Verkamaðurinn - 29.01.1938, Blaðsíða 2

2
VERKAMAÐURINN
Svarta höndin.
Þriðji maður á lista Sjálfstæð-
isflokksins og annar maður á lista
Framsóknar fallast nú í faðma og
ausa út óhróðri um Sovétlýðveld-
in, en forðast að sama skapi að
ræða ástandið hér á Akureyri.
Sögukennarinn við Menntaskól-
ann lætur sér sæma að hrúga upp
órökstuddum fullyrðingum, án
þess að gera nokkra tilraun til
þess að sanna mál sitt. Ein full-
yrðing hans er sú, að kommún-
isminn „berjist gegn þjóðerninu“
(„ísl.“ 4. tbl.) „Verkam.“ lýsir hér
með hr. Brynleif Tobiasson kenn-
ara í sagnfræði við Menntaskóla
Norðurlands opinberan lygara að
þessari staðhæfingu. í Sovétlýð-
veldunum, undir stjórn kommún-
ista, lifa tugir hinna ólíkustu þjóð-
erna í sátt og samlyndi. Þjóðerni,
sem á tímum keisaravaldsins urðu
að sæta óheyrilegri kúgun af
hálfu zarvaldsins og voru auk þess
í sífeldum innbyrðis óeirðum.
Sovétstjórnin lagði strax í upp-
hafi afarmikla áherzlu á að hlúa
á margvíslegan hátt að hinum
einstöku þjóðernum og vernda á
alla lund og varðveita sérkenni
þeirra, svo sem tungu og menn-
ingu. Og afstaða kommúnista um
allan heim til þjóðernamálsins er
alstaðar sú sama.
Kosninga- og flokksblað hins
fyrverandi ópólitíska bæjarfull-
trúa iðnaðarmanna, Jóhanns Frí-
manns, birtir í 5. tbl. níðgrein um
Sovétlýðveldin undir hinu skáld-
lega nafni: „Þegar englarnir
breytast í djöfla“. Er þar lagt út
af klausu í bók, sem „Dagur“ seg-
ir að gefin sé út af bókaforlagi
kommúnista í Oslo og höfundur
bókarinnar sé kommúnistinn
Trond Hegna. Hvorttveggfa er al-
rangt. „Fram“-forlagið er ekki
bókaútgáfa kommúnista og Trond
Hegna er ekki kommúnisti. Til-
raun „Dags“ til að feta í fótspor
„Morgunblaðsins“ og afla sér fylg-
is meðal atvinnulausra og fá-
tækra verkamanna með því að
fylla tómar pyngjur þeirra með
lygasögum um hungursneyð í
Sovétlýðveldunum verður best
svarað með yfirlýsingu, sem
„skáldið“ á lista Framsóknar gaf
eftir för sína um Sovétlýðveldin
1933, einmitt á því sama ári, sem
„Dagur“ segir að hungursneyð
hafi ríkt þar eystra.
í yfirlýsingu sinni, sem birtist í
„Verkamanninum“ 17. júní 1933
segir Jóhann Frímann m. a.:
„Þótt eg, sökum lífsskðana,
skaplyndis og uppeldis, sé ekki
kommúnisti, hefi eg mikla samúð
með hinum tröllauknu átökum
verkalýðs og bænda í Ráðstjórn-
arríkjunum, er þeir hafa brotið af
sér hlekki hinnar œgilegustu harð-
stjórnar, er sögur fara af á seinni
öldum: Zardæmið', aðalinn rúss-
neska og auðkýfingana og hina
grísk-katólsku kirkju.
Á för minni um Rússland hefi
eg sannfærst um, hve stórkostleg-
ar rfamfarir eiga sér þar stað, og
hve sá hluti verkalýðsins, er eg
hefi kotpist í kyjrml við, vinnur
með mikilli hrifningu og eldmóði
að því starfi, að skapa nýtt líf í
nýju landi. Það væri glæpsamlegt
að gera tilraun til að hindra hann
í þessari baráttu, með árásarstríði
og heimskulegt að ætla að dylja
fyrir veröldinni, hvað raunveru-
lega er að gerast í Rússlandi“.
(Leturbreytingar ,,Verkam.“).
Um framkomu J. Frímanns nú
skal ekki farið mörgum orðum.
„Verkam." ann honum allrar
þeirrar sæmdar sem hann getur
áunnið sér með níði sínu nú fyrir
kosningarnar, um Sovétlýðveldin.
í 6. tbl. „Dags“, er birt grein,
sem að sögn er þýdd úr aðalmál-
gagni jafnaðarmanna í Svíþjóð og
er talin vera eftir liðhlaupa úr
Kommúnistaflokknum. Þetta er
hvorttveggja mjög sennilegt. Það
er ekkert nýtt fyrirbæri hvorki
hér á landi né erlendis þó menn
riti níð um þá flokka, sem þeir
hafa gengið úr. Hvernig er það t.
d. með Svavar Guðm. og Br. To-
biasson? Vill „Dagur“ halda því
fram að fólki beri að trúa rógi
Miðað við fylgi ftokkanna við
kosningarnar s. 1. sumar, ættu
flokkarnír, ef það héldist óbreytt,
að fá fulltrúa í bæjarstjórn eins
og hér segir: Kommúnistafl. 3,
Alþýðufl. 1, Framsókn 2 og í-
hatdið 5.
Nú er það vitanlegt, að fylgi
flokkanna hefir tekið töluverðum
breytingum siðan i sumar og að
afstaða margra kjósenda til flokk-
anna er töluvert öðru visi við
bæjarstjórnarkosningarnar en al-
þingiskosningarnar.
lhaldsflokkurinn hefir með
stjórn sinni á Akureyrarbæ, und-
anfarið, hagað sér þannig, að
fjölmargir alþýðumenn, sem hafa
fylgt honum hafa nú þrautreynt
að flokknurn er ekki treystandi
til að ráða fram úr vandamálum
alþýðunnar. Verkaraenn þekkja
Rrynleif, Axel, Indriða, Jón og
Arnfinnu.
Framsóknarflokkurinn befir í
bæjarstjórninni haft nána sam-
vinnu við lhaldið. Formaður
flokksins hefir sjálfur lýst því
yfir í útvarpsumræðum, og enn-
fremur bæði i útvarpinu og
»Degi«, að Framsókn muni á-
fram hafa samstarf við fulltrúa
lhaldsins í bæjarstjórninni. Kjör
alþýðunnar í bænum hafa alls
ekki batnað síðan »goð« Fram-
sóknarfl. komst i bæjarstjórn,
heldur þvert á móti. Framkoma
Framsóknar í mjólkurmálinu, í
vinnudeilu iðnverkafólks og of-
sókn gegn aðalleiðtoga verkalýðs-
ins í bænum, hefir dregið úr
tylgi Framsóknar. Vegna hinnar
dæmalausu framkomu leiðtoga
þeirra um Framsóknarflokkinn?
Ekki dettur „Verkam.“, þó hann
sé andstæðingur „Dags“, í hug að
telja fólki trú um að því beri að
leggja trúnað á skrif Jóns í Dal
og Svavars um Framsókn.
Þessi fyrverandi sænski komm-
únisti hagar sér nú eins og Jón í
Stóradal, Svavar og Brynleifur
gagnvart Framsókn.
Með níði sínu um Sovétlýðveld-
in hefir „Dagur“ tekið höndum
saman við Brynleif Tob., „Morg-
unblaðið“ og „ísland“. Hin svarta
hönd fasismans, sama höndin sem
myrðir varnarlausar konur, börn
og gamalmenni í Abessiníu, á
Spáni og í Kína, stýrir penna
þeirra, sem rita í „Dag“, „ísland“,
„Morgunbl.“ og „íslending“, og
blað „samvinnu“manna „Dagur“
lætur best að vilja hinnar svörtu
handar.
Alþýðukjósendur! Lýðræðissinn-
ar! Svarið skrifum svörtu handar-
innar MEÐ ÞVÍ AÐ KJÓSA
C-listann
Framsóknar i þessum málum og
samstarfs þeirra við Ihaldið und-
anfarið og fyrirhugaðrar sam-
vinnu við það áfram, lítur al-
þýðan sömu augum á fulltrúa-
efni þeirra flokka.
Erindreki Alþýðufl. hefir þvert
ofan í stefnu Alþýðufl. nú, boð-
ið íhaldsmanninn Erl. Friðj. fram.
Bæjarbúar vita vel að hvert at-
kvæði, sem fellur á A-listann er
ónýtt, og verra en það, það get-
ur orðið til þess að hjálpa i-
haldinu. t*að eru engar minstu
likur til að A-listinn komi manni
að. Alþýðunni dettur ekki í hug
að kjósa Eri. framar i svo é-
byrgðarmikla t r ú n a ð a r-stöðu,
manninn, sem hlaut aflfiins 13 aUv.
af ca. 140, þegar verið var að
kjósa stjórn Alþýðusambandsins
baustið 1936, þrátt fyrir að hann
væri búinn að vera i stjórninni
lengstaf eða alveg síðan Alþýðu-
samb. var stofnað. (Og hann féll
með þessum 13 atkv. eins og
menn muna). Fannig var dóm-
ur þeirra manna, sem höfðu þó
ekki nálægt þvi eins náin kynni
af þjónustu Erl. við íhaldið, eins
og alþýðan hér á Akureyri hefir
haft. Og nú í sumar fékk þessi
fyrverandi þingmaður og mið-
stjórnarmeðlimur ekki að vera í
kjöri við alþingiskosningarnar.
Að greiða A-listanum atkvæði er
þvi að ónýta atkvæði sitt.
Hin æðisgengnu skrif »Dags«
og »Islendings« gegn kommún-
istum og ræðurnar á fundum
Framsóknar og íhaldsins hafa
nær eingöngu snúist gegn komm-
únjituR).
Bafveitumálið
Á skyndifundi bæjarstjórnar
Akureyrar í gærkveldi komu
fram skilaboð um, að breska rík-
isstjórnin ætlaði sér að fara að á-
kveða hvort hún leyfði að lána
Akureyri fé til rafveitubyggingar.
Skilaboðum þessum fylgdi fyrir-
spurn um það, hvað bæjarstjórn
Akureyrar vildi skuldbinda sig til
að kaupa mikið af efni til virkjun-
arinnar í Bretlandi, ef lánið yrði
veitt — og varð sú fyrirspurn ekki
skilin á annan veg en þann, að
lánið yrði ekki leyft að öðrum
kosti.
Átti bæjarstjórn einkis úrkostar
— ef ekki átti að slá rafveitumál-
inu enn á frest um óákveðinn
tíma — nema bíta í þetta súra
epli, og samþykti að skuldbinda
sig til að kaupa í Bretlandi efni
til rafvirkjunarinnar fyrir 45—
50% af upphæð væntanlegrar
lánsupphæðar þar. Verður að gera
ráð fyrir, að gegn þessu skilyrði
verði umrætt lán veitt — þó enn
sé að vísu engin vissa fyrir því.
Skilmálar fyrir láni þessu eru
nú farnir að líkjast mjög kjörum
þeim, sem „ónefndi maður“ bæj-
arstjórans bauðst til að útvega lán
fyrir — en bæjarstjórn var feng-
in til að hafna, svo Vilhjálmur
Þór lenti ekki alveg í skugganum.
Munurinn helst sá, að nú er
kominn 28. jan. 1938, en hitt mun
hafa verið um miðjan nóv. 1937.
Samvinnumenn!
Munið þið eftir því,
að »Dagur« blað hægri
arms Framsóknar, hafi
nokkurn tíma lagt á-
herslu á að fræða ykk-
ur um ástandið í fas-
istaríkjunum?
nÞórs“.félagar !
Afmælisfagnaður félagsins verður
haldinn laugardaginn 5. febr. n. k. f
Skjaldborg. — Áskriftalisti liggur
frammi í matvörudeild KEA frá 31.
þ. m. — Skrifið ykkur sem fyrst.
Alþýða bæjarins veit að stefna
kommúnista er andvíg dauða-
stefnu íhaldsins og Framsóknar
í bæjarmálunum. Þessvegna mun
hún fylkja sér um C listann. Við
síöustu bæjarstjórnarkosningar
skorti Kommúnisfafl. aðeins 4
atkv. til að koma að 3 fulltrú-
um. Nú getur farið svo að þltt
atkvæðl ráði úrslitum um það,
hvort Kommúnistafl fær 4 full-
trtka eða ekki. Þú ált að velja
um Tryggva Helgason eða ihalds-
mann af lista Sjálfstæðisins eða
Framsóknar til að gæta hags-
muna þinna i bæjarstjórn.
Þessvcgna grelðtr þú
C-Iistanum blblauat af-
4 verklýðsfnlltrúar
■ í bæjarstjórn!
„Sjálfstœðis“- og Framsóknarforingjarnir óttast
fylgi kommúnismans.