Norðurland - 31.01.1911, Blaðsíða 2
N!.
18
við hann. Stóllinn fer að hreyfast til
og gæzlumaður segir að honum sé
lyft upp með miðlinum. Þegar svift-
ingar þessar ágerast og jafnvel stól
gæzlumanns er velt, flyt eg mig inn
til miðils og sezt þar fast hjá honum
til vinstri við hann, en hinumegin sat
gæzlumaður. Eg tek með annari hendi
í tágastólinn, sem miðill situr á, er eg
hafði þreifað hversu hann sat. Stóll-
inn var við og við á talsverðri hreyf-
ing, sem var mjög kynleg. Það var
eins og stóllinn spriklaði. Eg heyri
nú afarglögt röddina eins og niðri á
gólfi undir stólnum.
Nokkru áður en eg flutti mig inn
til miðilsins heyrðist sem maður blési
fast þar í nánd við þá félaga. Gæzlu-
maður segir að blásið hafi verið á
sig. Líka hafi hönd komið við sig
oftar en eitt sinn.
*
Þegar eg hefi setið þarna hjá miðl-
inum nokkra stund, er blásið framan
f f mig allfast, svo glögglega heyrðist
um alt herbergið. Meðan blásið var,
talaði miðiliinn ðslilið án þess að nokk-
ur sians yrði á. Með munninum gat
hann því ekki blásið og mér var ó-
kunnugt um að hann eða gæzlumaður
hefðu nein áhöld til að blása þannig.
Auk þess sneri andlit hans frá mér
og höndurr hans var hr.’dið, en höfuð
gœzlumanns var í annari átt en þeirri
sem blástur þessi kotn úr. Hinir sem
viðstaddir voru sátu allfjarri í öðrum
enda stofunnar, og þar sat aðeins
formaðurinn milli tveggja vantrúaðra.
Það sýndist því óskiljanlegt hver gat
blásið þannig.
Rétt á eftir talar annar þeirra kum-
pána einhver ókvæðisorð, að mér heyr-
ist, fast við andlit mér. Eg rek hnef-
ann af alefli út í loftið og hygst að
gefa honum duglegt kjaftshögg, en —
gríp í tómt eins og vant var.
Eftir nokkra stund hættir ókyrðin.
Þeir ósýnilegu félagarnir sýnast nú
hálfu þróttminni en fyr. Eftir þetta
ber ekkert til tíðinda nema hvað högg
heyrast nokkrum sinnum á miðjum
vegg stofunnar, sem tala mátti við og
einu sinni eða tvisvar reyndi ný kven-
mannsrödd að segja nokkur orð, en aí
þeim skildust örfá.
Þegar miðillinn var vaknaður og
Ijós kveikt, mátti sjá á rispu eftir
stólinn á veggnum, að hann hafði
lyfzt 35 centimeter upp í loftið, en
þetta sannaði ekki hvernig hann haíði
lyfzt.
Það er næsta lítið sem við fræð-
umst af þessu, nema það að við höf-
um ekki orðið áskynja að brögð væru
höfð í frammi. Víst er það og, að
torvelt er að skýra bæði þennan
hvalablástur og höggin á veggnum.
En við erum nú orðnir þessu vanir,
svo við undrumst þetta ekki. Þvert á
móti: Við hefðum máske orðið öllu
frekar hissa ef ekkert kynlegt hefði
borið til tíðinda.
Þetta sýnir bezt að fyrirbrigðin hafa
haft meiri áhrif á okkur en við vitum
ljóslega af.
Og eigi að sfður: Það er eins og
okkur sje ómögulegt að trúa þeim.
Líklega þarf maður að venjast þeim í
langan tíma til þess að geta trúað
svo vitlausum og lygilegum hlutum-
\
Þingmálafundir
í Skagafirði.
Símfréttir.
Þingmálafundir voru haldnir á
Haganesvík þ. 23., á Hofsósi 24. og
á Kolkuósi þ. 25. þ. m.
Á Hofsósfundinum voru gerðar
samþyktir þessa efnis:
1. Stjórnarskrármál:
Fundurinn telur sjálfsagt, að stjórn-
arskrármálið verði tekið til meðferð
ar á næsta þingi og leggur sérstaka
áherzlu á:
a. Afnám konungkjörinna þing-
manna.
b. Að konur fái kosningarrétt og
kjörgengi til alþingis.
c. Að íslenzk mál verði ekki borin
upp í rfkisráði Dana.
d. Að slíta megi sambandi ríkis og
kirkju.
e. Að afnema megi eftirlaun em-
bættismanna.
f. Að fjölga megi tölu ráðherra með
einföldum lögum.
2. Sambandsmál. Fundurinn
lýsir ánægju sinni yfir aðgerðum
sjálfstæðisflokksins og núverandi
stjórnar í sambandsmálinu, ogskor-
ar á þingið að halda fast við stefnu
síðasta þings og víkja þar ekkert
frá. Sþ. með 33: 5 atkv.
3. Konungkjörnir þingmenn:
Fundurinn er alvarlega mótfallinn
því, að konungkjörnir þingmenn fái
að sitja á fjórum reglulegum þing-
um, án nýrrar útnefningar, og telr
ur slíkt augljóst brot á stjórnar-
skránrú. Þessvegna skorar fundurinn
á núverandi konungkjörna þing-
menn, að leggja niður umboð sitt
góðlátlega. En þó þeir ætli sér að
sitja í trássi við þjóð og stjórn, virð-
andi að engu augljósan anda og
tilgang stjórnarskrárinnar og alla
venju, þá skorar fundurinn á stjórn-
ina, að útnefna nýja þingmenn í
þeirra stað, og telur henni skylt, að
verða við þeirri áskorun.
4. Bankamál. a) Fundurinn er
mótfallinn því, að landssjóður kaupi
hlutabréf íslandsbanka, en mælir
með því, að landsbankinn sé styrkt-
ur svo, að hann geti fullnægt þörf
landsmanna.
b) Fundurinn telur sjálfsagt, að
Landsbankamálið verði tekið fyrir
og útkljáð á næsta þingi, og lýsir
því jafnframt yfir, að hann telur ran-
sókn landsbankans, þá sem fram
hefir farið, þarfa og réttláta.
5. Aðflutningsbann.
Fundurinn skorar á alþingi, að
víkja í engu frá gerðum síðasta
þings í aðflutningsbannsmálinu.
6. Traustsyfirlýsing.
Fundurinn þakkar ráðherra fyrir
framkomu hans í ýmsum velferðar-
málum þjóðarinnar og lýsir fullu
trausti á honum.
Um 60 voru á fundi.
Fundurinn á Haganesvík var og
fjölsóttur, og þar gerðar mjög hin-
ar sömu ályktanir og á þessum
fundi í flestum þessum málum.
Símfrétt frá Hofsós 26. þ. m. segir,
að Kolkuósfundurinn hafi verið frem-
ur fámennur, en samskonar ályktan-
ir samþyktar þar sem á Hofsós-
fundinutn.
Á þingmálatundi á Sauðárkróki
hafði heimastjórnarmönnum veitt
heldur betur. Liðsmunur reyndar lít-
ill, en æsing mikil í forsprökkum
heimastjórnarmanna.
Síðasti þingmálafundur Skagfirð-
inga var í gær að Reykjum í Tungu-
sveit, en fréttir af honum ókomnar
til Sauðárkróks í dag.
Par baulaði Búkolla.
»Svalan« hans »Norðra« segir í síð-
asta blaðsnepli, að eg hafi blandað
saman skólaskyldu og frœðsluskyldu
þegar eg átti orðastað við Guðmund
á Sandi út af fyrirlestri hans um dag-
inn. Þetta eru tilhæfulaus ósann-
indi, af hverju sem þau stafa. (Senni-
lega hefir svalan ekki fundið neina
rétta ástæðu til að byggja á árás á
m,g> °g Þyí búið hana til, eins og
fyr.)
Eg sagði aðeins, að skólaskylda
væri engin á landi hér, heldur fræðslu-
skylda; og að því er fræðsluhéruðin
snerti, væri ekki heimtað að börn á
fræðslualdri nytu kenslu nema 8 mán-
uði alls — 2 mánuði á hverjum vetri
á aldrinum 10—14 ára. Þetta hafa
víst allir skilið nema »sva!an«. Hún
hefir auðvitað verið úti á þekju, eins
og slíkum er títt.
— Að öðru leyti finn eg enga á-
stæðu til að eyða orðum um þessa
þriggja dálka grein, sem svalan virð-
ist hafa sett saman af afbrýðissemi,
eins og greinina í fyrra. »Norðri«
greyið þarf eitthvað til að fylla dálka
sína, þó hann komi heldur sjaldan út
og ekki nema »hálfur«. Og þessi rit-
smíð »svölunnar« er því ósaknæmari
þeim er lesa kunna, sem» hún er skrif-
uð af minna viti og ritfærni en aðrar
greinar »Norðra«. Og er þá langt
jafnað.
Eg bjóst við því, að Búkolla mundi
baula, fyrst hún var á lífi, eftir að eg
hafði kallað á hana í lok fyrirlestrar
míns um daginn. Um hann hefir hún
ekki einu sinni þorað að nauða neitt;
líklega af því hann var skrifaður og
því hættulegra að gera niér upp orð.
En nú þorði hún að láta til sín heyra.
Og ættarsálin er auðþekt, þó enginn
vissi faðerni Búkollu.
Karl Finnbogason.
X
Þingmálafundir
í Þingeyjarsýslum.
í Norður-Þingeyjarsýslu höfðu ver-
ið haldnir 4 þingmálafundir nýlega.
Á þremur af þeim fundum hafði sjálf-
stæðisflokkurinn mikinn meirihluta, en
heimastjórnarmenn á einum (’-eyndar
aðeins örlítinn, 8 atkv. greidd þeirra
megin.
í Suður-Þingeyjarsýslu var aðeins
haldinn einn fundur, fyrir alla sýsl-
una, að Breiðumýri í Reykjadal, þar
sem heimastjórnarmenn hafa öflug-
astan flukkinn. Tæplega 70 kjósend-
ur sóttu fundinn. Náttúrlega var þar
lýst »megnri óánægju«. Ennfremur
skorað á þingið að afnema aðflutn-
ingsbannið með 50 atkv. gegn 12.
Frnmbœkur
(tvíritunarbækur) kaupa nú flestir kaupmenn
á Norðurlandi og allmargir á Austurlandi í
bókaverzlur) OddsBjörnssonar
á Akureyri.
Þingmálafundur
bæjarstjórnar Akureyrar.
Ár 1911, 29. janúar var samkvæmt
fundarboði frá bæjarstjórn Akureyrar-
kaupstaðar haldinn þingmálafundur í
stóra sal Goodtemplarahússins til þess
að ræða ýms atvinnu- og bæjarmál.
Fundinum stýrði oddviti bæjarstjórn-
arinnar sýslumaður og bæjarfógeti Guð-
laugur Guðmundsson. Hann tilnefndi
til aðstoðar við fundarstjórnina Krist-
ján Sigurðsson bæjarfulltrúa og sem
skrifara Hallgrím Kristinnsson kaup-
félagsstjóra og J. Karlsson sýsluskrif-
ara. Samkvæmt framlagðri dagskrá voru
þessi mál fyrirtekin.
1 Brunabótamál.
Friðbjörn Steinsson bóksali kom fram
með svohljóðandi tillögu:
Fundurinn skorar á þing og sjórn
að koma sem allra fyrst í framkvæmd
innlendri brunaábyrgð á kaupstaðar-
húsum og lausafé manna þar. Annað-
hvort með því að semja ný lög um
brunamál, eða breyta lögum frá 22.
návember 1907, þannig að þau geti
komist í fulla framkvæmd.
Samþykt í einu hljóði.
II. lðnaðarmál.
Frummælandi var Sigurður Sigurðs-
son bókbindari og lagði fram tillögu
sem hljóðar svo:
Fundurinn telur nauðsyn á, að þing-
ið taki iðnaðarmál landsins til ræki-
legrar ihugunar, og mælir með því,
að sett verði sérstök milliþinganefnd
til þess að athuga, á hvern hátt hægt
verði að bæta úr atvinnuskorti lands-
manna, sérstaklega kaupstaðarbúa, er
ganga atvinnulausir marga mánuði árs-
ins.
Við tillögu þessa kom fram svo-
hljóðandi breytingartillaga frá skóla-
meistara Stefáni Stefánssyni. Niðurlag-
ið frá á hvern hátt orðist svo:
iðnaður og vcrkleg kunnátta verði
efld í landinu.
Breytingartillagan og síðan aðaltil-
lagan með áorðnum breytingum sam-
þykt í einu hljóði.
Þá kom fram tillaga frá skólameist-
ara Stefáni Stefánssyni svohljóðandi:
Fundurinn telur æskilegt að næsta
þing veiti Verksmiðjufélaginu á Akur-
eyri sem ríflegastan styrk, svo fjár-
skortur standi félaginu eigi fyrir þrif-
um eða hetti tilfinnanlega framkvæmd-
ir þess.
Samþykt með miklum fjölda atkvæða
gegn 1 atkvæði.
III. Atvinna við siglingar.
OU9 Tuliníus hóf fyrstur máls og
kom fram með tillögu er hljóðaði svo:
Fundurinn skorar á þingið að rýmkva
þann rétt, sem gefinn er f lögum 10.
nóvember 1905, um atvinnu við sigl-
ingar (2. gr.), þannig að skipstjórar
þeir er uppfylla þau skilyrði, er þar
eru sett, megi færa þilskip, að gufu-
skipum undanskyldum, alt að 75 smá-
lestir að stærð'
Eggert Laxdal kom fram með við-
aukatillögu svo hljóðandi:
enda verði þessi undanþága aðeins
veitt innbornum mönnum.
Aðaltillagan samþykt með fjölda at-
kvæða gegn 2 atkvæðum.
Viðaukatillagan samþykt í einu hljóði,
/
. 1