Reykjavík - 13.12.1905, Síða 2
234
REYKJAVÍK
Heimsendanna milli.
Loftskeyti ígærhermam. a. þetta:
Rlíslaml. Ástandið eins og áður.
Uppreistarkona ein skaut til bana
Sackaroff, er fyr vai hermáfaráðherra.
i>að gerðist á heimili fylkisstjórans í
Saratoff, en þangað hafði Sackaroff
verið sendur til að bæla niður bærda-
uppreisn. — Forstjórar einka-bank-
anna í Pétursborg hafa tilkynt fjár-
málaraðherranum, að bankarnir verði
að hætta störfum, ef verkfalli póst-
símanna finni ekki bráðlega.
París. Senatið (efri málstofan) hefir
samþykt aðskilnað rikis og kyrkju.
írland. Þjóðfundur bjóðernis-
flokksinshefir. undir forsæti Rédmonds.
samþykt, að veita ekki lið neinum
flckki, sem ekki ta.ki heimastjórn íra
upp í stefnuskrá sína.
Bretland. C.-Bannei mann neit-
aði að þiggja lávarðs-tign, en vill
vera foringi flokks síns í neðri mál
stofu. En þá neitaði Grey að verða
i ráðaneytinu, og veikir það stjórn-
ina að mun.
Japan. Oyama marskálkur hefir
nú haldíð sigur innreið sína í Tokio,
og var honum fagnað með jafnmik-
illi dýrð og Togo aðmirál áður.
Br é f
til herra ritstjóra Skúla Thoroddsen.
Þér hafið, herra ritstjóri, bæðí nú
og áður við og við hreytt í mig
ónotum í blaði yðar, án þess, að ég
lxíin fluktiu cxotcAjuu Lu, nu rtKiitd iiici
af því. En í þetta sirm get ég ekki
stilt mig um, að,,^^gja yðui' opin
berlega, að mér var sönn ánægja
að þvi, að lesa greinarstúf yðar til
inín í 48. bl. Þjóðviljans þ. á. Og
ánægjan var fólgin i því, að eg sá
þess Ijósan vott, að grein mín i
„Austra" um ávarp Þjóðræðisflokks-
ins hefir komið við kaun yðar sem
meðiims (eða formanns?) þessa virðu-
lega flokks, eins og ég ætlaðist til.
Þér eruð að vísu að reyna að bera
yður karlmannlega, og segið að eng
inn muni trúa fjarstæðum þeim, sem
ég slái fram í grein minni. En þór
eruð svo greindur rnaður og athug-
ixll, að þér'sjáið vel og vitið, að sauð-
argæran er nú óðnm að flettast
af flokki yðar, svo að innan
skamms mun hann standa frammi
fyrir þjóðinni að eins klæddur sinni
eiginrii alþektu úlfsgæru. Og þér
vit.ið að grein min í Aústra bjálpar
— þó lítið sé — til að iosaum það,
sem eftir er af sauðargærunni; því
er yður svo illa við hana og því er-
uð þér að reyna, að draga úr áhrif-
um hennar með þvi, að slá fram
því, sem þér sjálfur vitið að er ósann-
indi, því nefnilega, að eg skrifi af
því, að óg sé neyddur til þess, svo
ég haldi stöðu minni..
En yður er ekki til neins, að slá
fram þessum ósannindum, því yður |
verður ekki trúað. í fyrsta lagí vita
menn það. að ég skrifaðí í blöð og
dæmdi atferli flokks yðar á sama
hátt og nú, á meðan ég að engu
leyti gat átt stöðu undir velvild eða
óvild landstjórnarinnar1). Og í annan
stað vita menn það- líka, að þeir
menn, sem nú stjórna hér, eru langt
um meiri sæmdarmenn en svo, að
þeir mundu reyna að neyða mig til
að skrifa á móti sannfæring minni,
þótt þeir gætu það, sem auðvitað
ekki er.
En ef til vill ætlist þér til, að þessi
ummæli yðar séu mér bending um,
hvers ég megi vænta, þá er þér og
yðar flokksbræður sóu seztir að völd-
um. Slíkt væri auðvitað í fylsta
samræmi við yðar eiginn göfugmann-
lega(!) hugsunarhátt, en flokksbræðúr
yðar flesta vildi ég hafa undanþegna.:
Og hvort sem er, þá vil ég fullvissa
yður um, að þetta heflr alls engin
áhrif á mig. Ég mun eftirleiðis eins
og að undanförnu hafa gætur á að-
förum flokks yðar, og víta þær opin-
berlega þá er mér virðist ástæða til
þess.
Að lokum að eins eitt. Ég mun
kunna yður þakkir fyrir, að þér látið
mig sjálfan annast um virðingu mína
og minn siðfeiðislega mann, eins og.
ég hefl gert hingað til. Það mun
líka vera nokkurn veginn almennt
álit, að yður hafi eigi tekist þetta
svo vel, hvað yður sjálfan snertir, að
þér sóuð fær um, að vera leiðtogi
arinara í þeim efnum, og að minsta
kosti vil óg ekki vera lærisveinn
yðar.
Rvík, 6. Des. 1905.
0. F. Davídsson.
Símastauraflutningurinn.
Hr. ritstjóri »Reykjavíkur«!
Rér báðuð mig um að láta yður í té s'.ýrslu
um ferðalag mitt í haust í símaerindiiti;' en
ég býst ekki við að hafa að sinni tíma til
þess. Hefl svo margt að gera til að bæta
upp burtveru mína. Sendi yður hérmeð bréf,
sem ég ritaði ritstj. »Norðurlands«. í því
felast nokkurar upplýsingar um árangur ferða-
iagsins.
Hr. ritstj. »Norðurlands«!
Þá er ég um síðastl. mánaðarmót var
staddur á Akureyri, fór ég tvisvar til fundar
við yður, en hitti bæði skiftin svo illa á, að
þér vóruð ekki heima.
Nú sá ég á blaði yðar, er 4. þ. m. flytur
fá orð um »símastaurana«, að það er eftir-
sjá í því, að við gátum ekki fundizt; því ég
hefði getað gefið yður réttar upplýsingar.
Svo hefir nefnilega atvikazt, að ég hefi
orðið meira við þessa símaefnisflutningasamn-
t) Það á hr. Ó. F. D. heldur ekki enn.
Maður, sem allir játa, að sé stöðu sinni
svo ágætlegá vel vaxinn, og rækir hana
svo prýðilega, eins og hr. 0. F. D., k ekki
stöðu sína að neinu leyti undir samvizkll-
samri landsstjóm. Ritstj.
inga riðinn, en nokkur annar, og er þeim
þess vegna kunnugri en aðrir. Má og að
miklu leyti kenna mér um, hvernig þeim ráð-
stöfunum er hagað, a. m. k. milli Seyðis-
fjarðar og Holtavörðuheiðar.
Yður þykir tvent »einkennilegt við þenna
stauraflutning«, og vil ég leyfa mér að minn-
ast fyrst á síðara atriðið, það, að »almenn-
ingi hafi eigi verið gerður kostur á að keppa
um þetta starf«, eins og bæri að gera með
það, sem vinna á fyrir opinbert fé. Hér hafi
»þessari höfuðreglu ekki verið fylgt, þótt
hún sé trygging fyrir lægsta verði«. »Vinn-
unni hafi aðallega verið skift upp á milli
höfðingjanna í heimastjórnariiðinu«.
Rá er við Forberg í síðari hluta Ágústmán.
fórum símaleiðina milli Rvíkur og Seyðis-
fjarðar létum við, að fyrirlagi stjórnarráðsins,
berast þá fregn alstaðar þar sem við fórum,
og fengum sýslumennina til að auglýsa það,
þar sem hægt var að ná til þeirra (Húnav.,
Skagafj., Eyjafj.), að kostur gerðist að bjóða
í flutninginn, og gert ráð fyrir að ég tæki
við tilboðum í heimleiðinni. Þá kom ég til
allra þeirra manna, er ég frétti um að tilboð
vildu gera, og eigi höfðu þegar sent þau með
pósti, og spurði ég engan um skoðanir han*
í pólitík; því það kom mér ekki við. Tók
ég því tilboð hvers manns, er bauðst, og feng-
ust þau meira en nógu mörg (á fyrnefndum
kafla), og að flestra dómi sæmilega lág.
Margir, er tilboð höfðu ætlað að gera, hættu
við það, er þeir fréttu um lægri boð frá
öðrum.
Ekkert skal ég um það dæma, hvort þessi
aðferð var rétt eða »regluleg«; en bágt á ég
með að skilja, hvað unnið hefði verið við, að
auglýsa þessa vinnu annarsstaðar um landið
en á símalínusvæðinu og í nánd við það.
»Lægsta verð« — ef það væri aðalatriðið -—
er eigi líklegt að fjarbyggjar hefðu boðið.
Þá er »uppskiftingin milli höfðingjanna«.
Menn þeir, á fyrnefndum kafia, er álitleg-
ust boð komu frá, og flutninginn fá, eru:
1. kaflinn: Seyðisfj,—Heiðarbrún. St. Th.
Jónsson, Seyðisf. (Seyðfirðingar). — Hærri
boð á sama kafla gerðu: Jón Bergsson,
Egilsstöðum, Rorst. Jónsson, Borgarfirði
og Þórarinn Sölvason, Ormarsstöðum (ó-
ákveðið, miðað við þyngd).
2. Heiðarbrún Beinavarða. Sigfús Hall-
dórsson, oddv., Sandbrekku, fyrir hönd
Hjaltastaðaþínghárbúa og bænda í Fellum.
Hærra: Jón á Egilsst. Björn á Rangá og
nokkurir bændur í Fellum.
3. Sama kafla, kassana: Jón Sfefdnsson,
Hreiðarsstöðum.
4. Beinavarða—Hólsfjöll, 16 kilóm. Jón
Jónsson og Sig. P. Sivertsen, Vopna-
firði, fyrir hönd Vopuafjarðarhreppsbúa. —
Óaðgengilegri boð (styttri kafla), tveir
bændur í sömu sveit.
5. Hólsfjöll— Jökulsá: Kristján Sigurðs-
son, Grímsstöðum (Axfirðingar, Hólsfjalla-
búar).
6. Jökulsá Laxá: Bændurnir 3í Reykja-
hlið, Einar, Jón og Ilhugi: (Reykhverf-
ingar, MývetningarSmargir).
7. Laxá—Ljósavatn: Haraldur Sigurjöns-
son, Einarsstöðum (Reykdælir og bændur
fleiri sveita).
8. Ljósav.—Eyjafj.á: Hannes Einarsson,
Skógum og Jón Tómasson, Kaupangs-
bakka, (Fnjóskdælir, Eyfirðingar).
9. Glerá—Hörgá: Porst. Daníelsson, Skipa-
lóni. — Hærra: Kolb. & Ásgcir kaupm.
Oddeyri.
10. Hörgá—Hámundarstaðaháls: Stef. Stef-
ánsson, Fagraskógi og Vilhjálmur
Einarsson, Bakka.
11. Hámundast.háls—Heljardalsheiði: Gisli
Jónsson, Hofi, og Sigurhjörtur Jó-
hannesson, Urðum, (Svarfdælir).
12. Heljardalsh.—Austur-Héraðsvötn: Geirf.
Tr. Friðfinnsson, Hólum (Hjaltdælir,
Kolkdælir o. fl).
13. A.-Héraðsv.—Laxá á Kolugafj.: Sigfús
Dagsson, Hofstaðaseli o. fl. — Hærri:
Flóv. Jóhannsson, Sjávarborg, Jónas
Sveinsson, Sauðárkróki, Björn hreppstj.
á Veðramóti.
14. Laxá—Blanda: fíjörn Kristófersson,
Sauðanesi og Pórarinn Jónssori, Hjalta-
bakka. — Hærra: Sig. Sigurðsson, Húns-
stöðum.
15. Blanda—Víðidalsá: Magnús Jónsson,
Sveinsstöðum o. fl. — Hærra: Sigurður
á Húnsstöðum.
18. Víðid.á—Miðfj.á: Sig. Jónsson, Lækja-
móti, og Sig. Jónsson, Ásgeirsá.
17. Miðfj.á—Hrútafj.á: fíögrw. H. Lindal,
Litlutungu, Hetgi Guðmundss., Tjarnar-
koti og Guðtn. Theódórsson, Reykjum.
Þeir, sem pekkja menn þessa betur en ég,
geta nú dæmt um, hverju »liði« þeir tilheyra
og hversu hátt þeir standa þar.
Eg hefi haft það fyrir augum — næst og
jafnframt því að velja lægstu tilboðin — að
koma sem flestum dugandi mönnum að starf-
inu, þeim sem standa bezt að vígi á hverjum
kafla, til tryggingar framkvæmd verk.sins.
Hitt atriðið, sem þér áteljið, er, »að farið
sé að kvisast að staurarnir sé þyngri en
meiri hluti á þingi vildi láta þá vera«, og að
»því sé þó náttúrlega haldið leyndu eftir því
sem hægt er«.
Um fyrra liðinn er það að segja, að þetta
er ekkert »kvis«; það er altalað, »flýgur
eíns og fiskisaga«, en ýkt og aflagafært, eins
og gerist. Væri fróðlegt að vita. hverir hafa
reynt að leyna þvi. Ég hefi skýrt frá því
alstaðar, eins og ég hefi vitað sannast.
Og mér virðist þessi meiri meðalþungi
stauranna, en Alþ. gerði ráð fyrir, ofur-eðli-
legur (— ég á svo bágt með að ætla mönn-
um ódrengshátt að óreyndu —). Þingnefndin
reiknar alla staurana með því máli, sem
pantað heflr verið eftir, en útlátendur (leveran-
dörer) hafa ekki nógu marga mátulega, í svo
stóra pöntun (16,000), láta því suma gildari
(engir mega vera rýrari) og það hækkar
meðalþyngdina. Af þeim sem ég hefi séð og
veit um, eru flestir líkt og gert er ráð fyrir,
en nokkrir töluvert gildari, og pað gerir mun-
inn. (Auk þess eru þeir mjög viðgóðir og þvi
eðlisþungir).
Stjórnina ætla ég ekki að verja, pví ég
skifti mér ekki af pólitík, og staurarnir naum-
ast heldur. Ég hefi viljað hlynna að verkinu
eins og hverjum heiðarlegum landsmanni ber
að gera, úr því það verður að hafa framgang,
án tillits til hvernig litið er á fyrirtækið.
Ég vil og skýra rétt frá, og mega trúa því
að blaði yðar sé Ijúft að flytja sanna skýrslu.
Virðingarfyllst
p. t. Stað, 18. Nóv. 1905.
JBjörn Bjarnargon.
Aths.:
Til varúðar skal ég geta þess, að lítilsháttar
orðamunur getur verið á afriti þessu og frum-
bréflnu, sem væntanlega birtist í »Norðurl«.
B. B.
■k
* *
Til viðauka við framanritaða skýrslu, má
hér geta þess, að á svæðinu: Holtavörðu-
heiði—Sveinatungu hefir hr. Jóhann Eyjólfsson
í Sveinatungu tekið að sér flutninginn. —
Asvæðinu: Sveinatungu—Hvítá, Jósep Björns-