Reykjavík - 03.09.1910, Blaðsíða 3

REY KJAVIK
147
Hreinar verksmlðjur og hrein
og ómenguð sápa standa i
nánu sambandi við hrein föt.
Það stafar engin hætta af
með öðru en hjegóma.
IHún er áreiðanlega hrein og
omenguð.
"1S84
Jeg var staddur í Rvík í vor 17. júui,
fæðingardag Jóns Sigurðssonar. Síðari hluta
dagsins sá jeg að búið var að festa upp á
strætum og gatnamótum tilkynning frá
sjálfstæðis-landvarnarflokki, að minnast ætti
dagsins með skrúðgöngu — minnir mig það
væri nefnt — er hafin yrði á ákveðirmi
stundu um kvöldið frá þinghúsinu og til
grafar forsetans, og þar lagður á krans og
ræða haldin.
Með því að jeg hafði lokið flestum erinda-
gerðum mínum i bænum í það sinn, lnigsaði
jeg mjer að vera nærstaddur þessa skrúð-
göngu. Jeg kom á tiltekinni stundu —
hugsaði að Reykvíkingar væru stundvísari
en við sveitakarlarnir — en sú hugsun
reyndist ekki rjett. Menn voru að sveima
fram og aftur um göturnar í kringum
Austurvöll, en stórmennin — eða stóru
mennirnir — hjeldust aðallega við fram
undan þinghúsinh. Jeg held að beðið hafi
verið eftir að messufært yrði — eða hvað
það nú á að nefnast -— svona leið meira en
hálf klukkustund. Nú var komið með þrjú
stúdentaílögg. Jeg veit ekki hvort jeg má
nefna þau íslandsflögg, jeg hefi aldrei sjoð,
að þau væri löggilt eða viðurkennd — getur
verið að svo sje, jeg fæ nefnilega ekki öll
stjórnartíðindin, þrátt fyrir ítrekaða umkvört-
un. ÍTögg þessi voru hafin upp, en — tvö
af þeim voru mjög þvæld og óhrein, — jeg
óskaði með sjálfum mjer, að hvatirnar, sem
rjeðu þessari skrúðgöngu, væru þó hreinni.
Með þetta skrúð(!) er svo lagt á stað suður
í kirkjugarð og staðnæmst hjá gröfinni; þar
steig Þorst. Erlingsson upp á eitthvað og
hjelt stutta ræðu. Jeg stóð meðal þeirra
vztu og heyrði að eins fá orð, er vindurinn
feykti til mín. Jeg sá bankastj. 15. Kristj-
ánsson með stóran krans, er lagður mun
Iiaí'a verið á gröfina. Síðan var' haldið á
stað í fljti úr garðinum, svo lá við ofmiklum
troðningi, og haldið ofan í bæ, og á meðan
leikið lítisháttar á horn, og mun svo allt
hafa verið búið.
Nokkrir menn úr Heimastjórnarttokknum
höfðu í kyrþey lagt blómsveig á gröfina um
morguninn.
Næsta ár er hundrað ára afmæli Jóns
Sigurðssonar, og verður þá væntanlega
heiðruð minning hans á einhvern liátt, en
kransaálagning finnst mjer ávalt hjegómi,
og á að minni hyggju sist við að heiðra
minnig hins hispurslausa og óeigingjarna
Játna mikilmennis með þeim íitlenda hjegóma.
Mjer hefir, síðan í vor, komið til hugar,
hvort ekki mundi vera nær anda hans og
stefnu, að hundrað ára minning hans yrði
heiðruð á þann hátt, að gengist yrði fyrir
saniskotum um allt land, og myndaður af
því sjóður, er bæri nafn Jóns Sigurðssonar,
og varið skyldi vöxtum af til að styrkja
fátæka og heilsubilaða fjölskyldumenn
til að dvelja á berklaveikrahselinu. Ekki
væri úr vegi, að skrá yfir gefendur yrði
samin og prentuð til útbýtingar.
Þetta ættu heimastjórnarmenn að taka til
íhugunar, því að þá hygg jeg nú fylgja bet-
ur stefnu Jóns Sigurðssonar, hcldur en aðra
stjórnmálaflokka hjer á landi.
Olafsey í júlí 1910.
Olafur Jóhannsson.
V
Hvað er að írjetta?
Sam8aeti allfjölment hjeldu eyfirzk-
ir kjósendur þingmanui sínum, Hann-
esi Hafstein 21. f. m. Hann hefir
dvalið á Akureyri í sumar, haft á
hendi forstöÖu íslandsbanka-útbúsins
þar, en lagði af stað þaðan með Austra
28. f. m. í samsæti þessu hjelt H. Haf-
stein tölu til kjósenda sinna, og er
útdráttur úr henni á öðrum stað hjer
í blaðinu, tekin eftir „Norðurlandi".
Dáinn er 19. f. m. Stefán bóndi
Pálsson á Stóru-Vatnsleysu, 72 ára að
aldri.
Fiskafli hefir verið óvenjulaga góð-
ur á Austfjörðum í sumar, bæði á
vjelabáta og opna smábáta. Sumir
bátar á Eskifirði og Norðfirði búnir að
fá alt að 200 skpd.
Sól og sumar hafði verið á Norð-
urlandi siðari hluta ágústmánaðar.
Rættist því miklu betur úr með hey-
feng manna, heldur en útlit var fyrir.
Tún alhirt og mikið af útheyi. Engjar
í góðu miðallagi.
Við Ísaíjarðariljúp hefir verið
einkar góð tið, siðan leið á sumarið.
Nýting á töðu varð þar góð, og hey-
skapur í meðallagi, og má það gott
heita, jafn seint og byrjað var að slá.
í Fljótsdalslijeraði náðu menn
alment heyjum sínum um og eftir
miðjan ágúst, en mikið af þeim var
farið að hrekjast. En niðri í Fjörð-
um var tíðin erfiðari.
Stúlka drukknar í mógröf. Á
Krossi á Berufjarðarströnd í Suður-
Múlasýslu vildi það slys til nýlega, að
siúlka, Margrét Magnúsdóttir frá Streiti
í Breiðdal, fjell í mógröf og drukknaði.
(Fjk.).
Dáinn er 5. f. m. merkisbóndinn
Bunólfur Jónsson, dbrm. í Holti á Síðu,
83 ára að aldri, fæddur á Búlandi í
Skaftártungti 29. nóv. 1827;
Hyaiur náðist frá Bæjum á Snæ-
fjallaströnd nú nýlega. Sást á reki
skammt frá landi, og var róinn upp í
fjöruna. Haldið, að hann hafi sloppið
frá hvalveiðamönnum, en drepizt siðan
af skotinu. (Vestri).
Raflýsing ætlar Eskifjarðarkaupstað-
ur að koma á hjá sér á næsta ári.
Fteddir, í'ermdir, giftir, dánir
1909. Árið sem leið fæddust 1243
sveinar og 1106 meyjar, samtals 2349.
Af þeirri tölu 66 andvana. Nú fullur
8. hluti óskilgetinn, áður setið við Dio.
Fermrir voru alls 1836. Hjónabönd
453; fækkar ár frá ári, verið þó fyrir
skemmstu 500 á ári. Dánir als 1329,
sem mun vera með minsta móti.
Tvær konur andast, á aldrinum milli
95 og 100 ára. Sex karlmenh hafa
fyrirfarið sór. Dáið hafa af slysförum
54, af þeim 40 druknað. Af slysför-
um andazt 48 karlmenn og 6 konur.
(N.kbl.).
Dáinn 24. f. m. Ólafur N. MöUer,
kaupmaður á Blönduósi. Banamein
heimakoma.
Slys. Maður ofan úr Kjós, Ólafur
bóndi á Kiðafelli, fótbrotnaði síðastl.
sunnudag á heimleið hjeðan frá Rvik.
Hesturinn datt með hann uppi í Mos-
fellssveit. Samferðamenn hans sneru
þegar aftur með hann hingað til bæj-
arins, og liggur hann nú hjer á spítala,
sagt að báðir leggirnir séu brotnir.
Fuudið lík. 19. f. m. fann dreng-
ur af ísafirði lík af karlmanni í flæð-
armálinu milli ísafjarðar og llnifsdals.
Var það lítt þekkjanlegt, en haldið að
það sé af Helga Gunnlaugssyni í Graf-
arósi í Skagafirði, er hafði verið for-
maður í Hnífsdal, en horfið þaðan
skyndilega í sumar.
c2ocji tfirynjólfsson
yfirréttarmálaflutningsmaður.
Aii8turstræti 3.
Heima Kl. 11—12 og: 4—5.
Talsími 140.
ReykjaYÍkurfrjettir.
Vígsiubiskupsvígslan fór fram síð-
astl. sunnudag, eins og til stóð. Kirkjan
var troðfull af forvitnum áhorfendum. Jens
pvófastur Pálsson lýsti vigslunni. 14 hempu-
klæddir guðfræðingar sátu í kórnum, og 4
rykkilínsklæddir prestar aðstoðuðu við vigsl-
una. Þórhallur byskup flutti vígsluræðuna,
og rykkilínsklæddu prestárnir lásu sinn
ritningarkaflann hver. Vigsluna sjálfa fram-
kvæmdi svo biskup samkvæmt helgisiðabók-
inni nýju. Nývigði vígslubiskupinn séra
Valdimar Briem flutti síðan ræðu út af
guðspjalli dagsins. Og að siðustu voru
biskuparnir og nokkuð af prestunum til
altaris. Þar með var þessax-i athöfn lokið.
10. júli i sumar var hinn vígslubiskupinn,
séra Geir Sæmundsson á Akureyri, vígður
norður á Hólum, og var þar að sögn eins
mikið eða jafnvel meira um dýrðir.
Vígslubiskuparnir bafa því nú báðir tekið
við titlum sínum.
„Víglubiskupamir — veslings mennirnir,
jeg sárkenni í brjósti um þá, þessa valin-
kunnu sæmdarmenn, að verða að burðast
með þennan vandræða-titil, þetta dæmalau9a
hjegóma-tildur, sem hlýtur að vera hverjum
manni til athlægis, innan lands og utan“,
sagði einn mikilsvirtur guðfræðingur bæjar-
ins, þegar tilrætt varð um vígslubiskupsvígsl-
una.
Götuljósin. í fyrrakvöld var í fyrsta
skifti kveikt á nýju götuljóskerunum. Sjálf-
sagt hefðu flest hús bæjarins staðið auð
þetta kvöld, ef veðrið hefði ekki verið jafn
hlálegt við menn, og það var — húðarigning
alt kvöldið — unga fólkið myndi að minsta
kosti hafa þurft að sýna sig og sjá aðra við
gasljós potta fyrsta kvöld; en nú varð það
að láta sér nægja að horfa út, og sýna þeim
fáu, sem áræddu út á göturnar, andlitið á
sér úti við gluggana. — Götuljóskerin eru
207 að tölu — hálfu fleiri, en þau voru
áður — og verður þó nokkrum bætt við
enn á Framnesvegi og ef til vill víðar.
Ljósmagn hvers ljóskers er fullum a/s meira
heldur en gömlu ljóskeranna, og verður þó
kostnaðurinn við hvert Ijósker hinn sami,
eins og áður hefir verið, 27 kr. alt árið.
Auðvitað verður lýsing gatnanna dýrari nú
en áður. en það stafar að eins af fjölgun
ljóskeranna. Gömlu strætaljósin voru með
öllu ónóg, sárlítið hetri en engin, og kost-
uðu þó stórfé. Nú hefir bærinn fengið stræta-
lýsingu, sem er vel viðunandi, og auk þess
tiltölulega margfalt ódýrari.
Hannes jHannesson Þingvallapóstur
vill láta þess getið, að það sje ekki hann,
heldur annar póstmaður, sem kom frá Þing-
völlum með ósannindasögu þá, er minst er
á í síðasta blaði.
Virðingaverð röggsemi. Siðastl.
laugardagskvöld, fám stundum eftir að síð-
asta blað Reykjavíkur kom út, kom til bæj-
arfógeta skipun ráðherraum að mál skyldi
höfða gegn frakkneska konsúlnum, Brillouín,
fyrir sakir þær, sem á var minnst í síð-
asta blaði.
Hannes Hafstein bankastjóri og frú
hans komu með „Austra“ 31. f, m. norðan
al' Akureyri. Hann befir verið þar útbús-
stjóri íslandsbanka síðan í vor.
/ rökkrinu.
Alt af raula eg og syng,
þó annað láti betur.
Enn er viðvært! Ekkert þing
— alt þar til í vetur!
Enaltaf pjáist r.......'] af „raudskefting".
Landsfólkið í svefn ég syng,
seinn er bóndi í spori.
Enn er fjarlægt þetta þing
— þar til kannske’ að vori!
En alt af fjdist o. s. frv.
Draugar í myrkri dansa’ í hring,
drcgur af alt gaman.
Fjandinn hafi þetta þing
— þegar það kemur saman!
Og r....... er rúmfastur í „rauðskefting".
A r i ó f r ó ð i.
') Ólæsilegt. Á ef til vitl að lesast: »ræiilskai'I«.
Rilsljóri.
Pjetur: „Jón Hannesson er allra
mesti ágætismaður“.
Páll: „Svo-o...? Jeg sá hann þó
um daginn gera það við konuna sína,
sem jeg vildi ekki einu sinni gera við
hundinn minn“.
Pjetur: „Erþaðsatt? Hvað gerði
hann ?“
Páll: „Hann kyssti hana!“
Úrsmíðastoían
Rvík.
Hvergi vandaðri úr.
Hvergi eins ódýr.
Fullkomin ábyrgö.
Stefán Runólfsson.
»
43
.leg hratt upp hurðinni að herbergi hennar. Þar leit
allt út eins og hún hefði nýskeð verið þar — á borðinu við
gluggann voru bækur, sem Christian prins hafði færí henni,
litla, svarta þríhyrnan, sem hún hafði oft yfir höfðinu, og
vöndur úr hagablómum i krystalls-skrautkeri. Rokkurinn
með filabeins-skrautinu hafði verið seltur litið eitt til hliðar.
Mjer fannst sem jeg sæi enn þá hvitu hendurnar hennar
teygja úr lopanum, og yndislega fótinn hennar á fótafjölinni.
»Frederikka, Frederikka!« stundi jeg upp í ofurharmi
mínum. ))í3etta er blátt áfram ómögulegt, það hlvtur að vera
draumur, hræðilegur draumur. Þú hlýtur að koma aftur —
allt hlvtur að verða eins og áður var, nei, miklu betra, miklu
sælla og hamingjuríkara. Hvað hefi jeg gert þjer, sem hefir
veitt þjer rjett til þess að sprengja hjarta mitt?«
En allt var hljótt — hljótt eins og gröfin — og þarna
lá jeg fyrir 1‘raman stólinn hennar, klukkustund eftir klukku-
stund, óg þrýsti vasaklútnum að augunum og brennheitu
enninu, þar til myrkrið skall á, og tiiið i stundaklukkunni
minnti mig á það, að timinn nemur aldrei staðar.
t3á heyrðist skarkali mikill og mannamál úti fyrir, og óp
og kveinstafir i konu Jobst gamla, og þegar jeg hljóp út að
glugganum, sá jeg við sfeimuna frá kyndlum veiðimannanna
— konuna niina! Christian prins bar hana i fangi sjer, og
lagði hana á steinbekkinn litla undir linditrjenu. Og þarna
lá hún nú svo undarlega staursleg og föl, og vatnið draup
hreint og tært úr langa, glóbjarta hárinu hennar.
Hjartað í mjer hætti að slá. Jeg varð að styðja mig við
vegginn. Fólkið var koinið inn i forsalinn, og hafði nu al-
gerlega hljótt um sig. Það var dauðaþögn yfir öllu.
Jeg ætlaði að hlaupa til liennar, og fleygja mjer niður
hjá henni. En Christian prins tór i veginn fyrir mig, og
I