Norðri - 08.04.1909, Síða 1
Ritstjóri: BJÖRN LINDAL Brekkugata 19.
Akureyri, Fimtudaginn 8. apríl,
IV. 14.
Til minnis.
Bæjarfógetaskrifstofan opin kl. 10—2, 4—7
Bæjarsjóður, Lækjargötu 2, mánud. mið-
vikud. og laugardaga kl. 4. 7
Ritsímastöðin virka daga 8 f. h. til 9 e. h.
helga daga 8—11 og 4—6
Bókasafnið, þriðjud.. fimtud. og laugard.
5—8. Sunnudögum 10—11 og 4 8.
l’ósthúsið 9—2 og 4—7.
Utbú Islandsbanka 11—2
Utbú Landsbankans 1—12.
Stúkan Akureyri fundard.þriðjud.kv. kl. 8.
Brynja miðvikudagskvöld kl. 8.
Isafold Fjallkonan sunnudagskv. kl. 4.
Trúföst mánudagskv. kl. 8.
Kristján Stefánsson.
Drukknaði aðfangadag
jóla síðastl,
— í nafni móður hans,—
Hörð voru jólin mín, hjartkæri son!
«Hvað varð af syninum rníuum?*
hrópaði í hörmungum sínum.
Hjartað í barminum mínum,
örþjáð af óþreyju og pínum.
Hvar er nú ljósið og lifandi von,
Lausnari á himninum þínum?
Færðu mér son minn í faðmiþínum!«
—K$X—
»Eg þekti hans skóhljóð, og skjálfandi
beið:
Ó skelfing hve langt var að þreyja,
örvingluð, alein að þreyja,
stríðandi, sturluð að þreyja,
friðlaus og fá ekki að deyja!
Ljá mér nú s'dmu í skerandi neyð,
skapari, og lát mig svo deyja,—
vita um hann, sjá hann, og síðan
deyja!» —
En ekki hvarf votiin, því aldregi brást
endrar nær hvar sem var staddur,
hvort hann var hungraður, saddur,
heill eða veill eða gladdur
hress eða í hrösunum staddur,
vitjaði’ hann æ mín með viðkvæmri ást,
sem væri hann af alsnægtum saddur,
og sælan sig hugði, ef hjá mér var
staddur. —
Og enn á eg von eftir alt mitt fár;
því andinn í djúpunum sfnum,
sálin í skelfingum ^ínum,
hjartað í hörmungum sínum,
elskan í almætti sínum,
skapar í myrkrunum skínandi ár,—
í skerandi hugraun og pínum.
Syngja mér guðsorð frá syninum mínum.
——.
En ekki á eg von um nein veraldar-
Ijóð,
að víðfrægi soninn minn dáinn;
þeir segja, hann sé kominn í sjáinn,
sama sé flestum um náinn,
hárt sé að hörta itt í blálntt.
Peir vita’ ei að syngja mér ódáins-óð
englarnir, vonin og þráin:
Hann lifir, hann lifir, þótt löngu sé
dáinn.* —
—i#*—
Þín auðna var smá, og eg á ekki von,
að orðstýr þinn berist í ljóði.
En það segi’ eg hátt og í hljóðir
í hjarta þíns göfuga sjóði
áttir þú gull þó ei glóði.
Fríðleiks og atgerfis, elskaði son,
unni þér skaparinn góði; —
alt það, alt það áttu í sjóði.
Og eg á í sjóði eins, minn son,
þann arðinn, er sorgin greiðir,
sorgin, er samlífið deyðir
sorgin er kröftunum eyðir,
sorgin, er sálina neyðir
að flýja til Hans í heilagri von,
sem harmana stóru greiðir.
' Himnunum hærri? eru lífsins leiðir.
Matth. fochumsson.
Ráðherrann.
Eigi er það að undra, þótt þeir menn,
er elt hafa nýja ráðherrann. Björn Jóns-
son allar þær krókaleiðir og glapstigu,
er hann hefir farið í mörg ár, og haftJ-
ið hann óskeikulan eins og kaþólskir
menn páfann í Róm, séu vantrúaðir á
þær fregnir, er borist hafa af orðum
hans og ummælum við Dani, dagana,
sem hann var f Kaupmannnahöfn síð-
ast. Þeir hafa elt hann í blindni eins
og sauðahjörð, sem eltir grámórauðan
gemling, er þjösnast á undan, treystandi
því, að þessi óviðjafnanlega skepna séaf-
burða foristusauður, oggætir sín ekki fyr
en hann hefir leitt hana út íbotnlaust kvik-
syndi, fen og foræði og snýst þar umsjálf-
an sig eins og skopparakringla, sakir þess
að hann er höfuðsóttargemlingur en ekki
foristusauður. —
Þessi ummæli stinga svo mjög í stúf
við það, sem þessi pólitiski páfi hefir
sagt og ritað þessi árin, að meira þarf
en meðal dirfsku og ósvífni til þess að
leyfa sér slíkt. En sé hinn pólitíski fer-
ill hans athugaður lítið eitt nánar, þá
verður þetta alt harla auðskilið. Hann
hefir til þessa leyftsér, að bjóða þjóð-
inni margfalt meiri ósannindi og blekk-
iugar, mótsagnir og hringlandahátt, en
nokkur annar fslendingur hefir nokkurn
tíma gert, og í stað þess að launa hon-
um þetta að maklegleikum hefir hon-
um verið falin mesta vanda og virðing-
ingarstaðan í landinu. Það er því eigi
undarlegt þótt manninum virðist eigi
nauðsynlegt að fara varlega. Hann hef-
ir fulla ástæðu til þess að treysta því,
að jafnvel þetta sé líka hættulaust fyrir
sig. Bara þræta fyrir, að hann hafi sagt
þetta, efreyndin yrði sú, að flokksmenn
hans vildu ekki taka undir það með
hönum. Og nú er það komið f Ijós,
að þeim þykir snúningurinn of skarp-
ur og auðsær. og þessvegna er hann
þegar tekinn til að þræta fyrir þessi um-
mæli. Hvað gerir það til, þótt hann geri
sig aðundri og ósannindamanni í augum
Dana héðan af ? Hann er orðinn ráðherra,
og það embætti taka Danir ekki af hon-
um meðan hann hefir fylgi meiri hluta
hinnar íslenzku þjóðar.
En hversvegna hefir hann þá sagt
þetta?
Svarið liggur beint við:
Kænlegast er og hagvænlegast að vera
Danavinur í augum Dana. en Danahat-
ari í augum íslendinga, að vera beggja
vinur og hvorugum trúr; kalla þá menn
Danasleikjur og danska íslendinga, er í
einlægni og hreinskilni vilja vinna að
góðu samkomulagi milli þessara tveggja
bræðraþjóða, þegar hann er hér á landi,
en þegar hann er í Danmörku, þá að
reyna að telja Dönum trú um,.að það
séu aðeins ungir »fautar«, sem hér á
landi tali óvingjarnlega í garð Dana.
En þegar þetta er komið upp um hann
og verður ekki dulið lengur, þá er eina
ráðið að þræta fyrir það á íslandi, sem
hann hefir sagt við Dani, og þræta fyr-
ir það í Danmörku, sem hann hefir
sagt hér á landi.
Undarlega má þeim mönnum vera
varið, sem ekki þykir sórna landsins
misboðið með slíku athæfi. Getur þjóð-
in gert sér meiri skömm en þá, að fela
þeim manni æzta og mesta virðingar-
starfið í landinu, sem gerir sig berann
að því að vera huglaus hræsnari, bæði
gagnvart sinni eigin þjóð og útlendum
þjóðum?
Harla' óskemtilegt hlýtur það að
vera fyrir þá menn, sem trúað hafa bet-
urenorðum heilagrar ritningar ölluþví
sem í «ísafold« hefir staðið nafnlaust.
í fullu trausti þess, að það væri eftir
ritstjórann sjálfan, og þess vegna hinn
æðsti og óskeikulasti vísdómur, bæði
þessa heims og annars, að heyra nú
af munni sjálfs hans fullyrðing um það,
að margt af því, sem vísdómlegast hefir
þótt og kjarnbezt hafi verið eftir »ungan
fauta», marklaust bull og að engu haf-
andi. Skyldi engum þessara manna fara
að skjöplast trúin á óskeikulleik »ísafold-
ar hér eftir?
Ætlar þjóðin að taka því með þökk-
um og láta það líðast bótalaust, að
æzti maður landsins geri hana eigi að
eins hlægilega heldur miklu fremur
fyrirlitlega í augum útlendra þjóða? Það
er fyrirgefanlegt, þótt ílt sé, að kunna
sér ekki hóf, en það er ófyrirgefanlegt
að brúka stóryrði og hroka þangað til
á hólminn er komið, en leggjast þá á
magann og skríða flaðrandi að fótum
þeirra manna, er valin hafa verið hin
hæðilegustu orð alt þeirrar stundar
meðan verið var að safna liðinu.
B. L.
Húsbruni á Seyðisfirði.
Aðfaranótt sunnudagsins er var, brann
verzlunarhús Braunsverzlu nar »Ham-
borg» á Seyðisfirði. Verzlunarstjóri var
Brynjólfur Sigurðsson. Skaðinn er met-
inrt 20,000 kr.
1909.
Talsfmafregnir
TIL NORÐRA.
Nýi ráðherrann talar við Dani.
(Sfmskeyti til «Lögréttu»)
Kaupmannahöfn, 1. apríl.
Stjórnarástandið óbreytt fram-
vegis. Formenn alþingis lofa að
vinna að góðu samkomulagi milli
Danmerkur og íslands. Ráðherr-
ann ætlar að berjast móti skiln-
aðarstefnu, afneitar stöðugt Isa-
fold. Blöðin dönsku hrifin en
henda gaman að honum.
Kaupmannahöfn 3. apríl.
Ráðherrann segir blöðunum:
Vér frumvarpsandstæðing-
ar höfum að eins barist
móti Hannes/ Hafstein. Vér
viljum ekki stofna lýðveldi, enda
þótt oss yrði boðið það. Vér
íslendingar erum bæði í efna-
legu og menningarlegu tilliti of
óþroskaðir til þess. Vér getum
ekki æskt nokkurs betra en vera
í sambandi við Danmörku. Hjá
Dönum vitum vér oss örugga.
Staða íslands til Danmerkur er
álíka og hjáleiga til höfðingjaset-
urs (Husmændernes til .Herre-
gaardene).
Stúdentafélagsfundur haldinn í
gær (2. apr). Björn fordæmdur
þar; — ekkert líknaryrði.
Frumvarpsandstæðingar í Reykjavík
hafa ekki viljað trúa þessum fréttum.
Reyna þeir að breiða það út, að um-
mæli ráðherrans séu rangfærð f skeyt-
unum, eða af dönskum blöðum, sem
skeytin eru tekin eftir. F*á hafa þeir reynt
að telja mönnum trú um, að það stúd-
entafélag, sem hér er átt við, sé stúd-
entafélagið «Kári«, sem prófessor Finn-
ur Jónsson stofnaði og hefir ein-
dregið verið fylgjandi Heimastjórnar-
flokknum. Til þess að hrekja þessi ósann-
indi var símað frá Reykjavík til Hafnar
eftir frekari upplýsingum.
Svörin eru þessi:
Kaupmannahöfn 5. apríl
Stúdentafélagsfundurinn al-
mennur, afarfjölmennur. Engin á-
lyktun. Landvarnarmenn afneita
Birni. Leiðréttingatilraunir mark-
lausar og hraktar. Alt hárrétt í
skeytunum.
Ráðherrann reynir, áður en
hann fer (o: frá Höfn) að leið-
rétta að nokkru leyti ummæli þau
er »Kristeligt Dagblad« hefir eft-