Skeggi - 23.03.1918, Blaðsíða 2

SKEGGÍ
Símskeyti,
Reykjavík 23. mars, kl. 1 e. h.
Hollensku bföðin óánægð með gerðir stjórnarinnar í
skipaleigumálinu.
(P»ýskir jafnaðarmenn láta í ljósi vanþóknun sína með
friðarsamningana við Rússa.
Forsætisráðh. bandaþjóðanna efna til fundar í Lundúnum
til að ræða friðarsamn. Miðveldanna og Rússa.
Ahíaup á vesturvigstöðvunum magnast óðum.
italski herinn er aftur kominn í fast horf.
Þjóðhöfðingjar miðveldanna ætla að koma saman í Moskva
um páskaleytið.
„Borg“ kom í morgun, hlaðin vörum frá Englandi.
»Skeggi« kemur venjulega út e i n u
sinni í viku, og oftar ef ástæður
leyfa. Verð: 5 kr. árg. (minst 50
blöð).
Auglýsingaverð: 50 aur. pr.
c.m; 60 aur. á 1. bls.
Ú t g e f a n d i: Nokkrir eyjarskeggjar.
Afgreiðslu- og innheimtum. Qunnar
H. Valfoss.
Ritstjóri og ábyrgðarm.
Pál! Bjarnason.
fær garðurinn sunnudaginn 27.
des. (þriðja í jólum), og það svo
að sumum kom til hugar að spyrja:
Nielsen, hvar er garðurinn? Það
mun hafa verið í sambandi við
þennan jóla skeil, aö sýslunefndin,
samkv. tillögum frá Bech og til-
boði Monbergs, samþykti á auka-
fundi 9. apríl 1915, til síyrktar
Hringskersgarðinum:
»Að láía steypa 1 m. lengra
niður á yztu 50 m.,
að láta síeypa J/2 m. lengra niður
á næstu 50 metrum þar viö . . . .
að láta steypa krónuna niður að
venjulegu fjöruborði.......«.
sEnnfremur athugaði nefndin
með þakkiæti, að ekki verði notað
minna grjót en 2. tonna steinar í
innri kant garðsins á parti*.
Og þó bilar garðurinn enn 1915
og ávalt er hann að smábila. En
hverju sem tautar, hvað sem hrynur
og klofnar, þótt staurar og trje
rifni, klofni og reki í burtu, þótt
brautar-teinarnir bogni, rifni upp
og grafist undír stórgiýtið, þá er
samt ætíð haldið áfrarn að byggja
og bræða í skörðin, unz ioks,
síðari hluta árs 1916, að garðurinn
er fullger. Nú nálgast einnig sú
mikla stund, að við eigum að fara
að eignast garðinn sjálfir.
Laugardaginn 16. sepi. 1916,
var sýslunefndin stödd fram á
Hringskersgarði, ásamt verk-
frœðingi Kirk, til að renna
augum yfir þetta furðuverk
heimsins Síðan setiist betri hluti
nefndarinnar að veislu, glöð og í
góöu skapi. Og upp úr því er
garðurinn aíhentur. Hann er af-
hentur af Kirk, 16., 17. eða 18.
sept. 1916. Svo mikið er víst að
afhendingin er um garð gengin
þann 18, því að þá fer Kirk til
Reykjavíkur meö e/s. »Botnia«. En
brátt fer það að koma betur og
betur í Ijós, sem reyndar allflestir
sáu, og það fyrir löngu síðan, að
garðurinn virtist frekar lagaður til
að hrynja en standa, og til þess
að koraa í veg fyrir hrun, ætlaði
Nielsen, 16. nóv. 1916, með verka-
mönnum sínum, að fara að hlaða
grjóti með garðinum að austan, en
daginn eftir, eða 17. nóv., gerði
brim og ólæti, og síðan hefur
verið horfið frá því verki, þeim
megin. Þessar bilanir á Hring-
skersgarðinum, eftir að hann er af-
hentur sýslunni, fara óðum vaxandi.
Ægir þekkir ekkert manngreinar-i
álit. Það er ekki einungis einn og
einn steinn sem bilar, eða ein og
ein sprunga sem í garðinn kemur,
heldur fer nú garðurinn að klofna
þvert yfir, aðallega að framan, þar
sem mest reynir á hann. Þar eru
fjögur, margra metra löng stykki,
orðin viðskila hvert fiá öðru og
snúa hvert í sína áttina, og komin
alveg úr stefnu garðsins; þaö utasta
jafnvel á leiðinpi að steypast fram
yfir sig, út í hylinn og verður því
að sjálfsögðu voða gripur fyrir inn-
síglinguna, verulegur þrándur í
götu; jeg tala nú ekki um ef þess-
um þrándi verður leyft að vaða
fram á vígvöilinn með lagvopnið
— ljós-turninn — sem upp- og
fratn-úr honum stendur. Ef vel
væri, þyrfti hið fyrsta að taka ljós-
grindina í burtu og splundra stykk-
inu með sprengju; undir öðru er
naumast eigandi. Það gæti svo
farið, að það yrði of seint síðar.
En jeg ætla nefndiuni að athuga
þetta, ef hún er ekki búin að því.
Þegar af þessum stykkjum sleppur,
tekur við hrunin hle&sla langt upp
eftir garöinum vesían-megin; þær
skemdir ágerast í hverju stór-rótinu
og ekki síst núna í síðustu ólát-
unum 19. f. m.
Þannig er þá raunasaga þessa
mannvirkis,Hringskersgatðsin?,sögð
í sem fæstum orðurn, og verður
ekki dregin af því önnur ályktun
en sú, að hjer er yfir að líía
ónýti verk.
Það er sá sorglegi sannleiki, sem
ekki verður á móti mælt, hvernig
svo sem reynt væri að berja höfðinu
við stein þráans og blindninnar.
Þessi garður sem mest reið á, og
sera við Eyjabúar höfðum vonað,
að yrði öldum og óbornum hjer
til skjóls og hlífðar, hann blasir
nú þarna við augum okkar sem
sorglegt tákn mannlegrar vanhyggju
og óframsýnis, og það er sem við,
í hvert skifti er við heyrum brimið
lemja þarna rústirnar, heyrum gegn-
um brimhljóðið, þessa storkandi
röddu hins meiri máttar: Tugum
þúsunda kastað í sjóinn!
(Fratnh).
Bæjarstjórnin.
Undirtektir og horfur.
—o—
Margir af lesendum „Skeggja"
hafa þakkað honum fyrir að kveða
upp úr með bæjarstjórnarmálið
og skorað á hann að halda því
áfram, þar til bæjarstjórn er
komin á laggirnar, ef honum
endist aldur til þess. Telja þeir
hinir sömu, það eitt hið mesta
nauðsynjamál eyjanna, og þannig
lagað að því megi korna frani
þó dýrtíð sje, því það kostar
ekki fje og útheimtir ekki neina
aðdrætti.
það væri blaðinu mikil ánægja
að geta greitt sein rnest fyrir
máli þessu og mun gera það
eftir föngum. En áður en lengra
er haldið að sinni, verður sagt
stuttlega frá þvi sem blaðið hefur
orðið áskynja urn hvað snertir
skoðanir manna á málinu.
Vjer höfum leitað upplýsinga
og álits hjá flestum þeim er vjer
þekkjum í plássinu, og þeim er
líklegastir eru til að láta málið
til sín taka. Er þar fyrst að
telja sýslumanninn, sem óneitan-
lega hlýtur að tala um málið af
mjög miklum kunnugleika, þar
sem hann er lögreglustjóri, um-
boðsm., oddviti sýslun. og al-
þingismaður. Hann kvaðst þess
vanbúinn, þá í svipinn að rök-
ræða málið, en gat þó ýmislegs
sem mikilsverðar upplýsingar eru
í. Hann var oss fyllilega sam-
mála um það að núverandi skipu-
lag (þ. e. sýslun ) væri alveg ó-
hafandi til frambúðar, og færði
skýr rök fyrir því. Hitt gæti
verið álitamál, hvort ekki mætti
bæta úr því með fleiru en bæjar-
stjórn. Gat hann þess að fjölga
mætti mönnum í sýslunefndinni,
eða þá að fara einhvern meðal-
veg milli bæjarstjórnar og sýslu-
nefndar. Ekki taldi hann nein
tormerki á að koma á bæjarstjórn
hjer. þótti oss það gott að
heyra.
þar næst fundum við hrepp-
stjórana, þann fyrst, sem er odd-
viti og gjaldkeri hreppsnefndar-
innar og umsjónarmaður veganna.
Auðvitað snjerist talið langmest
um fjármál hreppsins og sýsl-
unnar. Hann sagði það eindregna
skoðun sína, að bæjarstjórn
mundi verða til stórbóta á margan
hátt, ekki aðeins í fjármálum
heldur einnig í mörgu öðru er
r
til framfara horfir. Hinn hrepp-
stjórinn, sem líka er í hrepps
nefnd og hefur umsjón með
þrifnaði í plássinu, og ýms önnur
störf fyrir sveitarstjórnina,ljetþess
sjerstaklega getið, að vegna heil-
brigðismálanna, væri mjög æski-
legt að fá bæjarstjóin. Taldi
hann ymsa annmarka á núver-
andi skipulagi og mælti hann
þar eflaust af reynslu.
Nokkrir fleiri menn, sem eru
og hafa verið í hreppsnefnd eða
sýslunefnd, hafa látið það mjög
ótvírætt i ljósi, að þeir telji
bæjarstjórn hjerna stórt fram-
faraspor.
þetta segja nú þeir, sem helst
hafa við sveitarstjórnarstörfin
fengist, og því nákunnugir ann-
mörkum þeim, sem nú eru á
skipulaginu.
þá eru gjaldendurnir, því að
einnig verður að líta á málið frá
þeirra sjónarmiði. Fundum vjer
fyrstan þennan, sem ber nærri
því fjórða part af öllum útgjöld-
um sveitarinnar. Hann sagði að
sjer þætti núverandi skipulag bæði
úrelt og harla ísjárvert. Vildi
hann sem gjaldandi, stuðla til
þess af alefli að breytt yröi til
um skipulag og komið á bæjar-
stjórn sem allra fyrst. Er hann
þó í sýslunefnd sjálfur. Lík svör
hafði næsthæsti gjaldandinn, og
yfirleitt allir þeir gjaldendur,
stórir og smáir, sem vjer höfum
átt tal við um þetta, — en enginn
á rnóti!
í þeim hóp eru m. a. fram-
kvæmdarstjóri fyrir myndarlegu
kaupfjelagi, sumir hinir helstu
útvegsbændur, og allir þeir kaup-
menn sem vjer höfum taiað um
þetta við. Eftirtektarvert er það,
að þrír útlendir menn, sem þekkja
bæjarstjórnarskipulagið hjerlendis
og erlendis af reynd, reka hjer
atvinnu, einn iðnað og útgerð,
annar mjög þarfa iðn og einn
verslun, þeir eru þess mjög fýs-
andi að fá bæjarstjórn, eða krefjast
öllu fremur. Margir verkamenn,
þar á meðal form. verkmannafjel.
hafa talað í líkum anda, svo
greinilega að þeim er þetta áhuga-
mál. Auðvitað eru margir enn,
sem vjer höfum ekki átt tal við
um þetta, en samt er'svo að sjá,
sem ekki standi á gjaldendunum,
því að ekki einn var á móti!
þeir sjá vinninginn við breyting-
una, en engan voða.
það virðist nú allgott, að hafa
fengið þetta álit hjá oddvitum
sýslunefndar og hreppsne^ndar
og mörgum hinum helstu gjald-
endum, en þó þótti tryggara að
leita álits þeirra manna, er stöðu
sinnar vegna, eru nákunnugir
kjörum alþýðunnar.
Fyrstur er þá maður sá, sem
einna helst er trúað fyrir sparifje
manna og vitanlega hefur trún-
aðarstörf fyrir ýmsar stofnanir.
þá eru kennararnir við barna-
skólann, sem ómótmælanlega hafa
ein hin allra bestu tök á að
kynnast högum alþýðunnar. Tveir
þeirra hafa dvalið hjer lengi.
Allir þessir óska eindregið eftir