Verkamaðurinn - 01.06.1926, Blaðsíða 1
VERHðMðflURIHN
Útgefandl: Verklýðssamband Norðurlands.
IX. áfg. * Akureyrl Þrlðjudaglnn 1. Júní 1926. t 40. tbl.
•
Einokun afturhaldsins.
Slikt er engin rýung tneötl hinm
avokölluðu siffuðu þjóði, að þeir
menn, sem ráð* yfir itvinnufyrir-
tækjuro, verslun og auðsuppsprettura
landanne, myndi meB sér lokiða
hringi, til þess afi geta óáreittir
fleytt rjóroan sf þeirri atvinnu, sem
þeir stunds, oknð á lifsnauðsynjum
ilmennings, þrýst niður ksupi verki
lýðsins og bægt öðrum frá gæðum
þeiro, sem náttúrsn ber I skauti sfnu
En einsdæroi mun þsð vers, ið
nokkurt löggjafirþing hafi Isgt
blessun sfna yfirslika lokaða hringi
með lögverndun eins og nú hefir
itt sér stað um Alþingi tslendinga
hið nýifstaðns.
Þau undur hifa þar gerst, sem
almenningi eru orðin kunn, að
nokkrum síldarspekúlöntum er með
lögum gefið vald til þess að ráða
öllu um annan aðalitvinnuveg
Norðlendings, sfldarútveginn. Sjó
mennirnir sem slldina, veiðs, verka-
fólkið, sem að sfldinni vinnur þegar
i land kemur, er með lögum útilokað
frá þvi að hifi nokkurt atkvæði um
rekstur sildirútvegsins. Þessir fáu
sildarspekúlantar, sennilega að töl-
unni til ekki meira en einn hundr-
aðasti hlutinn á móti þeiro, sem við
það fást, að draga aflm á land og
gera hann að markaðsvöru, eiga að
geta sett hinum réttu framlelBendum
stólinn fyrir dyrnar og sigt við þá:Nú
megið þið ekki veiði meiri if sild-
inni. Nú erum við ekki menn til ið
selja meira af sild fyrir ykkur. Nú
viljum við ekki selji meira fyrir
ykkur. Nú verðið þiðað dragi skfp
ykkar i naust, þvi við, hinn lög-
verndaði sildirsöluhringur, ráðum
öllu um þið, hvað þið gerið.
Hér á öðrum stið f bliðinu er
birt simskeyti til atvinnuráðuneytis
rikisins, þar sem mótmælt er sfldar
einkisölulögum þeim, sem talað er
um hér að fraroan og skorað er á
rikisstjórnina að láta þau ekki koma
til fnmkvætrdSi Það liggur nokkurn-
veginn i augum uppi, að á bakvið
þennan lögverndaða sildarsöluhring
standa sunnlenskir togaraeigendur,
sem hugsa sér að glefsa i sildveiðina
3 til 4 vikur úr sumrinu meðan
verið eraðveiða ákveðna tunnutölu
sfldar til útflutnings og leita svo á
fiskimiðin aftur, þar sem aðal upp-
gripin er að hafa. Afleiðingin af
slfkum aflabrögðum yrði sú, að
útgerðarmenn hér Norðanlands gætu
ekki haldið út á síldina lengur en
á meðan hinn stóri sunnlenski tog-
arsfloti væri að fylla sildarmirkiðinn.
Oeta menn þá nokkurnveginn rent
grun f þsð. hversu lengi að norð-
lenskur sildarútvegur stæðist sam-
kepnins, við ef til vill allan togara-
flotann sunnlensks, sem hefði
sildveiðina til fgrips og skemtunar
nokkrar vikur úr sumrinu. Af þvi
myndi leiða algert efnahrun fyrir
norðlenska útgerðarmenn, sem hafa
næstum eingöngu smá skip, sem
þurfa næstum allann sildveiðitimsnn
til að veiða sæmilega og sem hafa
þennan útveg eingöngu til að lifa
af. Fyrir norðlenska sjóroenn og
verkafólk yrði útkoman hin sama.
Styttri atvinnutfmi og algert atvinnu-
leysi, þegar sunnleskum togaraeig-
endum þætti borga sig betur að
gera togarani út á fiskveiðar. Við
jafnaðarmenn höldum þvf fram, að
rfkið eigi að hafa einkasölu á sild-
inni. Það eigi að hjá'pa norðlenskum
útgerðarmönnum með hagkvæmum
lánum til þess að rétta við þenna
atvinnuveg úr þvi kalda koli, sem
hann er kominn i. Rikið eigi að
Innilegt þakklœti vottum víð
öiloir, er Suðaýndu okkur hluttekninga
við jarðaríör okkar eltkuðn eiginkona
og Kióður, Guðrúnar Þ. Kristjánadóttur.
Akureyri 31. Maí 1926.
Ayislján Helgason.
Freyja Krlstjánsdóttir.
Magnea Krlstjánsdótilr
hsfa vald á, eða eiga sildarbræðslu-
stöðvir, tii þess að taka á móti þeim
aila, sem umfram verður það, sem
markaður saltiðrir og kryddiBrar
siidar þolir. Með einkasölu rfkisins
er ölluro, setn við þennan atvinnu-
veg iást, gefin jöfn aðstaði til þess
að ráða fyrirkomuiagi sildarsölunnir
og öðru þvi, sem þennan atvinnu-
veg snertir og ríkið hefir afskifti af,
þar sem hásetinn á sildveiðiskipinu,
verktfólk í landi, jifnt og útgerðar-
maðurinn kjósa fulitrúini á þjóöar-
þingið, sem svo ákveður um
fyrirkomulag sildarútvegsins.
Þessi lokaði hringur isl. afturhalds-
ins, sem roælir manngildið i sildar-
tunnum eins og tað f hrfpi, er bein
árás á norðlenskan sildarútveg, eins
og bent hefir verið á hér að framan.
Þar er ekkert litið á nauðsyn norð-
lenskrs útgerðarmanns, til þess að
koma þeirri sild í verð, sem umfram
verður söltunarsild. Þar er útgerðar-
maður, sem ekki helir efni á að
salti sildina sina sjálfur, sviftur at-
kvæðisrétti uro söiu sildarinnar, eins
og maður sem orðiðhefir styrkþegi
er sviftur atkvæðisrétti i opinberum
málum. Þir er sjómönnum og verki-
íólki, eins og áður er sigt, bægt
frá þvi með lögum ið eigi atkvæði
um þenni útveg.