Reykjavík - 19.05.1906, Side 1

1R e £ k j a v t k.
VII. 22.
j Útbreiddasta blað landsins.
Upplag jffir 3000.
Laugardaginn 19. Maí 1906.
.Askrifendur í bænum
yfir 900.
VII., 22.
ALT FÆST I THOMSENS MAGASÍNI.
—■ ....................................
Oína o<» eldaA élar selur Kristján Þorgrímsson.
Oiiiíu* oí£ eltlavólar
Ekki skulura vér svara þeirri spur-
<?" P1
Heiðruðu höfuðbæjarbúar!
Hvenær sem yðnr vanhagar um g-óöap og ódýrar
1ÍÝL.ESÍ1ÍIJVÖRUR, þá hringið upp Telefón Nr. 66, þá
getið þér beðið um ilest það, sem hjartað jkætir og lífið
bætir. — Enda munu fáir lengi í vafa um, að þar muni
bezt að verzla, er þeir vita, að það er in nýja
ijlfiÉnrilíl Hiiliorpr
í Austurstræti 9, sem það númer hefir, og getur því hver
sem vill komist í beint talsímasamband við hana,
Um leið og alílutt er nú i þessa nýju búð, býður
verzlunin alla velkomna, og vonar að geta 'fullnægt þörf-
um þeirra, eigi síður en margar inar glæsilegu og stóru
n^denduvörubúðir annara höfuðborga heimsins.
TaKid til g-reina 5°|„ afslattinn.
50000000000000000 00000000000000000
„REYKJAVÍK”
Árg. [60 -70 tbl.] kostar ínnanlands 1 kr.; erlendis
kr. 1,60—2 ah.—60 cts. Borgiet fyrir 1. -Túlí.
Auglgsingar innlendar: á 1. bls. kr. 1,26; á 2.
ble. 1,16; á 3. og.4. bla. 1,00 [á fafltákveðnum stað
á 3. og 4. bls. 1,15]. — Utl. augl. 33‘/3°/o hærra. —
Afsláttur að mun, ef mikið or auglýst.
Útgef.: Hlutafélagið „Reykjavík“.
Ritstjóri, afgreiðslumaður og gjaldkeri :
Jón Óla,ísson.
Afgreiðsla Laufásvegi 5, kjallaranum.
Ritstjórn: ----„ stofunni.
TeiefÓBiar:
29 ritstjóri og afgreiðsla.
71 prentsmiðjan.
Á skrifendur
„Rcykjavíkur“ sem hafa liaft bú-
staðaskifti nú, eru beðnir að gera
aðvart um það í afgreiðslustof-
unni (ckki til burðar-dreng-
janna). Anuars mcga þeir sjálf-
um sér uin kenna, ef' þeir fá ekki
blaðið.
Blygðunarlaus ósvífni.
Aftur og a.ftur heflr blað vort getið
um loftskeyti, sem Marconistöðin í
Poldhue hefir sent hingað, en aldrei
hafa komið til skila.
Vór höfum nefnf með nafni þá
menn, seni félagið tók við skeytun-
unum af og sendi þau fyrir. og einnig
mennina hér, sem áttu að fá þau og
fengu þau aldrei.
Til að nefna hér eitt eða tvö dæmi
af mörgum, þá fékk danska stjórnin
Marconí-félagið til að sendahingað loft-
skeyti 2. Maiz þ. a. — En það heflr
aldrei komið fram („Rvik“ VII, 12,
24. Marz, á 2. og 3. dállci fremstu
bls.). — 8. s. m. tók fól. að sér að
senda loftskeyti fyrir Thor E. Tulini
us í Höfn til þeirra verksmiðjueigend-
anna Eyvindar og J. Setbergs hér —
en það kom aldrei fram. — Þarna
vóru nú tvö slceyti á einni viku, sem
útg. þessa blaðs veit um.
í fyrra skýrðum vér frá því er þeir
Copland og Berry sendu 2 símskeyti
samdægurs hingað til Edinborgar-
verzlunar; annað kom fram, en hitt
aldrei.
Hitt er auðvitað, að ritstjóri „Reykja-
vikur“ fær vitneskju um fœxt af öllum
þeim símskeytum, sem aldrei koma,
fram.
Og svo hefir ritstjóri ísafoldar ein-
urð til að segja í síðasta bl. (1. bls.
3. dlk. ofarl.) um Marconi-skeytin til
íslands, að þeim hafi „aldrei skeikað,
svo kunnugt sé“ (hann einkennir
sjálfur orðin með breyttu letri)!!!
Hvað er réttnefni á slíkri blaða-
mensku?
ning hér.
En eitt er víst: hefði ha.nn verið
vitni fyrir dómstól og borið þar fram
þessi sömu orð undir eiðs tilboð, eða
staðfest þau með eiði, þá hefði fjöl-
gað um einn fanga í betrunarhúsinU.
En að bera fram slík ósannindi
víss vitandi í blöðum, það varðar
Iþví miður!) ekki við lög.
Guðmundur Friðjónsson
og pólitíkin.
[Pramh.].
Þá er nú afturhaldssemin.
Ég man ekki til að óg hafl nokkru
sinni heyrt þessum nefndarmönnum
dreift við afturhald sérlega fyrri, nema
hvað „ísafold" mun hafa í fyrra drótt-
að rammri afturhaldssemi að séra Eir.
BrieiTi —fyrir það að hann var konung-
kjörinnl En annað álit hafði Björn Jóns-
son. meðan hann var heilbrigður, á séra
Eiríki, og sýndi hann það á því að
hafa haon fyrir ritstjóra „ísafoldar“.
Ég þekki séra E. Br. betur en nokk-
urn hinna nefndarmanna (jafnvel tals-
verr, betur enn minn gamla vin og
skólabróður Krisfján Jónsson). Ég
get fullyrt það, að hann er manna
ódeiga.stur til breytinga, þegar hann
þykist, sjá fram á, að breytingin sé
til bóta. Sé hann í vafa um, hvort
breyting sé til gagns eða tjóns, mun
það yflrleitt regla, hans að greiða
heldur atkvæði móti henni, en með,
af því að það sé minni ábyrgðarhluti
að viðhalda því sem er. en að breyta
upp á óvissu. Þessari reglu ætla ég
að helzt til margir fylgi of sjalda.n,
þá er um mikilsverð mai er að ræða.
Hennar grundvöllur er samvizkusemi,
eu ekki afturhald. Afturhaldssemi
kalla óg það eitt, að hafa tilhneiging
til að vera mótfallinn öllum breyt-
ingum fyrir það eina, að þær eru
breytingar eða nýmæli. Og það full-
yrði ég, að þá tilhneiging hafl sóra
Eiríkur ekki. Og ég fer hér ekki rneð
neitt, fleipur, því að ég þekki mann-
inn betur en flestalla aðra menn, og
betur en flestir aðrir. En hvað þekkir
Guðmundur minn Friðjónsson til hans?
Þá er Lárus sýslumaður. Mig minn-
ir að „ísafold“ hafl sæmt hann
með afturhaldsseggs-nafninu ásamt
fleirum fríðyrðum. En með því að
hún titlar oss svo alla undantekningar-
laust, sem andvígir erum hennar póli-
tisku rassaköstum, án þess hún geri
nokkra tilraun til að færa rök að því,
þá met óg ómæt ómagaorðin, þar sem
þetta geggjaða blað á hlut, að máli.
Þingferill Lárusar ber honum gagn
stætt vitni; og í kyrkjumálanefndinni
hefi ég fyrir satt, að ið sama komi
frarn, að haun hafl þar meiri trú á
frelsinu. heldur en allir hinir nefndar-
menn.
Ekki þekki ég Kristján Jónsson að
afturhaldssemi, og er óg honum þó
liklega kunnugri en Guðmundur. Setið
hefl ég á þingi fyr og síðar með Jul.
Havsteen oa sóra Árna og ekki orðið
var afturhaldssemi þeirra. Sama er
að segja um Guðjón. Jón Helgason
þekki ég ekki, en ekkert afturhalds-
orð hefir af honum farið, og sumum
hefir þótt hann ekki nægilega aftur-
haldssamur í guðfræðinni in síðari ár.
„Fégjarnir“ segir Guðm. að þeir só
allir þessir nefndarmenn. Enginn
þessara manna hefir, mór vitanlega,
nokkurn tíma fengið orð fyrir þetta
fyrri, og þeir af þeim, sein ég þekki
nokkuð verulega í þvi efni, eiga það
alls ekki skilið, og ég þekki allvel til
þeirra, nema þeirra séra Jóns og séra
Árna, og þykir mér ótrúlegt, að ég
hefði aldrei heyrt þess getið, ef nokk
urt slíkt orð hefði af þeim farið.
Ekki er svo langt á rniili okkar séra
Jóns, að ég stæði víst nær að þekkja
hann að orðspori, heldur en Guð-
mundur Friðjónsson. [Framh.].
Sögusafn ,,Reykjavíkur“.
Nú eru prentaðar af því 4 ark-
ir eða 64 bls. smáar, og verður
haldið áfram prentuninni við-
stöðulaust héðan af. Alls koma
út 192 hls. á árinu eða 16 bls. á
mánuði.
»Reykjavík« í heilt ár og 192
bls. af sögusafni aukreitis, alt fyrir
aö eing 1 Kr.
(og 10 au. í burðareyri undir
Sögusafnið utanbæjar), það er svo
ódýrt, að ekkert blað á íslandi
kemst í hálfkvisti við það.
Allir, sem hafa borgað þennan
ylirstandandi árgang blaðsins (og
eru skuldlausir fyrir fyrri ár) fá
sögusafnið sent sér ókeypis og
kvittun fyrir borguninni með. En
enginn fær það, sem ekki hefir
borgað þennan árgang.
Munið eftir að borga »Reykja-
vík« fyrir 1. jiilí.
Landstjóra-fyrirkomulag Breta.
Físibelgur ísnfoldar („Fj.konan“)
settist upp hér á dögunum (15. f. m.)
og fór að fræða(!) sína fáu lesendur
um landstjóra-fyrirkomulagið í brezku
lýðlendunnm.
Þó að ritstj. „Fjk.“ sé ekki fróður
maður, þá ætti honum að vera vor-
kunnarlaust að lýsa rétt í aðalatrið-
um landstjóra-fyrirkomulagi Breta í
sjálfstjórnar-lýðlendum1 Breta, þar sem
hann heflr sjálfur lengi lifað í einni
þeirra og mun vera brezJcur pegn.
Það var nýlega sagt um ritstj. „F.“
(séra Einar) í dönsku blaði, að hann
hefði verið í Ameriku og lært þar
að „fara með sannleikann upp á
amerísku“.
Ameríku-mönnum(Bandaríkja-mönn-
1 Lýðlendustjórn Breta er með þrennu
móti (Crown Colonies — Representalive
Government Col. — Responsibie Gov-
ernment Col.), og auðvitað iandstjóra-
fyrirkomulag sitt með hverju móti i þeim,
þótt séra Einar viti það ekki. Hér varðar
oss að eins um ið síðast nefnda.