Lögrétta - 01.06.1926, Blaðsíða 4

4
LÖGRJETTA
Víking
skilvindan
reynist best. Skilur 65,
120, 220 lítra. Nægar
birgðir og varahluti
hefir ávalt fyrirliggj-
andi og selur og sendir
um land alt, gegn
póstkröfu
Hanne
Grettisgötu 2.
s Ólafsson.
Simi 871. Reykjavík.

Heildsala.
Smásala.
Verslunin hefur nú fyrirliggjandi mikið úrval af
íjölbreyttum og vönduðum, mjög ódýrum
V ef naðarvörum.
Pappír og ritföngum allsk.
Leður og skinn.
og flest tilheyrandi skó- og söðlasmíði.
Conklins lindarpennar og Víking blýantar.
Saumavjelar, handsnúnar og stígnar.
Vegna hagstæðra innkaupa og verðtollslækkunar eru
vörurnar mjög lágt verðlagðar.
Pantanir afgreiddar um alt land gegn póstkröfu.
Verslunin Björn Kristjánsson.
eru ekki aðalatriði. E-ngin nauð-
syn er heldur á að leggja stóra
og dýra bújörð undir skólann. Og
lítið vit í að hugsa sjer stórt fyr-
irmyndar bú í sambandi við hann,
eins og sumir munu hafa gert.
Uggir mig mjög, að fáar yrðu
eftirmyndimar þess bús. Bænd-
unum myndi sýnast, sem satt
væri, að þar væri ólíku saman að
jafna við sjálfa þá. það er satt
sem Sigurður heit. ráðunautur
sagði: Að bestu fyrirmyndarbúin
eru hjá bestu bændunum. þó sjer
þeirra fyrirmynda einatt lítinn á-
rangur. Jeg þekki t. d. bónda, sem
á 17 árum hefur tífaldað túnið
sitt og er einn af allra fremstu
jarðabótamönnum landsins. þó
hefur hann næistum því jafnlengi
verið hníflagaman sveitunga
sinna og goldið þar einkum dugn-
aðar síns. Og enn munu jafnvel
finnast þar í sveit búslóðar, sem
mjög draga í vafa, hvort hann
muni hafa slíkt vit á ræktunar-
málum sem sjálfir þeir!!!
Skólanum þarf alls ekki að
fylgja jörð. En hann á að standa
þar, sem nóg er til af ræktanlegu
landi í nágrenninu, svo að hægt
sje þar að halda námskeið í fyr-
irmyndar nýrækt og nema um
leið nýja jörð handa framtíðinni.
Mjög virðist það og óskynsam-
legt að hugsa sjer að reisa í senn
tvo hjeraðsskóla þar eystra. Heiti
jeg á Rangæinga alla að falla frá
því óráði og halla sjer því betur
að hinu, sem hamingjusamlegra
sýnist til muna: Samvinnunni við
Ámesinga! — Síðar, þegar sveit-
imar stækka, verður tími til að
byggja hinn skólann. Nú um sinn
nægir einn! Munið það allir aust-
anmenn, að hjeraðið er eitt, þó
tvær sjeu sýslurnar. Allur met-
ingur milli sýslnanna er og verð-
ur, eins og allur annar nábúakrit-
ur og hrepparígur, einungis til
skammar og skaða, þeim öllum er
að honum standa. Allra síst má
þó láta slíkt ófjeti spilla svo góðu
máli sem skólahugmyndinni. þar
j má það ekkert friðarskot finna.
i I skólamálinu verður sáttin og
samkomulagið að metast mest. Og
verður í raun og veru seint of
dýru verði keypt. Reynist það
mönnum ókleift að sameina sig
um skóla að Laugavatni, þá gerir
sá minni hluti hjeraðsbúa, sem
hans æskir, vel og viturlega í því
að falla frá fyrri álvktun sinni.
Samkomulag um skólasetrið, sem
nú er eina deiluatriði málsins, er
ekki ofverði keypt, enda þó að
láta yrði fyrir það hveravatnið,
sem svo mikið hefur þó verið lagt
upp úr. En þá yrði að byggja þar
sem nóg er og nærtækt mótak.
Væri engin frágangssök að setja
upp dálitla móverksmiðju i sam-
bandi við skólann. Heppilegan stað
frá því sjónarmiði sjeð, má vafa-
laust víða finna. Nefni jeg þó
engan. En þann staðinn sem lík-
indi eru til að flestir gætu orðið
ásáttir um, þori jeg hinsvegar að
nefna: það er þjórsárbrú. þar er
! nú að verða miðgarður hjeraðsins.
þar liggja að grösug framtíðar-
lönd á báða bóga. þar nærri dun-
ar hinn aflþrungni Urriðafoss,
sem ekki er ólíklegt að bráðum
verði nn beislaður, eða a. m. k.
áður en langur aldur líður. þá,
þegar svo væiri komið, ætti svo
góður granni sem Hjeraðsskólinn
að geta notið nálægis og fengið
ódýrt ljós og yl. Væri þá hvera-
vatnið nokkru bætt. Enginn taki
þó þessi orð mín sem tillögu um
skólasetur. Jeg hef aðeins kastað
þessu fram. Mjer er skólasetrið
hreint aukaatriði.
En skólann þurfum við að fá!
Og skólann viljum við fá! Og til
þess að hann geri okkur gagn,
þarf hann að vera góður! En til
þess að við fáum hann fljótt og
hann geri okkur gagn, þarf sam-
starf og eindrægni allra hjeraðs-
búa, — Samkomulagið er okkur í
þessu máli lífsnauðsyn. — Bless-
aðir minnist þess, allir Austan-
menn!
Helgi Hannesson.
Kappreiðar
(Adrar kappreiðar ársins).
Hestamaniiafjelagið Pákur efnir til kappreiða á Skeiðvellinum
við Elliðaár, sunnudaginn 4. júlí næstk.
Sú nýbreytni verður við hlaupin í þetta sinn, að auk þess að
stökkhestar verða flokkaðir eftir því úr hvaða hjeruðum þeir koma,
þá verður og haft sjerstakt folahlaup, og verðlaun veitt fyrir hvert
hlaup.
Stökkhestar.
Hlaup fyrir hesta úr:
1. Árnes- og Rangárvallasýslum m. m.
2. Mýra-, Borgarfjarðar- og Dalasýslum m. m.
3. Gullbringu- og Kjósarsýslu.
4. Húnavatns- og Skagafjarðarsýslum m. m.
5. Reykjavík.
Hlaupvöllur í hlaupum þessum er 300 metrar.
6. Folahlaup: (hestar 6 vetra og yngri alstaðar að).
Htaupvöllur 250 metrar.
Verðlaun í ofangreindum hlaupum eru 50, 30 og 20 kr.
I þessum hlaupum taka aðeins þátt þeir hestar, sem ekki hafa
tekið 1. verðlaun á vellinum áður.
Til þess að þessi hlaup fari fram, verða minst 4 hestar að taka
þátt í hverju hlaupi.
7. Aðalhlaup: Hestar alstaðar að á öllum aldri. — Hlaupvöllur 300
metrar. — Verðlaun 100, 50 og 25 kr.
í þessu hlaupi geta tekið þátt hestarnir, sem hafa unnið 1. og 2.
verðlaun í 1. til 6. hlaupi, auk nýrra hesta.
Lágmarkshraði stökkhesta til 1. verðlauna er 24 sek. Hámarks-
hraði til verðlauna er 26 sek. — Sá stökkhestur, sem bestan tíma
fær í hlaupunuiu, fær 50 kr. aukaverðlaun.
Skeíðhestar.
Skeiðhestum verða veitt þrenn verðlaun, 150, 75 og 50 kr. Skeið-
völlur 250 metrar. — Lágmarkshraði til 1. verðlauna er 25 sek. —
Hámarkshraði til verðlauna er 27 sek.
Gera skal aðvart um hesta, þá, sem reyna á, formanni fjelagsins,
Daníel Daníelssyni, stjórnarráðsdyraverði (sími 306), eigi síðar en
miðvikudaginn 30. júní n. k., kl. 12 á hádegi.
Lokaæfing verður fimtudaginn 1. júlí, kl. 7 e. m.
Reykjavík, 29. maí 1926.
Sttórnin.
Landkjörið.
Lögrjetta tekur ekki þátt í
flokkadeilunum nú, eins og kunn-
ugt er. En hún fær ekki betur
sjeð en að allir þeir, sem efstir
standa á flokkalistunum, sjeu vel
valdir, hver af sínum hópi. Full-
trúar eldri flokkanna, Jón þor-
láksson fjármálaráðherra, Magn-
ús Kristjánsson framkv.stjóri og
Jón Baldvinsson framkv.stjóri,
,eru allir góðir menn og gildir i'
þau sæti, sem þeim er skipað í á
listunum. Og um fulltrúa hins
nýstofnaða frjálslynda flokks,
Sigurð Eggerz bankastjóra, er
það að segja, að hann er sjálf-
kjörinn maður í efsta sætið á
lista flokks síns. Hann var áður
landkjörinn og honum hafa að
undanförnu verið faldar af Al-
þingi æiðstu trúnaðarstöður þjóð-
arinnar. það gefur því að skilja,
að þingið missir áhrifaríkan
mann, ef hann hverfur þaðan.
Lögr. flytur nú grein frá honum
um landkjörið og sjá menn þar
hver mál það eru, sem hann vili
nú fyrst og fremst beita sjer
fyrir. Meðan heimastjómarflokk-
urinn og Sjálfstæðisflokkurinn
deildu fyr á árum, voru þau Lögr.
og Sig. Eggerz oft og tíðum sitt
á hvoru máli, og hún lítur að
sjálfsögðu öðrum augum en hann
á ýmislegt, s'em á þeim tímum var
að gerast. En þau mál eru nú út
kljáð og flokkaskipunin, sem á
þeim bygðist, getur ekki komið
til greina framar. Er þetta tekið
fram vegna nokkurra orða í grein
Sig. Egggerz hjer í blaðinu. En
hann hefur ekki málgagn, eins og
keppinautar hans, til þess að
flytja mönnum skoðanir sínar út
um sveitir landsins, svo að Lögr.
telur rjett, að ljá honum rúm til
þess. Hún hefur áður flutt grein
frá forvígiskonu kvennalistans,
frú Bríeti Bjarnhjeðinsdóttur, og
um hana er það sama að segja
og um efstu mennina á hinum
listunum, að hún er vel til þess
valin að skipa efsta sætið á lista
kvenna, því engin kona hefir unn-
ið eins vel og lengi og hún að
framgangi kvenrj ettindamálanna
hjer á landi. — En nú á aðeins
að kjósa 3 þingmenn, og þar sem
listarnir eru 5, er það áhjákvæmi-
legt, að einhverjir 2 verða að
sætta sig við að falla.
---o---
Spunavjelar.
Eins og mörgum er kunnugt
hefir Jón Gestsson á Villinga-
holti smíðað spunavjelar á nokkr-
um liðnum árum (sbr. greinar í
Lögr áður). Nú í vetur hefir hann
með aðstoð sona sinna Krist-
jáns og Gests, sem báðir eru
þjóðhaga smiðir, eins og faðir
þeirra, gert mikilsvarðandi breyt-
ingar á lopavagninum í spunar
vjelinna, fyrst og fremst með því
að gera lopavagninn miklu traust-
ari og einfaldari en hann hefur
áður verið. Gjöra niðurfærsluna
á þræðinum miklu ljettari og
handhægari. Og svo höfuðatriðið,
að nú lokar vjelin sjer sjálf, sem
hún ekki gerði áður, sem hver
spunamaður mun telja höfuðkost,
með því það eykur mikið spuna-
hraðann, og gerir verkið um leið
ljettara.
Jeg hefi reynt vjel þessa, og
líkar hún vel í alla staði, og tel
hana miklu fullkomnari heldur en
þær spunavjelar, sem jeg hefi
áður þekt.
Heimilisiðnaðarfjelögin ættu að
kynna sjer umbætur þessar, og
meta að verðleikum.
p. t. Reykjavík, 20. maí 1926.
Erasmus Gíslason.
Háskólinn. Sveinbjörn Sigur-
jónsson lauk þar síðastl. laugar-
dag meistaraprófi í íslenskum
fræðum.
Henry Erichsen, norskur mað-
ur, sem er frægur fyrir það, hve
vel hann leikur á harmoníku, er
Schannongs Monnmenforretn.
0. Farirnag’sgade 42, K.höfn.
Stærsta og góðfrægasta leg-
steinasmiðja á Norðurlönduin.
Umboðsmaður á íslandi.
Snæbjörn Jónssou,
Holtsg. 7B (simi l93t»), Reykjavik
Bókaverslun
þORSTEINS GÍSLASONAR
er nú flutt í
þingholtsstræti 1.
þar fást nú, auk eldri bóka:
Vesalingarnir I., eftir V. Hugo.
Út úr ógöngunum, eftir Guðm.
Hannesson.
Afgreiðsla
Lögrjettu og Óðins
er nú flutt í
þingholtsstræti 1.
nýkominn hingað og ætlar að
láta til sín heyra í Nýja Bíó í
kvöld.
Landhelgisbrot. þór tók í dag 3
þýska togara við Ingólfshöfða og
fór með þá til Vestmannaeyja.
Mál þeirra ódæmd enn.
Dr. Neiiendam, merkur danskur
guðfræðingur, dvaldi hjer um
tíma í vor og flutti mjög fróð-
lega fyrirlestra á Háskólanum um
danska kirkjusögu og danskt
skólalíf.
Kappreiðar. Lesið auglýsingu á
öðrum stað í blaðinu um kapp-
reiðar, sem fara eiga fram í
byrjun næsta mánaðar.
Taugaveiki fer vaxandi á Isa-
firði. Liggja nú 40 í kaupstaðn-
um og 9 utan hans, en 3 eru
dánir. Inflúensa er nú einnig á
ísafirði.
Dánarfregn. Dáin er í Khöfn
22. f. m. frú Gyða þorvaldsdóttir,
ekkja dr. Björns heitins Bjama-
sonar frá Viðfirði, góð og mikil-
hæf kona.
Gagnfræðaskólinn á Akureyri.
þaðan eru nýútskrifaðir 32 nem-
endur. Fengu 17 fyrstu eink., 12
aðra og 3 þriðju. Við uppsögn
skólans flutti skólastjóri erindi um
skólabrag og skólabresti.
Hraðferðir Sameinaða gufu-
skipafjel. í sumar byrja 8. júní
frá Khöfn, og fer ísland fyrstu
ferðina. Síðan halda þær áfram
annanhvern þriðjudag frá Khöfn
og annanhvern miðvikudag frá
Reykjavík. Komið verður við í
þórshöfn og Vestmannaeyjum í
báðurn leiðum. Bæði Botnia og
Island verða höfð í þessum ferð-
um. Einnig fara þau til Norður-
landsins, og er fyrsta ferðin þang-
að s.s. Island 15. júní og síðan
annarhvom þriðjudag frá Rvík.
Snúið við á Akureyri aftur til
Rvíkur. — þá verða einnig beinar
ferðir frá Leith, með viðkomum
í þórshöfn og Vestmannaeyjum.
Fer s.s. Tjaldur þær ferðir. Fyrsta
ferðin frá Leith er 9. júní og síð-
an annanhvern miðvikudag. Frá
Reykjavík er fyrsta ferðin 16.
júní, og síðan annanhvern mið-
vikudag.
Frá myrkri til ljóss heitir ný-
útkomin bók eftir ólafíu sál. Jó-
hannsdóttur, gefin út af systur
hennar, Sveinbjörgu Jóhanns-
dóttur, sem er búsett hjer í bæn-
um. I bókinni segir Ólafía frá
ýmsu, sem drifið hefur á daga
hennar, og verður nánar sagt
frá bókinni síðar.
Hallveigarstaðir. Svo á að heita
samkomuhús það, sem konur ætla
að reisa á Arnarhóli, og er það
kent við Hallveigu konu Ingólfs
landnámsmanns. Hlutafje er safn-
að um alt land til þess að koma
húsinu upp.
Óðinn. Fyrra hefti yfirstand-
tandi árg. er nú væntanlegt bráð-
um. Hefur útkoman dregist vegna
anna í Gutenbergs-prentsmiðju.
PrentsmiOjan Acta.