Verkamaðurinn - 04.05.1926, Blaðsíða 2
2
• # •■#■ • #-#■# » •
Munið að haldbesfu og ódýrusfu
Alþ'ngi að verða helst til dýr itofnun
til að gera þar ,ekkert nema ^iemja
og aamþykkji fjirlögin. £n ivo virð-
ist ætla að verða í þetta linn
Einkasala á síld.
Alþingi er að hjálpa fil að koma á fóf
síldarsöiuhring.
Féndur ríkiseinkasölu, sœkja um einka-
söluieyfi sér fil handa.
íhaldið sér líkf.
Það er ekki of maelt, að siðan
íhaldið náSi tökum á A’þingi, hefir
hvert endemið rekið annið. Á hverju
þingi hefir frágangur málanna vakið
undrun og gremju almennings, en
ekki hefir verið hœgt að að gera,
vegna flónsku kjósenda við sfðustu
kosningar.
Á fyrsta þfnginu var toiiafargan-
inu velt á þjóðina. Þar er sá Iátinn
borga mest, sem úr minstu hefir
að spila. Pá átti og ríkisherinn að
komast á fót til að skóla tii iýðinn,
ef hann gengi ekki þegjandi og
auðsveipur undir okinu.
Á öðru þinginu lýsti íhaldið sig
fylgjandi útlendum yfirtroðsiumönn-
um og lögbrjótum, en móti lands-
mönnum. Þá var lika einkasölum
rikislns settur dauðdagi og ríkis-
herinn komst alt að fæðingu.
Á þriðja þinginu, þvi er nú situr,
hefir dáðleysið og slæleg vinnubrögð
setið við sfýrið. Litið hefir s?o út
sem íhaldið iufi ekki ætlað að hafa
dáð f sér ti! að hrinda af stað end-
emum i þetta sinn. Var það gott
hjá öðru verra. En siðustu fréttir
færa heim sanninn um að viljinn
til að gera burgeysunum hagræði,
en almenningi skaða, lifir enn meðal
meðlima þeirrar göfugu samkundu,
er íhaldið ber ábyrgð á.
Fyrir nokkrum árum datt sfldar-
seljendum f hug að stofna með sér
féiagsskap til að hjálpa hver öðrum
við sölu sildarinnar f stað þess að
Elephant-cigarettur,
kaldar og Ijúffengar,
%
fást alstadar•
troða skóinn hver ofan af öðrum á
þeitn vettvangi. Þeir höfðu fyrir-
myndina fyrir sér, samvinnufélög
bænda, setn voru búin að sýna
gildi sitt og ganga fyrir þjóðina.
En þessi hyggilega ráðagerð fór
út um þúfur. Stærstu síldarseljend-
unum var ekki svo lagin samvinna, að
úr þessu gæ*i orðið. Voru ekki eins
þroskaðir og bændur; ekki eins
fratnsýnir eða þjððhoUir. Þessi sttn-
tök áttu að vera friáls. Framtök og
hagsýni sameinaðra einstaklinganna
átti að vera aflgjafi fyrirtækisins.
Þetta var heilbrigt
Síldarsalan hefir farið i handa-
skolum undanfarin ár. Mikið liggur
óselt —- og nú o'ðið verðlaust —
af sfldarframleiðslu sfðasta sumars.
Samvinnuleysið, íklætt pelli og pur-
pura •hinnar frjálsu samkepni* hefir
stfgið djöfladans á þeim vettvangi,
sem sambjflpin hefði átt að skipa.
Sfldarseijendatnir sitja uppi með
stórtap, og nú hafa hinir »vitru
menn« þir suður á Alþingi fundið
upp bjargráðin.
Meiri hiuti sjávarútvegsnefndar
neðridcildar ber fram fumvarp til
laga um heimild fyrir rfkisstjórnina
að veita væntanlegu sildarsölufélagi
leyfi til einkasölu á sfld.
Fyrsta grein frumvarpsins hljóðar
svo:
• i. gr. - Ef einhverjir þeirra, er á síð-
astliðnu ári fengust við söltun og útflutning
stidar, stofna félag í þeim tilgangi, að sjá
um hagkvæma slldarsölu á erlendum mark-
aði, þá er atvinnumálaráðherra heimilt að
veita slíku félagi einkasölu á sild til út-
flutnings, enda samþykki ráðherra lög
félagsins. — *
Uian um og út frá þessari grein
eru aðrar greinar frumvarpsins —
15 að tölu, — samdtr og er frura-
varpið f heild hinn mesti óburður
oy Ifkt sfnu faðerni.
í fyrstt lagi er engin trygging
fyrir þvi að nokkurt féltg veröi
stofnað til að annast þessa hluti.
Og þó þtð yrði stofnað að nafni
til, er engin trygging fyrir því að
það yrði skiptð hæfum mönnum.
Að fá Pétri og Páli einkasöluheim-
ild í hendur til að nota sér l hag
er það endemi, sem ekki er viðlits
vert
Þá er vfðsýni frumvarpsfeðranna
ekki meira en það, að aðeins þeir
menn, «er á sfðastliðnu ári áttu við
söltun og útflutning s(ldaru mega
stofna síldarsölufélag, er hljóti einka-
söluréttinn Með öðrum orðum. Þeir,
sem undanftrið htfa reynst óhæfir
síldarsölumenn, htfa rétt til for-
göngu þessara mála, en ekki hinir,
sem kynnu að vilja hjá’pa til, ef
þeir hefðu ekki átt við sfld s. I. ár.
Óneitanlega hefði farið vel á þvf
að Irumvarpið hefði veriö orðað
svo, að þeir, sem töpuðu á síld s.
I. ár, skyldu fá einkasöiuheimildina.
Hefði þá alt verið hvað öðru Ifkt.
VERKAMAÐURINN
# # • #-• # #r#~# #■•-#-# •-• •-#-