19. júní - 01.09.1920, Side 4

20
1 9. JÚNl
armun á réttu móli og röngu, aðra
brestur þekking betri orða, þó þeir
viti að orð þau, er þeir nota séu eigi
rétt. Og enn aðrir sem þekkja ýms
gömul góð orð, en nota þó ekki
vegna þess að þeir standa þar einir
uppi, og yrðu ef til vill að athlægi
nágrannanna, fyrir sérvizku.
í afskektum héruðum landsins, eru
ennþá til mörg góð, gömul heiti á
ýmsum hlutum, er breytt hafa nafni
meðal almennings. þau orð mega
ekki týnast. »19. júní« biður lesendur
sína að veita þessari málhreinsunar-
tilraun þá liðveizlu, að senda oss
sem flest slíkra orða, og einnig þau
nýheiti, er þeim kynni að þykja
hentug og vel við eigandi. Þetta geta
menn bezt gert þá er þeir sjá orða-
safnið, er birt munu verða í næstu
tölublöðum. Viti þér einhver nöfn
betri þeim er þar birtast, þá látið
þau koma í ljós. Við samanburð og
umræður má margt vinnast.
Vér konur höfum hingað til verið
næsta kærulausar um mál vort —
móðurmálið. Það væri þvi vel að
vér, áður það er um seinan, athug-
uðum hvaða hlutdeild vér getum átt
í því að íslenzk tunga lifi, hrein og
óspilt. Óvíða er hlutverk vort stærra
og göfugra en þar. Af vörum mæðr-
anna læra börnin málið. Þær leggja
undirstöðuna undir framtíðina í þessu
sem svo mörgu öðru. Og það varðar
miklu að sú undirstaða sé rétt.
Sameignarhús kvenna.
í Kaupmannahöfn eru húsnæðis-
vandræði engu minni en annars stað-
ar. Erfiðleikar á byggja margir og
miklir. Það má því kallast því nær
kraftaverk að konur þar skuli hafa
getað komið upp jafn stóru og mynd-
arlegu húsi og því, er þær nú i sum-
ar hafa fengið fullgjört. Forgöngu-
maður fyrirtækisins er ungfrú Thora
Daugaard, ritstjóri blaðsins »Tidens
Kvinder«. Hún átti hugmyndina að
byggingunni og hefir séð um fram-
kvæmd hennar með aðstoð málfærslu-
manns. Það er ómögulegt að komast
hjá því að öfunda konurnar af hús-
inu þeirra. Það er fallegt til að sjá,
þar sem það stendur við breiða og
fallega götu. Það er vistlegt inni, þar
er frjálslegt að búa og íbúarnir eiga
sjálfir hver sinn skerf í byggingunni.
»Við þurfum ekki að óttast að okk-
ur verði sagt upp« sagði ein þeirra.
í þessari kvennahöll eru 150 vistar-
verur. Eru íbúðirnar nokkuð mis-
munandi eftir því hve mikið fé hefir
verið lagt fram til byggingarinnar. Sú,
sem lagt hefir fram 1500 kr. fær tvö
herbergi, eldhús, baðklefa, vatnssal-
erni og geymslu. Leigan um 60 kr.
á mánuði. 1000 kr. hlutur gefur íbúð
með einni stórri stofu og 500 kr.
hlutur aftur minna herbergi, auðvit-
að með sömu þægindunum og dýr-
ustu íbúðirnar, því í nýjum húsum
er baðið jafn nauðsynlegt og birta
eða hiti. Fyrir minni íbúðirnar er
leigan þetta frá 45—30 kr. á mánuði.
Hverjbúð liggur^algjörlega út af fyr-