri ástæSu, því
aS hann vill sýnilega, aS þeir og út-
gefendur fari aS segja prenturum til
r.ieira en þeir hafa gert hingaS til,
en frá því vil jeg forSa bæSi prent-
listinni og prenturunum, því aS jeg
gæti fylt meira en heilan árgang a'í
Lögrjettu meS sönnunum fyrir því,
cn verS aS láta mjer nægja aS staS-
hæfa þaS hjer, aS engir hafa vilt
prentara lengra eSa ver af rjettum
prentlistarleiSum en höfundar og út-
gefendur, sem þóttust prentarar en
voru ekki. Annars ætti ekki að vfera
vandsjeS, aS frá sjónarmiði almenns
rjettlætis er ekki auSsjeS, hvaSan
nöfundum ætti aS lcoma rjettur til
að „ráSa og regera“ í prentlistinni,
nema hann kæmi í skiftum fyrir rjett
prentara til þess aS laga ritsmíSar
liöfunda eftir geSþótta eSa þekkingu
eftir því, sem efni væru til, meS því
aS „amputera" úr þeim eitthvert
síagliS eSa fella ofaukinn kafla úr
skáldsögu eSa óþarft ljóS úr kvæSa-
bók, en til þess hafa prentarar ekki
cr.n þá gert kröfu. Hins vegar hefur
cinn hinn lærSasti prentari á seinni
timum, de Vinne, dregiS sanngjarn-
lega markalínuna milli jiess, sem höf-
undum komi viS um bækur, og hins,
sem prenturum komi viS, meS þeim
hætti, aS prentarans sje aS annast um
yúra frágang bókar, en höfundar um
eíni, orSafar, setning greinar- og
íestrarmerkja og stafsetningu, ef
hann geti talist fullveSja höfundur.
en ef svo er ekki, hafi prentari rjett
cg skyldu gagnvart tungu þjóSar
sinnar og bókmentum til þess aS um-
bæta þrent hiS síSast talda: stafsetn-
inguna telja líka margir ÞjóSverjai
atriSi, er sje „rein typographisch“,
cnda er á flestum þýskum bókum —
undantekningar eru vitanlega nokkr-
ar og saka ekki regluna — „Dudens
Rechtschreibung der Buchdrucker-
eien deutscher Sprache", en til viSur-
kenningar um slíkt erum viS íslend-
ingar því miSur ekki komnir enn,
sem ekki er von.
Um nauSsyn höfunda á því, aS
afla sjer „nokkurrar" þekkingar á
,.IeturgerS“ (= letursmíS), svo sem
Stefán talar um, sje jeg ekki ástæSu
til aS segja annaS en þaS, aS
jeg. býst viS. aS„ býsna margt annaS
sje til.sem þeim sjetífaltnauSsynlegra
dS verja dýrmætum tíma sínum til
þess aS afla sjer þekkingar um, þótt
ekki væri fyrir ýmsa uema móSur-
máliS og eSli þess, enda grunar mig
iíka, aS Stefán hafi átt viS „letur-
gerS i r.“ (:= mismunandi laganir
ietra), en ekki „leturgerS“, þótt hon-
um hafi nú sagst svo.
AS svo mæltu hirSi jeg ekki um
aS orSlengja þetta frekar, þótt margt
langi mig til aS segja fleira, en þakka
Stefáni kunningja mínum fyrir tæki-
tæriS, sem hann hefur veitt mjer, ti!
þess aS fara nokkrum orSum um
J>etta efni frá sjónarmiSi prentara, og
biS ritsfjóra og lesendur velvirSingar
a þvi blaSrúmi, sem eySst hefur undir
Jæssa grein frá öSru almennara efni.
Hallbjörn Halldórsson.
Bækur.
F r e d e r i c kW. H. Myers: Páll
postuli. Jakob Jóh. Smári
sneri á íslensku; bókaverslun
Ársæls Árnasonar. Rvík
1918.
KvæSi þetta er hiS frægasta rit
Myers, aS undanteknu sálfræSisriti
hans „H uman Personal it’y“,
og á frummálinu hefur JiaS komiS út
í miklu fleiri útgáfum en svo, aS
nokkrum mundi detta í hug aS reyna
aS telja þær saman. Ensku útgáfurn-
ar (aS amersíkum og áströlskum nieð-
töldum) eru svo langtum .fleiri en
ráSa má af því sem sagt er í formál-
anum fyrir þýSingu þessari. Sýnir
þaS hvílíkri hylli kvæSiS hefur náS
i upprunalegri mynd sinni. Jeg hef
lauslega boriS þýSinguna saman viS
frumtextann 0g get ekki betur sjeS,
cn aS hún sje hin prýSilegasta. Hún
er gerS meS svo mikilli nákvæmni, aS
oft má heita aS orSrjett sje þýt-t. Slíkt
tr ])ví aS eins kostur á ljóSaþýSingu,
aS bókstafsfjötrarnir kreppi ekki aS
andanum, og JiaS gera þeir ekki í
þessu kvæSi. Jeg vil taka eitt erindi
af handahófi sem sýnishorn:
1 herefore with set face and with
smiling bitter
Töok she the anguish, carried it
apart; —
Ah, to what friend to speak it? it
were fitter
ú'hrust in the aching hollows of
her heart.
Jakob þýSir JiaS þannig:
Kvalirnar því hún tók og bar um
torgiS,
tigin á svip, meS frosiS bros um
munn.
Sagöi þær engum — þeim var
betur borgiS
byrgSum í hjartans píslardjúpri unn.
ErindiS er skáldlega fagurt á frum-
rnálinu en. J)ó engu síSur á íslensku.
Vitanlega hefur ekki alt af tekist
ja'fn vel, t. d. hefur næsta erindi á
undan greinilega tapaS sjer viS þýS-
inguna.
MáliS á JjýSingunni er sjerstaklega
hreint og óþvingaS, og þaíi er því
furSa aS finna bögumæliS „hrint“
(bls. 20), þar sem alveg eins mátti
segja „hrundiS'' (hrundiS burt, f.
hrint burtu). Þeir munu nú fáir, sem
Letri íslensku riti en Jakob_ Smári,
hvort heldur í bundnu máli eSa ó-
bundnu. En leiSinleg tilgerö er þaS
og afkáraleg, aS rita fornöfn meS
upphafsstöfum, þar sem þau eiga viS
persónur Jirenningarinnar.
KvæSiö er tilraun til aS lýsa sálar-
lífi Páls postula, þessa stórfenglega
brautrySjanda kristninnar. Myndin,
scm upp er dregin, er átakanleg og
hrífandi. Hann finnur til veikleika
síns, þessi ósveigjanlegi, mikli maS-
ur. Mannlegan veikleika finna engir
betur en mikilmennin, sem standa
einmana uppi á tindunum. Múgurinn
nýtur skjólsins niSri í dölunum. Páll
opinberar ekki veikleika sinn fyrir
hciminum, en því meiri er ákefðin i
bænarópum hans til Krists. Og trúin
er bjargföst; hún er lífakkeri Páls.
ÞaS er mikiS í kvæSinu, sem minnir
á Passíusálmana.
ÞýSing'in er gerS eftir fyrstu út-
gáfu kvæðisins, en æskilegra hefSi
jeg taliS, aS þaS hefSi veriS þýtt í
þeirri mynd, er þaS hafSi aS síöustu
tengiS hjá höfundinum. Því Jiótt vel
megi vera, aS þaS sje jafn gilt í sinni
upprunalegu mynd, þá mun það þó
í öllum þeim útgáfum, sem nú eru
fáanlegar af því, vera prentað eins
og þaö var þegar höfundurinn hafði
lagt síðústu hönd á þaS.
Einni spurningu get jeg ekki varist,
og er hún þó óviðfeldin: Er þaö
gróðavænlegt fyrir útgefandann, aS
bjóða íslendingum alvarlegt kvæSi,
eins og þetta, þótt fagurt sje, án þess
aS eitthvert ljettmeti fylgi meS? Slíkt
er auSvitaS undir mentaþroska þjóS-
srinnar komiS.
Alexander Bugge: Illustreret Ver-
denshist. for Hjemmet. (Asche-
houg).
Þetta veröur hiS mesta risaverk,
enda er höf. — sem þó er, eins 0g
kunnugt er, flestum mönnum stór-
virkari —: búinn aS vinna aS því í
mörg ár. StærSin er áætluS 80 hefti,
hvert um sig 48 bls. í mjög stóru
broti. Veröur þaS alls átta bindi stór.
Er gert ráS fyrir, aS tvö hefti komi
út á mánuSi, og eru nokkur þeirra
þegar komin. Þrjú til fjögur þúsund
myndir eiga aS verSa í ritinu, ymist
svartar eða litmyndir, surnar í textan-
i;m, en rnargar líka á sjerstökum
pjöldum. VerðiS er aS eins I kr.
heftiS, og mun þaS nær eins dæmi
nú á tímum, því allur er frágangur
h.inn vandaSasti. Bókin á aS verSa
svo úr garSi gerð, aS hver særrti-
lega mentaSur maSur, er norsku skil-
ur, vilji eignast hana, og hún er þvl
prentuS í afarstóru upplagi. Þess
vegna hefur veriS hægt aS setja svona
lágt verS á hana.
Sagan verSur í senn vísindarit og
alj)ýöurit. Próf. Bugge er, eins og
allir vita, hinn mesti ' vísinda- og
fræöimaSur. En hann er auk þess
-þeirri gáfu gæddur, sem marga vís-
indamenn annars skortir, aS geta rit-
aS svo alþýölega og skemtilega, aS
hver greindur maöur hafi ánægju af
aS lesa. Þessi bók hans er skrifuS af
svo mikilli list og fjöri, að hún á í
].<ví efni sammerkt viö sögu Páls Mel-
steðs. Slíkt er í sjálfu sjer ekki litill
kostur, en um hitt er þó meira vert,
aS hún er bygS á nýjustu heimildum
og rannsóknum í hvívetna. Útgefend-
urnir koniast svo að orSi, aS hann
hafi meS þessu riti sett sjer þaS
markmið, að segja sögu mannkyns-
iris og menningarinnar ekki aS eins
svo, að hún- væri nákvæm og áreiS-
anleg, heldur einnig ljett og skemti-
leg. Hann gefi sjer tíma til málandi
lýsinga, 0g þykist ekki of stór ti!