Norðurland - 30.01.1904, Qupperneq 3
7i
góðar og þarflegar breytingar, en
margt hefir líka breyzt til hins verra,
og sundurgerð, óhóf og eyðslusemi
vaxið meira en framleiðslan. Og þeg-
ar mönnum hefir fundist þeir eigi
geta þjónað lund sinni lengur hér á
landi, hefir mikill flokkur manna ekki
hikað sér við að gjöra hina mestu
breytingu á ráði sínu — flytjast til
Vesturheims, þar sem síra J. B. hefir
sagt, að menn verði að leggja alt
kapp á að gleyma mörgu eða jafnvel
flestu því, er þeir hafi numið hér
heima. Getur nú breytingafýsnin kom-
ist öllu lengra en þetta? Munu Vestur-
heims-»agentar« geta beitt þeim fortöl-
um við nokkura menn nokkurstaðar á
bygðu bóli nema hér, að landið þeirra
sé óbyggilegt og allir ætti helzt að
yfirgefa það? Þeir gera sér mat úr
nýjungagirni landsmanna, breytinga-
fýsn þeirra og byltingatilhneiging.
Stafafelli i. des. 1903.
JÓN JÓNSSON.
X
Eldsvoðinn á Akureyri l9in 1901
og ábyrgðarfélögin.
Til þess að stöðva þennan elds-
voða voru gerðar miklar ráðstafanir
og kostuðu þær kr. 1703.70. Þetta
fé væntu menn, að ábyrgðarfélögin
borguðu með fúsu geði, af því að
með þessu voru verndaðar eignir, er
þau að öðrum kosti hefðu orðið að
borga fyrir. Verð eignanna skifti hundr-
uðum þúsunda.
Abyrgðarfélögin neituðu. Sérstaklega
hefir ábyrgðarfélagið »Commercial Uni-
on« verið mjög andstætt í þessu máli.
Síðan var ráðaneytinu skrifað um
málið og fór það að reyna samninga
við félögin. Því kom saman við félög-
in um, að rétt væri að færa kostnaðar-
reikninginn niður í kr. 1252.10. Fé-
lögin hafa neitað því, að á þeim hvíldi
nokkur lagaskylda til að borga fyrir
ráðstafanirnar til að aftra útbreiðslu
eldsins, en danska félagið »Det kgl.
oktr. Kompagni« bauðst þó til að borga
kr. 410.70. Boði þessu áleit ráðaneytið
að ætti að taka.
Félagið »Commercial Union* lét fyrst
í stað líklega um að gera sömu úrlausn,
en svo neitaði það allri borgun og kveðst
ætla að hætta vátryggingarstarfi sínu
á íslandi vegna halla, er það hafi
orðið fyrir.
Ráðaneytið hefir látið í ljós, að það
hafi verið rétt, að hlutaðeigandi lög-
reglustjóri tókst á hendur að standa
fyrir tilraunum þeim, er gerðar voru
til að stemma stigu fyrir brunanum;
um útgjöldin farast ráðaneytinu þann-
ig orð: »að því er snertir greiðslu á
útgjöldum við það, verður ráðaneytið
að vera þeirrar skoðunar, að eigi sé
unt að krefjast borgunar fyrir vinnu,
sem sérhverjum vinnufærum borgara
er skylt að inna af hendi án endur-
gjalds, en að öll önnur útgjöld beri
að greiða úr sjóði hlutaðeigandi kaup-
staðar, svo framarlega sem þau eigi
fást endurgoldin af eigendum verð-
muna þeirra, sem þau hafa verið
greidd vegna — hvort sem munir þessir
hafa verið vátrygðir eða eigi — þannig,
að endurgjalds mætti krefjast af hlut-
aðeigandi vátryggingarfélagi, ef mun-
irnir hefðu verið vátrygðir«.
X
Kvennaskólinn á Akureyri.
Röð við miðsvetrarpróf 4. og 5. jan. 1904.
II. deild.
1. Aldís Einarsdóttir, Stokkahlöðum, Eyjaf.
2. Guðrún Björnsdóttir, Skeið,Barðastrandars.
3. Unnur Guðmundsd., Þúfnavöllum, Eyjaf.
4. Ingibjörg Árnad., Vatnsskarði, Skagafj.s.
5. Stefanía Gísladóttir, Bakka, Eyjafjarðars.
6. Svava Hansdóttir, Akureyri.
Aðalheiður Gísladóttir, Skipalóni, Eyjafj.
Þórdís Árnadóttir, Litladal, Eyjafj. voru veik-
ar og gengu því eigi undir próf. Voru áður
I. og 2. við hverja mánaðarröðun.
Þorstenza Jóhannesdóttir, Akureyri, fór af
skólanum 1 lok októberm. vegna veikinda.
/. deild.
1. Helga Tómasdóttir, Glerárholti, Eyjafj.
2. Steinunn Bjartmarsdóttir, Brunná, Dalas.
3. Guðbjörg Björnsdóttir, Smáhömrum,
Strandasýslu.
4. Ingibjörg Beck, Sómastððum, Suðurm.s.
5. Þóra Jónasdóttir, Svfnaskála, Suðurmúlas.
6. Sigríður Brandsdóttir, Ólafsdal, Dalas.
7. Elísabet Beck, Sómastöðum, Suðurmúlas.
8. Helga Hallgrímsdóttir, Akureyri.
9. Axelína Dúadóttir, Akureyri.
10. Karen ísaksdóttir, Helgastöðum, Þing-
eyjarsýslu.
II. Arnfríður Sigurhjartard., Urðum, Eyjafjs.
12. Sigrún Jónsdóttir, Akureyri.
13. Hrefna Jóhannesardóttir, Akureyri.
14. Jósefína Stefánsdóttir, Siglufiröi.
Polly Grönvold, Siglufirði, Rósa Tómas-
dóttir, Flugumýri, Skagafirði, Solveig Þor-
steinsdóttir, Akureyri, gengu ekki undir próf
vegna veikinda.
Þórunn Friðjónsdóttir, Akureyri, hefir eftir
læknisráði eigi tekið þátt í nema nokkurum
af námsgreinunum.
Hildigunnur Einarsdóttir, Akureyri, fór af
skólanum í nóvembermánuði vegna veikinda.
Þuríður Jónsdóttir, Finnbogast., Strandas.
fór eftir læknisráði af skólanum eftir fárra
daga dvöl, vegna augnveiki.
Lundfríður Hjartardóttir.
X
Rækfunarfélagsfundur.
Arið 1904, hinn 22. janúar, var
fundur haldinn af félagsmönnum í
Ræktunarfélagi Norðurlands, sem eiga
heima í Akureyrarkaupstað. Friðbjörn
bóksali Steinsson hafði eftir beiðni
fjelagsstjórnar Ræktunarfélagsins boð-
að til fundarins, stýrði fundinum og
tók til skrifara amtmann Pál Briem.
Fundarstjóri las upp bréf frá skóla-
stjóra Sigurði Sigurðssyni á Hólum,
dags. 30. nóv. f. á. Því næst hófust
umræður um efni þess:
1. Fundarmenn óska að Ræktunar-
félagið útvegi fræ og útsæði, og var
þetta samþykt í einu hljóði. Nokkurir
félagsmenn pöntuðu útsæði.
2. Eftir nokkurar umræður var sam-
þykt í einu hljóði að óska þess, að
Ræktunarfélagið sendi mann til að
halda fyrirlestur um tilbúinn áburð,
og enn fremur um garðrækt og tún-
rækt.
3. Samþykt var að fela bóksala Frb.
Steinssyni að taka á móti óskum þeirra
manna, er vilja fá sérstaka leiðbeiningu
heima hjá sér, viðvíkjandi jarðabótum,
eða panta tilbúinn áburð, og geta þeir
gefið sig fram til loka marzmánaðar.
4. Mesta þýðingu af jarðabótum
hafa endurbætur á túnum og görðum,
og vatnsveitingar. Ef hægt væri að
koma þeim fyrir á flóanum fyrir ofan
bæinn, þá mundi það hafa afarmikla
þýðingu.
5. Félagsmenn eru 61 í bænum og
eiga því að kjósa þrjá fulltrúa; þessir
voru kosnir fulltrúar:
Aðalsteinn Halldórsson vélastjóri,
Páll Briem amtmaður,
Sigurður Sigurðsson járnsmiður.
Varafulltrúi var kosinn:
bóksali Frb. Steinsson.
Fundargjörð upplesin og samþykt.
Fundi slitið.
Friðbjörn Steinsson. Páll Bríem.
Fjárbaðanir á Ausfurlandi
voru byrjaðar, þegar póstur fór að
austan í flestum hreppum Norður-
Múlasýslu og í nokkurum hreppum
Suður-Múlasýslu, og ganga bændur
nú með áhuga og kappi að því, að
framfylgja öllum reglum Myklestads
bæði með baðanir og innigjafir.
Á leið sinni austur tók Myklestad
með sér Kristján Sigurðsson sýslu-
nefndarmann á Grímsstöðum á Fjöll-
um. Myklestad var kominn rétt fyrir
jólin austur á Jökuldal og var þá
þegar brugðið við að sækja baðlyf
og smíða baðker. Hinn 4. janúar var
byrjað þar að baða á 2 stöðum og
nokkurum dögum síðar á hinum þriðja.
Það mátti heita, að baðararnir ynnu
bæði nótt og dag að böðun, skoðun
sauðfjárins og tóbakssuðu. í öðrum
hreppum unnu menn með sama kappi.
Myklestad var búinn að senda menn
til Vopnafjarðar og niður I firðina.
Hann var búinn að koma fjárböðunum
í gang á Völlunum og var í þann
veginn að fara upp í Skriðdal og
ætlaði síðan lengra suður í Suður-
Múlasýslu.
Rækfunarfélagið.
Félagsmean í Saurbæjarhreppi hafa
nýlega haldið fund. Þar gengu 10
manns í félagið. Sömuleiðis hefir verið
haldinn félagsfundur í Glæsibæjarhreppi
nýlega. Þar fjölgaði félagsmönnum um
9. Hér á Akureyri hafa og nokkurir
gengið í félagið.
\
Bíirnsmissir.
Undir nafni föðursins, Jóhannesar Sigur-
jónssonar.
Barnið mitt! Eg skil það varla, að veslings
pabbi þinn
er vakandi og lifir, þegar auga þn'tt er brostið,
þú, sem varst minn vorgróði’ eftir vetrar-
langa frostið.
Langt er upp til sólarinnar, látni vinur minn;
lengra fyrir þreyttan mann að sínum grafar-
beði;
þó er enn þá miklu lengra að minni týndu
gleði.
Barnið mitt, á leiði þfnu loga grátsölt tár
líkt og dögg í blómum vona mínna,
blómum, sem að dóu um leið og eldur
augna þinna.
í myrkrið hefi’ eg hrópað í inörg og þung-
bær ár,
en mér var, barn mitt, aldrei svarað neinu.
Nú þori’ eg ekki að hrópa; en vona og efa
í einu.
Jóhann Sigurjðnsson.
X
Kúakynbófafélag
Hörgdæla hefir látið prenta lög sín. Ein
deild í félaginu er tekin til starfa.
Flugufregnir.
Austanblöðin flytja fregnir hjeðan af Akur-
eyri, sem ekki eru sem áreiðanlegastar.
Ein er sú, að Páll Briem amtmaður sé að
kaupa Hvítárvelli í Borgarfirði og ætli að
fara að búa þar. Það hefir aldrei svo inikið
sem komið til orða--amtmanni ekki einu
sinni nokkuru sinni komið það til hugar,
eftir þvf, sem hann segir oss.
NI.
Önnur er sú, að kaupmaður Jón Norðmann
hafi keypt íbúðarhús amtmanns. Það er
sömuleiðis tilhæfulaust.
Þriðja er sú, að kaupmaður Jón Norð-
mann eigi að verða útbússtjóri hlutafélags-
bankans hér á Akureyri. Hver sem það
kann að verða, er óhætt að fullyrða, að
enn hefir ekkert veríð um það ákveðið.
Bæjarsfjórnarfundir.
29. des. 1903.
Vatnsveitan. Skýrt frá, að menn í innri
hluta bsejarins óski þess ekki, að bæjar-
stjórnin taki að sér að sjá um vatnsveitu
þeirra, en að í ytri hluta bæjarins óski menn,
að bæjarstjórnin taki málið að öllu leyti að
sér. — Ákveðið, að bæjarstjórnin taki að sér
vatnsveitu Oddeyringa gegn því, að þeir
láti í té ábyrgð á greiðslu Iáns þess, sem
tekið hefir verið til vatnsveitunnar, afborg-
unum og vöxtum. Enn fremur ákveðið, að
bæjarstjórnin standi í ábyrgð fyrir láni, er
tekið hefir verið til vatnsveitunnar f innri
hluta bæjarins og lagt fram ábyrgðarskjal
frá hlutaðeigendum, dags. 16. des., fyrir
afborgunum og vöxtuin lánsins.
Tveir menn höfðu neitað að greiða sótara-
gjald fyrir járnpípur upp úr húsum þeirra.
Ákveðið að sleppa þessum mönnum við mál-
sókn, en til þess að slíkar neitanir gætu ekki
komið fyrir eftirleiðis, var ákveðið að gera
viðauka við bæjarreglugjörðina með skýlaus-
um ákvæðum um skyldu þessara manna.
Ákveðið að gefnu tilefni að greiða þeim,
sem lánað hafa áhöld og annað til að stöðva
eldsvoðann 19. des. 1901, sanngjarna borgun
fyrir þau innan 1. maí þ. á., svo framarlega sem
borgun fáist eigi annarstaðar frá, gegn þvf,
að fá þann rétt, er þeir hafa til endurgjalds
frá hlutaðeigandi ábyrgðarfélögum.
9. jan. 1904.
Þessar nefndarkosningar fóru fram:
Fátækranefnd: Bæjarfógeti, Frb. Steinsson,
Eggert Laxdal.
Eyrarlandsnefnd : Kristján Sigurðsson,
Magnús Kristjánsson, Páll Briem.
Veganefnd: Kristján Sigurðsson, Friðb.
Steinsson, Páll Briem.
Fjárhagsnefnd: Bæjarfógeti, Magnús Blönd-
al, Magnús Kristjánsson.
Skólanefnd: Bæjarfógeti, J. V. Havsteen.
Heilbrigðisnefnd: J. V. Havsteen.
Alþýðustyrktarsjóðsnefnd: Eggert Laxdal,
Frb. Steinsson, J. V. Havsteen.
Vatnsveitunefnd: Magnús Blöndal, J. Norð-
mann, Eggert Laxdal.
Hafnarnefnd: Jón Norðmann.
Byggingarnefnd: Kristján Sigurðsson.
Spítalanefnd: Jón Norðmann. Joh. Christ-
ensen.
Skattanefnd: Friðb. Steinsson, Vigfús Sig-
fússon; til vara Friðrik Kristjánsson.
Yfirskattanefnd (stungið upp á): Jón
Norðmann, síra Geir Sæmundsson, Páll
Briem. Til vara Sig. Sigurðsson járnsmiður.
Samþ. eftir tillögu spítalanefndar að hækka
laun gjaldkera spítalans um 50 kr. á ári,
svo laun hans verði 150 kr. á ári, þar til er
bæjarstjórnin ákveður öðruvísi.
Ákveðið að fella úr spítalareikningnum
gamla skuld Jóhannesar Jörundssonar, kr.
13,44.
Ákveðið að leigja Aðalst. Halldórssyni íil
erfðafestu landið fyrir vestan Bæjarstræti,
sunnan frá túni Jóns Jónssonar söðlasmiðs,
norður að bæjargirðingunni og vestur að
klöppum, um 7 dagsl., eftir tilvísun Eyrar-
landsnefndar, með þeim skilmálum, að hann
borgi 1 kr. á ári í erfðafestugjald af dagsl.
auk venjulegs lóðargjalds og láti lóðina af
hendi við bæjarstjórn fyrir 300 kr. dagsl.,
ef bæjarstjórn vjll fá landið aftur eða hluta
af því til vega eða hússtæða.
26. jan.
Ákveðið að fela hafnarnefnd að gera á-