Reykjavík

Tölublað

Reykjavík - 26.05.1904, Blaðsíða 3

Reykjavík - 26.05.1904, Blaðsíða 3
95 Kaupið Schweizer-siM! Biðjið um sýnishorn af nýjungnm vorum. af svörtu, hvítu eða mislitu. Sérstaklega: Silki-Fouiard, hrásilki, Méssalines, Louisines, Sveizer-ísaumssilki o. s. fr. fyrir föt og blússur, frá 90 au. og þar yfir pr. metor. Vér seljum beinleiðis einstaklingum og sendum silki, þau er menn kjósa sér, tolífritt og burðargjaldsfritt heim til manna. Schweizer & Co., Luzern y 5 (Schweiz) • Silki-útflytjendur — Kgl. hirðsalar.- S E M E N T. Ið alþ’ekta AALBORG PORTLAND SEMENT, sem alstað- ar er viöurkent fyrir gæði, fæst eins og í fyrra í verzlun minni. Fyrir nokkrm dögum kom stór skonnorta með sement og eru því miklar birgðir af því. Verðið er: Þegar teknar eru 1— 5 tunnur . . . . kr. 8,50 - - 5—10 - .... - 8,25 hór í Rvík: — — — 10 — og þar yfir — 8,00 en 1 krónu hærra fragtfrítt á þær hafnir, sem strandferðabátarnir koma. Pantanir utan af iandi eru að eins afgreiddar gegn borgun fyrir fram. JES ZIMSEN. ir segja svo, að þeir geti haft meira upp úr vinnu sinni á annan hátt. En gerum nú samt að vatnið úr brunnunum fáist fyrir þetta verð, einar fötur eða 30 pottar á 4 aura, og gerum að bæjarbúar framvegis sætti sig við þau vandræði að kom- ast af með 15 potta eða eina fötu af vatni á mann á dag. Ef 30 pottar kosta 4 aura, þá kosta 15 pottar 2 aura. Ef 10,000 manns verða í bænum, þá verður eytt 10,000 sinnum 2 aurum í vatn á dag, en það eru 200 kr. Margföldum þetta með 365; út kemur: 73,000 kr. á ári fyrir vatnið úr brunnunum. Hvert heim- ili borgar þá að meðaltali 10 aura (í peningum, mat eða vinnu) á dag fyrir vatn, eða 3(ilj2 kr. á ári, því að hér hafa jafnan verið 5 manns i heimili að meðaltali. Þetta er afareinfaidur reikningur. 73,000 kr. á ári fyrir vatn úr brunn- unum eða S&fz kr. á heimiii að meðaitali. Það kann að þykjr und- ■arlega mikið. En vatnið er lífsnauðsyn. Og hvað kosta aðrar nauðsynjar handa 10,000 manns? 10,000 ísiendingar eyða á ári 84,000 kr. í kaffi og kaffirót, 48,000 kr. í tóbak, 48,000 kr. í vínföng. Sumir munu segja, að vatn sé meiri lífsnauðsyn en kaffi, tóbak og brennivín. Þá er að nefna annað: 10,000 ís- lendingar eyða í sykur 90,000 kr. á ári og í útlenda matvöru kornmat) 290,000 kr. á ári. Alls þessa og margs fleira afla bæjarbúar sér með vinnu sinni. G. B. Firðrita-samband við útlönd. „Fjallk." hafði um daginn langa ritgerð meðferðis um þetta mál, sem vert er að gera svolitlar athugasemdir við. Blaðið talar um „það sem farið hefir á milli Marconi-fólagsins á eina [á að vera: aðraj hlið og stjórnar vorrar ogþingsáaðra [o: hina] hlið“ og þykist hafa „kynt sór“ þetta. Sannleikurinn er, að blaðið hefir ekki kynt sér þetta; þvi að annars hlyti það að vita, að milli Marconi-félags- ins og „stjórnar vorrar" hefir alls ekkert farið — engin tilboð verið gerð stjórn vorri af félaginu til þessa dags, alls engin. Svo segir blaðið, að af þessu (þ. e. því, sem ekki hefir farið milli M.-fél. „stjórnar vorrar“) sé það kunn- ugt, að „dönsku milligöngufélagi í Höfn“, sem þeir Arntzen og Warburg stofnuðu, hafi verið boðið „loftskeyta- samband mil’.i Skotlands og íslands, og einnig milli kaupstaða [hve margra ?] hér innanlands" fyrir eitthvað 1,350,- 000 kr. - Yæri nú þetta rétt hermt, sem það mun ekki vera, þá værum vér þó litlu fróðari eftir en áðurum það, hvað oss mundi eiga að kosta Blaðið telur, að „stjórn vor hljóti j nú að gera sér ljóst, að því einu boði sé sinnandi, er Marconifélagið í Lundúnuin hefir gert, alþingi og stjórn vorri í Kaupmannahöfn.“ Hér er að eins sá hængur á, að Marconi-félagið hefir til þessa dags ekkert — alls ekkert tilboð gert stjórn vorri. Hvað blaðið annars kallar „stjórn vora í Kaupmannahöfn", er ekki gott að vita; á það að tákna ráðherra íslands þá daga, sem hann dvaldi í Höfn í vetur? Þegar blaðið hefir sagt frá þessari tilhæfulausu flugufregn um „Marconi- félagið í Lundúnum", hverfur það alt í einu aftur að „milligöngu-félaginu" danska í Hötn. Og það félag var, að blaðið segir, „fyrir sameinuð áhrif ins stóra norræna [málsímafólags] og innar svo kölluðu íslenzku stjórnar í Höfn knúið til þess, að leita leyfis um stofnun loftskeytasambandsins hjá danska samgöngu-ráðaneytinu, í stað þess að leita leyfis hjá íslenzka ráðgjafanum." Og „niðurstaðan varð sú, að danski ráðgjafinn, hr. Hage, leyfði sór að neita leyfinu, og fyrir þá sök varð danska félagið uppleyst" [líklega samu sem: rofið]. Og síðar í greininni er sagt, að Danir [o: samgönguráðgjafinn danski] hafi neitað millilandafélaginu um rétt til þess, að stofna hraðskeyta sam- baud við ísland á sinn kostnað. Hór virðist vera alveg fáránlegur misskilningur og rangherma hrær- grautur hjá blaðinu — alveg botnlaus. Um einkaleyfi til að halda uppi firðritun um svo og svo langt ára- bil milli íslands og Danmerkur með styrk af fé frá rikisþingi Dana er skiljanlegt að félagið hafi snúið sér til samgöngumála-ráðgjafa Dana. ís- lands ráðheira hefir ekki vald yfir því fó, sem ríkisþingið veitir. Og um þetta gat danski ráðgjafinn neitað. Hefðí félagið hinsvegar viljað stofna firðritasamband milli íslands og Skot- lands t. d., á sinn kostnað, þá þurfti það eklci að leita Kyfis til dansks ráðgjafa um það, og hvað slæmur sem hr. Alberti kann að vera, hefði honum víst aldrei dottið í hug að reyna að „knýja" félagið til þess að leita til hr. Hage um það. Hann hefði án efa bent því á, að ísland fengi sér- stakan ráðherra 1. Febr. 1904, og að langsnjallast væri fyrir félagið að snúa sér til hans. Og honum (ráð- herra vorum nú) hefði aldrei komið til hugar að banna félaginu að reisa hér á landi firðritastöð, eina eða fleiri, eða svo margar sem það lang aði til. Og ekki þurfti það leyfi að sækja til hans eða Dana stjórnar, til að reisa stöðina í Skotlandi. Og ef félagið vildi fá fjárveiting frá alþingi og ætlaði sér alls ekki sjálft að gera neitt á sinn kostnað, heldur selja oss áhöldin, þá átti það auðvitað erindi við íslands ráðherra, en engan danskan ráðgjafa. En fé- lagið hefir alls ekki snúið sér til ráð- herra vors með neítt tilboð, hvorki um þetta né annað. „Fjallkonan" þarf líka aðkomavið í lögfræðinni og kenna mönnum, að „þetta mál“ (firðritasamband við út- lönd) teljist til „samgöngumála“, en þau sé „sérstakleg málefni íslands'1 samkvæmt stöðulögunum 1871. Fallega væri það gert af blaðinu að nefna oss þá grein og þann grein- arlið, sem þetta stcndur í, í stöðu- lögunum. Vér höfum ekki getað fundið það í þeim. Þar er að eins nefnt meðal sérmála vorra (í 3. gr. 6. lið) „vegir og póstgöngur á íslandi.“ „Samgöngumál" eru ekki nefnd á nafn. Ef blaðið vill telja firðritun undir „póstgöngur,“ þá eru það að eins póst- göngur á íslandi, sem eru sérmál, en ekki póstgöngur millí Isl. og útlanda. Samkv. 6. gr. á ríkissjóður Dana einn (en ekki landssjóður) að kosta „póst- ferðir milli Danmerkur og íslands." Auðvitað kemur þetta alt málinu, eins og það nú liggur fyrir, rnjög lítið við; en vér gátum ekki buudist þess að sýna, hvernig „Fjallk." fer að „lesa“ lög og kenna. Auðvitað kemur aldrei til mála, að Dana-stjórn geti meinað oss að koma á og halda uppi á vorn kost- nað firðrita-sambandi við Skotland, Iljaltland eða England. — En nokk- urt tilhoð um slíkt samband hefir stjörn vor enn ekki fengið frá Mar- coni-félaginu, hvað sem verða kann; um það er oss full kunnugt. Vér vonum og óskum eins fastlega og fremst má verða, að sem fyrst takist að koma firðrita-sarabandi á við útlönd. En vegurinn til að greiða fyrir því er ekki sá að vera að flytja ósannan tilbúning um málið. amnirjs! —o— 25. Mai Tliorvaldsens-inyntlin á Austur- velli stendur á sementsteypu-stétt; þar ofan á eru höggnir steinar und- ir granítstöplinum, er myndin stend- ur á. — Þessir steinar eru farnir að ganga sundur um samskeytin. Sömu- leiðis steinarnir, sem járngirðingin umhverfis myndina stendur á. Þetta kemur auðsjáanlega af því, að vatn rennur milli steinanna og frýs þar. Enn fremur eru steinarnir undir járngrindunum farnir að ganga á misvíxl, og er það auðvitað af frosti í jörðunni, sem þeir liggja á. Við þetta þyrfti að gera sem fyrst, áður en meiri spjöll verða að. Mundi ekki sjálfsagt að sementa samkomu steinanna, svo að vatn gæti eigi runnið inn á milli þeirra og frosið? Umhverfis járngrindurnar, er kring- ja um stöpulinn undir myndinni, hafa til þessa verið trébekkir til að sitja á. Nú eru þeir fúnaðiYger- samlega burt, svo að þar er ekki flís eftir. samband þetta — því að ís- (aðallega' land er ekki sama sem „danskt milli- göngufélag í Höfn.“

x

Reykjavík

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Reykjavík
https://timarit.is/publication/206

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.