Reykjavík - 16.07.1907, Side 1
1R e £ k ja vífc.
15 löggilta blað til stj órnarvalda-birtinga á íslandi.
Útbreiddasta blað landsins.
Upplag yfir 3000»
Þriðjudag 16. Júlí 1907.
Áskrifendur í b æ n u m
yfir 1000.
54
m e n n (E. d.) Stgr. Jónsson, Guðj. Guð-
laugsson, Sig. Stefánsson.
Lánsdeild við fiskiveiðasjóð-
i n n (E. d.) Ag. Flygenring, É. Briem,
Yaltýr Guðmundsson.
Utbreiðsla næmra sjúkdóma
(E. d.) Stgr. Jónsson, Ág. Flygenring, Þorgr.
Þórðarson.
ygr ALT FÆST í THOMSENS MAGASÍNI.
Ofna Og elÓLavélai* selur Kristján Þorgrimsson.
„REYKJAYÍK“
Árg. [60—70 tbl.] tostar innanlands 2 kr.; erlendis
kr. 3,00—3 sh.— 1 áoll. Borgist fyrir 1. Júlí. Ella 3 kr.
Auglgsingar innlendar: á 1. bls. kr. 1,50;
3. og 4. bls. 1,25 — Útl. augl. 33*/s°/o hœrra. -
Afsláttur að mun, ef mikið er auglýst.
Útgef.: Hlutafélagið „Reykjavík“.
Ritgtjóri, afgreiðelumaður og gjaldkeri
Jón ÓlttfsHon.
Afgroiðsla Laufásvegi 5, kjallaranum.
Ritstjórn: ---„ stofunni.
Telefónan
29 ritstjóri og afgreiðsla.
71 prentsmiðjan.
Alþingi.
Tingmanna-frumvörp eru fram
komin þessi:
1. Um bæjarstjórn íHafnar-
fi rð i, uppvakningur frá fyrriþingum(flutn-
ingsmenn Valtýr Guðmundsson og Ágúst
Flygenring).
2. Um v á t r y gg i n g a r s k y 1 d u
húseigenda og stofun bruna-
bótasjóðs (flm. Jón Jónsson, M. Krist-
jánsson).
3. Um breyting á tilskipun
um bæjarstjórn í Reykjavík
(flm. G. Björnsson, Tr. Gunnarsson). I írv.
þessu er farið fram á, að skipaður sé
borgarstjóri, kosinn af bæjarstjórn til 6
ára í senn, og fái hann að launum úr
bæjarsjóði 4500 kr. á ári, auk 1500 kr. í
skrifstofufé. Bæjarfulltrúar skulu vera 15
að tölu.
3. gr. frv. er svolátandi:
Kosningarrétt hafa allir bæjarbúar, karlar
og konur, sem eru fullra 25 ára að aldri,
þegar kosning fer fram, hafa átt lögheimili
í bænum 1 ár, hafa óflekkað mannorð, eru
fjár síns ráðandi, eru ekki öðrum háðir sem
hjú, og er ekki lagt af sveit, eða hafi þeir
þegið sveitarstyrk, þá endurgoldið hann, eða
verið gefinn hann upp —, svo framarlega
sem þeir greiða skattgjald til bæjarsjóðs.
Konur kjósenda hafa kosningarrétt, þótt þser
séu eigi fjár síns ráðandi vegna hjónabands-
ins, og þótt þær eigi greiði serstaklega gjald
i bæjarsjóð, ef þær að öðru leyti uppfylla
áðurgreind skilyrði fyrir kosningarrétti.
Kjörgengur er hver sá er kosningarrett
hefir.
4. gr. í Janúarmánuði 1908 skal kjósa
fulla tölu bæjarfulltrúa. Gömlu bæjurfull-
trúarnir fara jafnframt frá, en þá má endur-
kjósa. Af þeim bæjarfulltrúum, er þá verða
kosnir, fer einn þriðjungur frá eftir hlut-
kesti eftir 2 ár, annar þriðjungur eftir 4 ár,
sömuleiðis eftir hlutkesti, og inn siðasti
þriðjungurinn eftir 6 ár. í stað þeirra full-
trúa, er úr bæjarstjórninni ganga í hvert
skifti, skal þegar kjósa jafnmarga í hana til
6 ára. Á þennan hátt fer svo jafnan síðan
einn þriðjungur inna kjörnu bæjarfulltrúa
•-------------------------------•
tRSMÍÐÁ-YINNUSTOFÁ.
Vönduð ír og Klnkkup.
Bankastræti 12.
Helgi Hannesson.
frá annaðhvort ár og nýir bæjarfulltrúar
kosnir í staðinn. Kosningar í bæjarstjórn
fara jafnan fram í Janúar.
I síðari hluta frumv. eru ýmis ákvæði
um skipun niðurjöfnunarnefndarinnar og
starfsvið hennar. Nefnd var skipuð í mál
þetta í N. d. í fyrri viku: L. H. Bjarna-
son, J. Magn., St, St. (Skagf.), Guðl. Guðm.,
M. And.
4. Þm. Reykvíkinga bera fram breyt-
ing á lögunum um mannntal í Reykja-
vík, að það skuli fara fram frá 20.—30.
Nóvember ár hvert, en ekki í Október.
5. Frv. um löggilding verzlun-
arstaðar í Kyrkjuvogi í Höfnum er
borið upp í N. d.
Þessar þingncfmlir hafa enn veríð
settar:
K o s n i n g a 1 ö g (N. d.) Pétur Jónsson
(form.), Jón Magnússon (skrifari), Eggert
Pálsson, Björn Kristjánsson, Lárus Bjarna-
son, Ól. Thorlacius, Jón Jónsson.
Frv. um almennan kosningarétt vfsað
til þeirrar nefndar.
Lagaskólinn (N. d.) Jón Magnús-
son, Skúli Thoroddsen, Lárus Bjarnason.
F r æ ð s 1 a b a r n a (N, d.) Þórhallur
Bjarnarson (form.), Árni Jónsson, Eggert
Pálsson, Stefán Stefánsson (Skagf.) skrifi,
Jón Magnússon, Guðmundur Björnsson,
Magnús Andrésson.
F'rv. um kennaraskóla vísað til þeirrar
nefndar.
Gjafsóknir (N. d.) Björn Bjarnar-
son (skrifari), Hannes Þorsteinsson (form.)
Ól. Briem.
F o s s a r (N. d.) (takmörkun á eignar-
og umráðarétti yfir þeim) Guðl. Guðmunds-
son (form.), Jóh. Ólafsson, Ól. Briem (skrifi),
Stefán Stefánsson (Eyfi), Magnús And-
résson.
Skógrækt (N. d.) Þórhallur Bjarnar-
son (skrifi), Eggert Pálsson (form.), Ólafur
Thorlacius.
Brunabótafélag íslands(N.d.)
Magnús Kristjánssnn (form.), JónJónsson,
Stefán Stefánsson (Skagf.), Stefán Stefáns-
son (Eyfi), Ólafur Briem (skrifi).
Til þessarar nefndar vísað frv. J. J. og
M. Kr, um vátryggingarskyldu húseigenda
og stofnun brunabótasjóðs. Bætt við síð-
ar 1 nefnd þessa Jóni Magnússyni og Skúla
Thoróddsen.
Lan dsb ó k a s a f n (E. d.) B. M. Ól-
sen, J. Jakobsson, Valtýr Guðmundsson.
Skilorðsbundnir hegningar-
d ó m a r (E. d.) Stgr. Jónsson, Jóh. Jó-
hannesson, Guðjón Guðlaugsson.
Lausamenn og þurrabúðar-
Ursmíðavinnustofa
Carl F. Bartels
Laugavegi 5. Talsími 137.
Enn þá nýtt glóðarauga!
Nýr meiðyrða-dómur.
„ísafold" hefir um mörg ár lagt
Lárus sýslumann Bjarnason í einelti
með óhróðurssögum. Hann hefir, því
miður, helzt til um of fyrirlitið blaðið
og því eigi lagt sig niður við að hirta
það með vendi laganna svo sem skyldi.
Eins og þorra manna er kunnugt
er L. B. einn með þekkingarbeztu og
skörpustu mönnum á þingi, en hann
hafi eigi verið í óaldarflokki ísafoldar.
Hitt vita þeir síður, er fjarlægir eru
og ekki lesa önnur blöð en þjóðræðis-
blöðin, að L. B. er vinsæll og vel lát-
inn af öllum þorra sýslubúa sinna, að
undanteknum örfáum mönnum, sem
„ísafold" (og Einar Hjörleifsson fyrir
hana) hefir reynt að æsa upp til róg-
burðar og ærumeiðinga gegn honum.
Loks tók L. B. Einar Hjörleifsson
til bæna og lót dómstólana tykta hann,
og varð Björn nýverið að borga 300
kr. fyrir Einar fyrir loginn óhróður og
illan munnsöfnuð um L. B.
í fyrra, er Lárus Bjarnason var á
förum aftur til útlanda, meiðyrtu þeir
sóra Vilhjálmur Briem og Jón G. Sig-
urðsson Lárus með óbótá-orðum í ísa-
fold og létu svo um mælt, að þeir
tækju svo freklega til orða, til að neyða
Lárus í mál, svo að þeim gæfist kost-
ur á að sanna illmæli sín, er þeir þótt-
ust hafa næg gögn til.
Lárus veitti þeim ósk sína er hann
kom heim í vor úr utanferð sinni, og
stefndi báðum. En er til máls kom,
átu þeir báðir alt oían í sig og játuðu,
að þeir hefðu engan flugufót haftfyrir
því sem þeir skrifuðu, og vildu sleppa
með þessa játning og fyrirgefningarbón.
En þess var þá ekki kostur.
Nú er fallinn dómnr í málinu fyr-
ir héraðsrétti 9. þ. m. \ Eru þar öll
meiðirði þeirra félaga dæmd daað og
marklaus, en þeir í 100 kr. sekt hvor um
sig eða 20 daga fangelsi, og máls-
kostnað að auki.
Nú í September mun ritstj. ísaf. eiga
von á hæstaréttardómi fyrir Ijótan
munnsöfnuð um Lárus sýslumann.
Hitt er eftir að vita, hvað blaðið
lætur sér segjast við þessar og þvílíkar
ráðningar.
Símskeyti til Blaðskeytasamlagsins.
(„Austri“, „Frækorn“, „Reykjavík“).
Kaupm.höfn, 15. jfúlí.
Rvísland. Kæruskjalið gegn þeim
hershöfðingjunum [rúsnesku] Stössel
[sem gaf upp Port Arthur fyrir Jap-
önumj, Fock, Reus og Smirnoff er nú
birt almenningi og er þeim öllum að
sök gefið, að þeir hati verið ónýtir,
Stössel þó sérstaklega.
Kórea. Stjórn keisarans þar hefir
beðið Bandaríkin (N. A.) hjálpar gegn
harðstjórn og yfirgangi Japana. Sú
málaleitun hefir þó árangurslaus orðið.
Dagbók.
t Torraldur Jónsson, móðurbróðir
Jóns Ólafssonar ritstjóra, andaðist 24.
Maí að heimili sínu Þórshöfn (nýbýli í
Kolmúla-landi við Reyðarfjörð,Fáskrúðs-
fjarðarhreppi) vel sjötugur. Hann var
söðlasmiður, og annars mesti hagleiks-
maður, bæði á tré og járn, en heilsu-
þrotinn maður, hafði legið rúmfastur
nokkur ár, eftir slag. Réttum mánuði
síðar (24. f. m.) varð sonur hans Jó-
hann albrjálaður og hefir verið svo
síðan.
Reyðarflrði, 2. Júlí. Tíðarfar hefir
verið ið versta á þessu vori síðan Maí-
byrjun. Út þann mánuð og fram í
Júní mátti heita að skiftust grimdir
og kafaldsbyljir, og tíð sífelt köld til
þessa, eins og nærri má geta, þar sem
nú er í fyrsta verið að hreinsa tún,
og er það rótt svona að heita má að
þau sé græn, en úthagi má kalla sé
algrár enn, enda þykjast elztu menn
ekki muna verra. — Sauðburður gekk
yfirleitt mjög illa. 30. Maí var svo
þykk héla á gluggum í íbúðarhúsum,
að ekki sá út fyrri en undir dagmál,
og mun það fágætt. Fiskileysi er hér
á þessum fjörðum og hefir verið í vor,
svo að útlit er ið ískyggilegasta sem
hugsast getur. — „Flensa" er að stinga
sér niður hingað og þangað, og þó
fremur væg enn sem komið er. Engir
dáið úr henni hér um slóðir, það ég
til veit.
Mislingarnir. Það var tvísýna
nolckur á því, hvort takast mundi að
hefta þá í Stykkishólmi. En svo lítur
út sem það ætli að takast. Engir mis-
lingar hafa enn gert vart við sig í
Snæfellsnessýslu utan Stykkishólms.
Á einum bæ í Dalasýslu varð þeirra
vart (Harastöðum) og var sá bær þegar
einangraður. í Stykkishólmi hefir að
eins orðið vart við þá í 2 húsum til,
og af öðru þeirra vissi landlæknir, er
hann kom þaðan. — Svona skýrir land-
læknir oss frá eftir skýrslum, er hann
fékk með hr. Torfa Bjarnasyni í Ól-
afsdal, er kom hingað landveg í fyrra-
dag.
Aðgöngumiða
að tjaldbúð templara á Þingvelli 2. Á-
gúst ættu menn að hraða sér að kaupa.
— Geta nú allir fengið þá keypta, jafnt
templarar sein aðrir.
Þeir sem hafa pantað aðgöngumiða,
eru vinsamlegast beðnir að vitja þeirra
sem fyrst, ekki síðar en 15.—20. þ. m.
Aðgöngumiðar fást í afgreiðslu ísa-
foldar, á Laugaveg 63 og í Gutenberg.
6uðmunður á Geithálsi
vill selja góða kii tímabæra, á að
bera í 5. viku vetrar, og 1. kálfs kvígu
timalausa.