Reykjavík - 14.07.1906, Síða 1

1R e v kj a vtk.
VII. 30.
Útbreiddasta blað landsins.
Upplag yfir 3000.
Laugardaginn 14. Júlí 1906.
Áskrifendur í b æ n u m
yfir 900.
VII, 30,
AÍ.T FÆST í THOMSEHS MAGASlRL *=S23É
Oína Og eldavélar sotar Kristján hjrgríasson.
Ofaar og eldavélar
Timburm. Svtíinn Jónison
frá Vestmannaeyjum annast útsölu á
0|num og €líavélum
í fjærveru minni, meðan ég fer til
útlanda. Ofnarnir og eldavélarnar eru
svo góðir, að menn mega skila aftur,
ef ástæða er til að líki ekki.
Jul. Schau.
MLaupið einu sinni
brent og malað ka||i
i' " <Jcs aEimsen,
og þér munuð framvegis ekki vilja
annað kaffi. [ah.-36.
„RRYKJAVÍK"
Árg. [60 —70 tbl.] kostar tnnanlands 1 kr.; erlendis
kr. 1,60—2 sh.—60 cts. Borgist fyrir 1. Júlí.
Auglgsingar innlendar: 4 1. bls. kr. 1,26; & 2.
bls. 1,16; 4 3. og 4. bls. 1,00 [4 fast4kveðnum stað
4 3. og 4. bla. 1,15]. — Útl. augl. 3S*/a°/« hserra. —
Afsláttur að mun, ef mikið er auglýst.
Útgef.: Hlutafélagið „Reykjavik“.
Ritstjóri, afgreiðslumaður og gjaldkeri:
•Tón Ólaísson.
Afgreiðsla Laufásvegi 5, kjallaranu».
Ritstjórn: ---* stofunni.
Telefónars
29 ritstjóri og afgreiðsla.
71 prentsmiðjan.
Sumar-næturvaka.
Hver er alt of uppgefinn
eina nótt að kveða’ og vaka, —
láta óma einleikinn
auðveldasta strenginn sinn, —
leggja frá sér lúðurinn,
langspilið af hillu taka?
Hver er alt of uppgefinn
eina nótt að kveða’ og vaka?
Ljóð mitt aldrei of gott var
öllum þeim sem heyra vilja;
þeim óg lék til þóknunar,
þegar fundum saman bar. —
Ég gat Hka þagað þar
þeim til geðs, sem ekkert skilja.
Ljóð mitt aldrei of gott var
öllum þeim sem heyra vilja.
Nú skal strjúka hlýtt og hljótt
hönd við streng sem blær í viðnum,
grípa vorsins þrá og þrótt
þungafult, en milt og rótt,
úr þeim söng, er sumarnótt
syngur djúpt í lækjarniðnum.
Nú skal strjúka hlýtt og hljótt
hönd við streng sem blær í viðnum.
Það er holt að hafa átt
£ heiðra drauma vöku-nætur,
séð með vinum sínum þrátt
sólskinsrönd um miðja nátt,
aukið degi’ í ævi-þátt,
aðrir þegar stóðu’ á fætur.
Það er holt að hafa átt
heiðra drauma vökunætur.
Birtan sezt ei sjónum manns;
svona næturkvöldin þrauga.
Norðrið milli lofts og lands
línu þenur hvítabands;
austur rís við geisla-glans
glóbrún dags með Ijós í auga.
Birtan sezt, ei sjónum manns;
svona næturkvöldin þrauga.
Skamt er að syngja sól í hlíð,
sumarblóm í mó og flóa. —
Hvað er að víla’ um vökustríð!
Yaktu’ í þig’ og hóraðs-lýð
vorsins þrá á þeirri tíð,
þegar allar moldir gróa.
Skamt er að syngja sól í hlíð,
sumarblóm í mó og flóa.
Úti grænkar lauf um lyng,
litkast rein um akra sána. —
Ég í huga sé og syng
sumardrauma alt um kring
út að fjarsta alda-hring,
yztu vonir þar sem blána.
Úti grænkar lauf um lyng,
litkast rein um akra sána.
Út í daginn fögnuð frá frá,
fullum borðum, söng og ræðum.
Nóttin leið í ljóði hjá —
ijósi er neyð að hátta frá!
Vil ég sjá, hvað vaka má,
vera brot af sjálfs míns kvæðum.
Út í daginn fögnuð frá,
fullum borðum, söng og ræðum.
Vini kveð ég, þakka þeim
þessa sumar-næturvöku!
Úti tekur grund og geim
glaða sólskin mundum tveim.
Héðan flyt ég fémætt heim:
íagran söng og létta stöku.
Vini kveð ég, þakka þeim
þessa sumar-næturvöku!
Stephan O. Stephansson.
[,,Lögberg“].
Tekjuskattur af atvinnu.
Lög um tekjuskatt ('4/i2—’77)
kveða svo á, að af tekjum af verzl-
an, sjóferðum [ekki fiskveiðum], iðn-
aði, veitingasölu, handiðn, og hver-
jum öðrum hjargrœðisvegi; af tekjum
af embœttum og sýslunum (föstnm
launum, aukatekjum og hlunnindum),
hiðlaunum, lífeyri, eftirlaunum, og
tekjum af alls konar vinnu andlegri
og líkamlegri (að undantekuum bein-
um tekjum af landbúnaði og sjávar-
útvegi) — skuli greiða skatt.
Skattur þessi er þannig á kveðinn
í lögunum, að af inu fyrsta þúsundi
króna greiðist ekkert; af 2. þúsund-
inu (1050—2000 kr.) greiðist 1 af
hundraði hverju; af 3. þúsundi greið-
ist i1/2 af hundraði, og þannig áfram,
að skatturinn hækkar um >/2 af
hundr. við hvert þúsund.
Frumregla laga þessara er góð, sú
er atvinnuskattinn snertir, að láta
fyrsta þúsundið vera gjaldfrftt, og að
lata skattinn vaxa eftir því sem tekj-
urnar hækka. En þótt frumreglan
sé góð, þá hefir framkvæmdin orðið
öllu miður. Stigning skattsins stend-
ur ekki í neinu hæfilegu hlutfalli við
vöxt teknanna.
Vitaskuld má lengi um það deila,
hver sé hœfileg eða réttlát stigning
skattsins. Það getur jafnan verið
álitamál. Enda alls eigi auðið að
ná þar fullu réttlæti í hverju tilfelli,
því að tveir menn með jafnháum
tekjum geta haft mjög misþungt fram
að færa, og á annan hátt þurft að
hafa misjafnan kostnað, án tillits til
sjálfsatvinnurekstrar-kostnaðarins.sem
ávalt dregst frá skattskyldu upphæð-
inni.
En um hitt þarf varla að deila,
að það er miklu léttara að greiða
15 kr. af 3. þúsundinu og 20 kr. af
4. þúsundinu, en að greiða 10 kr. af
2. þúsundinu. Sömuleiðis verður til-
tölulega léttara að greiða 25 kr. af 5.
og 30 kr. af 6. þúsundinu.
Með öðrum orðum: skatturinn
stígur ekki nándarnærri nóg í lilut-
falli við tekjurnar.
Oss sýnist vafalaust, að þessum
lögum þurfi að breyta ið bráðasta.
Um það vonum vér allir verði oss
samdóma.
En hvernig?
Um það er hætt við að sitt sýn-
ist hverjum — einkanlega af þeim
sem hæstar hafa atvinnutekjurnar.
Það er á þjóðfélagsins kostnað, að
að menn hafa aðgang til að græða
stórfé á atvinnuvegum. Því er sann-
gjarnt að þjóðfélagið taki bróðurpart-
inn af ákaflega háum tekjum, því
fremur, sem alt of mikið auðmagn
er hvorki holt einstaklingunum, sem
eiga það, né þjóðfélaginu.
Hins vegar má ekki fara svo langt,
að ekki verði einlægt eftir næg hvöt
hjá einstaklingunum til að auka tek-
jur sínar enn meira.
Ef vér hugsuðum oss nú 1. þús.
skattlaust; af 2. þús. 1%, af 3. þús.
3°/o, af 4. þús. 6°/o, af 5. þús. io°/o,
af 6. þús. 15, af 7. þús. 20, af 8.
þús. 25, af 9. þús. 30, af 10. þús.
35, af 11.—15. 40, af 15.-25. þús.
50% og svo 55°/o, af 25.—30. þús.,
og 6o°/o af 30.—35. þús., 65°/o af
35.—40. þús., og svo 5% hækkun
við 5. hvert þúsund, unz skatturinn
næði 80% og héldist í því upp úr,
þá virðist það stórum réttlátara en
það sem nú er, mundi engum aftrá frá
að reyna að græða sem mest, en
auka tekjur landssjóðs að stórum
mun.
Vérskulum ekki fara hér út í ýmis
smærri atriði þessa máls. Þeim verð-
ur ætfð vegur til að koma fyrir.
En oss hefir þótt rétt að hreyfa
þessu máli til íhugunar í tæka tíð.
Það er þess vert að ræða það og
hugleiða fyrir þingmálafundi að ári.
Vér búumst við að ýmsum stór-