Skeggi - 20.04.1918, Blaðsíða 2

SKEGGI
»Skeggí« kemur venjulega út e i n u
'sinni í viku, og oftar ef ástæður
leyfa. V e r ð: 5 kr. árg. (minst 50
blöð).
Auglýsingaverð: 50 aur. pr.
c.m; 60 aur. á 1. bls.
Ú t g e f a n d i: Nokkrir eyjarskeggjar.
Afgreiðslu- og innheimtum. Ounnar
H, Valfoss.
Ritstjóri og ábyrgðarm.
Páll Bjarnason.
þeim. Sumir vilja lengja skóla-
skyldutímann, aðrir stytta hann,
eða jafnvel afnema skólaskylduna
með öllu. þá eru ekki síður
skiftar skoðanir um h v a ð og
h v e r n i g kenna beri.
Hjer skal ekki gerð tilraun að
þessu sinni, til að meta þessar
skoðanir, þó að það sje raunar
mesta nauðsynjamál. það verður
að nægja um sinn að birta fyrir-
spurnir, sem fræðslumálastjórnin
sendi í haust til skólanefnda og
fræðslunefnda.
1. Hve mörg heimili í yðar
fræðsluhjeraði, skóiahjeraði eða
prestakalli teljið þjer ekki fær
um að veita börnum þá fræðslu,
sem ætlast er til af 14 ára
börnum (til fullnaðarprófs),
annaðhvort sakir vankunnáttu,
vanefna eða af öðru ástæðum?
2. Hve mörg heimili teljið þjer
af sömu ástæðum ekki fær um
að kenna börnum það, sem
þeim er gert að skyldu að
kenna með nú gildandi fræöslu-
lögum (1. gr.)?
3. Viljið þjer láta færa skóla-
skylduna frá barnsaldrinum til
aidur;>ins 15—20 ára? Og
hve margar vikur á þeim ár-
um teljið þjer þá hæfilegt að
skylda hvern nemanda til
skólanáms?
4. 'Hverja teljið þjer versta
galla á því fyrirkomulagi sem
nú er á barnafræðslunni, og
hvern veg ætlið þjer að bætt
verði úr þeim?
það er auðsjeð á þessu hvað
hún telur aðal atriðin. Siðasta
spurningin er þannig, að í henni
felst æði margt og vandi að
svara ákveðið og nákvæmlega.
Önnur spurningin vekur sjerstaka
eftirtekt og verður eflaust svarað
neitandi af öllum, sem um málið
hugsa í alvöru.
það verður fróðlegt að sjá og
heyra svörin, þegar þau eru öli
komin og varla fer hjá því að
margar bendingar verða í þeim.
Að minsta kosti hlýtur það að
koma fram hverja raun menn
þykjast hafa á núgildandi fræðslu-
lögum.
Fræðslumálið er eitt af stærstu
vandamálum þjóðar vorrar, því
á því verður menning vor í
framtíðinni að miklu leyti bygð.
það væri þess vegna vel farið,
að sem flestir góðir menn í
landinu ljetu tii sín heyra um
það, áður en því verður ráðið
til lykta. Næstu breytingar á
fræðslulögunum ættu að verða
svo ákveðnar, og bygðar á svo

Hvers vegna
getur G. J. JOHNSEN’S verzlun
ennþá selt tvinnakeflið á
25 AURA
og alla vefnaðarvöru eftir því ?
Vegna þess
að sú verzlun hefur best sambönd erlendis
— auðvitað ekki frekar í vefnaðarvöru en
öðru — og gerir því heppilegust innkaupin.

mikilli gaumgæfni, að ekki þurfi
að hrófla við þeim aftur í bráð.
Færi vel á því að það þingið,
sem breytingar gerir hefði fyrir
sjer álit sem flestra af þeim
mönnum, sem láta sig ekki einu
gilda hvernig ráðið er fram úr
málinu. það væri betra en að
fá tillögur ^jeirra á eftir.
k> -jZiæBBBmtrrr/r-mMmm
Búnaðarfjelag.
— o —
Eitt af fyrstu málunum, sem
„Skeggi“ hreyfði í haust, var
búnaðarfjelag fyrir Vestmanna-
eyjar. Var þar sýnt fram á hver
náuðsyn væri á að koma því á
fót. Síðan hefur ekkert gerst í
því máli, nema ef telja skyldi
það að bjargráðanefndin hjelt
fund til að ræða um kartöflu-
sýkina. Niðurstaðan á þet'm
fundi varð sú aö gera engar
ráðstafanir til að útrýma sýkinni,
enda þótt það sje á almennings-
vitorði, að sýki var í allflestum
görðum síðastliðið sumar. þess
í stað var ákveðið að fela bjarg-
ráðanefnd, að útvega alt að 300
tn. af útsæðiskartöflum. Lagleg
fúlga, ef alt skyldi svo skemm-
ast í görðum í sumar. Hefði nú
ekki verið nær, að grasnytja-
menn hefðu ráðið ráðum sínum
í næði og reynt að draga dálítið
úr áhættunni?
þetta var nú garðræktin. Geta
má þess til viðbótar, að reynsla
er fengin fyrir því að káltegundir
og aðrar garðjurtir þrífast hjer
eins og best gerist á landinu.
þetta virðast þó fáir vita.
Um dýraræktina er það nýjast
að ein kýrin varð bráðkvödd á
básnum. Bendir það heldur til
þess, að framhald ætti að verða
á með kúadauðann. Mjólkin er
sannariega ekki of mikil, þó
reynt væri að halda lífinu í þess-
um fáu kúm og grafast fyrir
orsakir kúadauðans. Enginn veit
ófreistað.
þá hefur mönnum orðið tíð-
rætt um hagaþrengslin, og það
ekki að ástæðulausu. En úr-
ræðin til umbóta eru heldur
færri. Máske það sje best að
alt draslist áf'ram aðgerðalaust?
Manni verður að spyrja:
„Hverju eru mennirnir að
bölva?“.
þeir ættu sjálfir að hefjast
handa og stofna til framfara í
búnaðinum, hjer sem hvarvetna
annarsstaðar á landinu. Verk-
efnin skortir ekki og nauðsynin
er þegar nóg til að koma á
samkomulagi um afnot landsins.
það kemst aldrei á með því
móti að hver og einn nöldri í
barm sjer.
Beinasta ieiðin til umbóta er
tvímælalaust sú, að koma á sam-
tökum meðal nokkurra manna,
sem láta sig þetta mál varða.
Gætu þau sarntök orðið deild af
Búnaðarfjel. íslands og unnið
margt þarft, þeim sem fjenað
eiga og yrkja jörð. þetta mun
vera eina sýsla landsins, þar sem
ekkert búnaðarfjelag er. Er það
því leiðara, sem hjer var slíkt
fjelag fyrir fáum árum og fór vel
af stað.
Nú ættu nokkrir menn að
taka sig saman og mynda fjel-
agið kringum sumarmálin; það
ætti vel við. Hafa mættu þeir
það bak við eyrað að besta
sumargjöfin, sem garðeigandi
maður gefur konu sinni í sumar-
gjöf, er vermireitur.
það er ekki alt komið undir
þvi að mennirnir sjeu svo margir,
tíu er nóg, ef þeim er alvara.
I Eru nú engir tíu til, sem vilja
leggja á sig ónæðið við að byrja
á þessu, og gefa sýslunni það í
sumargjöf? það væri nokkur
umbun fyrir það að hafa látið
gamla fjelagið deyja. Tii lítils er
að heimta fána ef ekki eru tök
á þessu.
GuSrófnafræ
frá gróðrastöðinn?
í Reykjavík
nýkomið í verslun
S 3- 3o?umn.
Söngflokkarnir
gjöri svo vel að mæta kl. 3 á
morgun, mikilsvarðandi að allir
mæti. Br. Sigfússon.
Frá útlöndum.
—o—
r
Ofriðurinn.
Sókn þjóðverja ávestur-
vígstöðvunum heldur áfram hægt
og sígandi. Fyrir síðustu helgi
voru þeir komnir að Armentieres,
sem er borg nokkur norður við
landamæri Belgíu. þaðan er
skamt vestur að Ermarsundi.
Ennfremur voru þeir þá komnir
mjög nálægt Arras; þaðan er á-
líka langt vestur að „Sundinu“.
Víðar er sótt á, á herlínunni; er
sóknin þá öll af hálfu þjóðverja.
All-marga fanga hafa þeir tekið
(óvíst hve marga). Bandamenn
hörfa undan með gætni og búa
um sig á bakstöðvum sínum.
Síðast hefur sóknin verið mest
miili Arras og Amentieres. Lítur
þá helst út fyrir að ætlun þjóð-
verja sje að rjúfa þar meginher-
inn og komast vestur að „Sund-
inu“, fremur en að komast til
Parísarborgar. Búist er við að
sókn þessi haldi áfram, fram eftir
vorinu.
þjóðverjar skjóta á Dunkirque
með langdrægum byssum.
Frá Finnlandier það að
segja að her þjóðverja er kom-
inn til Ffelsingfors, en „rauða
stjórnin" (þ. e. uppreistarmenn)
farin þaðan til Petrograd. „Rauðu
hersveitirnar“ biðu mikmn ósigur
i orustunum við Tammerfors, og
hafa hörfað af helstu stöðvum
sínum.
Talið er líkiegt að „rauðu her-
sveitunum" sje nú útrýmt að
mestu leyti og geti nú stjórnin
kallað saman þingið og hafið um-
bóta-starf sitt í friði fyrir þeim.
Getið er um þýskan flota í
Heisingfors, til að aðstoða
stjórnina.
Japanar ogBretar hafa
sent flotadeild til Vladivostock.
Rússar mótmæla því.
S í b e r í a lýst í hernaðar-
ástandi.
Bessarabia. þingið þar
hefur ákveðið að hjeraðið skuli
sameinast Rúmeníu.
Aðrar frjettir*
Breska þingið var nýlega
kvatt saman og lagt fyrir það
frumv. um almenna herskyldu í
írlandi, og aldurstakmarkið fært
| upp í 50 ár. Asquith (fyrv.
I forsætisráðh.) reis öndverður á
■ móti frv. Einnig er ráðgert að
3 láta heimastjórnarlög írlands