Verkamaðurinn - 02.09.1930, Blaðsíða 1

BEP.KSHlflBUHIHH
Útgefandi: VerKlýössamband Noröurlands.
XIII árg. t Akureyri, Priðjudaginn 2. September 1930. • 73. tbl.
• • #-#-• • • • ■#■■• • # »-• • # •■■■#■ i > • # # # • • • • • • » •
■■MT NÝJA B I O 'BlMH
Priðjudagskvöldið kl. 85/2.
YILLIBLÓMIÐ.
Sreta Sarbo. — Sýnd í síðasta sinn.
Miðvikudagskvöldið kl. 8'h.
NÆTURSKUGGAR
Ákaflega spennandi lögreglumynd i 7 þáltum. — Aðalhlutv. leika:
Lawrence Gray. — Louse Lorraine
og undrahundurinn L Y N. — Aukamyndir:
Um þvera og endilanga Búlgaríu. Falleg landlagsmynd
og Fjölleikhúsið, afar hlœgileg gamanmynd i 2 þáttum.
Sjömannafélag Norðurlands
heldur almennan sjómannafund í Skjaldborg Miðvikudaginn 3.
September 1930 kl. 8 e. h. — FUNDAREFNI:
Síldareinkasalan 09 greiðsla á it sjömanna.
STJÓRNIN.
Borgarablöðin syngja löngum hinu
borgaralega þjóðfélagi — auðvalds-
þjóðfélaginu — lofsönginn og telja
það svo gott, að betra sé ekki hægt
að krefjast. Einkum tala þau af
miklum fjálgleik um hið borgaralega
frelsi, sem þar sé ríkjandi, hvar
öllum sé gert jafnt undir höfði, og
allir hafi sömu skilyrði til að »kom-
ast áframc, eins og þau kalla það.
Frelsinu í hinu borgaralega þjóð-
félagi er í raun og veru þannig
farið, að það birtist einungis í sér-
réttindum yfirstéttanna til að traðka
og brjóta pappírslög þjóðanna og
kúga undirstéttirnar til hins ítrasta.
Ljósasta dæmið upp á þetta er
Ameríka, og þá fyrst og fremst
Bandaríki Norður-Ameríku. Hvergi
er gumað meir af frelsinu — og
hvergi búa undirstéttirnar við meira
ófrelsi. Hvergi er skoðanakúgunin
á hærra stigi. Hvergi er almúginn
réttlausari en þar.
Stjórnir hinna borgaralegu þjóð-
félaga veita embætti, einungis eftir
pólitískum málum. Og nú magnast
með ári hverju nýjasta uppfynding
auðvaldsins, ofsóknin á hendur hin-
um svokölluðu »hættulegu« mönn-
um þjóðfélagsins. Pað er, peim mdnn-
um, sem vilja breytingar á pjóðskipulaginu,
og gagnrýna hina ormsmognu svikamenningu
auðvaldspjóðfélaganna sem ekkert er
annað en yfirskyn hræsninnar.
Islensku borgarablöðin eru ekki
lítið kampagleið yfir frelsinu hér í
landinu. Reyndar finst þeim það
fullmikið á sumum sviðum, og hafa
talið fulla þörf á að koma á ríkis-
lögreglu og fleiri smátækjum auð-
valdsins til að styrkja aðstöðu sína.
Ekki er nú skoðanafrelsið samt
meira en það, að t. d. atvinnurek-
andi telur það svo sem sjálfsagt, að
fólkið, sem hjá honum vinnur, fylgi
honum að kosningum, og sá verka-
maður — eða verkakona, sem tekur
opinberan þátt í stjórnmálastarfsemi
á móti atvinnurekanda, er hann eða
hún vinnur hjá, má nokkurnvegin
eiga vissa uppsögn vinnunnar.
Pegar kaupfélögin voru að hefja
göngu sína hér i landinu, voru
sumir bændur ekki lítið hræddir við
að láta það vitnast að þeir skiftu
við þau. Peir voru að laumast tit
að »fá sér« hitt og annað »í pönt-
uninni«, oftast í gegnum þá er
djarfastir voru, en, fyrir hvern mun,
»kaupmaðurinn mátti ekki fá að
vita það«. Petta var nú athafna-
frelsið í þá tíð — hið raunveru-
lega, og ætla mætti að alt þessháttar
væri minningar einar, og að skoð-
anaþrælkun ætti sér ekki stað lengur,
í þjóðfélaginu, sem best verður
fundið, að dómi auðvaldsmannanna.