Reykjavík - 20.05.1905, Page 2

102
KR. KRISTJÁNSSQN,
SkóIaTÍ)röustíg 4,
smíðar manna bezt hnsgögn og gerir við
AfgreiðslusSofa „Reykjavíkur“
er nú á Laufásvegi 5.
Telefónar „Reykjavíkur11 eru:
Hr. 29. Afgreiðslustofan (og ritstjórinm
Laufásv. 5.
80. Ritstjórinn (Landsbókasafnið).
Telefóu prentsmiðjunnar er Nr. 71.
— Xaupendur í bænum, sem ekki fá
blaðið með skilum, gera oss greiða með því
að láta afgreiðslustofuna vita það sem fyrst.
— Þeir kaupendur, sem bafa skift um
bústað, eru beðnir að gera aðvart i
afgreiðslustofuna (Laufásvegi 5).
Heimsendanua mtlU.
Aberdeen-lilöð frá 11. þ. m.
fengum vér í gærkvöldi.
Enn engin orrusta orðin á sjó
eða landi; en herirnir beggja, Jap-
ana og Rúsa, standa nú svo and-
spænis hvor öðrum við Guntzul-
ing, að búist var nœstu daga við
orrustu þar, ef til vill ámóta mik-
illi eins og við Múkden. — Undir
úrslitum liennar eru forlög Hai’-
bin’s komin.
— Nebogatotf aðmíráll er nú
komínn austur með þriðja rús-
neska flotann oa hefir sameinast
Rosjdestvenski. Er nú floti Rúsa
oiðinn svo sterkur, sem hann
getur frekast búist við að verða.
Er nú um tvent að tefla fyrir
Rosjdestvenski: annaðhvort að
leggja nú þegar til orrustu, eða að
reyna að sleppa orrustulaust til
Vladivostok.
Ið síðara er talið óráðlegt, því
að þótt það tækist, þá yrði hann
þar inniluktur, er Japanar sækja
að borginni á sjó og landi. Þykir
einsætt að Japanar ættu þá auð-
veldara en í fyira að beita þar
sömu tökum sem við Port Ar-
thur —því fremur sem Vladivo-
stok er varnaminni.
Að leggja þegar til orrustu og
reyna að láta til skarar skríða, er
talið vænlegast fyrir Rosjdest-
venski, því fremur sem síðasti
ílotinn kvað hafa hrein skip, og
skipin í fyrri flotunum nú tals-
vert hreinsuð. Er svo sagt, að
því lengur sem hann di'agi oiTustu
úr þessu og komi lengra austur,
því ver standi liann vígi. — Rús-
ar hafa helmingi fleiri stór víg-
skip, og' höfum vér áður skýrt
frá tölu skipanna hjá hvorum um
sig. En Japanar hafa fleiri af in-
um næststærstu og minni skipum.
Alls hafa Rúsar nú 23 herskip,
samtals 192,570 tons, með 13,336
manns á. Þeir hafa 61 fallbyssu
af stærsta tæi og 670 smáar fall-
byssur.
Japanar hafa 31 herskip, sam-
tals 203,850 tons, með 15,073
manna áhöfn; 68 fallbyssur af
stærsta tæi, 313 meðalstórar og
492 smáar fallbyssur.
Marconi-félags-bréfið
3. Sept,. 1904.
Hr. Einar Hjörleifsson sagði í rit-
síma-pésa sínum síðastl. viku, að
Marconi-félagið hefði í þessu bréfl
„gefið sterklega í skyn“, að það
„væri samnings-atriði, hvort það færði
sig ekki til muna niður“ með tilboð
sín.
Ég birti nú stadfest eftirrit af
frumbréfinu, og staöfesta þýðing á
því á íslenzku.
Hver maður getur nú gengið úr
skugga um, hvor okkar hr. E. H.
segir satt um efni bréfsins.
Bréfið er svo hljóðandi:
Marconi’s wireless Telegraph Company
Ltd. 18. Finch Lane
London, E. C., 3rd September 1904.
His Excellency the Minister for Ice-
land, — Islands Ministerium Kontor
Slotsholmsgade, 10
Copenhagen.
Your Excellency,
In sending you the enclosed quo-
tations for wireless communication we
desire to emphasize the fact that wre
see no difficulty in establishing com-
munication between:
Langanaes,
Raudanupr,
Giogur Taae,
Akwreyre,
Vatns-Fiord,
Skutuls-Fiord.
Having regard, however, to the
difficulty of transporting men and
material to these somewhat inaccess-
ible places,. and to the interruptions
of the work which may be caused by
storms and weather conditions, it is
very difficult to estimate the cost of
establishing the communication. We
know what the cost of the wireless
apparatus will be, but we cannot
estimate closely the cost of convey-
ing it to the places in question, and of
erecting it. We, have therefor had to
quote a price which is some sort of
protection against contingencies, and
we have quoted a higher price for the
inland w'ork if taken alone than for
the inland work as part of the general
scheme which includes the Iceland —
Scotland connection.
\Ve can estimatc accurately what
the cost of the Icelantl —- Scotland
connection will be, and know practic-
ally before we begin the work, what
profit we shall make out of the contract.
With an assured profit on a certain
part of the contract you will under-
stand that we can take a larger risk
on the other part.
I have the honour to he,
Your Excellency’s obedient Servant,
Marconi’s wireless Telegraph Co. Ltd.
H. Cuthbert Hall,
Mnnaging Director.
Rétt eftirrit staðfestir
Kl. Jónsson.
Marconi’s þráðlausa firðritunarfélag,
takm., 18 Finch Lane,
London, E. C., 3. Sept. 1904.
Hans Excellence ráðherra íslands,
Islands Ministerium Kontor
Slotsholmsgade 10.
Kaupmannahöfn.
Tigni herra.
Um leið og vér sendum yður inn-
lagða áætlunarreikninga fyrir þráðlausu
sambandi, viljuni vér leggja áherzlu á
það atriði, að vér sjáum engin tor-
merki á að koma á sambandi niilli:
Langaness,
Rauðanúps,
Gjögurtáar,
Akureyrar,
Vatnsfjarðar,
Skutulsljarðar.
En er vér lítum á torveldleikann á
að flytja menn og verkefni til þessara
staða, sem nokkrir örðugleikar eru á
að komast til, og á þíér verktafir, sem
fyrir geta komið af stormum og veðr-
áttufari, þá er mjög torvelt að meta
kostnaðinn við að koma sambandinu
á. Vér vitum, hvað þráðlausu áhöldin
muni kosta, en vér getum ekki metið
nákvæmlega, hvað kosta muni að flytja
þau til staða þeirra,~ sem um er að
ræða, og setja þau þar upp. Vér höf-
um því orðið að tiltaka verðið þannig,
að oss sé að nokkru borgið fyrir ó-
fyrirséðum atvikum, og vér höfum
reiknað hærra verð fvrir starfið innan-
lands, ef það er tekið eitt út af fvrir
sig, heldur en fyrir starfið innanlands
sem einn hluta af öllu fyrirtækinu, sem
innibindur sambandið milli íslands og
Skotlands.
Vér getum metið nákvæmlega, hver
kostnaðurinn verður við sambandið
milli íslands og Skotlands, og vitum í
raun réttri, áður envérbyrjum á starf-
inu, hvern ágóða vér. munum hafa á
þeim samningi. En þegar vér eigum
oss trygðan ágóða á tilteknum hluta
samningsins, þá munuð þér skilja, að
vér getum lagt meira á hættu við hinn
hluta hans.
Eg tel mér sæmd að vera, tigni lierra,
Yðar hlýðinn þjónn, *
Marconis þráðlausa firðritunarfélag,
. takm.
H. Cuthbert Hall
framkvæmdarstjóri.
Rétt þýðing samkvæmt mér sýndu
staðfestu eftirriti af frumbréfinu.
G. T. Zoéga
• * *
¥ *
Hvar í þessu bréfi er það nú „gefið
sterklega í skynu, að félagið kunni
að „fcera sig tll muna niður?“
í þessum línum, sem í bréfinu
eru, stendur það hvergi, og t:l að
lesa það mílU línanna, þarf sterkari
skáldskapargáfu en menn eru alment,
gæddir.
Þvert á móti gefur félagið í skyn
með ótvíræðum orðum í bréfinu, að
þó að það þekki ekki til um flutn-
ingskostnaðinn og hafi því ætlað sér
heldur ríflega fyrir hann, þá búist
það þó við svo miklurn vísum arði
að sainbandinu landa milli, að það
hafi hagað boði sínu svo, að það taki
á sig nokkuð af áhættunni við þann
hlut kostnaðarins, sem því var ekki
fullkunnugt um.
„Sterklega44 er ekkert gefið hér
í skyn; só annars nokkuð „gefið í
skyn“ í bréfinu, annað en það sem
sagt er þar berum orðum, þá er það
helzt það, að niðurfærslu „til“ nokk-
urra „mun»“ sé alls ekki að vænta,
því að flutningskostnaður áhalda er
þó hverfandi brot úr kostnaðinum
öllum.
Af þessu eina dæmi upp á ráðvendni
hr. E. H. í meðferð á sannleikanum,
má marka, hve trúanlegt sé annað,
sem hann segir.
Þar er alt á eina bókina lært.
J. Ól .
Prestskosningin á Eyrarbakka.
í 12. tölubl. Reykjavíkur 4. Marz síðastl.
er grein af Eyrarbakka um prestskosning-
una síðastl. ár og vildi ég, að því er nefnd
grein snertir mig, fara um hana nokkrum
orðum til að leiðrétta missagnir greinar-
höfundarins. Sannleikurinn er sá, að í
prestskosningarmáli þessu eru það nokkrir
Goöd-templarar á Eyrarbakka og Stokks-
eyri, sem valdið hafa öllum æsingum, sem
kunna að hafa verið i því máli. Það voru
þeirísem „agiteruðu“ fyrir séra Zophoníasi,
méðal annars með því, er þeir sáu sitt ó-
vœnna með að hann myndi hafa nægilegt
fylgi, að fá söfnuðinn til að afsala sér
kosningarréttinum og láta stiftsyfirvöldin
velja prestinn, væntandi þess, að þau veldu
elzta prestinn, nfi séra Z Að sóra Jónas
fékk ekki fleiri atkv. en raun varð á, kom
einnig einungis af „agit,ation“ nefndra
Tomplara. Kjósendur, sem ekki voru inn-
limaðir þessari „klikku,“ sáu fram á, að ef
að þeir dreifðu sér við kosninguna, þá
myndi „klikkan11 fá vilja sínum framgongt,
að gera kosninguna ólögmæta; og með því
sá orðasveimur hafði gengið (uppkominn á
Bakkanum) að brjósttæring væri eða hefði
verið á heimili lians, þá söfnuðust menn
fremur að því að kjósa séra Stefán. —
Að séra Stefán afsalaði sér brauðinu, or
eftir minni skoðun eingöngu þessum lát-
lausu æsingum og ófriði að kenna, sem
nefnd „klikka“ hefir haldið áfram í þessu
máli frá þvi fyrsta til þess síðasta. —
Svo segir greínarhöfundurinn, að ég við
næstu kosningar ætli mér einn að ráða
því, hver verði prestur hér; af hverju hann
dregur það, er ekki gott að vita, því að
af umræddri prestskosningu hafði ég ekki
meiri afskifti en það, að ég koill ekki á
kjörfundinn til að greiða atkvœði. Hvað
viðvíkur áskoruninni til hr. cand. theol.
Gísla Skúlasonar, þá sýna þessi 150 nöfnT
sem greinarhöf. segir að verið hafi á henni,
að minnsta kosti það, að ég hefi þar ekki
verið einn; annars get ég frætt greinarhöf.
á því, að það hefir engin „agitat,ion“ verið
í frammi höfð af mér í þvi máli. Ég hefi
að eins gengist fyrir því, að kjósendur
gætu látið í Ijósi vilja sinn i þvi máli, og
að séð yrði, hvort hann hcfði fylgi safnað-
arins, og tel ég mér sæmd i þvi að hafa
leit.að eftir vilja almennings í því máli, þar
sem það nú er fram komið við nýafstaðna
kosniugu, að nefndur candidat G. Skúla-
son hefir íengið mikinn meiri hluta atkvæða
án „agitationar“ af minni hálfu og þrátt
fyrir megnan mótróður af hálfu áðurnefndr-
ar „klikku“, sem útlit er fyrir að alt vilji
niðurrífa, sem ekki er uppfundið í sjálfrar
hennar heila. — Eg er sannfærður um,
að þar sem hr. Grísli Skúlason er fáum
vér einmitt mikilhæfan mentamann, sem
er svo sjálfstæður að vera ekki verkfæri í
neinni „klikku“ eins og greinarhöf. kemst
að orði.
Stokksoyri 1. Maí 1905.
Ólafur Árnason.
Leiðrétting við „ísaf.“
í 20. tölubl. „ísafoldar“ er skýrsla frá
aðalfundi „Jarðræktarfélags Reykjavikur,“
sem haldinn var 11. þ. m., en með því að
skýrsla þessi er ekki að öllu leyti rétt,
vil ég leyfa mér að leiðrótta það sem er
misliermt í henni.
í fundarskýrslu „ísafoldar11 stendur með-
al annars þessi klausa: