Suðurland


Suðurland - 02.03.1911, Side 1

Suðurland - 02.03.1911, Side 1
I. árg. Eyrarbakka 2. marz 1911. 38. blað, Auglýsingaverð. Þumluugurinn af mtígium&lBletri kostar 1 krónu, miðað við eina dMksbreidd í blaðinu. Fyrir 8má,letur8auglyBÍugar (petit oru teknir 3 aurar fyrir orðið. £ Sé auglýst að mun er mikill aíeláttur gefinn. Q Landsímastöðin á Eyrat-bakka cr opin frá kl. 81/2 —og 3V2— 8 á virkura dögum. Á lielg- um dögum frá kl. 8—11 f. hd. og 4—6 e hd. Einkasiminn er opinn á sama tíma. Sparisjóður Árnessýslu er opinn hvern virkan dag frá kl. 3 — 4 e. hd. Lestrarféiay Eyrarbakka lánar út bæk- ur á sunnudögum fx’á kl. 9 —10. f. hd. U. M. F. E. heldur fundi á miðvikudögum kl. 8 e. hád. Erindi, Hutt á nngmennafélagsfundl á Eyrarbakka. —o — Kæru ungmenni! rið t,akið það vissu- lega ekki illa upp, þó eg mæli til ykkar fáein orð, sem eru sprottin af þvi, að mér er annt um ungmennafólagskapinn, Það er eitt atriði, sem eg vildi vekja máls á. Getur verið, að ykkur, flestum eða öllum, sé það ljóst áður. Og þess vildi eg óska. Þið hafið bundist þessum fagra fólagskap i þeim tilgangi að vinita fósturjörðinni gagn. „Alt fyrir ísland" mun vera einkennisorð ykkar. Fyrir þetta elska eg ungmennafé' lagskapinn. Eg geri mér von um, að hann geti með Guðs hjálp orðið til þess, að byrja nýtt og betra tímabil hjá þjóð vorri. Eg á hór ekki við þær tilraunir, sem ýmsar ungmennafélagsdeildir hafa þegar byijað á: að planta trjálundi. Fað er á- gætt í sjálfu sér. En til þess þarf kunn- áttu, og líka þrautseigju ef duga skal. Og þó tvjálundir komi upp hér og hvar, — sem eg óska og vona að verði sem viðast, — þá er það ekki nóg til að skapa nýtt ug betra tiinabil. Það geta íþróttir ekki held' ur, þó þær séu ómissandi með öðru góðu. í stuttu máli væri barnalegt að ætlast til þess, að ungmnnnin, — þó í félapskap séu, -— geti skapað nýtt tímabil strax á æsku- árum. En þau eiga að undirbúa það. Hvernig geta ungmenni gjört það? Þau geta það aðeins með einu móti: með þvi að búa til úr sjálfum sér betri þjóð- félagslimi enn þá, sem á undan ]>eim hafa verið. Til þess er eitt ráð: það, að hvert einasta ungmenni leggi kapp á, að verða maður i ]>ess orðs beztu merkingu — sem nýtastur maður í mannfélaginu. Til þess á að undirbúa' sig í æskunni og.til þess á félag- skapurinn að hvetja og styrkja. En notin eiga að koma fram á fullorðinsárunum. Það var þessi aðaltilgangur, sem eg vildi benda á. An hans er alt ónýtt, alt í gamla liorfinu ef ekki í hnignun, þrátt fyrir allan unginennaféiagskap. En til að veni maður í orðsins bestu merkingu þaif bæði margt og mikið. Því mun mega skifta í 3 ílokka. Er 1. Góð heilsa og starfsþrek ; 2. Pekking og kunnátta; 3. Mannkostir og göfugur hugsunarháttnr. Alt þetta þarf að æfa. 1. Heilsuna styrkir iðkun líkamsæfinga og iþrótta, hreinlæti og hófsemi, — og eg vil bæta við einu orði, sem sjaldan heyrist á vorum dögum: það er sjálfsafneitun: Með því að sækjast eftir sem mestum þægind um og venja sig aldrei á að láta á móti sér, getur maður giört sig að aumingja, sem ekkert þolir. Slarfsþrekið eflir iðkun likamlegrar vinnu, sé unnið með lagi og í hlutfalli við það, hvað hver er fær um. Og meðvitundin um það, að leggja á sig erfiði til þess að gjöra gagn, elur upp göf- ugleik i hugsunarhættinum. Og í einu orði sagt, styrkir vinnan bæði sál og líkama. — Ef æskumenn einhverrar þjóðar leitast al- mennt við að hliðra sér hjá líkamlegri vinnu og sækjast eftir makindastöðu, þá er sú þjóð í hnignun. 2. Pekkingu og kunnáttu þarf eg ekki að mæla með. Þá nauðsyn kannast allir við. Og sá er alment kallaður mentaður maður, sem öðlast hefir meiri þekkingu enn al- menningur. En þó að þekkingin sé ómet- anlega mikils verð, þá er hún samt ekki nema önnur hliðin á sannri mentun. Það er engu minna vert að ala upp hugsunar- háttinn. Það er hin hliðin á hinni sönnu mentun. 3. Mannkosti og göfugan hugsunarhátt er einkar áríðandi að hver æfi sem bezt hjá sór. Þav á það heima ekki hvað sizt, að „vaninn gefur listina". Til þess getur fé lagskapurinn mikið hjálpað. Þar getur göf ug og bróðurleg samkeppni glætt hvern góðan „neista“ i brjósti meðlimanna. Og sá, sem i æsku venst félagskap og ástund- ar þá að vera sem beztur félagslimur, hann rnun halda þvi áfrarn á fullorðinsárunum: hann mun þá ástunda að vera sem beztur og nýtastur meðlimur þess mannfélags, sem hann er í. Þá er ungmennafélögin hafa uppalið með limi sina í þessum hugsunarhœtti, þeir svo orðnir fullþroska, og orðnir kjarni þjóðfé lagsins, þá — en ekki fyr — hafa félöyin skapað nýtt og be ra tímabil hjá þjóðinni. Oflangt mál yiði að telja upp hina ein stftku mannkosti. End.i skal eg játa, að eg veit vel að þaö væii mór ofvaxið. Að eins skal eg ben ia á nokkra kosti góðs félagsmanns: Hann er ósérhlHnn, bæði í störfum og fjárframlögum: d 'egur fig okki í hlé. Iiann er ósérpleginn, leit.ast ekki við að færa erfiðleika af sér y nr á aðra, né auðga sig á annara kostnað, nema það sé „báðum hagur". Hann er áreiðonlegur bæði í orðum og viðskiitum og va idar öll sín verk. Hann er gegn („praktiskur"), notar hverja stund og hvern eyri til gagns, — annað- hvort sér eða öðrum, — en tekur sér vara fyrir að eyða t.íma eðapeningum til óþarfa. Hann er trúr, vill aldrei bregðast þeim, er sýna honum tiltrú, — og engum raunar. Hann er góðgjarn, leitast við að koma fram til góðs hvar og hvenær, sem hann fær tækifæii til þess; og hann leggur stund á að gjöra sig sem færastan til þess og sem lagnastan á það. Hann bendir félags- bræðrum sínum bróðurlega á það, sem betur má fara hjá þeim; tekur lika sjálfur þakksamlega bióöurlegum bendingum. Hann er sanngjarn, ber virðingu fyrir hreinskilnum skoðunum annara, þó hann geti ekki fallist á þær, eignar þær ekki ill- uin tilgangi, og færir ekkert til verri veg- a.r. Hann beitir hvorki stirfni né ertingum, en sýnir öllum hógværð og Ijúfmennsku. Hann er í einu orði skyldurœkinn, og það af alvöru: harm hefir löngun til, að standa sem bezt í stöðu sinni, hver helzt sem staða hans er í þjóðfélaginu. Og bendi ekki náttúrufar hans honum á eina stöðu öðrum fremur, þá velur hann sér fram- leiðslu stöðu af því hann veit, að hún er mest verð fyrir þjóðfélagið. Því vill hann vinna það hann vinnur. Framleiðsluna, eða landbúnað og fiskiveið- ar, mun mega kalla fœturna, sem þjóðfé- lagslikaminn stendur á. En verslun og iðnað mun mega kalla hendurnar, sem búa til arð úr afurðunum. En nú er eg að hverfa frá efninu, og er þá fcezt að hætta. Eg hefi nú látið í Ijós þá sannfæringu mina, að það þurfi nauðsynlega að vera fyrsta og helzta boðorð ungmennafélaganna til ineðlima sinna, að hver þeirra um sig leggi alla alúð á að ná sem mestum líkamlegum og andlegum þroska,: verða sem fullkomnast- ur maður og þar af leiðandi sem bestur þjóðfélagsmeðlimur þegar á fullorðinsárin er komið, og að félögin í því skyni hafi sem bezt áhrif á meðlimi sína: glæði hjá þeim œttjnrðarástina, virðinguna fyrir sjálfuni sér sem manni og hvötina til félagslyndis og drengskapar. Sé þetta aðaltilgangur félaganna, þá und- irbúa þau nýtt og betra tímabil hjá þjóð vorri, og þá verða þau landi og lýð til blessunar i framtíðinni, — sem er hjartans ósk mín og okkar allra. Bryi.jólfur Jónsson. frá Minnanúpi. Höf. óskar eftir að Skinfaxi taki upp þessa grein og ræð; málið. —

x

Suðurland

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Suðurland
https://timarit.is/publication/211

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.