Reykjavík - 30.07.1910, Blaðsíða 2

126
REYKJAVIK
Vefnaðarvara
<>4Í
landi, eba hvar sem er, og skipað út
(t. d. ofan á flatt húsþak) tollskyldum
vörum, og verið horflð aftur áður en
lýsir af degi. Og hvað verður þá úr
Fatnaður
Vandaðar, smekklegar og ódýrar vörur
í verzl. ,Dagsbrún‘.
öllu tolleftirliti?
Ef loftíarirnar geta komið á al-
mennu verzlunarfrelsi og almennum
friði í heiminum, þá verða þær merk-
asta uppfundning heimsins.
og þetta, er maður er að segja fréttir
og vill láta í ijósi, að ekki viti hann
sjálfur, hvort fregnin sé áreiðanleg eða
ekki; hann segi hana rétt eins og
hann hefir heyrt hana — þá segir
maður: „Ja, ég lýg þá í annara orða
stað, ef það er ekki áreiðanlegt. “ ?
Ljúga þýðir, meira að segja, oft í
mæitu máli ekki annað hjá oss en að
„kríta liðugt".
Auðvitað má segja um mann að
hann ljúgi, og segja það á þann hátt
eða í því sambandi, að það verði meið-
andi. En það má iíka segja, að hann
segi ósatt, og segja það á þann hátt,
að það verði meiðandi.
Alt er undir sambandinu komið, en
orðin sjálf þýða bæði það sama.
(Meira).
Útlent smælki.
Eftir Jón Olafsson.
Fanama-skurðnrinn. Aftenposten
í Kristíaníu segir, að 1. Janúar næst-
komandi eigi að opna Panama-skurð-
inn (milli Norður-Ameríku og Suður-
Ameriku) fyrir umferð skipa. Nú sé
verið að hamast við að lúka verkinu.
Þetta ber þá bráðara að, en flesta
varði.

á kr. 2,50
sem fengið hefir mjög gott áiit
er aftur komið
í verzl. ,Dagsbrún‘.
t’rá Ye8tnr-íslendingum. Landi
vor séra Jón Bjarnason er sæmdur
doktors-nafnbót í guðfræði í heiðurs
skyni af Thiel 6ollege í Grenville,
Pennsylvania. — Það er mælt, að Jón
gamli Arason kynni ekki latínu, þótt
hann yrði byskup (sbr. „Latína er list
mæt, ( lögsnar Böðvar; | í henni þó eg
kann | ekki par, Böðvar“). En nú er
séra Jón orðinn Dr. theol. (eða D. D.
á ensku) og kann þó ekki orð í
ebresku. Hann heflr aldrei verið vís-
indamaður, heldur praktískur, stjórn-
samur kirkjumaður og heitur trúmað-
ur. Heiður á hann því alla daga
skilið. — En hvaða stofnun vill nú
„doktorera" séra Friðrik?
Svo er annars að sjá sem kirkjufé-
lagið íslenzka í Yesturheimi hafl beðið
miklu minna tjón, en auðsjáanlega var
tii stofnað, við úrgöngu séra Friðriks
og klofningar-tilraunir hans.
Flugvélar. Um annað er nú ekki
tíðræddara í útlöndum en flugvélar og
loftfarir. Af öllu, sem ég hefi um það
efni lesið, þykir mér merkilegast flug,
sem þreytt var í New York nýlega.
Flugvélin fór fram og aftur í loftinu
uppi yfir höfninni, þat sem herfloti
Bandaríkjanna lá. Loítfarinn hafði
íylt loftfar sitt með síneplum (appel-
sínum) og sveif hann yflr flotanum og
kastaði niður á hann síneplunum; hæfði
hann í tveim köstum af hverjum
þremur, og hitti öli skipin.
Þetta sýnir það, að hefði loftfarinn
kastað sprengivélum í sínepla stað, þá
hefði allur flotinn verið gereyddur á
fáum mínútum.
Öll helztu ríki, svo sem Bretland,
Bandarikin, Þjóðverjaland, Frakkland,
og mörg smærri ríki, verja nú milíón-
um til að kaupa sér loftför til hern-
aðar. Nýverið leitaði ítalastjórn mil-
íóna-fjárveitingar á þingi til loftfara-
kaupa til hernaðar, og hafðist það
fram á þingi. En megna mótspyrnu
veittu því flokkar sósialista og þjóð-
veldissinna og fleiri hernaðar-fjendur
meðal þingmanna. Þeir vildu helzt
fella niður allar fjárveitingar til hers
og flota af þeirri ástæðu, að ailur
hernaður hlyti úr þessu að verða ó-
gerlegur — einmitt sakir loftfaranna.
Annars eru loftfarirnar enn á til-
rauna-stigi. En þegar þær verða orð-
nar að fullu raunhæfar, svo að sigla
má í lofti hvert sem vill og svo langt.
sem vill (en á það skortir mikið enn),
þá verða iika allar toll-álögur á var-
ning ógerlegar. Þá getur loftskip
komið í náttmyrkri niður inni í miðju
T raustsyfiriýsingarnar.
Merkur maður af Barðaströnd skrifar
meðal annars: . „Af því að mjer er
vel ijóst, að traustsyfiriýsingar þær
hjer úr sýslu, til Björns Jónssonar,
som „ísafold" hefir flutt, eru ekki
nærri eins ábyggilegar og ætla mætti
eða ókunnungir gætu haldið, þá get
jeg ekki látið vera, að minnast lítillega
á þær, og nægir þá í bráðina, að
minnast á tvö atriði þeim viðvíkjandi.
Seint í vetur síðasti. var jeg stadd-
ur á Patreksfirði, og var um þær
mundir verið að safna undirskriftum
þeim undir traustsyfirlýsingar, sem
síðar voru birtar í „ísafold“. Þá átti
jeg tal við einn af allra merkustu
mönnum Patrekshrepps um þessar
undirskriftir þar, og sagði hann mjer,
að hann hefði spurt þó nokkra af
undirskrifendum, hvort þeir vissu nú,
hvað þeir hefðu verið að skrifa undir.
Og hann sagði, að svarið hjá þeim
ölium hefði verið þetta sama: „Nei,
það veit jeg ekki!“ —Ressu var mjer
auðvelt að trúa, því að jeg þekki flesta
þessa menn persónulega, og veit, að
þeir eru mjög frásneiddir öllu grufli
og alJri íhugun um stjórnarfar eða
stjórnarástand.
Þegar jeg svo kom á Barðaströnd-
ina, þá var þar á ferðinni undirskrifta-
smali, sem húsvitjaði rækilega fyrir
þá, sem hann höfðu til þess kjörið.
En einn af þeim, sem hjer skrifaði
nafn sitt undir traustsyfirlýsinguna,
fór, þegar jeg talaði við hann, svo ó- \
mildum orðum um Björn Jónsson út
af framkomu hans í ráðherrastöðunni,
að jeg vil ekki setja þau hjer. Hann
þekkir sitt, þá hann sjer þessar línur.
— Margt fleira mætti tína til, þótt
jeg láti þetta nægja i svipinn.
Barðstren dingur.
Hvað er að írjetta?
,,Vestri“ rakst á grunn á þriðjudags-
kTÖldið í þoku nálægt Haganesvík í Skaga-
firði. Gufuskipin „Ingolf“ og „Kong Helge“
voru á ferð þar nálægt, og náðu þeir
„Vestra“ af grunninu á fimtudagsmorgun-
inn. Hann er sagður óskemdur, og hjelt á-
fram ferð sinni til Akureyrar. Búizt við,
að hann komi hingað á rjettum tíma, þrátt
fyrir töf þessa.
Konur i hreppsnefndum. Síð-
astliðin ár hafa konur átt sæti i bæjarstjórn
Reykjavikur. Nú eru sveitirnar farnar af
ungkjörnu þingmenn, að 3 af þeim
segi af sjer umboði sínu, svo snemma,
að ráðherra gefist kostur á fyrir þing
að útnefna aðra í þeirra stað, svo
hinir konungkjörnu þingmenn geti
hvorki stutt nje fellt stjórnina, heldur
hljóti hún að standa eða falla fyrir
meirihluta þjóðkjörinna þingmanna,
sem eðlilegast er“.
Og svo bætir ritstjóri Norðurlands
við þeim einkar spaklegu spádómsorð-
um, að „ef slík tillaga hefði verið bor-
in upp á hinum fundunum, mundu
sárfáir minnihlutamenn hafa sýnt þá
djörfung, að greiða atkvæði á móti
henni".
Þeim er illa við konuugkjörnu þing-
mennina, ráðherraliðum. En hvernig
er það — myndi „stjórninni" ekki
alveg eins Ijúft, að „standa eða falla“
fyrir neðri deild alþingis einni? Þar
er engum konungkjörnum þingmönn-
um „til að dreifa".
Svissneskar broðeringar
mjög fínar
Kjóla- %■ svuntu leggingar
afar ódýrar
Nýkomið
í verzl. jDagsbrún4.
stað. Á hreppskilaþingi Vindhælislirepps í
Húnavatnssýslu í vor var kona, frú Jóhanna
Hemmert á Skagaströnd, kosin í hreppsnefnd
þar. Auk þess segist Nl. hafa heyrt þess
getið, að frú Sesselja á Skinnastöðum í Ax-
arfirði hafi verið kosin í hreppsnefnd Skinna-
staðahrepps síðastl. vor.
Slys. Árni Árnason bóndi í Gerðum í
Garði var fyrir skömmu að hlaða sjógarð
þar suður frá, og hafði grafið nál. þriggja
álaa djúpan skurð fyrir undirstöðunni.
Hann bar stóran stein í fanginu, er hann
ætlaði í garðinn, en er hann kom á skurð-
bakkann, brast bakkinn undan honum, svo
að hann fjell í skurðinn, og varð undir
steininum, og meiddist mikið, einkum í bak-
inu. Hann var fluttur hingað til Reykja-
vikur, og liggur hann nú bjer á spítala,
þungt haldinn, og alveg máttlaus allur neðri
hluti líkamans.
Tóverksmlðjumál EyfirOinga
er nú loks til lykta leitt, á þann hátt, að
sýslunefnd Eyjafjarðarsýslu og bæjarstjórn
Akureyrarkaupstaðar hafa samþykkt að taka
á sig ábyrgð gagnvart landssjóði á 60 þús-
und króna láni til verksmiðjunnar á Akur-
eyri (bærinn 25 þúsund og sýslan 85 þús-
und), gegn því, að hluthafar fjelagsins á-
byrgist 10 þúsund kr. af skuld þess við ís-
landsbanka, að fjelagið hlíti reglum bæjar-
stjórnar og sýslunefndar um eftirlit með og
umráð yfir rekstri fyrirtækisins, og að sýslu-
fjelag og kaupstaður fái 1. veðrjett í öllum
eignum fjelagsins, sem ekki eru veðsettar,
og 2: veðrjett i þeim eignum, sem þegar
eru veðsettar landssjóði. — Er því nú bú-
izl við, að tóvinnuvjelarnar við Glerá verði
bráðlega endurreistar.
Hraðfara. Siðast, er „Austri“ fór
austur sunnanlands, hafði hann verið 24
klukkustundir frá Reykjavík beina leið til
Vestmannaeyja. Stinnings-kaldi hafði verið
á móti. — Síðasta sunnudag fór þessi sami
„eldibrandur" beina leið hjeðan til ísafjarð-
ar (á hringferð vestur um landj og var 29
klukkustundir á leiðinni. Annað skip, sem
fór um sama leyti, hafði verið 18 stundir
sömu leið.
Dásamleg fundarsamþykkt,
Á þingmálaíundi í Húnavatnssýslu,
„minni háttar þó“, segir „Norðurland"
að samþykkt hafi verið með 9 atkv.
gegn 2 svohljóðandi dásamleg tillaga:
„Verði þing haldið á reglulegum
tíma, skorar fundurinn á hina kon-
ReykjaYÍkurfrjettir.
Dáinn er í Kaupmannahöfn á fimtu-
dagsnóttina Carl T Frederiksen bakara-
meistari hjeðan úr bænum. Hann hafði
vorið heilsulítill á síðkastið, og sigldi i vor
til þess að leita sjer lækninga, en hafði þá
áður legið fimm vikur rúmfastur. Bana-
mein hans mun hafa verið krabbamein.
HnHnH
Harðir Hattar
Og
Enskar Húfur
Nýkomið
í verzl. ,Dagsbrún‘.
Frederiksen sálugi var ókvongaður. Hann
var dugnaðarmaður mikill, vandaður maður
og drengur góður. Hann var yfirbakari
Fjelagsbakaríisins um allmörg ár, en keypti
það siðan sjálfur, og rak það með miklum
dugnaði. Hann mun hafa verið kominn
nokkuð á sextugsaldur.
Sektaðir botnvörpungar, Varð-
skipið „Islands Falk“ kom nýskeð inn með
tvo seka botnvörpunga frakkneska, og var
annar þeirra sektaður um 1,800 kr., en hinn
um 2,500 kr.
Kappleika ýmsa ætlar Ungmennafje-
lag Reykjavikur að þreyta á morgun, og
byrja þeir kl. 2*/í siðdegis með 1000 metra
kappgöngu á Melunum, og 500 metra kapp-
hlaupi. Þvi næst verður farið suðnr að
sundskála, og þar ætla stúlkur að þreyta
60 metra kappsund, og karlmenn 100 metra
kappsund í tveim flokkum, yngri og eldri
en 18 ára. Aðgöngumiðar að sundskála-
svæðinu kosta 10 aura.
Þakkarávarp.
Jeg, sem nú er orðin heilsubiluð mjög og
slitin af striti lifsins, og hefi þurft hjálpar
með nú upp á síðkastið, finn það sjálfsagða
og ljúfa skyldu mina, að votta hjer með op-
inberlega þeim heiðurshjónum, herra ltaup-
manni Helga Zoega og frú hans Geirþrúði,
hjartans þakkir mínar fyrir þá miklu trygð,
umhyggju og margvislegar og stöðugar vel-
gerðir, er þau hafa sýnt mjer í smáu og
og stóru síðan eg var vinnukona hjá þeim
fyrir 13 árum. — Bið jeg guð að launa þeim
alla trygð og velgerðir við mig, þeim og
þeirra til blessunar í bráð og lengd.
Rvík, Bergstaðastræti 22, 28. júli 1910.
Jngibjörg Eiriksdóttir.
RáOskonustaOa óskast, ar.naðhvort
á góðu sveitaheimili eða i kaupstað. Upp-
j lýsingar á afgreiðslu blaðsins.