Suðurland - 10.05.1914, Blaðsíða 2

180
StTÐ'UjRL ANÍ)
IjðF" cTbýtt!
Mikið úival af Morgunkjúlatauuni, óstifað kálslín, mikið af kven regn
og reiðliöttum, silkihattar, enskar hiífur
M a n s e h e t s k y r t U r m. m. fl.
fæst nú í
Yerzlun Andrésar Jónssonar
Eyrarbakka.
UléMIHMtMtNHIMHHH
Peir, sem þurfa á góðu
--- girðingarefni ---
að halda á þessu vori, svo sem’.
gaóóavír
fiengjum
stolpum
ættu að semja sem fyrst við
Kanpfélagið „Hekla“
nnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
Þó ýmsir utanfélagsmenn hafi eitt-
livað skift við þetta óskabarn „Vík-
ings“ — söludeildina — þá sýnir það
engin föst bönd sem hafi tengt þá
við kaupfélagið, heldur mun þar að
eins hafa komið til greina sú eðli-
lega og almenna regla, að hver kaup
ir eða gerir kaup á þeim staðnum er
honum sýnist best í það og það
skiftið.
En hvað skeður svo? spyr „Vík-
ingur" og heldur svo áfram. Hinn
mikli dagur rennur upp, að aðalfund-
ur er haldinn. Reikningshaldara segir
hann að liafi lekist að sýna fjárhag
félagsins þannig, að jöfnuður vœri
niilli eigna og skulda. Með orðalagi
þessu er sennilega tilganguiinn sá,
að ætla mönnum að lesa það á milli
linanna, að reikningar félagsins séu
eitthvað hárugir. Eg þori óhikað að
fullyrða, að fáir eru þeir menn, sem
kynst hafa þeim bræðrum, Bjarna og
Sigurjóni Kjartanssonum, er ætla eða
trúa þeim til annais en alls þess
besta, svo vel þektir sómamenn eiu
þeir bræður — og það eru mennirnir
sem gerðu reikninga fólagsins. Flest
um mun því finnast aðdróttun þessi
ómaklog, og það því fremur sem
endurskoðendur félagsreikninganna,
þeir Jón Einarsson 'dbrm. á Hemru
og Olafur H. Jónsson búfrœðingur á
Sólheimum hafa lokið lofsorði á
reikningsfærsluna. Þar að auki iítur
út fyrir að „Víkingur8 hafi ekki
hugsað mikið um það, hvort heil brú
væri í þessari ritgerð hans eða ekki.
Því hér sem annarstaðar eru það
ósannindi sem hann fer með, þar
sem hann gefur í skyn að reikningar
félagsins sýni að félagið eigi aðeins
fyrir skuldunum og ekki meir. Aðal-
reikningur kaupfélagsins fyrir árið
1913 sýnir að eftirstöðvar til næsta
árs nema 1003 kr. 69 aurum meira
en skuldir félagsins um áramót; var
félaginu þó talið til heinna útgjalda
á reikningi þessum skemdir á vörum
og vörur sem ekki komust til skila
o. fl. er nam nálægt 2 þúsundum
króna, en sem er víst að fæst endur-
goldið. — Auk þess er þá ótaiinn
stofnsjóður félagsins, rúmar 6 þús.,
og varasjóðurinn, fullar 600 kr.
Þá skýrir „Vikingur" frá að for
maðurinn, Guðm. Þorbjarnarson á
Stóra-Hofi hafi látið af formensku
kaupfélagsins, og segir að breytingin
hljót.i því að baka honum óþægilegan
atvinnumissir. Eftir þessu er það
Ijóst, að „VJkingur" telur að kaupfé
lagið með söludeildina í togi hafi
þuift og þurfi jafnvel framvegis
einkum að vera til vegna Guðmundar
á Hofi. Veslings „Víkingur" hefir
margs að gæta, eða svo sýnist mér,
þar sem hann virðist ýmist bera hag
félagsins fyrir brjósti eða hann fárast
yflr því að maður eins og Guðmund-
ur á Hofi verði fyrir atvinnutjóni.
Mér er vel kunnugt um að Guðmund
ur á Hofl vildi feginn losna við for-
mensku kaupíélagsins strax þegar
hann flulti úr Skaftafellssýslu og hefir
jafnan viljað það síðan; og allir sem
voru á siðasta aðalfundi fólagsins
heyrðu að hann lýsti ánægju sinni
yfir því að staifi þessu var nú lótt
af honum, sem hann hefir aldrei
viljað afsegja málefnisins vegna, því,
sem hans er von og vísa, ber hann
hag fólagsins fyrir brjósti, er hann
hefir frá byrjun baiist fyrir af sínum
alþekta dugnaði. „Viking" til hug-
hreystingar get eg þvi sagt það, að
Guðmundur á Hofi hefir jafnan litið
svo á, og gerir enn, að Kaupfélag
Skaftfellinga hafi ekki þurft að vera
til sín vegna hvað atvinnu áhrærir.
Pá telur „Víkingur" upp nöfn
hinnar nýju stjórnar og skýrir svo
frá að menn hafi fljótt farið að líta
misjöfnum augum á afskifti hennar
af félagsmálum.
Eg hefi aldrei búist við að vinna
að almennum málum svo, að öllum
líki, og saraa mun vera um með-
stjórnendur mína að segja. Læt
nægja og er ánægður með ef eg hefl
mikinn meiribluta með mór. Einkum
þó þegar svo er, eins og hér átti sér
stað, að nær allir hinir hygnari menn
sýslunnar voru fylgjandi breytingu
þeiiri sem „Víkingur" er að fárast
útaf, nefnilega það, að söludeildin
var lögð niður, og sem hann telur
einungis verk hinnar nýju félagsstjórn
ar og sem mosta undrun og óánœgju
hafl vakið. Síðasta aðalfundargerð
fólagsins sýriir, að á fundinum var
samþykt að engar vörur skyldi panta
i þetta sinn nema þær, er einstakir
menn og deildir félagsins panta hjá
því. Breytingu þessa gerði því full
trúafundur félagsins en stjórnin ekki.
fá segir „Víkingur" að margir hafi
ovðið til þess að telja breytingu þessa
brot á lögum félagsins. Pað virðist
ónóg að vera hvað eftir annað að
tala og skrifa um „lögleysu" þessa
og hafa i hótunum við félagsstjórn-
ina. Mannlegra væri það af þessum
herrum að láta hér ekki lenda við
orðin tóm. fað er þýðingarlítið að
vera að tala og skrifa um þessa
„mörgu" sem hafi orðið til þess að
láta uppi þá skoðun, að stjórn félags-
ins hafi brotið lög þess.
Framh.
Á annan í páskum kom gufuskipið
„Ask“ hingað með fóðurkorn, en varð
frá að hverfa vegna brims. Nú ligg-
ur kornið í Reykjavík, en fénaðurinn
sveltur í sveitunum.
G.
Óhappatalan.
Járnbrautarmálið.
Járnbrautarmálið hefir verið rælt
nú allmikið í Reykjavíkurblöðunum,
ísafold og Lögréttu í vetur. Frá
okkur hér eystra heflr].litiö heyrst
um málið, minna en ætla mætti.
Nefndaráliti Björns Kristjánssonar
og öðrum skrifum hans um málið
er alhnjög hampað af einstöku skamm-
sýnum afturhaldsmönnum hér utn
slóðir Og hælt á hvert reipi. Jarð
vegurinn er því miður oftast nægi-
lega frjór fyrir kenningar slíkra post-
ula og stóryrði og staðhæfingar reyn-
ast oft sigursælli en skynsamlegar
röksemdir. Ekki síst í slikum málum
sem þessu, þar sem fjöldi manna
lætur sér nægja áð hlusta á það sem
aðrir segja án þess að gera minnstu
tilraun til að hugsa sjálflr um málið.
fað er ekki nema meðalmannsverk
og varla það, að drepa hvert stórtækt
nýmæli eða framfarafyiirtæki hór á
íslandi, sem hefir mikil útgjöld í för
með sér. Og það vita þeir sem velja
sér það hlutverkið, þeir fara með
miklum geysingi og þyrla upp ryki
á báða bóga í augu almennings og
barlómsbumbuna slá þeir svo hat-
ramlega, að fólkið tryllist af undrun
yfir ósvífni þeirra som viija binda því
þessa nýju bagga og leiða það útí
þennnn ófögnuð.
Pessvegna þarf enginn að telja sig
mikinn mann fyrir það þó honum
takist að -telja kjark úr mönnum og
láta þá rísa öndverða gegn öllum
stórfyrirtækjum sem kosta mikið fé.
Og fólkið þarf ekki að fyllast aðdá
unar yfir því þó einhverjum takist
fimlega að slá barlómsbumbuna og
þeyta upp ryki og búa til grýlur.
Hitt er meira vert að sigrast á
erfiðleikunum, brjóta heimskuna og
skammsýnina á bak aftur og kvoða
niður hleypidómana, en það er örð-
ugra hlutverk en hitt. Pó sigrar
jafnan sú stefnan að lokum.
Og víst er það um þetta j irnbraut-
armál, að reynslan kennir mönnum
smámsaman.
Járnbrautarþörfin verður almenningi
með hverjum degi Ijósari.
Mðrg dæmi mætti nefna frá þessum
síðasta vetri, sem sýna hana og
sanna. Hérna er nýjasta dæmið.
Einkennilegt or það, áhyggjuefni
fyrir þá som hjátrúarfullir eru, hve
þingliðið nýja er á margan hátt bendl-
að við töluna 13. — Vonandi er að
ekki þutfl samt að skilja þetta sem
fyriiboða illra tíðinda, en viðvörun
getur það verið fyrir þingið um að
skamt muni til óhappanna ef það
gætir sin ekki!
Óhappatalan kemur þannig fram:
Til kosninga var boðað 1913.
Á þingi eiga sæti;
13 nýir þingmenn.
13 embættismenn þjóðkjörnir.
13 Reykvíkingar.
13 Bændur.
13 þingmenn teljast til Sjálfstæðis-
flokksins. —
Jr’að er gráleg glettni örlaganna
þetta. Og einhveijum verður ef til
vill að orði: „þetta kunni ekki góðri
lukku að stýra“.
Stéttaskipuu í þinginu.
Embættismenn eru liðflestir, þeii'
eru 20 talsins, réttur helmingur þingS/
þar af 6 konungkjörnir. Af þessuna
hóp eru 10 lögfiæðingar, 6 guðfræð-
ingar, 3 læknar og 1 skólastjóri.
Bændurnir eru 13.
Launaðir starfsmenn (Búnaðaifél-
og Fiskiíél.) 2.
Kaupmaður 1.
Ritsjórar 2.
Barnaskólastj. 1.
Yfirdómslögm. 1.
Embættismönnum hefir við þessai'
fækkað um 3, en bændum hefir fjölga^
um 2.
Atli sá greinina „Óbappatalan" 1
próförk hjá ritstj. Suðuil., hafði hanh
þá á orði að betur mundi geymast i
minni manna atburður þessi ef settuí
væri í stuðla, og kastaði þá fra03
vísu þessari:
Voru í þetta sinn 13
á þing sendir Reykvíkingar,
13 frá eg að fréttist,
flokksmenn skæðir, Sjálfstæðis.
13 sjá menn þar setta
svinna bændur til vinnu.
13 nýliða og létta
launasnaps — 13 — ketti.
i Launasnaps-kettir = þeir sem eT
á veiðum eftir launasnöpum, -—
á launum = embæt.tismenr.