Suðurland - 31.01.1914, Blaðsíða 4
132
S'UÐURLAND
ur þá að líkindum full og ábyggileg
vissa fengin um horfurnar á þessu
áveitufyrirtæki, og það er líka vissu-
lega tími til kominn, því ef svo reyn-
ist, sem vér væntum, að tiltækilegt
reynist, að ráðast i fyrirtækið, er bið-
in orðin meira en nógu löng, það
hefir verið ósvikinn íslenskur seina-
gangur á undirbúningi þessa máls.
Kostnaðaráætlun um Skeiðaáveit
una er ennþá ókomin, en hennar er
vænst bráðlega. Mun Suðurland skýi a
frá henni svo fljótt sem unt er.
Miklavatnsmýraráveitan úr Þjórsá
þykir hafa brugðist vonum manna
að sumu ieyti. Varð sú reyndin á
i fyrra að vatnshæðin í ánni reyndist
ininni en gert hafði verið ráð fyrir,
en hallinn á skurðunum er afarlítill,
og varð því vatnið altof lítið fyrir
það svæði sem því var ætlað að ná
yfir. A næsta vori verður nú vatnið
dregið saman á minna svæði, og
gerir þar væntanlega fullan árangur.
Svo er að heyra á stöku manni sem
o, ðið haíi þeir hugdeigari við áveit-
una úr Hvítá útaf þessari reynslu sem
fengin er um áveituna á Miklnvatns-
mýii, en það er með öllu ástæðu
lu'u -t. fað er hverjum manni vitan-
hgt sem nokkuð þekkir til, að halla-
leysið getur aldrei oiðið Hvítáráveit-
unni að baga. —
Þess verður nú beðið með óþreyju
hver úrslitin verða af mælingunum í
sumar. Rörfin á áveitunni er svo
brýu og svo mikils árangurs af henni
að vænta, að það er síst að furða
þótt framkvæmd þessa verks væri
mesta ahugamál þeirra er á þessu
svæði búa.
Ræktunarfélag Norðurlands.
Arsrit Ræktunarfélagsins 10. árg.
1913 heflr Suðurlandi verið sent ný
logi'. Er ritið einkar fróðlegt, er þar
ýtailega skýrt frá starfsemi félagsins
sein nú er 10 ára gamalt. Auk reikn
iuga félagsins og æflfélagaskrá eru í
ritinu þessar ritgerðir: „Ræktunar-
íélagið 10 ára“, eftir Stefán Stefáns
son skólameistara, (er það ræða sem
h-11111 flutti á aðalfundi félagsins 1913).
„Uin jarðepli", eftir Sig. Sigurðsson
skólastjóra. „Kartöflutilraunir", eftir
.1 ikob H. Líndal framkvæmdarstjóra.
„Búnaðarathuganir", eftir sama, og
enn eftir sama höf.: „Yfirlit yflr
staifsemi Ræktunarfélagsins 1912.
Ritgerð Jakobs H. Líndals um kar-
tóflutilraunirnar er íróðieg mjög, er
það nýnæmi að sjá svo mikið af at-
hugulli íslenskrí reynslu í jarðrækt
vorri, sém hér er að finna í ritgerð
þessari, verður nánar minst á hana
hér í blaðinu síðar.
Ræktunarfélagið er nú í besta blóma,
li fir það reynst Norðlendingum hið
mesta nytsemdarfélag, og mun þó
oigi siður framvegis. Rví tekist hefir
því nú að sigrast á ýrnsum erfiðleik
um er það átti við að stríða í upp
vextinum og sem um eitt skeið gerðu
fi amtiðarhorfur þess ekki sem glæsi-
legastar.
Reir Stefán Stefán Stefánsson skóla
meistari og Sigurður Sigurðsson skóla
stjóii á Hólurn hafa unnið af óþreyt-
andi elju að vexti og viðgangi félags-
ins, og ekki látið á sig fá þótt brótt
reyndist fyrsta brekkan.
Æflfólagar í Ræktunarfélaginu eru
nú 422, þeira fjölgaði um 100 á síð-
asta ári. Auk þess eru enn í fólag
inu allmargir félagar með árstillagi,
en þeir gerast nú óðum æfifélagar.
Öll búnaðarfólög á félagssvæðinu eru
nú komin í samband við félagið.
Héraðsfréttir.
Tíðinda litið má kalla yfirleitt.
Sumarið er leið reyudist í neðan-
verðri sýslunni mjög rosa samt, talið
með þeim lökustu er komið hafa um
mjög langt skeið. Hey talin ijett yfir
leitt og áburðarfrek.
Flóamýrarnar bíða nú að mc-stuleiti
óslegnar næsta árs, bagaði nú of-
mikið vatn á þeim. Þó telja sumir
að hefðu áveitu skurðir verið í lagi
eða komnir mundi frárensli i skurð-
unum hafa bætt.
Ekki er gert orð á að Mikiavatns
mýraráveitan hafi komið að verulegum
notum í sumar. Sagt að innrenslið
úr F’jórsá inní aðalskurðinn sé ekki
nægilega mikið er stafi helst af því
hvað skurðsopið komi þvert fyrir
framstreymi árinnar. Búist við að
selja þurfl dælu til að ausa upp
vatninu, er gangi þá helst fyrir vind
afli eins og tiðkast sumstaðar erlendis.
Víst er um það að svona má ekki
við hlýta til Jengdar, skurðirnir verða
að stararbeltum og hornsýla pollum
sem ekki verður að liði.
Ekkert um fiskiföng við sjóinn, var
þó oft fyrrum á Stokkseyri mikill
munur að haustafla er bai st víða um
nágrennið.
Nú sita allflestir bíspertir við þorska-
netahnítingar í veiðistöðvunum hér
og í nærsveitunum við þær. Er með
útgerð þessari lagt í feikna kostnað,
er inun hér verða eins og annarstað
ar er á henni heflr verið byrjað, fara
sívaxandi, en borgað sig heflr þetta
nýja veiðifyrirkomulag hingað til, enda
nýtt að kalla má.
Vélabátum fjölgar óðum, einkum
á Stokkseyri. Vonandi verður þetta
til hamingju, biimsundin eru fijót að
lokast og verður varlegt að tefla á
meðan ekki er bátalagi í Rorlákshöfn,
en að koma því upp þar mun í hng
um margra.
Vörubyrgðir í verslunum taldar
ekki miklar, nema ef vera skyldi í
dönsku hlutaversluninni á Eyrarbakka.
Tilfinnanlegur skortur á fóðurbæti
auðsær, engin fytiihyggja höfð hvorki
hjá sýslufélagi hér eða hreppsfél. til
að tryggja sér þessa vöru eftir hinn
tilflnnanlega heyskoit sem á er á
móts við að undanförnum. Hætt er
við að margir hafl hoift í að farga
af fénaði svo mikið sem þurfti. Vant-
ar forðabúr.
Verðlag á vörum yfirleitt hátt og
svipað verð hjá öllum.
Aflabrögð í veiðivötnum hér með
minna móti, er kent um ofmiklum
vorkuldum. Er það til töluverðs
hnekkis fyrir þær sveitir sem við þau
búa. í Ölfusá og ám þeim er í hana
falla, var allmikil laxganga um fyrri
hluta veiðitímans. Mest bar þó á
smálaxi er streymdi í gegnum stór-
riðnu netin í aðalánum. Laxveið-
endur þar hafa öil net það stórriðin,
að ummál möskva mun náiægt 13
þuml.; er það lofsamlegur ríðill. fað
lakasta er við þetta, að þegar uppí
smáárnai kemur, einkum Laxá, eru
ádráttarnetin það smágjör, að þau
hleypa ekki hjá nema smá seyðum,
en dregið í líklegustu hyljina, F’annig
látið greipar sépi dag eftir dag, þar
tii alt er upp þurkað. Ekki er nú
til þess ætlandi að flskur gangi til
lengdar í ár þessar. — Lakast væri
þó ef hinn lögákveðni veiðitími hrykki
ekki til að tæma vötn þessi.
Ekki er ennþá faiið að brydda á
framkvæmdum á eyðing sels í veiði-
ám, mega þó viðkomendur gjöra sam-
þykt um hana hver í sinni sýslu, lög
um samkvæmt eftir staðháttum á
hverjum stað. Vonandi tekur næsti
sýslufundur mál það til meðferðar.
6. jan. 1914.
N. N.
Húsbruni og manntjón1
Hús brann í fyrri nótt á Húsavík,
er áttu bræður tveir, Fiiðgeir og
Hjálmar Magnússynir.
Fólkið komst með naumindum út,
nema 4 vetra barn varð eftir inni.
Fór annar bræðranna inní húsið aftnr
til að bjarga barninu, en heppnaðist
ekki og fórst bæði hann og barnið í
eldinum.
---------------
Myndarleg hlnttaka. Ábyrgðar-
menn fyrir sparisjóðsfélagi Norður-
amtsins ákváðu á furidi á fimtudaginn
að verja af varasjóðí 1500 kr., til
að kaupa fyrir hluti í Eimskipafélagi
íslands.
Sparisjóður Norðuramtsins hefir
eigi verið starfandi síðan útbú íslands-
banka var stofnað hér,' en gert er
ráð fyrir í lögum hans að hann geti
tekið aftur til starfa, ef ábyrgðar-
rnenn hans telja það hagfelt. En litlar
líkur eru þó til að það verði fyrst
um sinn.
Varasjóður þessarar stofunar er á
fimta þúsund og stendur í veðdeildar-
bréfum og í sparisjóði.
„Norðri".
Hafnargarðurinn nýi í Reykjavík
hafði skemst eitthvað nú nýlega í
útsynningshamförunum. Gekk sjór
yfir garðinn sumstaðar og gerði skörð
í hann. Velt hafði sjórinn einnig
burt nokkru af grjóti úr garðinum
utanverðum. Urðu steinarnir helst
til léttir fyrir átökum hans, þó stórir
séu þeir ílestir.
„Betur má ef duga skal“, kveður
Ægir kail við hafnarverkfræðinginn.
Talgúta.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Greinir jafnan
stað frá stað.
3. 4. 5. Strýtuheiti viða.
4. 5. 6. 7. Verður hlutum öllum að.
1. 2. Eftir kaunið stríða.
Orðið „á“ i 8 merkfugum.
Karl, sem á býr kotinu’ Á,
kú þar á og hest og á
Beljandi’ á þar brúast á. —
Bókstaf „á“ svo notum. — Á?
B.
— -----v»n. >»-«.>-—— —
Heiðrétting.
í Suðurlandi 17. þ. m. or sagt frá
láti í’óreyjar sál Guðmiuidsdóttur. Er
hún þar talin „Guðmundsdóttir Tóm-
assonar, prests í Villingaholti". Retta
ber að leiðrétta: Hún var Guðmunds-
dóttir hreppstjóra Sumarliðasonar á
Skúfslæk. En móðir hennar, kona
Guðmundar hreppstjóra var Halldóra
Tómasdóttir, prests í Villingaholti
rGuðmundur sál. Tómasson, bondi í
Hróarsholti, var móðurbróðir Póreyj-
ar sál. en ekki faðir hennar].
X.
Veggalmanak, skrautlegt mjög,
heflr hr kaupmaður Andrés Jónsson
á Kyraibakka, sent Suðurlandi.
Almanök þessi eru stofuprýði og
auðsjáanlega ætluð sjómannastéttinni
og er það vel til fundið fyrir oss.
Snðurland þakkár fyrir gjöfina.
cMinnisi ficss
að allar smáauglýsingar og þakk-
arávðrp sem í blaðinu eiga að birtast
kosta B a u r a o r ðið, og verða
að borgast fyrirfrain.
Peir sem skulda fyrir smáauglýs-
ingar frá f. á. eru vinsamlegast beðn-
ir að greiða það sem fyrst.
Sá ærumeiðandi orðrómur, sem
hafður er eftir mér um systurnár,
Guðrúnu og Kristínu í Bitru, eftir
samkomuna í Króki í haust. 8. nóv.
er tilhæfulaus ósannindi.
Króki 11. jan. 1914,
Guðjón Sigurðsson.
Kosningaræðarinn.
Von er þó að veið’ ’onurn
volgt af því að róa,
heflr hann á herðonum
Hreppa, Skeið og Flóa.
Vctrarharðindi rnikil eru sögð
hér suður í álfunni. Stórt gufuskip
sem var á feið í Norðursjónum ný
lega, var nærri sokkið af klaka sem
á það hlóðst, svo var frostgrimdin
mikil. Skipið komst við illan leik
inn (il Noregs.
I --------
Olíutreyja og huxur tópuðust
nýlega á veginum frá Hveragerðis-
rétt niður á Eyrarbakka. Finnandi
beðinn að skila til.
ívars Geirssonar Sölkutóft.
g ------ !
Inniiegt þakklæti votta eg öllum
þeiro, er með nærveru sinni heiðruðu
útför föður míns Kristins Adólfs Ad-
ólfssonar, ásamt öllum þeim er á
annan hátt auðsýndu honum kærleiks-
ríka hjálp í banalegunni.
Tjörn á Stokkseyii 21. jan. 1914.
jfón Adólfsson.
--------, | .„ 1 ......, —
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Jón Jóna tanucr.
Proutsmiðja Suðurlauds.