Reykjavík - 22.11.1913, Page 3

R E Y K J AV 1 K
189
Frú Harríson.
Kannist þið við frú Harrison? Ekki það.
Nei — því skylduð þið það. Þvi skylduð
þið kannast við eða hafa heyrt getið um
auðugustu ekkjuna.í Yesturheimi — og þá
auðvitað Norður-, Suður- og Austurheimi
líka,. hana Maríu Harrison, ekkju steinolíu-
kongsins-Harrisons, er dó fyrir þrem ár-
um, ekki hálfsaddur lífdaganna. Jæja— en
ég veit nú svolitið um hana og skal segja
ykkur lítið eitt frá henni, því að verið get-
ur að einhverjum geti komið það að liði.
Ég segi ekki meir.
Þegar Harrison sálugi andaðist fekk ekkjan
frægasta stærðfræðing heimsins, gamla B i 11
Jo nes, prófessori samlagningu við háskólann
í New-York, til þess að reikna út hve mik-
ið fé maðurinn sinn hefði látið eftir sig.
Því að henni lék hugur á að vita það svo
að . . jæja það stendur nú á sama vegna
hvers það var. Það kemur í Ijós seinna.
Hún lét Jones hafa 20,000 dollara í kaup á
ári fyrir vinnu sína. En þó að Jones hafi
setið við siðan með sterkan kiss-me-
q u i c k og H. C. Andersens lógaritma
fyrir framan sig þá er hann óbúinn enn og
telur vafasamt að hann verði klár á næstu
þrem árum. Svo er auðurinn mikill.
Það er ekkert nýstárlegt eða merkilegt
við það hvernig Harrison sálugi auðgaðist
svo mjög sem raun ber vitni um. Æfisaga
hans er alveg eins og allra annara ame-
ríkanskra miljónamæringa. Auðvitað kom
hann eins og himr sem strákur til Chicago
án þess að eiga eitt cent í vasanum eða
nokkurn mann að í þessum stóra, stóra bæ.
Auðvitað lifði'-haun fyrst, þegar sögur fara
af honum, á að skola flöskur á vinkjallara
og að selja Yísi á götunum. Það er svo
sem auðvitað. Og eins og stendur S æfi-
minningum auðugra manna þá „hepnaðist
honum brátt með sparsemi og ráðvendni
að safna sér nokkru fó o: honum tókst að
stela svo rækilega af vínsalanum og snikja
svo mikið af fólkinu á götunum, að hann
gat farið að tefla á fjárhættur. Tólf ára setti
hann með öðrum strák alt sem hann átti
— 500 dollara — í gróðrabrallsfyrirtæki.
Græddi 5000 í sinn hlut, stal hinu af Jimmy
— svo hét hinn strákurinn — og strauk
til New-York. Jimmy fór á hausinn og
hengdi sig skömrou siðar, en Harrison hélt
áfram að græða. Þótti honum seinna oft
gaman að segja vinum sinum frá þessu
fyrsta gróðrarbralli sínu, og þótti þeim ávalt
mikið til koma um „smartness“ hans og
hlógu mjög að Jimmy. Var Harrison þá
vanur að núa saman höndum af ánægju og
segja þeim að það sem á riði væri að hafa
uppi á Jimmy-unum, og það væri til allrar
blessunar ekki svo erfitt. Það væri nóg af
þeim. Enda þótt hópnr af þeim færi á haus-
inn og hengdi sig á hverjum degi þá væri
nóg af þeim. Ha, ha, ha — kappnóg.
En svo dó Harrison til allrar bölvunar.
Harrison sat á skrifstofunni sinni með stóra
hrúgu at gull-dollurum fyrir framan sig,
fulla budduna af peningum og sand af
seðlum í veskinu og dó samt. Mér þykir
leitt að segja frá því — en ég fer ekki
með neinar ýkjur. Það er ómótmælanlegur
sannleikur. Að vísu fundust engir peningar
hjá honum þegar familían þ. e. a. s. frú
Harrison kom að. En það var vegna þess
að yfir-bókhaldarinn hans var búinn að vera
inni hjá honum á undan. Og hann var Iíka
— um það var öllum saman — Ó7enju
„smart“ maður. Harrison sagði það sjálfur
og enginn efaðist um það sem hann sagði í
slíkum efnum.
Jæja — úr því Harrison er nú dáinn og
ég settist niður til að segja frá frú Harri-
son sjálfri, ætli það sé þá ekki bezt að
byrja á því áður en alt blaðið er orðið fult
af tómum Harrison.
Já sko — frú Harrison var nú orðin
ekkja og það ekki ekkja eins og ekkjur
gerast heldur þvert á móti. Hún var sem
sé ríkasta ekkjan i heimi. En þetta var nú
samt ekki að skapi frú Harrison. Hún hafði
að vísu ekkert á móti auðnum — fjarri
þvi — en ekkjustandið var henni ekki eins
geðfelt. Hún vildi — berum orðum sagt —
ólm giftast í annað sinn. Ólm, kæru vinir,
ólm. Enn hefir þó enginn fundið náð fyrir
augliti hennar. Við höfum þess vegna allir
enn þá von. Og þetta var núj það sem
vakti fyrir mér þegar ég settist niður. Því
skyldi ég, hugsaði ég, ekki einu sinni vinna
ættjörðinhi gagn. Því skyldi é g nú ekki
finna og benda á ráðið, óhultasta ráðið,
fram úr pegingavandræðum þessa lands.
Því skyldi ég ekki gera mitt til að útsvörin
lækki. Já — því ekki það.
Ungu menn. Þið sem enn (ó lukkunnar
— í tveim orðum — útvöldu synir) eruð
ókvongaðir og finnið að þið munið verða
eins góðir eiginmenn og „Morgunblaðið1*
talar um — sækjið um styrk á næsta þingi
JFrönsk sanitalsbók
eftir I*í»1 JPorkelssoxi, er nýkomin út. -
Fæst hjá öllum hóksölum.
Kostar Kr. 8,00.
til bónorðsfarar til Ameríku. Því hvað vant-
ar ísland? ,
Ekkert nema frú Harrison!
Frú Harrison er eimskip, járnbrautir,
steinolía, brj-r, vegir og alt annað, sem
landið þarfnast. Frú Harrison er mentun,
skáldastyrkur, lækkaðir tollar og skattar
og óendanlegt aðflutningsbann.
Indæla Harrison!
Ingimundur.
I> öín og nýjungar.
Fyjufjarðarsýsla. Um hana sækja
Páll Einarsson borgarstjóri, sýslumenn-
irnir Steingrímur Jónsson og Guðm.
Björnsson og cand. jur. J. Havsteen.
Fröken Laufey Valdimarsdóttir
hefir mist styrk þann (300 kr. árlega)
er hún heflr fengið í Danmörk til
náms þar. Mun það vegna þess, að
hún sagði brot úr sögu íslands á
kvennafundinum 1 Búda-Pest og það
mislíkaði Dönum.
Kastað sér út um glugga. Rúm-
lega þrítug stúlka, Dýrleif Ouðmunds-
dóttir, ættuð ofan úr Borgarhrepp,
kastaði sér út um glugga á herbergi
í Bergstaðastræti. Var húsið hátt og
beið hún bana af fallinu. Hún hafði
verið heilsuveik lengi. Fyrst af berkl-
um og síðan geðveiklun.
Á Húsavík eru nú þrjú slátrunar-
hús.
Ingimundur þakkar fyrir lýsingar-
orðin sem honum hafa verið send.
en hann er gráðugur og vill meira.
Einnig þakkar hann hjnn mikla sóma,
er Jón Zoega kaupmaður hefir auð-
sýnt honum með því að gefa vindli
einum, góðum og göfugum, nafn sitt.
Séra Friðrik Friðriksson, hinn
barngóði, er farinn til Vesturheims.
-— Ekki þó alfarinn — sem betur fer.
En liði(gt ár hygst hann að vera í
förinni.
)
Fálka-slagnr. Nokkrir íslendingar
og hásetar af varðskipinu danska lentu
í bardaga síðastliðið laugardagskvöld.
Hófst rimma sú með orðahnippingum
út af flaggtökunni frægu. Jókst orð af
orði og var loks farið í handalögmál.
Gekk einn íslendingurinn fram vask-
lega mjög og lét Dani kenna aflsmun-
ar. Reiddist einn þeirra þá allmjög og
brá sverði sínu. Lagði hann því í Is-
lendinginn og varð hann sár. Urðu
allir hissa á þessu því að eigi eru
sverð þessi ætluð til ófriðar. Komu
nú verðir réttvísinnar að og gengu á
milli. En samkvæmt hérlandslögum nær
armur hinnar íslenzku réttvísi ekki
hinum danska manni og verður dóm-
ur hans kveðinn upp af skipstjóra
Valsins.
Porsteinn Björnsson cand. theol.
er nú sokkinn niður í að semja
Landnámssögu Vestur-íslendinga. Á
hann að bókmentavin vestanhafs, er
styikir hann til starfsins.
„Helgi magriu heitir fyrsti botn-
vötpungurinn, sem heimilisfang héflr
á Eyjaflrði. Eiga hann Ásgeir Péturs-
son kaupmaður og Stefán Jónsson.
Síðarnefndi er skipstjóri Helga.
Jarðarför Eyjólfs Jónssonar fór
fram í gær.
„6, blessnð vertn snmarsól . .
í hríðinni í gær tókum vér eftir þeim
á götunni, prófessor G. Hannessyni
með stráhatt, Þorv. lækni Palssyni í
hvítu vesti og dr. Helga Péturss ber-
höfðuðum. Vaskir sveinar!
I
MiIIí tveggja heima.
Ein af gátum sálnarannsókna siðari tíma er ósjálfráðat
skriftin. Höndin rifar án þess að maðurinn viti að hann geri
neitt til þess. Oft er það sem ritað er rugl eða ruglingslegt, en
ekki ósjaldan er skrifað sumt, sem sá er ritar enga hugmynd hefir
um. Merkileg dæmi ósjálfráðrar skriftar er þegar börn, sem ekki
kunna að draga iit stafs, fara að skrifa. í skýrslu brezka sálar-
rannsóknarfélngsins stendur svo hljóðandi frásaga, (menn athugi
að í þær skýrslur er ekkert sett, sem minsti grunur þyki um að
rangt geti verið).
(Hr. Hamstead skrifar Dr. Hodgson): Með ánægju verð eg
við tilmælnm yðar um atvikið þar sem framliðinn skrifaði fyrir
hönd barns, að eins fjögra ara að aldri, sem ekki var hjálpað af
neinum, ekki hafði notið kenslu og ekki þekti stafina.
Kona mín átti frænku, er fór til andaheims fyrir 20 árum.
Meðan stúlka þessi var á lifi, var hún mjög hænd að konu minni,
og hún notar hvert tækifæri, er við rekumst á einhvern, sem er
gæddur miðilsgáfu, til þess að láta vita af sér. Dóttir mín, fimtán
vetra gömul, og önnur stúlka á svipuðum aldri, höfðu byrjað á
að kenna smábörnum i stofu, er baptista-söfnuðurinn hafði notað
til sunnudaga-kenslu, og þar bar þetta við. Það var komið að
hvitasunnunni og litlu telpunni hafði sérstaklega verið boðið að
vera með þegar farið væri yfir lexiurnar. Fyrsta morguninn sem
liún kom var henni léð spjald og griffill, svo að hún skyldi vera
stilt. Þegar hún hafði setlð skamma stund og klórað strik á töíl-
una, tóku hin börnin eftir þvt að hún hafði skrifað nafnið Emma
mjög greinilega. Þetta þótti þeim kynlegt mjög þvi að þær vissu
að hún aldrei hafði verið í skóla og ekki þekti einn einasta staf.
Einn af krökkunum átti spjaldið svo ungu stúlkurnar tóku það
ekki. Mér þótti leitt að lógað var svo ágætri sönnun um sam-
band við framliðna og áminti mjög um að varðveita slíkt ef það
það kæmi aftur fyrir. Barnið kom aftur daginn eftir og i stað
spjaldsins var því svo fengið blað úr skrifbók og ritblý. Þegar
það var búið að skemta sér við það stundarkorn fekk hún þeim
blaðið og sást að ýmsar tilraunir höfðu verið gerðar til þess að
skrifa nafnið: Emma. Þegar telpan íékk þeim blaðið sagði hún
»Nozer« og vár henni svo gefið nýtt blað og varð sú skriftin skýr-
ari. Þriðja blað var fengið henni og báðu megin skrifaði hún
fljótt og með lipri rilhönd: »Emma frænka þin«. — — —
Blöð þessi voru send Dr. Hodgson. Þó viðburður þessi sé
sjaldgæfur er hann ekki einstakur i sinni röð. Einnig eru dæmi
þess að 8—9 vetra börn hafa skrifað ósjálfrátt um málefni sem
þau ekkert vit gátu haft um.
Auðvitað má skýra þetta á annan veg en að það gerist af
völdum framliðinna. T. d. með þvi að þessi kunnátta berist til
undirvitundar barnsins frá undirvitund annara, eða með því að
undirvitund barnsins sé á einhvern dularfullan hátt gædd ritgáfu.
Og væri þetta eina sönnun þess að framliðnir gerðu vart við sig
væri auðvitað sjálfsagt að taka fyinefndar skýringar fram yfir. En
dæmi það, er ofan greinir er ekki nema einn liður — og fjarri
því sterkasti liðurinn — í þeirri sannanakeðju, sem veldur því
að úr öndvegi vísindanna hefir því verið lýst yfir að trú manna
á framhald lífsins sé orðin að vísindalegri vissu.