Verkamaðurinn - 27.10.1936, Blaðsíða 3

VERKAMAÐURINN
3
í dag gangast norrænu félögin á
Norðurlöndum fyrir svonefndum
Norrænum degi í þeim tilgangi að
vekja áhuga almennings fyrir nán-
ari samvinnu og samstarfi Norð-
urlandaþjóðanna í menningar- og
verslunarmálum.
Nú á þessum tímum, þegar bar-
áttan milli lýðræðisins og einræð-
isstefnu fasismans er í algleym-
ingi, er vissulega þörf á að efla
samvinnu og samstarf smáþjóð-
anna, eins og t. d. Norðurlanda-
þjóðanna, sem eiga sífellt svipu
stórveldastefnunnar (sbr. nýlendu-
kröfur Þýskalands og Ítalíu) yfir
höfði sér.
Slík samvinna verður að byggj-
ast á lýðræðisgrundvelli og það er
ekki aðeins nægilegt að tengja
saman Norðurlandaþjóðirnar, held-
ur verður ennfremur að kappkosta
að efla samstarf allra smáþjóða og
þeirra stærri þjóða, er vilja vernda
lýðræðið og afneita landvinninga-
stefnu og kynflokkakúgun fasist-
isku ríkjanna.
Á slíkum grundvelli verður nor-
ræn samvinna að byggjast og
eru að öðru leyti algerlega eigna-
laustfólk, og hvar hann ætlist til
að þetta fólk taki peninga til
greiðslu þessara gjalda.
Þegar á alt þetta er litið, virð-
ist mér því framkvæmd áður-
nefndra laga vera einn glundroði,
mistök og hringavitleysa, sem
umsvifalaust þarf að lagfæra ef
að lögin eiga að koma að tilætl-
uðum notum fyrir almenning,
þvi að öll mistök i sambandi við
framkvæmd þeirra spilla fyrir
þeim yfirleitt.
Mér virðist bara eitt vera tölu-
vert skipulagt og það er að rukka
iðgjöld til alþýðutrygginganna,
en renna beint í sjóinn um það,
hvort nokkrir möguleikar eru á
því hjá viðkomandi fólki að greiða
þau eða hvort það sé lögum
samkvæmt á nokkurn hátt.
Jón Jakobsson.
starfsemi Norrænu félaganna að
miðast við þann grundvöll en ekki
í þeim anda, sem hin svokölluðu
Norrænu félög í Þýskalandi eru
þrungin af. Kúgun minnihluta
þjóðflokka og þjóðríkja, er í al-
gjörðri andstöðu við menningu,
lýðræði og lýðréttindi og hinar ar-
isku þjóðir er byggja Norðurlönd
munu afneita því algjÖrlega að
ariski kynflokkurinn sé rétthærri
en aðrir kynflokkar og hafi vald
og rétt til þess að drotna yfir öðr-
um kynflokkum og kúga þá eftir
vild. Norðurlandaþjóðirnar viður-
kenna fullkomlega réttindi Gyð-
inga, Svertingja, Baska og annara
þjóðflokka og kynflokka og munu
reiðubúnar til að taka höndum
saman við alla þá kynflokka, er
vilja berjast fyrir lýðræði og sjálf-
stæði smáþjóðanna eða minni-
hluta þjóðerna.
Það er engum vafa bundið, að
sjálfstæði smáþjóða, eins og t. d.
1 nýútkomnum »Mentamál-
um«, málgagni sambands ís-
lenskra barnakennara er skýrt
svo frá: Kennarasambandið á
Spáni, sem er meðlimur Alþjóða
Bandalags kennara, birti í hinu
opinbera málgagni sínu 11. ágúst
eftirfarandi opinbera yfirlýsingu:
»Hinir ógurlegu atburðir, sem
nú geisa á Spáni, knýja alla
borgara til þess að taka þátt i
haráttunni. Jafnvel stéttarsamtök,
ópólitisk i eðli sínu, eins og A.
N.M.P. (Asociacion National del
Magisterio Primario) geta ekki
komist hjá að taka sinn þátt í
hinni blóðugu styrjöld.
Þessvegna heíir framkvæmda-
stjórn A.N.M.P. frá upphafi, með
kennslumálaráðherranum sem
millilið, gengið í þjónustu hinn-
ar löglegu ríkisstjórnar.
íslenska ríkinu, er mjög hætt, ef
hinir svörnu fjandmenn lýðræðis-
ins, fasistarnir, geta aukið áhrif
sín. Foringi þýsku nazistanna, Hit-
ler, hefir í bók sinni, „Mein
Kampf“, lýst því afdráttarlaust
yfir, að þýsku fasistarnir stefni að
því að leggja undir sig allan heim-
inn. Og allir þekkja aðfarir ítölsku
fasistanna. í Abessiníu.
Baráttan fyrir verndun sjálf-
stæðis íslenska ríkisins og fyrir
verndun lýðræðisins, baráttan fyr-
ir verndun sjálfstæðis Norður-
landaþjóðanna yfirleitt og sam-
vinna þeirra á þeim grundvelli,
verður því um leið að vera sam-
eiginleg barátta þeirra gegn fas-
ismanum. Og það er óhugsandi að
slík barátta og samvinna Norður-
landaþjóðanna geti komið að
nokkru verulegu haldi nema því
aðeins að traust, víðtækt samstarf
sé við aðrar lýðræðisþjóðir, eins
og t. d. Sovétlýðveldin.
Þetta táknar ekki það, að sam-
tök okkar hafi gengið á hönd
nokkrum pólitískum flokki; þvi
fer fjærri. En rás viðburðanna
kallar á öll samtök eins og sam-
band vort, til fullkominnar holl-
ustu við lýðveldið, og það er
augljóst, að hinu sama gegnir
um hvern einstakan félagsmann*.
Samtimis gekkst framkvæmda-
stjórnin fyrir fjársöfnun meðal
félagsmanna sambandsins, til
styrktar börnum, sem orðið hafa
munaðarlaus af völdum borgara-
striðsins. Ennfremur bauð sam-
bandið að gefa sjúkrahúsi Rauða-
krossins rekkjuvoðir, kodda og
handklæði og afhenti um leið
stjórn sjúkrahússins 1000 peseta
í peningum.
S. I. sunnudag voru um 200 fasistar
handteknir í Bryssel vegna óeirða.
Spænska kennara*
sambandið 'styður
spænskn stiórnina.