Reykjavík - 05.06.1903, Page 1

Godtha;
tTTtgcfandi: hlutafélagib „Reykjayík11
Ábyrgðarmaður: Jón Olafsson.
Gjaldkerí og afgreiðslumaður:
1Rq>kja\>ík.
IÍEN. S. Þökarinsson.
FRÉTTABLAÐ — VEEZLUNARBLAÐ — SKEMTIBLAÐ — AUGLÝSINGABLAÐ.
Arg (60 tbl. minst) kostar með burðar-
ey 1 i 1 kr. (erlendis 1 kr. 50 au. — 2
sh. — 50 cts). Afgreiðsla:
Laugavegi 7.
IV. árgangur.
Föstudaginn 5. Júní 1903.
29. tölublað.
V^áðgjafinn
T Ð B ! n rí c e r b B B B 13 ffi f5.
mmm VÆm/Á Wi,mr
— I
■ ■ ’ ~r
og
ALT FÆST 1 THOMSENS MAGASÍNl. ~9f
ðjna og eiðavélar
| selur KRISTJÁN fORGRÍMSSON.
‘Legsteinar ísl; ofnar '■LD.VVÉLAK frá Bornholm ávalt til sölu li.la iui.
Siúkan |i|r§sí nr. 43
heldur fundi á hverjum FosíutSsgi, kl.
8 síðd. EViunið að mæia.
Godthaab
Schau. Sömuleiðis eldfastur leir, og Oement í smásölu.
Y erzlunin
ö
3
TT
p
(D
í>
cví
verzlunin GODTHAAB
er ávalt birg af flestum nauðsynjavörum,
flest öllu til liúsbygginga, háta- og þilskipaút
gerðar, sem selst með venjulega lágu verði.
Yandaðar Yörur. Lágt verð.
að verzla en í
Q
o
(Tt-
&
po
p
cr
CD
N
p"
uiunjzje^
qeaqTPOÐ
♦ D»Dh )PO> ©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©♦©^©♦©♦
frá inum
konungl.
hirðsölum
eru bezt og Ijúffengust.
F’ást að eins hjá
Th. Tliorsteinsson.
TJ
ö'
a
er nú opnuð í
Iiafnarstræti 16
GUÐM. GAMALÍELSSON.

c
Laukur
ríkisráðið.
nýkomið í verzlun
€inars jtrnasonar.
Hvað segir Rosebery lávarður
um málið?
Yiðurkent er það af öllum og öll-
um vitanlegt, sem til þekkja, að öll
ríki, sem hafa stjórnarskrá, ertryggja
lögbundið konungsvald, hafa sniðið
fyrirkomulag sitt eftir stjórnarfyrir-
komulagi Breta. Og það vita líka
allir, að einskis lands stjórnarskrá
tryggir löndunum enn jafn-mikið og
örugt frelsi eins og stjórnarfyrirkomu-
lag Breta veitir inni brezku þjóð.
Bretland er fyrirmyndin, sem all-
ar aðrar þjóðir hafa reynt að líkja
eftir, en engin náð, því síður farið
fram úr.
Konungsvaldið er bundnara í Bret-
landi, en nokkru öðru landi. Engin
þjóð, sem við konungsvald á að búa,
mun láta sér detta í hug, að kon-
ungur sinn hafl minna vald, en kon-
ungur Breta.
Sízt af öllu mundi nokkrum manni
í danska konungsríkinu koma það til
hugar.
Hitt er annað mál, að stjórnvitr-
ingar vorir íslendinga, sumir hverjir,
þelckja ekki takmörk og eðli kon-
ungvaldsins.
Þannig fer hr. Jóni Jenssyni og
„Landvarnar“-liði hans. Hann hefir
alveg ranga hugmynd um konungs-
vald og ríkisráð og afstöðu þeirra
hvors til annars. En þessi ranga
hugmynd stafar af þekkingar-bresti.
Af þessu þekkingarleysi stafar það,
að hr. J. J. og fleiri halda því fram,
að enginn ráðgjaji geti mætt í rík-
isráði Jconungs án þess að bera á-
byrgð á gerðum ríkisráðsins. íslands-
ráðgjafi hljóti því, ef hann mæti í
ríkisráðinu, að bera ábyrgð á gerð-
um ráðsins yfir höfuð. — Þeirhalda
því fram, að enginn ráðgjafi geti
haft sérst'óðu i ríkisráðinu, þannig,
að hann rnæti þar og beri upp sin
mál, án þess að eiga þar sœti. Slíkt
geti ekki átt sér stað nema með sér-
stakri ríkislagaheimild. Konungm*,
eða konungsvaldið, hafi elclci rétt til
að veita ráðgjafa slíka sérstöðu.
Engin sérstök ákvæði eru til í lög-
um, sem banni konungi þetta, og
því hljóta þeir, sem þessari skoðun
halda fram, að byggja hana á því,
að það leiði af eðli eða hugmynd
þingbundinnar konuugsstjórnar, að
konungsvaldið hafi eigi rétt til að á-
kveða slíkt án sérstakrar lagaheim-
ildar.
En hvorir skyldu nú hafa meiri
skilyrði fyrir að þekkja og skilja
verksvið konungsvalds og ríkisráðs
og takmörk þeirra: — „Landvamar-
mennirnir, sem elclcert þekkja til þess
annað, en það sem þeir hafa lesið í
„Statsret" Henning Matzens, eða þá
maður, sem sjálfur hefir verið forsæt-
isráðherra ins frjálsasta konungsríkis
í heimi, þess ríkis, er öll önnur ríki
með þingbundinni konungsstjórn hafa
sniðið stjórnarfyrirkomulag sitt eftir?
Hverir skyldu þekkja betur verk-
svið ríkisráðs og rétt konungsvalds,
herra Jón Jensson yfirdómari (fylgi-
fiska hans þarf elcki að taka til greina)
eða Rosebery lávarður, einn afþeim
þremur nú lifandi mönnum, sem
verið hefir forsætisráðherra Breta-
veldis ?
Það er nógu fróðlegt að heyra,
hvað Rosebery lávarður segir um
þetta mál.
Yert er að taka það fram, að al-
veg er eins ástatt að því leyti í
Danmörku og á Bretlandi, að í hvor-
tveggju ríkinu hefir konungur beina laga-
heimild til að hafa svo marga eða fáa ráð-
gjafa sem honum þurfa þykir og fela
hverjum þau störf, er við þykir eiga.
Engin lög heimila og engin lög banna
konimgi að veita neinum ráðgjafa
sérstöðu, frábrugðna stöðu hinna
ráðgjafanna.
í vetur eftir nýár hélt Rosebery
ræðu í Plymouth, og hélt því meðal
annars fram, að rétt hefði verið að
Reikninga-eyðublöð
ódýrust í prentsmiðju
R.víkuv. 3 stœrðír.
ÚRSmiUA-VilUNUSTOFA.
Yðnduð Í R og KLUKKUR.
Þingiioltsstræti 4.
Hslgi Hannesson.